Menu

Szukanie zaawansowane
  • Polski (PL)

Twoje prawa

Fundusz pomocy

  • Kategoria: Twoje prawa

Uchwałą Komisji Krajowej nr 102/02, 7 maja 2002 r. utworzony został krajowy fundusz pomocy dla członków NSZZ "Solidarność" szykanowanych za działalność związkową. Dysponentem funduszu jest Prezydium Komisji Krajowej.

Raz w roku, do dnia 15 stycznia, środki funduszu są dzielone pomiędzy wszystkie regiony i przekazywane tym regionom, które utworzyły regionalne fundusze pomocy. Zarządy regionów, które nie utworzyły własnego funduszu regionalnego mogą składać wnioski o indywidualną pomoc do funduszu krajowego w ramach swojej puli regionalnej.

Więcej informacji w Zarządach Regionów.

Czytaj całość...

Roczny przegląd naruszenia praw związkowych

  • Kategoria: Twoje prawa

Co roku Międzynarodowa Konfederacja Związków Zawodowych (MKZZ), największa organizacja związkowa na świecie, przygotowuje roczny przegląd łamania praw związkowych na świecie.

Od 2010 r. zmieniła się forma Przeglądu. Jego treść została ujednolicona dla wszystkich krajów i przygotowywana jest przez MKZZ w oparciu o materiały nadesłane przez związkowe organizacje członkowskie. Oprócz publikacji Przeglądu, informacje w nim zawarte przesyłane są do Międzynarodowej Organizacji Pracy, która zwraca się do poszczególnych rządów z prośbą o komentarz do uwag zawartych w Przeglądzie. Uwagi rządu polskiego dostępne są w Biurze Zagranicznym KK.

Poniżej zamieszczamy polską wersje językową rozdziału Przeglądu dotyczącego łamania praw związkowych w Polsce. Cały Przegląd w języku angielskim dostępny jest na stronie MKZZ: http://survey.ituc-csi.org/+-Whole-World-+.html?lang=en

Monitorowaniem praw związkowych zajmuje się powołany przez Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” koordynator ds. obrony praw związkowych.  Obecnie wszystkie przypadki łamania praw związkowych należy zgłaszać do Biura Eksperckiego - Zespół Ekonomiczny KK NSZZ „S”.

Do głównych zadań koordynatorów regionalnych i branżowych należy zbieranie i wstępna weryfikacja informacji o przypadkach łamania praw związkowych, przekazywanie ich do Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" i utrzymywanie stałego kontaktu z koordynatorem krajowym. Poza tym możliwe są także inne formy działania, np. zamieszczanie informacji w mediach, organizowanie spotkań i konferencji, współpraca z innymi organizacjami. Rolą koordynatora krajowego zaś jest zbieranie danych nt. przypadków naruszeń praw związkowych, przetwarzanie ich w zależności od potrzeb struktur Związku, inicjowanie w uzasadnionych przypadkach akcji międzynarodowego poparcia i inne. Z koordynatorem współpracują pracownicy Komisji Krajowej.

Czytaj całość...

Europejskie Rady Zakładowe

  • Kategoria: Twoje prawa

Instytucja europejskiej rady zakładowej (ERZ) jest jedną z możliwych, i najczęściej wykorzystywanych w praktyce, form systemu informacyjno – konsultacyjnego w przedsiębiorstwie o zasięgu ponadnarodowym, działającym na obszarze Wspólnoty Europejskiej.

Tworzenie ERZ uregulowane jest postanowieniami dyrektywy 94/45/WE (od 16 maja 2009 r. zastąpiła ją nowa dyrektywa 2009/38/WE). Zgodnie z nimi europejskie rady zakładowe można tworzyć w przedsiębiorstwach o zasięgu wspólnotowym, a więc zatrudniających, co najmniej 1000 pracowników w państwach członkowskich, w tym, po co najmniej 150 pracowników, w co najmniej 2 państwach członkowskich.

Europejską radę zakładową powołuje się na wniosek, który może złożyć zarząd centralny lub grupa pracowników, z co najmniej 2 państw członkowskich. Po złożeniu wniosku należy utworzyć tzw. specjalny zespół negocjacyjny.

