11 maja. z udziałem około 150 uczestników odbyły się w Chełmży kujawsko- pomorskie obchody 28. rocznicy rejestracji NSZZ RI „Solidarność”. Głównym ich punktem były prelekcje i debata pt. „Droga rolników do rejestracji NSZZ RI Solidarność”.

Zaraz po mszy świętej odprawionej w przepięknej perle ceglanego gotyku, czyli chełmżyńskiej bazylice konkatedralnej Świętej Trójcy, jej uczestnicy pochodem przeszli ulicami miasta pod miejscowy Hotel Imperium, na którym to gmachu jest umieszczona tablica poświęcona Antoniemu Łapczyńskiemu (już o nim pisaliśmy – zasłużony, nieżyjący już działacz rolniczej Solidarności). Tam delegacje – a była między nimi delegacja NSZZ”Solidarność” Cukrowni Chełmża i inni członkowie Solidarności w tym sekretarz ZR – złożyły kwiaty, a następnie wszyscy przeszli do sali projekcyjnej hotelu, gdzie przeprowadzono i prelekcję i debatę. Moderował ją Michał Grabianka – popularny działacz niepodległościowy, chłopski, dobry duch wszelkich przedsięwzięć mających upamiętniać czasy walki Solidarności. Po wprowadzającym zagajeniu Michała Grabianki głos zabrał prof. dr. hab Mirosław Golon wygłaszając znakomity referat na temat ruchów chłopskich do czasu powstania NSZZ Solidarność RI. Mówił o  walce tej grupy społecznej o prawa, o likwidację pozostałości epoki feudalnej, o reformę rolną i o demokratyzacje życia społecznego i politycznego. Temperatura na sali znacznie się podniosła, gdy dotarł do czasów PRL, gdyż większość ze zgromadzonych doskonale je pamiętała, tak więc żywo i na żywo komentowano wystąpienie profesora.

Następnie dr. Krzysztof Osiński przypomniał drogę NSZZ”S” do i po rejestracji związku, a po tym odbył się pokaz filmu „Lider mimo woli” – opowiadającego o życiu i dziele Józefa Ślisza – działacza chłopskiego lidera rolniczej Solidarności, który położył wielkie zasługi w budowaniu związku i tworzeniu jego idei przewodniej.

Najbardziej emocjonująca była wolna dyskusja. Rolnicy (gdyż to oni głównie wzięli w niej udział) mocno żałowali upadku dobrych politycznych obyczajów, nie rozliczenia rządu PO-PSL i nie zostawili suchej nitki na działaczach PSL, nazywając ich „ZSL”, „bolszewiki”, lub jeszcze bardziej wyszukanymi epitetami. Przy okazji oberwało się posłowi PO Antoniemu Mężydle, który był wśród zgromadzonych. Głośno wyrażano dezaprobatę dla jego udziału w Platformie Obywatelskiej, dokąd przed laty przeszedł z PiS. Niektórzy krzyczeli, żeby się wytłumaczył i „co on tu w ogóle robi?” Sytuację załagodził Michał Grabianka przypominając, że w czasach, gdy RI powstawała Mężydło był po prostu jednym z działaczy Solidarności i miał jakiś swój wkład we wspieranie ówczesnego ruchu ludowego.

Święta rolniczej Solidarności nie zaszczycił nikt z władz regionalnych, ani krajowych RI, zaś różni ważni ludzie, czy raczej pełniący ważne stanowiska w państwowej (wojewoda) i samorządowej (marszałek) administracji przysłali swoich przedstawicieli. Nie specjalnie to obeszło rolników, a jedynie Michał Grabianka zauważył ten fakt.  Dla porządku dodam, że przez cały czas był obecny niezawodny burmistrz Chełmży Jerzy Czerwiński, a także starosta toruński Marek Olszewski.

Text&foto Piotr Grążawski