Zarząd Regionu Toruńsko-Włocławskiego NSZZ "Solidarność", ul. Piekary 35/39, 87-100 Toruń
tel. 56 622 41 52, 56 622 45 75, e-mail: torun@solidarnosc.org.pl

PAMIĘCI LECHA BĄDKOWSKIEGO

poniedziałek, 2 Wrzesień, 2024

W Gdańsku odbyły uroczystości odsłonięcia pomnika Lecha Bądkowskiego, urodzonego w Toruniu pisarza, publicysty, żołnierza, społecznika, sygnatariusza Porozumień Sierpniowych. Stworzona przez toruńskich artystów Anetę i Macieja Jagodzińskich-Jagenmeer rzeźba stanęła na gdańskiej starówce, nieopodal siedziby Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego, którego Bądkowski był jednym z ojców założycieli, oraz kamienicy, w której mieszkał.

  Urodził się w Toruniu. Był żołnierzem, pisarzem, sygnatariuszem Porozumień Sierpniowych. Wchodził w skład Prezydium MKS i pełnił funkcję rzecznika prasowego. Do polowy lipca 1981r. zasiadał we władzach Regionu Gdańskiego NSZZ „Solidarność”. Był redaktorem naczelnym tygodnika „Samorządność”.

Lech Bądkowski był Pomorzaninem z krwi i kości. Urodził się 24 stycznia 1920 roku w Toruniu. Po ukończeniu gimnazjum klasycznego odbył roczną służbę wojskową. W 1939 roku dowodził plutonem piechoty w sławnej bitwie nad Bzurą. W Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie dosłużył się stopnia oficerskiego, a za męstwo i odwagę otrzymał Krzyż Kawalerski Orderu Virtuti Militari. W Londynie napisał pracę pt. „Pomorska myśl polityczna”.

W wieku 26 lat Bądkowski powrócił do kraju. Osiadł na stałe na Pomorzu, początkowo w Gdyni, a od 1951r. w Gdańsku. Podjął pracę jako dziennikarz i redaktor w „Dzienniku Bałtyckim” i innych pismach. Równolegle studiował i uzyskał tytuł magistra nauk politycznych. Jednak o dalszej jego przyszłości zadecydował rozkwit talentu literackiego. Był członkiem Związku Literatów Polskich i polskiego PEN-Clubu. Łącznie napisał 30 książek i broszur. Najgłośniejsze z nich to: „Bitwa trwa”, „Odwrócona kotwica”, „Oblężenie”, „Młody książę”, „Wesoło w tropikach”, „Twarzą do przyszłości”.

Lech Bądkowski należy do współzałożycieli Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego. Wielokrotnie zasiadał w Prezydium Zarządu Głównego ZKP. Patronował studenckiemu Klubowi „Pomorania”. Jego autorytet zaważył na wychowaniu dwóch pokoleń inteligencji kaszubsko- pomorskiej 22 sierpnia 1980r. Bądkowskim przybył do Stoczni Gdańskiej z oświadczeniem gdańskiego środowiska literackiego. Oświadczenie pełne szacunku „dla odwagi robotników”, wzywało władze do „podjęcia konkretnych rozmów z MKS”. Na wniosek Lecha Wałęsy plenum Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego włączyło Bądkowskiego w skład Prezydium MKS. W negocjacjach podjął on kluczową kwestię wolności słowa i ograniczenia cenzury.

  W NSZZ „Solidarność” Lech Bądkowski przez kilka miesięcy pełnił obowiązki rzecznika prasowego MKZ w Gdańsku, a do lipca 1981r. pozostawał członkiem Prezydium władz regionu gdańskiego. Od końca września 1980 r. przewodniczył kolegium redakcyjnemu rubryki „Samorządność” w „Dzienniku Bałtyckim”. W listopadzie 1981r. doprowadził on do wydania wysokonakładowego tygodnika „Samorządność”. Do stanu wojennego udało się wydać trzy numery tego czasopisma. Jego wydawcą był Zarząd Regionu Gdańskiego NSZZ „Solidarność”.

Lech Bądkowski w 1981r. działał również jako lider w Klubie Myśli Politycznej im. Konstytucji 3 maja jako jego lider. Namawiał do samoorganizowania się społeczeństwa.

Zmarł 24 lutego 1984r. po długiej chorobie. Na cmentarz Srebrzysko w Gdańsku odprowadziła go 5 tysięczna rzesza związkowców i regionalistów pomorskich.

Jan Kulas

Fot Lech Bądkowski, wyżej pomnik.