ERZ służą przede wszystkim przekazywaniu europejskim przedstawicielom pracowników informacji, dotyczących wszystkich istotnych aspektów funkcjonowania firmy oraz konsultowaniu przez zarządy koncernów międzynarodowych decyzji mających wpływ na sytuację pracowników w wymiarze ponadgranicznym. Często decyzje te dotyczą bolesnego dla pracowników procesu zmian organizacyjnych, przenoszenia produkcji, itd. Chociaż w ramach ERZ formalnie nie ma miejsca na negocjacje, które są wciąż zawarowane do wyłącznej kompetencji związków zawodowych, wyzwania globalizacyjne spowodowały, że od pewnego czasu europejskie rady stają się płaszczyzną rokowań mających na celu przede wszystkim zabezpieczenie pracowników przed skutkami restrukturyzacji oraz dążenie do przeprowadzania jej w sposób społecznie akceptowalny.

Obecnie europejskie rady zakładowe działają w prawie 900 przedsiębiorstwach i grupach przedsiębiorstw. W ok. 180 z nich reprezentowani są także polscy pracownicy.   

W Polsce dyrektywa 94/45/WE została implementowana ustawą z 5.4.2002 r. o europejskich radach zakładowych. Ustawę tę stosuje się w sytuacji, gdy dochodzi do powołania ciała informacyjno- konsultacyjnego w przedsiębiorstwie o zasięgu wspólnotowym mającym siedzibę zarządu centralnego w Polsce. Natomiast w przedsiębiorstwach, gdzie zarząd centralny ulokowany jest w innym państwie członkowskim stosuje się, co do zasady, prawo tego kraju, jednak w zakresie sposobu wyłaniania polskich przedstawicieli do ERZ lub innych systemów informacyjno – konsultacyjnych stosuje się prawo polskie.

O czym może wiedzieć europejska rada zakładowa?

Rada ma prawo do informacji oraz konsultacji w sprawach dotyczących:

  • sytuacji w dziedzinie zatrudnienia i możliwego rozwoju w tym zakresie
  • wprowadzenia istotnych zmian organizacyjnych
  • wprowadzenia nowych metod pracy lub nowych procesów produkcyjnych
  • zmiany lokalizacji przedsiębiorstwa lub zakładu pracy albo istotnej części przedsiębiorstwa lub zakładu pracy oraz przeniesienia produkcji do innego zakładu pracy lub przedsiębiorstwa
  • łączenia i podziału przedsiębiorstw lub zakładów pracy
  • ograniczenia rozmiarów bądź zaprzestania działalności przedsiębiorstwa lub zakładu pracy albo istotnej części przedsiębiorstwa lub zakładu pracy
  • zwolnień grupowych.


Więcej informacji na stronie:

http://erz.solidarnosc.org.pl/

Czytaj całość...

Ochrona członków rady pracowników

  • Kategoria: Twoje prawa

Pracownikom, którzy zostali wybrani do rady przysługuje ochrona, to znaczy, że pracodawca bez zgody rady pracowników nie może:

  1. wypowiedzieć ani rozwiązać stosunku pracy z pracownikiem będącym członkiem rady pracowników w okresie jego członkostwa w radzie;
  2. zmienić jednostronnie warunków pracy lub płacy na niekorzyść pracownika będącego członkiem rady pracowników w okresie jego członkostwa w radzie chyba że dopuszczają to przepisy innych ustaw.

Oprócz tego pracownik będący członkiem rady pracowników ma prawo do zwolnienia od pracy zawodowej z zachowaniem prawa do wynagrodzenia, na czas niezbędny do udziału w pracach rady, które nie mogą być wykonane poza godzinami pracy.

Ważne:

8 lipca 2009 r. weszła w życie nowelizacja ustawy o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji. Nowe przepisy zezwalają na kontynuacje działalności rad pracowników wybranych do tej pory przy udziale organizacji związkowych, czyli rad "związkowych" i "mieszanych", do końca kadencji. Ewentualnie istnieje możliwość odwołania członków takiej rady, gdy co najmniej 50 proc. pracowników zatrudnionych u pracodawcy przez co najmniej 6 miesięcy, złoży w tej sprawie wniosek. Stanowi tak art. 2 ust. 4 ustawy nowelizującej z 22 maja 2009 r. W przypadku zmniejszenia się liczby członków dotychczasowej rady nie przeprowadza się już do niej wyborów uzupełniających, a gdy liczba członków spadnie poniżej 3 pracowników, jej kadencja wygasa. Członkostwo w radzie "związkowej" i "mieszanej" ustaje ponadto w razie rozwiązania albo wygaśnięcia stosunku pracy, zrzeczenia się funkcji albo odwołania przez organizację związkową, która dokonała wyboru członka rady pracowników albo której kandydat został wybrany na członka rady pracowników.

