Przepisy tzw. tarczy antykryzysowej wymagają od pracodawcy podjęcia obligatoryjnych uzgodnień z organizacjami związkowymi przy zawieraniu porozumień dotyczących wprowadzenia przestoju, obniżenia wymiaru czasu pracy, czy wydłużenia okresu rozliczeniowego!

    W niektórych firmach z terenu działania naszego Regionu zaczęły się pierwsze rozmowy pracodawców ze związkowcami w sprawie „pewnych oszczędności” lub „działań antykryzysowych”. Prawie za każdym razem w tle jest obniżanie wynagrodzeń. Są tacy, którzy od razu chcą przystąpić do zawierania umów. Dziś zgłoszono nam jeden taki zakład. Zarząd Regionu zwraca uwagę – spokojnie, starajcie się najpierw jak najwięcej dowiedzieć o sytuacji firmy, a ponadto trzeba pamiętać:  

• Konsekwencje przestoju albo obniżonego czasu pracy to zazwyczaj obniżone wynagrodzenie i o tym muszą pamiętać związkowcy negocjujący stosowne porozumienia (a dziś wyszło, że niekoniecznie). Starajcie się „wkręcić” w porozumienie jakieś warunki (na wypadek większej pomocy rządu, zmiany sytuacji epidemicznej, zauważmy, że termin obniżki wcale nie musi być nieprzerwany itp.).

• Eksperci i negocjatorzy NSZZ „Solidarność” podpowiadają na jakie generalne kwestie warto zwrócić uwagę w poszczególnych porozumieniach (nie jest możliwe generalne wskazanie jak dana organizacja związkowa powinna w takiej sytuacji zareagować, gdyż sytuacja każdego pracodawcy będzie różna i to od niej -a także argumentacji pracodawcy- będzie zależało na ile dana organizacja zostanie przekonana do zawarcia porozumienia i jego ostatecznej treści). 1. Porozumienie o przestoju ekonomicznym grupy pracowników objęte przestojem (może on dotyczyć całej załogi lub jej części), czas trwania przestoju (nie dłużej niż czas obowiązywania ustawy, tj. pół roku), wysokość wynagrodzenia w czasie przestoju (ustawa wprowadza tylko jego minimalną wysokość). 2. Porozumienie o obniżeniu wymiaru czasu pracy grupy pracowników objęte obniżonym czasem pracy (może on dotyczyć całej załogi lub jej części), czas trwania obniżenia wymiaru czasu pracy (nie dłużej niż czas obowiązywania ustawy, tj. pół roku). 3. Porozumienie o wprowadzeniu równoważnego systemu czasu pracy grupy pracowników objęte tym systemem czasu pracy (może on dotyczyć całej załogi lub jej części), długość okresu rozliczeniowego (12 miesięcy jest długością maksymalną). 4. Porozumienie o stosowaniu mniej korzystnych warunków zatrudnienia pracowników niż wynikające z umów o pracę zawartych z tymi pracownikami grupy pracowników objęte tym rozwiązaniem (może on dotyczyć całej załogi lub jej części), czas obowiązywania porozumienia, czyli stosowania wynikających z niego warunków zatrudnienia przestoju (nie dłużej niż czas obowiązywania ustawy, tj. pół roku), jakie konkretnie warunki umów będą zawieszone, np., wymiar czasu pracy, wynagrodzenie, miejsce pracy, jakie warunki będą obowiązywały na podstawie porozumienia – może to polegać, np. na wyznaczeniu pewnych minimów poniżej których pracodawca nie może zejść (przykładowo – nie stosuje się umów w zakresie wymiaru czasu pracy, ale pracodawca nie może zmniejszyć go o więcej niż o ¼), lub bardziej precyzyjnym ich określeniu (np. wskazaniu o ile konkretnie obniża się wymiar czasu pracy u pracodawcy); w tym kontekście należy szczególną uwagę przywiązać do kwestii zmian warunków umów o pracę w zakresie wysokości wynagrodzenia, tak żeby nie dopuścić do dowolności po stronie pracodawcy w kwestii wprowadzania nowych stawek (warto wskazywać albo konkretne wartości obniżenia wynagrodzenia, przykładowo maksymalnie o 20%).

  No i jeszcze jedno – pracownik nie ma możliwości kwestionowania porozumień zawartych z pracodawcą przez działające w zakładzie pracy organizacje związkowe  – nawet jeżeli przyjęte rozwiązania będą rzutowały bezpośrednio na jego warunki zatrudnienia. Zasada ta wynika z ogólnych przepisów prawa pracy, zgodnie z którymi w takich przypadkach związek zawodowy reprezentuje całą załogę, stąd trzeba uważnie podejść do sprawy…

Warto zwrócić uwagę na kompetencje zatrudnianej przez danego pracodawcę załogi – kryzys epidemiczny, w tej najostrzejszej formie może się skończyć szybciej, niż nam się wydaje, niż prognozują, a więc sprawni, lojalni, doświadczeni ludzie znów staną się bezcennym skarbem i jeżeli teraz o nich nie zadba…

Redaktor