Zarząd Regionu Toruńsko-Włocławskiego NSZZ "Solidarność", ul. Piekary 35/39, 87-100 Toruń
tel. 56 622 41 52, 56 622 45 75, e-mail: torun@solidarnosc.org.pl

„WSPÓLNIE UZGODNIONE STANOWISKO”

poniedziałek, 21 Czerwiec, 2021

Sformułowanie: „wspólnie uzgodnionego stanowiska” oznacza, że chodzi w nim o zgodne stanowisko ustalone uprzednio przez przedstawicieli wszystkich zakładowych organizacji związkowych albo przynajmniej organizacji reprezentatywnych, tożsame co do treści, i zawarte w jednym piśmie adresowanym do pracodawcy, a nie o stanowiska odrębnie i samodzielnie zajęte przez poszczególne organizacje związkowe. Wykładnia art. 30 ust. 5 ZwZawU, przy uwzględnieniu regulacji zawartej w art. 30 ust. 4 ZwZawU, powinna prowadzić do wniosku, że ustalenie i przedstawienie wspólnego stanowiska przez działające u danego pracodawcy organizacje związkowe muszą poprzedzać co najmniej uzgodnienia dokonywane przez przedstawicieli tych organizacji związkowych, np. ich przewodniczących. Wyrok SN z 15.1.2020 r., III PK 206/18

W 2013 r., w związku z długotrwałą trudną sytuacją finansową, pracodawca wystąpił do działających u niego organizacji związkowych z propozycją zawarcia ugody w przedmiocie rozłożenia na raty zaległych odpisów na ZFŚS (potwierdzonych prawomocnym wyrokiem sądowym), a także nieodprowadzania takich odpisów w najbliższych latach. W wyniku trwających aż do maja 2014 r. spotkań i negocjacji, pracodawca zawarł ze związkami porozumienie, na mocy którego organizacje związkowe zobowiązały się w dniu otrzymania potwierdzenia przekazania zaległych środków na ZFŚS podpisać z pracodawcą kolejne porozumienie, o nietworzeniu ZFŚS na lata 2015 – 2016, z możliwością negocjacji wydłużenia tego okresu na kolejne lata. Porozumienie zostało podane do wiadomości pracowników, a jego postanowienia wprowadzone do obowiązującego u pracodawcy regulaminu wynagradzania.
Co istotne, przedstawiciele niereprezentatywnych organizacji zakładowych złożyli swoje podpisy wraz z pieczęciami, natomiast przedstawiciele organizacji reprezentatywnych nie dysponowali pieczęciami w dniu spotkania i jedynie parafowali tekst porozumienia. Zobowiązali się natomiast do złożenia stosownych podpisów wraz z pieczęciami w późniejszym terminie, do czego jednak nie doszło, ponieważ kolejnego dnia przedstawiciele tych organizacji odmówili wypełnienia tego zobowiązania.
Pracodawca uzyskał kredyt i przekazał na ZFŚS zaległe odpisy zgodnie z postanowieniami parafowanego porozumienia. Następnie zorganizował spotkanie z przedstawicielkami reprezentatywnych organizacji związkowych w celu zawarcia przyrzeczonego porozumienia, czego związki kategorycznie odmówiły. Mimo to pracodawca jednostronnie wprowadził do regulaminu wynagradzania odpowiednie zmiany, zgodne z tym, co miało wynikać z przyrzeczonego porozumienia, sprowadzające się do rezygnacji z utworzenia ZFŚS na lata 2015 – 2016. Związki, nie uznając tych postanowień za skuteczne, wystąpiły przeciwko pracodawcy z powództwem o zobowiązanie do przekazania środków do ZFŚS za te dwa lata.
Sąd I instancji oddalił powództwo, uznając, że między pracodawcą a związkami doszło do skutecznego zawarcia porozumienia, bowiem zaparafowanie dokumentu przez przedstawicielki organizacji związkowych potwierdziło akceptację jego treści. Sąd II instancji również oddalił apelację, wskazując, że parafowanie przez strony porozumienia było przejawem złożenia określonego oświadczenia woli, w tym także co do rezygnacji z dokonywania odpisów na ZFŚS w latach 2015 – 2016, w przypadku spłacenia przez pracodawcę zaległości zgodnie z ustalonym harmonogramem. Sąd Najwyższy potwierdził stanowiska sądów I i II instancji w całości.

Przepisy  wymagają wypracowania wspólnego stanowiska przez wskazane w przepisach organizacje związkowe, a następnie przedstawienia go pracodawcy. Stanowisko związków będzie dla niego wiążące tylko wówczas, gdy organizacje związkowe uzgodnią je wspólnie, w formie porozumienia i w terminie przedłożą pracodawcy.