Porozumienia zawarte w trybie art. 24 ustawy o informowaniu nadal pozostają aktualne nawet jeśli ich stroną są tzw. przedstawiciele pracowników wybrani w sposób przyjęty u danego pracodawcy. Rada pracowników która zgodnie z ustawą o informowaniu ma być odpowiedzialny za prowadzenie z pracodawcą konsultacji i przekazywanie informacji pracownikom, powinien być rzeczywistym przedstawicielem załogi.

O pomoc w zorganizowaniu rady pracowników czy NSZZ „Solidarność” można zwrócić się do najbliższego Zarządu Regionu.

Czytaj całość...

Wybory

  • Kategoria: Twoje prawa

Wybory członków rady pracowników organizuje pracodawca na pisemny wniosek

  • grupy co najmniej 10 proc. pracowników, powiadamiając o terminie ich przeprowadzenia oraz terminie zgłoszenia kandydatów na członków rady pracowników w sposób przyjęty u danego pracodawcy.
  • Członków rady pracowników u pracodawcy zatrudniającego do 100 pracowników - wybierają pracownicy spośród kandydatów zgłoszonych na piśmie przez grupę co najmniej 10 pracowników, a u pracodawcy zatrudniającego powyżej 100 pracowników - wybierają pracownicy spośród kandydatów zgłoszonych na piśmie przez grupę co najmniej 20 pracowników (art. 4 ust. 4 pkt. 1 i 2 ustawy o informowaniu).
  •  
  1. Pracodawca razem z pracownikami ustala regulamin wyborów (skład komisji wyborczej i sposób przeprowadzanie wyborów)
  2. Pracownik może kandydować do rady pracowników, jeśli przepracował u swojego pracownika co najmniej jeden rok.
  3. Kandydatem do rady pracowników nie może być: pracownik kierujący jednoosobowo zakładem pracy i jego zastępca; pracownik wchodzącego w skład kolegialnego organu zarządzającego zakładem pracy; główny księgowy; radca prawny; pracownik młodociany.
  4. Każdy pracownik (oprócz pracowników młodocianych) ma prawo głosować.
  5. Wybory członków rady pracowników są bezpośrednie i tajne. Pracownicy-kandydaci, którzy uzyskali większość głosów wchodzą do rady pracowników. W wyborach musi wziąć udział 50 proc. zatrudnionych.

Potrzebujesz pomocy związanej z wyborami do rad pracowników? Zgłoś się do konsultanta NSZZ "Solidarność":

Czytaj całość...

Dlaczego warto się zorganizować?

  • Kategoria: Twoje prawa

Przede wszystkim dlatego, że pracownicy działając wspólnie w radzie lub związku zawodowym mają większą możliwość wpływania na swoją sytuację, niż działając pojedynczo. Jako rada pracowników, pracownicy mają prawo do otrzymywania ważnych informacji dotyczących sytuacji pracodawcy, konsultowania niektórych decyzji podejmowanych przez pracodawcę czy korzystania z pomocy ekspertów.

Pracownicy mogą wiedzieć o:

  • działalności i sytuacji ekonomicznej pracodawcy oraz przewidywanych przez niego zmianach
  • stanie, strukturze i przewidywanych zmianach zatrudnienia oraz działaniach mających na celu utrzymanie poziomu zatrudnienia
  • działaniach, które mogą powodować istotne zmiany w organizacji pracy lub podstawach zatrudnienia
     
Czytaj całość...

Rady Pracowników

  • Kategoria: Twoje prawa

Jednym z narzędzi dialogu między pracownikami a pracodawcami są rady pracowników. W radzie, pracownicy mają prawo: otrzymywać informacje dotyczące sytuacji pracodawcy, konsultować niektóre decyzje podejmowane przez pracodawcę czy w razie potrzeby korzystać z pomocy ekspertów.

Zgodnie z prawem rady pracowników mogą powstawać u pracodawców wykonujących działalność gospodarczą zatrudniających co najmniej 50 pracowników. Członków rady pracowników wybierają pracownicy.

Do końca kwietnia pracownicy przedsiębiorstw, w których działają lub mogą działać rady pracowników mogą się zgłaszać do konsultantów ds. rad pracowników.

W 2010 roku obecne rady pracowników kończą swoje kadencje. Rady pracowników są ważnym elementem dialogu społecznego. Istotna jest również niezależność członków rad od pracodawców. Dlatego NSZZ "Solidarność" pomaga pracownikom w ich tworzeniu i przeprowadzaniu wyborów. Od lutego 2009 Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność” realizuje projekt finansowany z funduszy Unii Europejskiej -  "Niezależna ekspertyza ekonomiczna standardem dialogu społecznego w obliczu zmiany gospodarczej".

