Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, na wniosek Fundacji im. Ks. Jerzego Popiełuszko „Dobro”, wyraża zgodę na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność”  na blistrze okolicznościowym w związku ze Zbiórką Narodową na rzecz budowy muzeum poświęconego Bł. Ks. Jerzemu Popiełuszce, Patronowi NSZZ „Solidarność”.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” przedstawia opinię o projekcie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw.
Projekt ustawy dotyczy uregulowania dwóch zasadniczych kwestii: istnienia i funkcjonowania grup kapitałowych oraz rad nadzorczych spółek kapitałowych.
Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” potwierdza, że dotychczasowe regulacje dotyczące spółek powiązanych są dość ogólne i powinny zostać doprecyzowane. W praktyce pojawia się bowiem wiele wątpliwości odnośnie decyzji podejmowanych pomiędzy spółkami należącymi do holdingów. Jednocześnie zmiany dotyczące rad nadzorczych Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” uznaje za zbyt daleko idące i pomimo słusznej idei wzmocnienia ochrony interesów spółek kapitałowych oraz ich właścicieli wymagają one dopracowania i pogłębionej analizy. Zmiany w zakresie kompetencji organów nie mogą powodować konfliktu pomiędzy nimi, zwłaszcza w zakresie stosunków zewnętrznych, co może negatywnie wpłynąć na relacje spółek kapitałowych z ich partnerami biznesowymi.
Poniżej Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” przedstawia szczegółowe uwagi do przedmiotowego projektu ustawy.

