Ostatnio spraw dla naszych prawników jakby mniej, bo to i „ciśnienie” na pracownika znacznie spadło i chyba coraz więcej ludzi jest świadomych tego, że mają prawa kodeksowe. Mimo wszystko od czasu do czasu pojawiają się kwestie może nie tyle „ciężkie” gatunkowo, co po prostu ciekawe.
Na początku tygodnia zgłosiło się do nas młode małżeństwo Piotr i Agnieszka M. (nie podajemy precyzyjnych danych, ponieważ podobne sprawy stanowią „tajemnicę spowiedzi”) z Grudziądza – pracownicy dużego sklepu spożywczego (stoisko z alkoholem), którym przedstawiciel pracodawcy podsunął aneks do umowy o pracę w postaci zgody na potrącanie przez zakład pracy z wynagrodzenia za pracę należności z tytułu niedoborów, które mogą się ujawnić w… przyszłości – w wyniku inwentaryzacji! Pracodawca miał to tłumaczyć tym, że poprzednicy M. na tym stanowisku okazali się być nieuczciwymi ludźmi i świadomie spowodowali spore niedobory, za które ponoć nie mógł od nich wyegzekwować należności, bo rzekomo nieprecyzyjnie zawarł umowę. Trzeba tu dodać, że część nawet atrakcyjnego wynagrodzenia za pracę była oparta o system prowizyjny (więcej sprzedaż- więcej zarobisz), co zwłaszcza Piotra bardzo kusiło, natomiast Agnieszka była bardziej sceptyczna i jako członek Solidarności postanowiła najpierw „zapytać w związku”. No i wyszło. Wpisywanie takich klauzul noszących w sobie skutki nie do przewidzenia jest zwyczajnie nie tylko ryzykowne, lecz nawet – niedopuszczalne! Sami zobaczcie jak w tej sprawie kształtują się tzw. „kierunki orzecznicze”: * „Niedopuszczalne jest wyrażenie przez pracownika zgody na potrącenie nieskonkretyzowanej należności pracodawcy mogącej powstać w przyszłości.”Wyrok Sądu Najwyższego – Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych z 2012-08-03 I BP 2/12 (numer 561279)
* „Niedopuszczalne jest wyrażenie przez pracownika zgody na potrącenie nieskonkretyzowanej należności pracodawcy mogącej powstać w przyszłości.”Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 2005-12-21 I OSK 461/05 (numer 76595)
Wyrok Sądu Najwyższego – Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych z 2004-05-05 I PK 529/03 (numer 64715)
Wyrok Sądu Najwyższego – Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 2001-06-20 I PKN 516/00 (numer 333235)
Wyrok Sądu Najwyższego – Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 1997-10-14 I PKN 319/97 (numer 31679)
Uchwała Sądu Najwyższego – Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 1994-10-04 I PZP 41/94 (numer 28868)
* „Wyrażenie przez pracownika, na podstawie art. 91 KP w umowie o wspólnej odpowiedzialności materialnej, zgody na potrącania przez zakład pracy z wynagrodzenia za pracę należności z tytułu niedoborów, które mogą się ujawnić w przyszłości w wyniku inwentaryzacji – jest nieważne.”