Od czasu, do czasu zgłaszany jest do Zarządu Regionu (w praktyce do przewodniczącego Regionu, lub członków Prezydium) problem przeszkód w prowadzeniu akcji informacyjnej. Ktoś zebrał nam ulotki ze stołówki, zerwał plakat z bramy lub ściany holu w biurowcu firmy. Tak właśnie było w jednej z naszych komisji zakładowych, gdy szef kz wywiesił przy portierni sygnowane przez Solidarność ogłoszenie o… organizowanej wycieczce i możliwości zapisu do udziału w niej. Niby drobna sprawa,. ale na moment zatruła relacje z kierownictwem, ponieważ szef związku energicznie upomniał się o „bezprawnie” zdjęte ogłoszenie. Po wnikliwym, przyjrzeniu się incydentowi wyszło, ze ten dzielny facet, jednak tym razem – niestety – nie miał racji.
No to jak jest z procedurą związkowej informacji w firmie?
Czasem, jako związkowcy powinniśmy przeprowadzić na terenie zakładu pracy różnego rodzaju akcje informacyjne – np. rozdać pracownikom ulotki, rozwiesić plakaty, zbierać podpisy pod petycjami, pozbierać chętnych na grzyby, zagadać na tematy związkowe pracowników w czasie przerw, ale również w trakcie wykonywania przez nich obowiązków służbowych (tego nie róbcie, zwłaszcza w środowiskach nieprzyjaznych, gdzie wiemy o donosicielach). Aby być „w porządku z przepisami” należy tak to organizować aby nie zostać oskarżonym o utrudnianie normalnego wykonywania pracy przez pracowników, a także „wpływać negatywnie na panujący w zakładzie pracy ład” (to w cudzysłowiu jest z odnośnych przepisów).
Przepisy ustawy o związkach zawodowych nie regulują wprost kwestii dopuszczalności prowadzenia agitacji związkowej na terenie firmy. Regulacje w tym zakresie zawiera pkt 15 Zalecenia nr 143 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczący ochrony przedstawicieli pracowników w przedsiębiorstwach i przyznawania im ułatwień.
Zgodnie z nim, przedstawiciele pracowników, działający w imieniu związku zawodowego,
powinni otrzymać zezwolenie na wywieszenie komunikatów związkowych w przedsiębiorstwie, w jednym lub kilku miejscach, uzgodnionych z kierownictwem przedsiębiorstwa, do których pracownicy mają łatwy dostęp. Kierownictwo przedsiębiorstwa powinno też zezwolić przedstawicielom pracowników na rozprowadzanie wśród pracowników przedsiębiorstwa biuletynów informacyjnych, broszur, publikacji i innych dokumentów związku. Komunikaty i dokumenty związkowe powinny odnosić się do normalnej działalności związków zawodowych, a ich wywieszenie i rozprowadzenie nie powinno utrudniać funkcjonowania przedsiębiorstwa.
Po pierwsze, komunikaty związkowe na terenie zakładu pracy powinny być wywieszane jedynie w specjalnie wyodrębnionym przez pracodawcę miejscu, np. na przeznaczonej do tego celu tablicy informacyjnej (najlepiej uzgodnić to na piśmie). Nie jest dopuszczalne wywieszanie plakatów w dowolnych miejscach, bez uprzedniej zgody pracodawcy. Pracodawca może zatem odmówić zgody na zamieszczanie komunikatów w innych (niż uzgodnione) miejscach, jak również może podjąć działania zmierzające do usunięcia treści wywieszonych niezgodnie z ustalonymi zasadami (wyśle jakiegoś swojego „pana Zdzicha, żeby „to” zdjął). Takie działanie pracodawcy jest zgodne z prawem i nie będzie stanowiło naruszenia naszych praw związkowych.
Po drugie, komunikaty powinny zawierać jedynie treści związane z działalnością NSZZ Solidarność. Ich zawartość nie powinna być dowolna (np. jazda o polityce w stylu – ogłoszenie „marszałek Sejmu to palant” już nie jest działaniem związkowym) a pracodawca ma prawo oponować przeciwko wywieszaniu takich, które tej działalności nie dotyczą. Co oczywiste, pracodawca może nas wezwać do niezwłocznego usunięcia komunikatów zawierających niedozwoloną treść, w szczególności naruszającą dobre imię pracodawcy lub sprzeczną z przepisami powszechnie obowiązującego prawa i zasadami współżycia społecznego, a w razie bezskuteczności tego wezwania – usunąć je.
Podobnie, rozprowadzanie przez nas ulotek informacyjnych powinno mieć miejsce zgodnie z określonymi (tj. ustalonymi wcześniej z pracodawcą) zasadami. Działacze związkowi mogą wprawdzie takie ulotki kolportować, ale w sposób, który nie zakłóca normalnej działalności przedsiębiorstwa i nie odciąga pracowników od wykonywania obowiązków służbowych. Dopuszczalne będzie więc wręczanie ulotek pracownikom podczas przerwy w wykonywaniu pracy (np. na stołówce). Naruszeniem byłoby natomiast ich rozdawanie w biurach czy w halach produkcyjnych, podczas wykonywania pracy. Pracodawca ma także prawo zabronić pozostawiania ulotek poza miejscami udostępnionymi związkowi dla celów komunikacji z pracownikami (takim miejscem nie wydają się być np. WC) .
piotrgrazawski 