1.  Proponowany Art. 21² wprowadza możliwość wydawania przez spółkę dominującą spółce zależnej, która pozostaje w grupie spółek wiążących poleceń, przy czym ustawa nie wyjaśnia, którym organom spółka może wydać takie polecenie, jak również czy takie polecenie może wydać innym osobom, posiadającym związek ze spółką zależną, a nie zasiadają w jej organach. W rzeczywistości polecenie takie mogłoby dotyczyć określonego działania lub zaniechania, podczas gdy zgodnie z naczelną zasadą Kodeksu spółek handlowych nie można ograniczać prawa zarządu do reprezentowania spółki ze skutkiem prawnym wobec osób trzecich.
2. Zgodnie z proponowanym art. 21⁴ § 1 spółka zależna uczestnicząca w grupie spółek podejmuje uchwałę o odmowie wykonania wiążącego polecenia, jeżeli wykonanie polecenia doprowadziłoby do niewypłacalności albo do zagrożenia niewypłacalnością tej spółki. Natomiast w myśl propozycji art. 21⁴ § 2 spółka zależna uczestnicząca w grupie spółek niebędąca spółką jednoosobową podejmuje uchwałę o odmowie wykonania wiążącego polecenia, jeżeli istnieje uzasadniona obawa, że jest ono sprzeczne z interesem tej spółki i wyrządzi jej szkodę, która nie będzie naprawiona przez spółkę dominującą lub inną spółkę zależną uczestniczącą w grupie spółek w okresie najbliższych dwóch lat, licząc od dnia w którym nastąpi zdarzenie wyrządzającej szkodę, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. W określeniu wysokości szkody spółka zależna uwzględnia korzyści uzyskane przez te spółkę w związku z uczestnictwem w grupie spółek w okresie ostatnich dwóch lat obrotowych. Przepisy te z nieuzasadnionych przyczyn wprowadzają dla zależnych spółek jednoosobowych i zależnych spółek wieloosobowych różne przesłanki nakazujące podjęcie uchwały o odmowie wykonania wiążącego polecenia.
3. Art. 219² § 1. Zgodnie z tym  proponowanym przepisem jeżeli umowa spółki tak stanowi, rada nadzorcza może podjąć uchwałę w sprawie zbadania na koszt spółki określonego zagadnienia dotyczącego działalności spółki lub jej stanu majątkowego przez wybranego doradcę (doradca rady nadzorczej). Natomiast w myśl propozycji art. 300^71a § 1 rada nadzorcza prostej spółki akcyjnej może podjąć uchwałę w sprawie zbadania na koszt spółki określonego zagadnienia dotyczącego działalności spółki lub jej stanu majątkowego przez wybranego doradcę (doradca rady nadzorczej). Rozwiązanie to można uznać za wątpliwe, gdyż osoby zasiadające w radzie nadzorczej powinny dawać rękojmię należytego wykonywania swoich obowiązków. Przedmiotowe rozwiązanie zakłada brak wiedzy członków rady w zakresie sprawowanych obowiązków.
4. Art. 219² § 3, 300^71a § 1, 382¹ § 3 W umowie między spółką, a doradcą rady nadzorczej spółkę reprezentuje rada nadzorcza. Proponowany przepis wprowadza wyjątek od zasady, że spółka reprezentowana jest przez zarząd. Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” wskazuje, że brak jest merytorycznych argumentów za wprowadzeniem takiego wyjątku, w szczególności, że nawet w przypadku zawierania umów z audytorem badającym sprawozdanie finansowe spółka kapitałowa reprezentowana jest przez zarząd.
5.  Zgodnie z propozycja Art. 384¹ § 1 zawarcie przez spółkę ze spółką dominującą, spółką zależną lub spółką z nią powiązaną transakcji, której wartość zsumowana z wartością transakcji z tą samą spółką w okresie roku obrotowego przekracza 10% sumy aktywów spółki w rozumieniu przepisów o rachunkowości, ustalonych na podstawie ostatniego zatwierdzonego sprawozdania finansowego, wymaga zgody rady nadzorczej, chyba że statut stanowi inaczej. Brak jest uzasadnionych przyczyn, dla których spółka musiałaby uzyskiwać zgodę rady nadzorczej na zawarcie transakcji ze spółką dominującą, spółką zależną lub spółką z nią powiązaną. Zapis ten jest tym bardziej wątpliwy, że statut może przewidywać sytuację odmienną.
6. W proponowanym  Art. 390 § 3 członkowie rady nadzorczej, o których mowa w  § 2 otrzymują wynagrodzenie, którego wysokość ustala walne zgromadzenie. Walne zgromadzenie może powierzyć to uprawnienie radzie nadzorczej. Do takich członków stosuje się zakaz konkurencji, o którym mowa w art. 380. Brak jest merytorycznych argumentów uzasadniających wprowadzenie mechanizmu, w oparciu o który walne zgromadzenie będzie mogło wyposażyć radę nadzorczą w uprawnienie do ustalenia wysokości wynagrodzenia rady nadzorczej. Zapis ten może naruszyć prawa mniejszościowych udziałowców i akcjonariuszy, którzy będą mieli ograniczony dostęp do tych danych.
7. Art. 587¹ § 1 Kto wbrew obowiązkom wynikającym z art. 219 § 4 i 4¹, art. 300⁷¹ § 1-2, art. 300⁷⁶ § 5 albo art. 382 § 4 i 4¹, nie przekazuje radzie nadzorczej w terminie lub przekazuje informacje, dokumenty, sprawozdania lub wyjaśnienia niezgodne ze stanem faktycznym, lub zataja dane wpływające w istotny sposób na treść tych informacji, dokumentów, sprawozdań lub wyjaśnień – podlega grzywnie nie niższej niż 20 000 złotych i nie wyższej niż 50 000 złotych albo karze ograniczenia wolności. Czyn ten stanowi przestępstwo. Proponowany przepis wprowadza odpowiedzialność karną za nieprzedstawienie w terminie ww. dokumentów i informacji radzie nadzorczej. W rzeczywistości rada nadzorca może nawet nieświadomie kształtować odpowiedzialność karną zarządu, prokurentów, osób zatrudnionych w spółce na podstawie umowy o pracę lub wykonujących na rzecz spółki w sposób regularny określone czynności na podstawie umowy o dzieło, umowy zlecenia albo innej umowy o podobnym charakterze. Rada Nadzorcza jednej osobie będzie mogła wyznaczyć np. 21 dniowy termin na wykonanie obowiązków pod rygorem ponoszenia odpowiedzialności karnej, a innej osobie termin np. 15 dniowy. Pracownicy i osoby zatrudnione na podstawie umów cywilnoprawnych nie powinni podlegać odpowiedzialności karnej za niewykonanie obowiązków nałożonych na nich przez radę nadzorczą, która jako organ nawet nie jest pracodawcą pracownika, czy też stroną umowy cywilnoprawnej. Przedmiotowy przepis budzi sporo wątpliwości i może stanowić pole do nadużyć. W rzeczywistości ww. osoby muszą nieodpłatnie pozostawać do ciągłej i nieograniczonej dyspozycyjności rady nadzorczej. Jednocześnie ustawa nie określa formy przekazania polecenia, jak również przekazania sprawozdań, wyjaśnień etc.
8. Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” zwraca uwagę, że zgodnie z art. 12 ustawy projektowane przepisy mają wejść w życie po upływie sześciu miesięcy od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem art. 1 pkt 3 i art. 7, które wchodzą w życie z dniem 1 kwietnia 2022r. Mając na uwadze zakres wprowadzonych zmian stwierdzić należy, że zaproponowane vacatio legis jest bardzo krótkie.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” przedstawia uwagi do projektu ustawy MS z dnia 26.08.2021 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw.
Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” pozytywnie ocenia następujące proponowane zmiany:
- w art. 1 zmiana 11) dotycząca nałożenia na profesjonalnych pełnomocników obowiązku wyraźnego wyodrębnienia wniosków dowodowych we wnoszonym piśmie. Zmiana ta powinna ułatwić sądowi prowadzenie postępowania oraz przyczynić się do jego przyspieszenia,
- w art. 1 zmiana 22) dotycząca art. 183 (5) k.p.c, która określa tryb w jakim mediator występuje do sądu o przyznanie wynagrodzenia,
- w art. 1 zmiana 23) dotycząca art. 183 (13 ) par 2 k.p.c, która pozwoli na możliwość ugodzenia się przez strony w ramach ugody także co do innych roszczeń, nieobjętych pozwem, w związku z którym skierowane zostały do mediacji,
- w art. 1 zmiana 24) dotycząca nowej treści art. 183(14) k.p.c zgodnie, z którą w sytuacji, gdy ugoda dotyczy kilku postępowań sądowych, strony wskazują sąd, który ma przeprowadzić postępowanie uregulowane w tym przepisie, co powinno przyczynić się do  ułatwienia stronom oraz sądowi zatwierdzanie ugód,
- w art. 1 zmiana 39) polegająca na umożliwienie sądowi przesłania wraz z uzasadnieniem postanowienie podlegające zaskarżeniu, wydane na posiedzeniu niejawnym. Zmiana ta powinna przyczynić się do przyspieszenia postępowania,
- w art. 1 zmiana 72) polegająca na przekazaniu sądowi II instancji rozpatrywania zażaleń na postanowienie co do zabezpieczenia, co powinno przyczynić się do przyspieszenia postępowania.
Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” negatywnie ocenia następujące proponowane zmiany:
- w art. 1 zmiana 3) polegająca na uniemożliwieniu wyłączenia sędziego niebędącego członkiem składu orzekającego. Czasami zachodzą okoliczności uzasadniające wyłączenie sędziego lub nawet wszystkich sędziów danego sądu, jeżeli pozwanym jest ten sąd. W przypadku spraw rozpatrywanych przez składy wieloosobowe na posiedzeniach niejawnych o składzie sądu strona dowiaduje się z wydanego orzeczenia. Dotyczy to instancji odwoławczych, w tym Sądu Najwyższego. Brak możliwości złożenia z góry wniosku o wyłączenie sędziego będzie powodował konieczność składania wniosku o wznowienie postępowania na podstawie art. 401 pkt 1 k.p.c. co oznacza nowe postępowanie, tym razem wznowieniowe lub skargę do ETPC,
- w art. 1 zmiana 33) polegająca na umożliwieniu sądowi zamknięcia rozprawy w drodze postanowienia wydanego na posiedzeniu niejawnym. Mimo, iż proponowany przepis przewiduje obowiązek uprzedzenia stron o tej możliwości i umożliwienie im zabranie głosu w piśmie procesowym przed wydaniem postanowienia, proponowane rozwiązanie, uniemożliwiając stronom odniesienie się do twierdzeń przeciwnika procesowego, w praktyce ograniczy prawo do obrony swoich praw. Prawo do jawnego rozpatrzenia sprawy wynika z art. 45 ust. 1 Konstytucji RP,
- w art. 1 zmiana 34)  przepis zgodnie z treścią ma charakter porządkujący. Zmiana nie obejmuje jednak możliwości zgłoszenia wiążącego dla sądu sprzeciwu strony odnośnie przesłuchania konkretnych świadków na piśmie. Pozostawienie przepisów o przeprowadzaniu przesłuchania świadków na piśmie pozostają w sprzeczności z zasadą bezpośredniości postępowania.
Zgodnie z uzasadnieniem do projektu, projekt zmierza do uproszczenia obowiązujących procedur, co przełoży się na zmniejszenie obciążenia sądów pracą i skrócenie czasu trwania postępowań. Celem zmian jest także ułatwienie stronom i pełnomocnikom kontaktu z sądem, ułatwienie konsumentom dochodzenia swoich praw na drodze sądowej oraz wypełnienie luk w obowiązującym prawie.
Autorzy projektu dostrzegli, iż niektóre kwestie wymagają ponownego przeanalizowania zaproponowanych rozwiązań. Wątpliwości zgłaszane przez środowiska orzecznicze, ale też dostrzeżone przez samych projektodawców, wymagały podjęcia prac zmierzających do ich wyeliminowania. Podkreślenia wymaga, iż realizując cel uporządkowania przepisów procedury cywilnej, nie zawarto w projekcie propozycji przepisów, o które wnioskowali partnerzy społeczni, a których potrzebę wprowadzenia dostrzegła również Rada Ministrów:
I. W projekcie brak jest propozycji uzupełnienia przepisów dotyczących zabezpieczenia, o możliwość nakazania przez sąd dalszego zatrudniania przez pracodawcę, do czasu prawomocnego zakończenia postępowania, pracownika podlegającego szczególnej ochronie przed rozwiązaniem stosunku pracy. Propozycja wskazanej zmiany legislacyjnej zawarta była w rządowym projekcie ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary^[1]. Konieczność wprowadzenia zmiany wynika z obowiązku państwa Polskiego realizacji postanowień Konwencji Nr 135 MOP dotyczącej Ochrony przedstawicieli pracowników w przedsiębiorstwach i przyznawania im ułatwień, w zakresie zapewnienia przedstawicielom pracowników skutecznej ochrony przeciwko wszelkim aktom krzywdzącym, włącznie ze zwolnieniem, podjętym ze względu na przynależność związkową lub uczestnictwo w związku zawodowym. Gwarancje ochrony trwałości stosunku pracy działaczy związkowych zawarte w prawie materialnym (zakaz rozwiązania stosunku pracy bez zgody zarządu związku zawodowego, obowiązek wypłaty wynagrodzenia za cały czas trwania procesu oraz prawo do przywrócenia do pracy) powinny mieć odpowiednie przełożenie na ich prawa procesowe związane z roszczeniem restytucyjnym (przywrócenie do pracy, ustalenie bezskuteczności wypowiedzenia) w razie zwolnienia, wypowiedzenia lub rozwiązania stosunku pracy. Same gwarancje wynikające z prawa materialnego są bowiem niewiele warte, o ile iluzoryczne staje się ich dochodzenie przed sądem pracy. Istotą przepisów procesowych jest zabezpieczenie przymusowej realizacji roszczeń gwarantowanych przepisami prawa materialnego.
Ponadto na mocy art. 10 ust. 1 dyrektywy Rady 92/85/EWG z dnia 19 października 1992 r. w sprawie wprowadzenia środków służących wspieraniupoprawy w miejscu pracy, bezpieczeństwa i zdrowia pracownic w ciąży, pracownic, które niedawno rodziły i pracownic karmiących piersią (dziesiąta dyrektywa szczegółowa w rozumieniu art. 16 ust. 1 dyrektywy 89/391/EWG) podobnej ochronie (zakaz zwalniania) podlegają pracownice w ciąży, pracownice, które niedawno rodziły oraz pracownice karmiące piersią. W wyroku TSUE z dnia 22 lutego 2018 r. w sprawie C-103/16 Trybunał wskazał, iż ze względu na negatywne skutki ochrona reparacyjna, nawet w przypadku gdy prowadzi ona do przywrócenia zwolnionej pracownicy do pracy lub do wypłaty niepobranych z powodu zwolnienia wynagrodzeń, nie może zastąpić ochrony prewencyjnej. Co prowadzi do wniosku, iż objęcie ochroną stosunku pracy przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem wymaga od państwa zapewnienia zarówno ochrony przed samym zwolnieniem z pracy jak i ochrony przed konsekwencjami zwolnienia z pracy zakazanego na podstawie przepisów, do którego mimo wszystko doszło. Choć wynikająca z innych norm, wskazana zasada ochrony stosunku pracy powinna znaleźć analogiczne zastosowanie do działaczy związkowych. Wprowadzenie instytucji zabezpieczenia w sprawach o uznanie wypowiedzenia stosunku pracy za bezskuteczne lub o przywrócenie do pracy pracowników, których stosunek pracy podlega szczególnej ochronie, będzie stanowić odmianę ochrony prewencyjnej, przez zniwelowanie negatywnych skutków wypowiedzenia lub rozwiązania stosunku pracy dokonanego z naruszeniem przepisów. Jednocześnie uzupełni to obecną formę ochrony reparacyjnej (uznanie zwolnienia za nieważne i przywrócenie do pracy).
