14 grudnia Parlament Europejski i Rada Unii Europejskiej osiągnęły porozumienie dotyczące dyrektywy ws. należytej staranności, czyli dbałości o zrównoważony rozwój przedsiębiorstw.
Nowa dyrektywa obejmuje zarówno firmy unijne, jak i spoza Unii Europejskiej, jeżeli ich obroty przekraczają 150 milionów euro, a także mniejsze firmy w sektorach takich jak produkcja tekstyliów, rolnictwo, zasoby mineralne i budownictwo. Zgodnie z uzgodnionymi zapisami, firmy te zostaną zobowiązane do włączenia kwestii praw człowieka i wpływu na środowisko do swoich systemów zarządzania. Wśród negatywnych skutków, które będą musiały identyfikować, oceniać, zapobiegać i naprawiać, znajdują się m.in. praca dzieci, niewolnictwo, zanieczyszczenie, wylesianie czy nadmierne zużycie wody. Na firmy zostanie również nałożony obowiązek wprowadzenia mechanizmów skarg oraz regularnego monitorowania skuteczności swoich działań. Będą zobowiązane zawrzeć te elementy zarówno w swoich działaniach operacyjnych, jak i w łańcuchu dostaw.
Wdrożenie dyrektywy ws. należytej staranności będzie wymagało, aby przedsiębiorstwa wprowadzały jej zagadnienia w swoje polityki i systemy zarządzania ryzykiem. Ponadto, będą musiały opracować plany, które zapewnią zgodność ich modelu biznesowego z limitem ocieplenia klimatu do 1,5°C. Firmy zatrudniające ponad 1000 pracowników otrzymają dodatkowe wsparcie finansowe za wdrożenie tych planów.
W celu egzekwowania przepisów, każde państwo członkowskie UE będzie zobowiązane do wyznaczenia organu nadzoru, który będzie monitorował, czy przedsiębiorstwa przestrzegają nowych zasad. Organ ten będzie miał prawo przeprowadzać inspekcje, prowadzić dochodzenia oraz nakładać kary, w tym grzywny do 5% światowego obrotu netto danej firmy.
Porozumienie to jest uznawane za przełomowe i historyczne, wskazując na rosnącą odpowiedzialność przedsiębiorstw za ich wpływ na społeczeństwo i środowisko. Europejska Konfederacja Związków Zawodowych wyraża nadzieję na szybką procedurę przyjęcia dokumentu podczas kolejnego posiedzenia Komisji Prawnej (JURI) oraz głosowanie nad jego przyjęciem w trakcie sesji plenarnej w 2024 roku. Stworzenie niniejszej dyrektywy jest postrzegane jako istotny krok we właściwym kierunku w kontekście tworzenia zrównoważonych i sprawiedliwych warunków pracy na szczeblu globalnym.
ik