Adresatem są członkowie rad pracowników i przedstawiciele organizacji związkowych. Projekt objął 33 rady pracowników. w ramach projektu powołano  16 Wojewódzkich Konsultantów ds. Rad Pracowników. Z ich pomocy mogą korzystac wszyscy pracownicy. Każdy z 16-tu wojewódzkich konsultantów w w/w czasie przeprowadzi 192 godziny konsultacji drogą mailową, telefoniczną oraz osobiście. Obowiązkiem tych osób jest również upowszechnianie informacji na temat istnienia punktów konsultacyjnych. W większości powstały one w regionach, których siedziby umiejscowione są w stolicach województw.

Potrzebujesz pomocy związanej z wyborami do rady pracowników? Zgłoś się do konsultanta NSZZ "Solidarność":

Dlaczego warto się organizować?

Wybory

Ochrona prawna członków rad pracowników

Czytaj całość...

Europejski dialog społeczny

  • Kategoria: Twoje prawa

Europejski dialog społeczny obejmuje trójstronne uzgodnienia partnerów społecznych z Komisją Europejską oraz innymi organami UE, obligatoryjne procedury konsultacji zagadnień z obszaru polityki społecznej, oraz dialog autonomiczny ( w tym sektorowy) mogący, zgodnie z art. 155 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, prowadzić do zawierania porozumień zbiorowych. Na poziomie przedsiębiorstwa realizowany jest przede wszystkim poprzez instytucję europejskich rad zakładowych.

Partnerami europejskiego ponadbranżowego dialogu społecznego są reprezentatywne na poziomie unijnym organizacje: związków zawodowych (Europejska Konfederacja Związków Zawodowych oraz jej federacje branżowe) i pracodawców (BussinesEurope – pracodawcy prywatni, CEEP – sektor publiczny, UEAPME – małe i średnie przedsiębiorstwa).

Dialog społeczny stanowi jeden z filarów europejskiego modelu społecznego. Jego rozwój jakościowy jest ściśle związany z wyzwaniami, jakie pojawiły się przed państwami UE w miarę pogłębiania się integracji, zwłaszcza w związku z  narastającą asymetrią między realizacją unijnej polityki konkurencyjności w ramach jednolitego rynku a ograniczoną możliwością koordynowania krajowych polityk społecznych.

Europejski dialog społeczny pełni rolę pomocniczą wobec dialogu na poziomie krajowym. Zainicjowany w 1985 r. początkowo pozostawał w cieniu innych instrumentów realizacji wspólnotowej polityki socjalnej. Jego samodzielne znaczenie jednak z latami wzrastało i wreszcie przyniosło dialogowi europejskiemu umocowanie prawne. W Traktacie Amsterdamskim (1997) partnerom społecznym przyznano prawo do wcześniejszego konsultowania propozycji Komisji Europejskiej oraz możliwość zawierania porozumień ramowych, mogących być przekształcane w prawodawstwo wspólnotowe lub też wdrażane samodzielnie na poziomie poszczególnych państw członkowskich przez krajowych partnerów społecznych. Obecnie te zasady uregulowane są w Traktacie o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej (2007). Komisja Europejska popiera dialog między europejskimi partnerami społecznymi, uznając go za istotny komponent wspomagający realizację Strategii Europa 2020 oraz działań w ramach Semestru Europejskiego.

Europejski dialog społeczny dostrzegany jest przede wszystkim w kontekście porozumień ramowych , które partnerzy społeczni mogą negocjować bądź w odpowiedzi na konsultacje ze strony Komisji Europejskiej bądź też z własnej inicjatywy. Na poziomie ponadbranżowym dotychczas przyjęte zostały 4 porozumienia ramowe, które następnie przekazano Komisji i zostały one przekształcone w dyrektywy Rady UE. Są to umowy: o urlopach rodzicielskich (Dyrektywa 96/34/WE),  o pracy w niepełnym wymiarze czasu (Dyrektywa 97/81/WE), o pracy na czas nieokreślony (Dyrektywa 99/70/WE) oraz zrewidowana umowa o urlopach rodzicielskich (Dyrektywa 2010/18/UE). Następnie nastąpiło wdrożenie dyrektyw do porządku prawnego poszczególnych krajów członkowskich. Tym samym rezultaty dwustronnego dialogu społecznego na poziomie europejskim stały się częścią obowiązującego prawa pracy na poziomie krajowym.