Dodatkowym argumentem przemawiającym za koniecznością uzupełnienia we wskazany sposób  przepisów procedury cywilnej jest przyjęta Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z dnia 23 października 2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii (tzw. dyrektywa ws. ochrony sygnalistów), która nakazuje, aby środki ochrony sygnalisty przed działaniami odwetowymi obejmowały również toczące się postępowanie sądowe (art. 21). Na państwach członkowskich do dnia 17 grudnia 2021 r. spoczywa obowiązek wprowadzenia w życie przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych niezbędnych do wykonania niniejszej dyrektywy (art. 28).
W konsekwencji, w ustawie z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U.2020.1575) po art. 755¹ należy dodać art. 755^1a. w brzmieniu:
„Art. 755^1a § 1. W sprawach z zakresu prawa pracy, w których pracownik podlegający szczególnej ochronie przed rozwiązaniem stosunku pracy za wypowiedzeniem lub bez wypowiedzenia dochodzi roszczenia o uznanie wypowiedzenia stosunku pracy za bezskuteczne lub o przywrócenie do pracy, sąd na wniosek uprawnionego może na każdym etapie postępowania udzielić zabezpieczenia poprzez nakazanie dalszego zatrudniania go przez pracodawcę do czasu prawomocnego zakończenia postępowania. W sprawach tych podstawą zabezpieczenia jest jedynie uprawdopodobnienie istnienia roszczenia. Udzielenia zabezpieczenia sąd może odmówić wyłącznie wtedy, gdy roszczenie jest mało prawdopodobne. Sąd uchyla postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia, o ile obowiązany wykaże wysokie prawdopodobieństwo bezzasadności roszczenia.
§ 2. W sprawach, o których mowa w § 1, sąd nadaje klauzulę wykonalności i doręcza obowiązanemu postanowienie z urzędu.
§ 3. Przepis art. 756² stosuje się odpowiednio”.
II. W projekcie nie został również uwzględniony postulat społeczny wyrażony w żądaniu NSZZ „Solidarność” przywrócenia udziału ławników w sprawach z zakresu prawa pracy. W stanowisku Prezydium nr 5/21 ws. zmian w ustawie - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2021, poz. 1090) Związek domagał się od Rządu RP niezwłocznego podjęcia działań w celu przywrócenia, na dotychczasowych zasadach, udziału ławników sądowych w rozpatrywaniu spraw z zakresu prawa pracy.
W sprawach tych udział ławnika z uwagi na posiadane przez niego doświadczenie życiowe jest bardzo pomocny, zwłaszcza dla młodego i niedoświadczonego jeszcze sędziego. Przeprowadzone w 1964 r. przez Polską Akademię Nauk badania wykazały, że ławnicy stanowią ważny czynnik wywierający faktyczny wpływ na kształtowanie się orzecznictwa sądów powszechnych. Ławnicy w większym stopniu niż sędziowie zawodowi reprezentują opinię społeczną i z tego też powodu ich udział w procesie stosowania prawa pozwala na osiągnięcie większej zgodności wydanego orzeczenia z tą opinią. W opinii społecznej udział ławnika w orzekaniu stanowi swego rodzaju kontrolę społeczną nad procesem wymierzania sprawiedliwości i w efekcie może powodować poprawę wizerunku zarówno sędziów, jak i sądów w społeczeństwie^[2]. Sędziowie są do orzekania przygotowani od strony merytorycznej, zaś ławnicy mają doświadczenie życiowe, którego sędzia nie ma możliwości zdobyć. Ławnicy od podszewki znają realia pracy w zwykłych zakładach pracy, pochodzą z różnych środowisk i dzięki temu wiedzą więcej o życiu zwykłych ludzi.
W piśmie Ministerstwa Sprawiedliwości z dnia 9 sierpnia 2021 r. nr DLPC – V.054.57.2021, stanowiącym odpowiedź na stanowisko Związku wskazano, iż celem wprowadzenia przepisu art. 15zzs¹  ust. 1 pkt. 4 w ustawie z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID -19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. poz. 1842 z późn. zm.) było „usprawnienie postępowań sądowych, by realnie zagwarantować obywatelom ich konstytucyjne prawo do sądu, którego elementem jest również zasada rozpoznawania spraw bez zbędnej zwłoki.” Podkreślano konsekwencje procesowe niezmienności wylosowanego składu orzekającego, wynikające z art. 47b ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych.  Ograniczenie liczby członków składu orzekającego ma zminimalizować ryzyko odraczania spraw w sytuacji zachorowania członków składu i przyczynić się do usprawnienia przebiegu postępowania.  Celem zmiany miały być względy bezpieczeństwa oraz sprawności orzekania.
Odnosząc się do argumentu sprawności postępowania pragniemy wskazać na możliwość powoływania do składu orzekającego dodatkowych sędziów i ławników, jaką dają odpowiednio przepisy art. 47 § 1 i 2 oraz art. 171 § 1 i 2 ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych. Utrzymanie ławniczego składu sądu orzekającego w sprawach rozpoznawanych według przepisów Kodeksu postępowania karnego, wprowadzenie posiedzeń zdalnych z jednoczesnym zniesieniem składu ławniczego w sprawach cywilnych, w tym w sprawach z zakresu prawa pracy, stanowi rażącą niekonsekwencję ustawodawcy, w szczególności w odniesieniu do argumentu o względach bezpieczeństwa.
Odnosząc się do procedowania projektu nowelizacji z dnia 28 maja 2021 r. – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1090) w odrębnym, pilnym trybie (§ 98 uchwały Rady Ministrów Nr 190 z dnia 29 października 2013 r.) jako uzasadniającego pominięcie procesu uzgodnień i konsultacji publicznych i opiniowania, przypominamy, iż zgodnie z art. 93 ust. 1 ustawy z dnia 2 kwietnia 1997 r. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej (Dz.U. 1997, Nr 78, poz. 483) uchwały Rady Ministrów oraz zarządzenia Prezesa Rady Ministrów i ministrów mają charakter wewnętrzny i obowiązują tylko jednostki organizacyjnie podległe organowi wydającemu te akty. Tym samym, uchwała Rady Ministrów nie ma mocy wyłączenia obowiązku organu państwa wynikającego z przepisów rangi ustawowej. Co więcej, przepis art. 123 ust. 1 Konstytucji RP, w stosunku do kodeksów, wyłącza możliwość przyjęcia przez Radę Ministrów uchwalonego przez siebie projektu ustawy za pilny.
Podsumowując, przedstawione przez Ministerstwo Sprawiedliwości argumenty, które miały stanowić uzasadnienie zmian wprowadzonych w ustawie z dnia 28 maja 2021 r. – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1090) są niespójne, wewnętrznie sprzeczne i nieprzekonywujące. Sam sposób procedowania projektu nowelizacji z dnia 28 maja 2021 r. – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1090) został dokonany z rażącym naruszeniem przepisów ustawy o związkach zawodowych. To uzasadnia żądanie Związku przywrócenia stanu prawnego, w którym sprawy z zakresu prawa pracy będą rozpatrywane w składzie ławniczym.

