WPIS Z 17 MAJA 2021
Zmarła wielce zasłużona weteranka „Solidarności” Maria Nencka- Borowiecka. Jan Wyrowiński tak napisał o Niej na swoim facebookowym profilu:
Odeszła Maria Nencka-Borowiecka!
Pani Maria miała 85 lat. Była psychologiem. Wykształcenie zdobyła na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Pracowała w Wojewódzkiej Poradni Zdrowia Psychicznego w Toruniu. Tam współorganizowała „Solidarność”, której pozostała wierna do końca życia.
Po wprowadzeniu stanu wojennego bardzo zaangażowana w działalność podziemną związku.
Od 1982 prowadziła w swoim mieszkaniu punkt kontaktowy i magazyn wydawnictw podziemnych. Uczestniczyła w ich kolportażu. Angażowała się w akcje ulotkowe. Działała w Rejonowym Komitecie Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności, Zwolnionym z Pracy i ich Rodzinom przy kościele Wniebowstąpienia NMP w Toruniu. Współpracowała z Regionalną Komisją Wykonawczą (RKW) i pośredniczyła w kontaktach z Solidarnością rolników indywidualnych.
W latach 1983-1985 sprawowała pieczę nad opozycyjnym ruchem licealistów: udostępniała mieszkanie na wykłady Wszechnicy Młodzieżowej oraz spotkania redakcji podziemnego pisma „Grześ”. W 1987 roku należała do grona założyciel Niezależnego Ruchu Społecznego Ziemia Chełmińska.
Odznaczona Krzyżem Wolności i Solidarności, Złotym Krzyżem Zasługi oraz odznaką Zasłużony Działacz Kultury.
Niech spoczywa w pokoju!
Pani Maria była członkiem zespołu tematycznego I Krajowego Zjazdu Delegatów NSZZ „Solidarność” zajmującego się tematyką „Człowiek i środowisko – polityka społeczna – niedostatek”. W stanie wojennym opiekowała się zespołem redagującym toruńskie młodzieżowe podziemne pismo „Grześ” wychodzące nieregularnie 25 III 1984 – 5 III 1985. Tytuł nawiązywał do postaci Grzegorza Przemyka, warszawskiego licealisty zamordowanego przez SB – przy tytule napis „GP +14.05.1983, tytuł malowany ręcznie, z litery „e” wychodziła flaga „S”. Pod tytułem zamieszczano komunikat: „pismo nasze adresowane jest do uczniów szkół ponadpodstawowych, jak również do wszystkich tych, którym nieobca jest sprawa naszej wspólnej przyszłości”. Ukazało się 5 nr. (3 w 1984 i 2 w 1985 oraz 14 V 1990 nr 6 specjalny, podsumowujący działalność pisma) o obj. 2-6 s. w formacie A4, drukowanych na powielaczu w nakładzie 500 egz. Opiekę nad młodzieżą redagującą gazetę sprawowała Maria Nencka-Borowiecka, w której mieszkaniu odbywały się zebrania zespołu. Pismo drukowano w Bydgoszczy, organizacją produkcji i transportem zajmował się Kazimierz Noga. W ostatnim numerze „Grzesia” z 1990 ujawniono skład redakcji: Marek Bernaciak, Renata Borowiecka, Tomasz i Wojciech Dembkowie, K. Noga, Violetta i Piotr Pukropowie. „Grześ” charakteryzował się zróżnicowaną tematyką. Oprócz informacji o represjach wobec opozycyjnie nastawionych uczniów i nauczycieli oraz piętnowania pedagogów wysługujących się władzom, szeroko relacjonowało (nr. 3 i 5) protest młodzieży przeciwko zdjęciu krzyży w szkole w Miętnem (woj. siedleckie) i pogrzeb ks. Jerzego Popiełuszki (nr 4), przedrukowało apel Rady Edukacji Narodowej do nauczycieli i wychowawców (nr 2), fragmenty homilii kard. Stefana Wyszyńskiego (nr 3) i ”Małego konspiratora” (o zachowaniu się wobec funkcjonariuszy MO, nr 4), poruszało tematy historyczne (Józef Piłsudski, rok 1956, nr 4), zamieściło list-apel do wychowawców (jedyny tekst podpisany pseudonimem – pozostałe były anonimowe, nr 5). Integralną część pisma stanowiły wiersze młodych twórców. Wydany po latach nr 6 zawierał teksty Marcina Orłowskiego o G. Przemyku i M. Bernaciaka o piśmie „Grześ” (autorzy podpisali się tylko imionami); Bernaciak był też wydawcą tego numeru. (inf. o piśmie „Grześ” – Krzysztof Biernacki) Red.