Od 2002 r. europejscy partnerzy społeczni podjęli wyzwanie negocjacji autonomicznych porozumień  odpowiadających na konsultacje ze strony Komisji Europejskiej, lecz wdrażanych w sposób samodzielny (tzn. bez pośrednictwa dyrektyw wspólnotowych) na poziomie krajów członkowskich. Zawarto do tej pory 3 porozumienia ramowe tego typu dotyczące: telepracy(2002), stresu związanego z pracą(2004) oraz zapobiegania przemocy i nękaniu w miejscu pracy(2007).

W 2009 r. po raz pierwszy samodzielnie wybrano temat negocjacji, a wynegocjowane porozumienie o włączających rynkach  pracy(2010)postanowiono także samodzielnie wdrażać na poziomie krajowym. Opinie na temat zawartości tego porozumienia oraz możliwości jego efektywnej implementacji były jednak bardzo krytyczne. To, oraz wyraźne zdystansowanie się unijnych organizacji pracodawców od przyjmowania na siebie jakichkolwiek zobowiązań w okresie pokryzysowym spowodowało, że do negocjacji kolejnego porozumienia autonomicznego, którego temat także samodzielnie wybrali partnerzy społeczni doszło dopiero po 7 latach. Efektem jest porozumienie dotyczące aktywnego starzenia się i podejścia międzypokoleniowego(2017).

Istotnym elementem współpracy europejskich partnerów społecznych na poziomie ponadbranżowym są ramowe plany działań dotyczących wybranych elementów rynku pracy. Cechą charakterystyczną tego typu instrumentów jest to, że priorytety uzgadniane przez partnerów na poziomie wspólnotowym są następnie realizowane wspólnie na poziomie krajowym i podlegają corocznemu raportowaniu. Przykładem może być uzgodniony w 2013 r. Ramowy plan działań na rzecz zatrudnienia młodych.

Osobnym elementem autonomicznego dialogu europejskiego jest dialog sektorowy. Choć w niektórych branżach istniał on już wcześniej to impulsem do jego żywiołowego rozwoju w sposób sformalizowany było przyjęcie przez Komisję Europejską w 1998 r. decyzji o ustanowieniu Komitetów Dialogu Sektorowego. Miały być one tworzone w sposób całkowicie dobrowolny w tych sektorach, w których partnerzy społeczni wspólnie wystąpią z wnioskiem o udział w dialogu na poziomie europejskim i gdzie organizacje reprezentujące partnerów dialogu społecznego są na tyle reprezentatywne by być w stanie udźwignąć ciężar odpowiedzialności za własne sektory. Zostało powołanych już ponad 40 Sektorowych Komitetów Dialogu Społecznego.  Obejmują one całe spektrum obszarów od tradycyjnych przemysłów takich jak hutniczy czy stoczniowy, poprzez branże usługowe aż do bardzo specyficznych sektorów takich jak np. futbol zawodowy. Szacuje się, że istniejące komitety reprezentują już ponad 70% pracowników krajów UE. Zgodnie z decyzją Komisji zadaniem komitetów ma być udzielanie konsultacji w sprawie rozwoju dokonującego się na poziomie wspólnotowym, mającym implikacje społeczne oraz rozwijanie i promowanie dialogu społecznego na poziomie sektora.  Wśród efektów ich pracy są zarówno porozumienia przekształcone następnie w dyrektywy jak też i kodeksy dobrych praktyk czy wspólne stanowiska i deklaracje, wskazujące kierunek pożądanych działań wspólnotowych w odniesieniu do reprezentowanych sektorów.

Warto zwrócić uwagę na zaangażowanie NSZZ „Solidarność” w praktykę dialogu na poziomie europejskim. Już w 2002 r., a więc na 2 lata przed polską akcesją do UE przedstawiciel związku brał udział we wspomnianych już europejskich negocjacjach dotyczących telepracy. Kolejne autonomiczne porozumienia europejskie także negocjowane były z udziałem przedstawicieli NSZZ „Solidarność” . Obecnie polski ruch związkowy reprezentowany jest zarówno w Europejskim Komitecie Dialogu Społecznego, (wypracowującym wspólne programy działań partnerów społecznych oraz monitorującym ich wdrażanie) jak też i w wielu komitetach dialogu sektorowego.

 

 

Czytaj całość...
Subskrybuj to źródło RSS

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" wykorzystuje na swoich stronach pliki cookie. Jeżeli nie zmienisz domyślnych ustawień swojej przeglądarki będą one zapisywane w pamięci urządzenia. Więcej informacji.