(do użytku służbowego)

(do użytku służbowego)

(do użytku służbowego)

         Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, na wniosek Instytutu Dziedzictwa Solidarności, wyraża zgodę na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność”  w książce zatytułowanej Kolporterzy historii.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” zgłasza następujące uwagi do projektu ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2022 z dnia 27 sierpnia 2021 r.

• Prezydium KK po raz kolejny domaga się pełnego odmrożenia wysokości odpisów na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, co będzie miało pozytywny wpływ na budżet państwa poprzez zwiększenie wpływów podatkowych z tytułu wzrostu konsumpcji. Zamrożenie odpisów na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych powoduje ograniczanie możliwości pomocy z tego funduszu i świadczy o braku konsekwencji ustawodawcy, który z jednej strony zwiększa kwoty zwolnień przedmiotowych, a z drugiej strony zmniejsza realną kwotę możliwości pomocowych z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Zmiany w podatku dochodowym od osób fizycznych wniosły zwiększenie limitów zwolnień przedmiotowych wypłacanych z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, co przy zamrożeniu odpisów nie przyniesie oczekiwanego efektu w postaci zwiększenia puli środków pomocowych. Będzie to miało konsekwencje w postaci braku odpowiedniego zaspokajania potrzeb socjalnych pracowników i ich rodzin w sytuacjach będących konsekwencjami skutków epidemii COVID-19.
  Ponadto po raz kolejny przedstawione skutki regulacji dotyczące odmrożenia podstawy odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych zawierają szacunki jedynie w zakresie oszczędności dla wydatków budżetu państwa, nie uwzględniają one ubytków podatkowych dla budżetu z tytułu nieuzyskanych dochodów z podatku od towarów i usług.

• Prezydium Komisji Krajowej NSZZ zwraca uwagę, że w projekcie ustawy okołobudżetowej w art. 11 i 12 proponuje się odmrożenie o 2 lata w porównaniu do roku 2021 podstawy wymiaru służącej do ustalania wynagrodzenia członków zarządzających oraz członków organów nadzorczych w spółkach z udziałem skarbu państwa oraz odmrożenie o rok w stosunku do roku 2021 maksymalnych wynagrodzeń osób wymienionych w art. 2 ustawy z dnia 3 marca 2000 r. o wynagrodzeniach osób kierujących niektórymi podmiotami. Prezydium ocenia te propozycje negatywnie mając na uwadze, że wynagrodzenia w roku 2022, ustalone zgodnie z art.6 ustawy o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz zmianie niektórych ustaw, nie będą waloryzowane jednym wskaźnikiem.
• W projekcie ustawy okołobudżetowej na rok 2022 w art. 40 proponuje się zwiększenie limitu wydatków na funkcjonowanie Rady Dialogu Społecznego oraz Biur Rady Dialogu Społecznego w 2022 r., co zasługuje na pozytywną ocenę. Art. 88 ust. 1 pkt 1 lit. g ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 2232 z późn. zm.) stanowi, że maksymalny limit wydatków będących skutkiem finansowym ustawy w 2022 r. będzie wynosić 1 902,75 tys. zł. Proponowana zmiana zwiększa limit do 1 975,75 tys. zł. W uzasadnieniu do projektu zostało wskazane, że zwiększenie limitu wydatków na funkcjonowanie Rady Dialogu Społecznego oraz Biura Rady Dialogu Społecznego przyczyni się do rozwoju instytucji dialogu społecznego w przestrzeni publicznej.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” przedstawia opinię do projektu ustawy budżetowej na rok 2022 (zwanego dalej projektem ustawy budżetowej).
Przyjęty projekt ustawy budżetowej pozostaje umiarkowanie konserwatywny pomimo, że projektodawcy dokonali korekt wielkości ekonomicznych względem założeń do budżetu państwa na 2022 rok. Zostały podniesione wskaźniki: PKB z 4,3% do 4,6%, konsumpcja prywatna z 4,4 % do 5,7%, bezrobocie z 5,8% do 5,9%. Natomiast obniżono projekcję spożycia publicznego z 3,7 % do 3%. Projektodawcy zdecydowali się na podniesienie wskaźnika inflacji z 2,8 % do 3,3%. Prezydium Komisji Krajowej uważa jednak, że poziom inflacji nadal pozostaje niedoszacowany, biorąc pod uwagę aktualnie obserwowane poziomy inflacji, która w sierpniu wynosiła 5,4% a czynnikiem wpływającym na jej wzrost są między innymi zapowiadane bardzo wysokie podwyżki cen energii elektrycznej.
Deficyt sektora finansów publicznych zaplanowano na poziomie 2,8 proc. PKB w 2022 r., wobec 3-4 proc. PKB w 2021. W dochodach z podatku dochodowego od osób fizycznych uwzględniono koszty Polskiego Ładu w pierwotnej wersji, która uległa zmianie po przedstawieniu projektu ustawy budżetowej do konsultacji. Wstępna analiza projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustawprowadzi do wniosku o braku uwzględnienia uwag NSZZ „Solidarność”, szczególnie jeśli chodzi o kwestie dotyczące składki zdrowotnej. Projekt nie zmienia sytuacji pracowników, którzy będą obciążeni składką zdrowotną w pełnej wysokości, w przeciwieństwie do osób rozliczających się podatkiem liniowym, co zasługuje na krytykę.
Tak samo jak na etapie oceny założeń do budżetu państwa - nadal nierozstrzygnięta jest kwestia realizacji Krajowego Planu Odbudowy. Prezydium KK podkreśla, że jego akceptacja przez KE oraz wdrożenie mogą wpłynąć znacząco na realizację zadań państwa w następnych latach, szczególnie w zakresie niezbędnych inwestycji.
Projektodawca, w uzasadnieniu do projektu ustawy budżetowej, wyróżnia niektóre wydatki takie, jak np. zwiększenie funduszu wynagrodzeń osobowych dla pracowników państwowej sfery budżetowej czy zwiększenie wydatków w obszarze szkolnictwa wyższego i nauki.
Prezydium KK dostrzega fakt podniesienia funduszu wynagrodzeń dla pracowników sfery budżetowej, jednak nadal uważamy, że taka propozycja jest niewystarczająca wobec postulatu 3 central związkowych o podwyższeniu wskaźnika wynagrodzeń co najmniej o 12 %.
Sposób podziału funduszu wynagrodzeń budzi od wielu lat uzasadnione wątpliwości ze względu na brak jasnych kryteriów jego podziału, a w konsekwencji brak sprawiedliwej oceny pracy pracowników.
Takie podejście jest tym bardziej bulwersujące, że właśnie procedowany jest projekt ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej, w którym podstawę wymiaru wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami w roku 2022 stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w IV kwartale 2018 (aktualnie jest to rok 2016), a podstawę do ustalenia maksymalnej wysokości wynagrodzenia miesięcznego osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi stanowi miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w IV kwartale 2020 r (aktualnie jest to rok 2019).

Wynagrodzenia
Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” negatywnie ocenia, przedstawioną w projekcie budżetu państwa na 2022 rok, propozycję średniorocznych wskaźników wzrostu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej w wysokości 100,0% w ujęciu nominalnym, co oznacza, że wynagrodzenia w roku 2022, ustalone zgodnie z art.6 ustawy o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz i zmianie niektórych ustaw, nie będą waloryzowane jednym wskaźnikiem. Zaproponowany przez rząd wzrost funduszu wynagrodzeń o 7,8% (per saldo bez rezerw celowych) jest wysoce niewystarczający. Jednocześnie, pozytywnie należy ocenić odmrożenie 3% funduszu nagród w jednostkach sektora finansów publicznych, podobnie jak ustalony wzrost środków na wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych (załącznik nr 6) liczony wraz z rezerwą celową w wysokości 9,34%.
Przypisywana rola administracji rządowej i samorządowej w poszczególnych celach związanych z odbudową i tworzeniem odporności społeczno-gospodarczej Polski po kryzysie wywołanym pandemią COVID-19 oraz zaplanowane do realizacji reformy i inwestycje Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększenia Odporności oraz konieczność podjęcia działań angażujących administrację publiczną w horyzoncie czasowym zamykającym się z końcem sierpnia 2026 roku wymaga rozwiązań zachęcających do pracy w administracji.
NSZZ „Solidarność” wielokrotnie proponował zmiany kształtowania wynagrodzeń w jednostkach finansów publicznych tak, by wzrosty rekompensowały poziom wzrostu kosztów utrzymania jak również podwyższały ich realną wartość z uwzględnieniem proporcji wzrost PKB i motywowały wzrost efektywności pracy.
Oczekujemy realizacji podstawowego założenia na 2022 rok ukształtowania wzrostu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej na poziomie 12%.

Minimalne wynagrodzenie za pracę
Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” stwierdza, że wysokość proponowanego wynagrodzenia w projekcie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 lipca 2021 roku w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2022 r. w kwocie 3 000 zł oraz wysokość minimalnej godzinowej stawki w kwocie 19,60 zł odbiega od propozycji przedstawionej we wspólnych stanowiskach strony pracowników Rady Dialogu Społecznego z dnia 19 maja 2021 r. oraz z dnia 19 lipca 2021 r. Związek postuluje wzrost minimalnego wynagrodzenia o nie mniej niż 10,71 % czyli na poziomie 3 100 zł, co stanowi 20,30 zł minimalnej stawki godzinowej.

Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych
Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” zauważa odmrożenie odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych na poziomie wynagrodzenia z drugiego półrocza 2019 roku. Uznajemy to za dobry kierunek lecz niewystarczający. Oczekujemy pełnego odmrożenia wysokości odpisów na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, co będzie miało pozytywny wpływ na dochody budżetu państwa poprzez zwiększenie wpływów podatkowych z tytułu wzrostu konsumpcji.

Rynek pracy
Odnosząc się do projektu ustawy budżetowej na rok 2022 w zakresie rynku pracy Prezydium KK wskazuje, iż autorzy nie odnieśli się dostatecznie do ewentualnych skutków ograniczeń w prowadzeniu działalności gospodarczej, które mogą zaistnieć w związku z kolejną falą epidemii COVID -19. Epidemia ta może wypaczyć przyjęte założenia, które zostały tak sformułowane jakby ograniczeń tych już nie miało być. Pod tym względem przyjęta prognoza poziomu bezrobocia na poziomie 5,9% w naszej ocenie jest zbyt optymistyczna.Przy braku kolejnej fali epidemii jest to prognoza realna, ale nie uwzględniono żadnej korekty odnośnie stanu epidemii.
Mając na uwadze potencjalne ryzyka w zakresie sytuacji gospodarczej i rynku pracy konieczne jest zachowanie spójności Funduszu Pracy oraz Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Przy niepewnej sytuacji gospodarczej utrzymanie istotnego ograniczenia przychodów Funduszu Pracy jest niewłaściwe. Mając powyższe na uwadze negatywnie oceniamy utrzymanie na niezmienionym poziomie w stosunku do bieżącego roku, jednoprocentowej składki na Fundusz Pracy.Istnieją także poważne wątpliwości w zakresie zasadności obniżenia wysokości środków finansowych przeznaczonych na wypłatę zasiłków dla bezrobotnych. Pomimo przyjęcia optymistycznych założeń w projekcie ustawy budżetowej odnośnie wskaźnika zatrudnienia, stwierdzić należy, że zmniejszenie tych środków o ponad 30% jest niepokojące. Ma to istotne znaczenie nie tylko ze względu na możliwe pogorszenie sytuacji na rynku pracy z uwagi na ryzyko epidemii, ale również z uwagi na w pełni uzasadnione podniesienie wysokości tychże świadczeń w ubiegłym roku. Fundusz Pracy musi zabezpieczać środki również dla osób bezrobotnych, tymczasem ich ilość ulega zmniejszeniu w okresie zagrożeń pandemicznych.
Prezydium zauważa propozycję zwiększenia środków przeznaczonych na wynagrodzenia pracowników powiatowych urzędów pracy o 8%. Jednakże mając na uwadze przewidywaną inflację oraz fakt, że w ramach obecnie realizowanego budżetu miało miejsce zmniejszenie środków na te wynagrodzenia aż o 13%, to w rezultacie w okresie dwóch lat nakłady na ten cel i tak będą niższe o 5%. Konieczne jest długofalowe założenie, iż nakłady na wynagrodzenia pracowników publicznych służb zatrudnienia powinny rosnąć i w rezultacie zapewniać odpowiedni poziom obsługi ich klientom.
Po raz kolejny Prezydium KK zwraca uwagę, iż w planie finansowym Funduszu Pracy, w pozycji dotyczącej działań aktywizacyjnych pozostawiono zmniejszoną liczbę pozycji finansowanych z funduszu, natomiast przedstawienie wydatków ma charakter ogólny. Na ich podstawie nie jest możliwe dokonanie pełnej oceny szczegółowych wydatków w odniesieniu do poszczególnych środków aktywizacyjnych przewidzianych w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Powyższe dotyczy, w szczególności pozycji 5 planu, w której wymieniono takie działania jak: poradnictwo zawodowe, badania, ekspertyzy, konferencje, EURES, czy partnerstwo lokalne. W tym zakresie wnosimy o szczegółowe uzasadnienie w jakim stopniu środki finansowego Funduszu Pracy mają być podzielone na zadania objęte ww. pozycją, zwłaszcza wobec zwiększenia tychże wydatków.
Analogicznie, jak w akapicie poprzedzającym, nie rozwinięto uzasadnienia dla pozycji 6 planu finansowego pod nazwą koszty zadań związanych z przeciwdziałaniem COVID-19, gdzie podano wartość 100 000 tys. zł, jednakże nie wiadomo na podstawie tego planu czego dokładnie ww. pozycja (kwota) dotyczy.

Polityka rodzinna
Nakłady na szeroko rozumianą politykę rodzinną z roku na rok wzrastają potwierdzając priorytety rządu. W budżecie na 2022 rok zabezpieczono kwoty na projektowane nowe świadczenie dla rodziców najmniejszych dzieci tzw. kapitał opiekuńczy, wspierający ich wybory co do sposobu opieki nad maluchami. NSZZ „Solidarność” pozytywnie ocenia taką politykę, jednocześnie zauważa, że wraz ze wzrostem nakładów na nowe inicjatywy prorodzinne, marginalizowane są systemy funkcjonujące od lat skierowane do rodzin najsłabszych i najmniej zaradnych. Pomimo powszechnej zgody co do istoty wsparcia rodziców samotnie wychowujących dzieci, pozbawionych pomocy drugiego rodzica, ta grupa rodzin pozostaje na marginesie zadań państwa. Według danych GUS (Zasięg ubóstwa ekonomicznego w Polsce w 2020 r.) to właśnie rodziny samotnych rodziców ubożeją najszybciej i w 2020 roku ich odsetek żyjących w skrajnym ubóstwie wzrósł o 47% rok do roku. Jest to także wynikiem zaniżonych kryteriów dochodowych uprawniających do świadczeń rodzinnych oraz samych wysokości tych świadczeń, które niestety pozostaną niezmienione przez kolejne 3 lata.

Pomoc społeczna
Zadania pomocy społecznej zostały określone wbudżecie na rok 2022 jako priorytetowe, ale jednocześnie prognozowana skonsolidowana kwota wydatków na realizację tych zadań została zmniejszona z 36,74 mld zł w latach 2021-2023 do kwoty 32,79 mld zł na lata 2022-2024. Jest to ubytek o ponad 4 mld zł. Na rok 2022 planowana skonsolidowana kwota wydatków wynosi 10,92 mld, co w porównaniu z kwotą na rok bieżący, którą planowano na poziomie 12,04 mld również stanowi ubytek o blisko 1,12 mld zł, a należy pamiętać, że rok 2022 jest tym, w którym wzrastają kryteria dochodowe uprawniające do świadczeń z pomocy społecznej. Mimo, iż realizacja zadania w zakresie wypłaty 500+ zostało wyjęte z systemu pomocy społecznej i przeniesione do ZUS, to pomoc społeczna nadal realizuje wiele zadań, które wymagają wsparcia ze strony budżetu centralnego. Należy też podkreślić, że pracownicy socjalni są grupą zawodową, która od lat jest niedoceniana finansowo i jeśli chcemy, aby zadania z zakresu polityki społecznej państwa były realizowane w sposób profesjonalny, to kwestię tę należy rozwiązać systemowo. Mniej środków na realizację zadań z zakresu pomocy społecznej będzie skutkować koniecznością większej partycypacji ze strony samorządów w tym zakresie, o ile znajdą na to środki. Jednocześnie będzie to pogłębiać frustrację tej grupy zawodowej, co może prowadzić do kolejnych konfliktów i protestów społecznych. 

Sytuacja osób niepełnosprawnych
Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, zgodnie z projektem budżetu na 2022 r., dysponował będzie środkami w wysokości 6,943 mld zł, a zatem jego budżet będzie wyższy od tegorocznego o 482 miliony zł. Budżet ten nie pozwoli jednak spełnić ponawianych postulatów NSZZ „Solidarność” w zakresie corocznej waloryzacji dofinansowań do pracy niepełnosprawnych oraz uruchomienia dofinansowania do pracy osób niepełnosprawnych z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności mających prawo do emerytury. W podniesieniu wpływów PFRON nie będzie miała udziału dotacja z budżetu państwa, która będzie wynosić niewiele więcej niż 700 milionów zł. NSZZ „Solidarność” podtrzymuje swój postulat ustalenia stałego procentowego poziomu dofinansowania z budżetu państwa tzn. 30 % wydatków PFRON na dofinansowanie do zatrudnienia pracowników niepełnosprawnych.
Plan finansowy Funduszu Solidarnościowego to kwota ponad 21 miliardów zł. Jednak prawie 13 miliardów z tych środków to wydatki związane z dodatkowym rocznym świadczeniem dla emerytów i rencistów. NSZZ „Solidarność” podtrzymuje swoje wątpliwości czy tzw. 13 emerytura powinna być finansowana z Funduszu Solidarnościowego. Należy zauważyć, że na wsparcie społeczne, zawodowe, zdrowotne, finansowe oraz świadczenie uzupełniające dla osób niepełnosprawnych z Funduszu Solidarnościowego przewidziano o 1.5 miliarda zł mniej niż w roku 2021 r. Budżet Funduszu Solidarnościowego nie pozwoli na spełnienie postulatu NSZZ „Solidarność” dotyczącego likwidacji kryterium dochodowego przy świadczeniu uzupełniającym dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji.

Emerytury i renty z FUS
NSZZ „Solidarność” z ubolewaniem stwierdza, że w projekcie budżetu państwa na 2022 rok nie zabezpiecza się kwot na wypłaty emerytur stażowych, od dawna oczekiwanych przez pracowników o długoletnich stażach zawodowych. NSZZ „Solidarność” rozpoczęła obywatelską inicjatywę ustawodawczą w celu przedstawienia w Sejmie projektu zmian w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Nadal aktualne pozostaje stanowisko trzech central związkowych z dnia 19 maja 2021 r. ws. wysokości waloryzacji emerytur i rent w 2022 r. NSZZ „Solidarność” wnosi, aby waloryzacja oparta była o odpowiedni wskaźnik inflacji za 2021 r. oraz co najmniej 50% realnego wzrostu wynagrodzeń w 2021 r. tak, aby uwzględniała potrzebę stałego zwiększania udziału emerytów i rencistów we wzroście gospodarczym. Przypominamy, że NSZZ „Solidarność” domaga się wypracowania systemu waloryzacji minimalnych świadczeń emerytalnych tak, aby brał on pod uwagę szybszą dynamikę inflacji w najuboższych gospodarstwach domowych.
Tymczasem w projekcie budżetu państwa na 2022 rok zabezpiecza się środki na waloryzację świadczeń emerytalno-rentowych jedynie na minimalnym ustawowym poziomie.

Podatki
Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” z zadowoleniem przyjmuje propozycję ustawową dotyczącą podniesienia kwoty wolnej od podatku do 30 000 złotych, co stanowi realizację postulatu Związku. Jednocześnie uznaje za konieczne zwiększenie pracowniczych kosztów uzyskania przychodów oraz wprowadzenie mechanizmu ich corocznej waloryzacji, co będzie istotnym elementem wzrostu wynagrodzenia netto osób najmniej zarabiających. Propozycja zwiększenia kwoty wolnej od podatku została połączona z obowiązkiem opłacania składki zdrowotnej bez możliwości odliczenia jej od podatku dochodowego jak to ma miejsce aktualnie, co powoduje, że korzyść z jej wprowadzenia została w dużym stopniu ograniczona. Związek postuluje rozłożenie tego obowiązku w czasie na kilka lat, co dawałoby możliwość przygotowania się zarówno obywatelom jak i samorządom do tej zmiany. Warto w tym miejscu wskazać, że najliczniejszą grupą ubezpieczonych zobowiązanych do odprowadzania składki na ubezpieczenie zdrowotne są osoby pozostające w stosunku pracy.
Jednocześnie Związek podkreśla konieczność zwiększenia zamrożonej od 2013 roku stawki diety krajowej przysługującej pracownikowi z tytułu odbycia podróży służbowej na terenie kraju oraz kwot kosztów używania pojazdów prywatnych do celów służbowych, zamrożonej od 2007 r.
Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” pozytywnie opiniuje uwzględnienie w projekcie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych możliwość odliczenia od dochodu wydatków z tytuł składek zapłaconych na rzecz związków zawodowych, co stanowi realizację postulatu Związku i pozwala na wyrównanie sytuacji prawnej członków związków zawodowych z prawami członków organizacji pracodawców.

Nauka
Prezydium KK zwraca uwagę, że pomimo wcześniejszych apeli i uzgodnień prowadzonych na poziomie ministerstw, w projekcie Ustawy budżetowej na rok 2022 nie uwzględniono środków niezbędnych do podniesienia uposażeń pracowników szkolnictwa wyższego i nauki. Domagamy się zrealizowania umowy społecznej zawartej podczas wprowadzania w 2018 r. ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce dotyczącej wzrostu uposażeń pracowników sektora nauki i szkolnictwa wyższego. Żądamy wprowadzenia trzeciego etapu regulacji wynagrodzeń. Z obiecanych trzech etapów po 10% wzrostu uposażeń rocznie do chwili obecnej, w obszarze szkolnictwa wyższego zrealizowano jedynie dwa pierwsze etapy regulacji - odpowiednio w wysokości 7% i 6%, a jeszcze mniejszy wzrost odnotowujemy w wynagrodzeniach pracowników instytutów badawczych i instytutów PAN. Dodatkowo, wzrost ten jest niezbędny, aby można było zmienić wysokość minimalnego miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego dla profesora[1] w uczelni publicznej, od którego uzależnione są zarówno ustawowe, jak i zawarte w wielu regulaminach wartości kwot, w tym wynagrodzeń.

Oświata
Projekt ustawy budżetowej nie uwzględnia zmiany poziomu kwoty bazowej oraz nie zawiera informacji o dodatkowych środkach przewidzianych na wynagrodzenia pracowników oświaty. Ponadto w projekcie nie przewidziano środków na realizację punktu VI Porozumienia podpisanego z rządem RP w 2019 roku, który dotyczy zmiany systemu wynagradzania nauczycieli. Kwota wzrostu o 2,6 % w części oświatowej subwencji ogólnej w projekcie ustawy budżetowej na 2022 r ujmuje jedynie wyrównanie wynagrodzenia pracowników oświaty do minimalnej kwoty 3000 zł, która będzie obowiązywać od 1 stycznia 2022 r. Mając na uwadze powyższe, Prezydium KK domaga się zmian w budżecie, szczególnie tych, które wynikają z wcześniej zawartych porozumień sygnowanych przez stronę rządową.

Zdrowie
Projekt ustawy budżetowej zakłada wzrost wydatków na ochronę zdrowia w wysokości 5,75%. Nadal istnieją wątpliwości czy jest to wzrost odpowiedni do kosztów jakie ten sektor poniósł w 2021 r oraz przechodzących skutków pandemii. NSZZ „Solidarność” oczekuje poprawy dostępności do świadczeń zdrowotnych oraz pogłębionej analizy sytuacji kadrowej.

Inne uwagi
Projekt budżetu nie zawiera skutków finansowych Programu Inwestycji Strategicznych BGK, który miał kosztować około100 mld zł w ciągu trzech lat, a wynikał z propozycji Polskiego Ładu . Powstaje pytanie czy oznacza to rezygnację z tego programu.
Budżet centralny to nie jest jedyny instrument, za pomocą którego rząd realizuje wydatki państwa Jest nim także np. fundusz przeciwdziałania Covid-19. Zdaniem Prezydium KK plan dochodów i wydatków tego Funduszu również powinien zostać przedstawiony Radzie Dialogu Społecznego.