Wojewoda kujawsko-pomorski pan Mikołaj Bogdanowicz zwołał na wtorek 9 lipca posiedzenie Wojewódzkiej Rady Konsultacyjnej ds. Działaczy Opozycji Antykomunistycznej oraz Osób Represjonowanych z Powodów Politycznych.

Po nagłej śmierci nieodżałowanej pamięci Zbyszka Nowka, Rada stoi wobec konieczności wyboru nowego przewodniczącego. W skład Rady wchodzi obecnie pięć osób: Michał Grabianka, Dariusz Jaworski, Jerzy Przybylski, Jan Raczycki i Jan Wyrowiński.

Zadaniem Rady jest: – opiniowanie przekazanych przez Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych wniosków stron o potwierdzenie statusu działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych; – świadczenie pomocy w przygotowywaniu wniosków o potwierdzenie statusu działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych, a także wniosków o pomoc pieniężną i świadczenie pieniężne – na żądanie osób zainteresowanych; – podejmowanie inicjatyw zmierzających do integracji środowisk działaczy opozycji antykomunistycznej i osób represjonowanych z powodów politycznych; – analiza sytuacji życiowej działaczy opozycji antykomunistycznej i osób represjonowanych z powodów politycznych oraz przedkładanie Szefowi Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych dezyderatów w sprawie podjęcia działań zmierzających do zapewnienia im pomocy i opieki oraz należnego szacunku i pamięci.  

Fot (Piotr Grążawski) – pośrodku – Michał Leszczyc-Grabianka (z lewej Jan Wyrowiński, z prawej Antoni Mężydło) przed katedrą w Chełmży

---

         

Życiorysy

 

Michał Leszczyc-Grabianka, ur. 1946 r.

Od września 1980 r. był członkiem NSZZ „Solidarność” w Toruńskim Przedsiębiorstwie Przemysłu Drzewnego w Toruniu, przewodniczącym Komitetu Założycielskiego, następnie Komisji Zakładowej oraz członkiem NSZZ Rolników Indywidualnych „Solidarność” oddelegowanym przez Zarząd Regionu Toruńskiego do organizowania struktur związkowych w środowisku wiejskim. Występował jako lektor – prelegent na zebraniach wiejskich oraz był autorem i redaktorem pism niezależnych: „Rzeczychłopska” i „Rota”. Był organizatorem Wojewódzkiego Zjazdu „Solidarności Chłopskiej” w Toruniu w dniu 01.02.1981 r. Uczestniczył  w zjeździe „Solidarności Chłopskiej” w dniu 08.02.1981 r. w Bydgoszczy. Utrzymywał kontakty z innymi oddziałami „SCh” w kraju, aktywnie uczestniczył w zebraniach komitetów założycielskich na terenie woj. toruńskiego. W 1981 r. został pełnomocnikiem Zarządu Wojewódzkiego „Solidarności” Rolników Indywidualnych. Był inicjatorem i współorganizatorem największej akcji protestacyjnej lokalnych struktur „Solidarności” Rolników Indywidualnych, strajku w siedzibie Zjednoczenia „Cukrownie Toruńskie” trwającego do 12.11. do 13.12.1981 r. i zarazem członkiem Komitetu Strajkowego uczestniczącym w rozmowach z władzami. W związku z prowadzona działalnością związkową został internowany okresie od 15.12.1981 r. do 24.02.1982 r. w Ośrodku Odosobnienia  w Potulicach. Po zwolnieniu z internowania kontynuował działalność opozycyjną zostając aktywnym członkiem powstałego w 1982 r. Ruchu Oporu Rolników „Solidarność” Regionu Toruńskiego oraz angażując się w działalność Duszpasterstwa Rolników. Będąc członkiem Diecezjalnego Referatu Duszpasterstwa Rolników podejmował aktywne działania organizatorskie spotkań szkoleniowych aktywu świeckiego Duszpasterstwa Rolników w woj. bydgoskim i toruńskim. Był organizatorem prelekcji, inicjatorem i współorganizatorem Mszy za Ojczyznę oraz Tygodni Kultury Chrześcijańskiej w parafiach woj. toruńskiego. Utrzymywał kontakty z czołowymi działaczami opozycyjnymi woj. bydgoskiego i toruńskiego oraz zajmował się kolportażem nielegalnych wydawnictw w środowisku wiejskim. Został zatrzymany 12.11.1983 r. podczas nielegalnego zebrania zorganizowanego w mieszkaniu jednego z działaczy opozycji toruńskiej, następnie przewieziony na przesłuchanie i poddany przeszukaniu. W 1988 r. przy pomocy Kurii Biskupiej w Pelplinie założył, redagował i wydawał pismo „Siewca” rozprowadzane w kościelnej sieci kolportażu. W dniu 23.11.1988 r. został wybrany do składu Ogólnopolskiej Komisji Episkopatu ds. Duszpasterstwa Rolników. Dnia 10.02.1989 r. został rzecznikiem Tymczasowego Prezydium reaktywowanego NSZZ Rolników Indywidulanych „Solidarność”. Przez cały okres prowadzonej działalności w latach 1981-1989 był inwigilowany przez organy bezpieczeństwa państwa. Dariusz Jaworski, ur. 1963 r. W styczniu 1982 r. jako uczeń Zespołu Szkół Elektronicznych był zaangażowany w drukowanie i kolportaż nielegalnych ulotek na terenie Włocławka. W związku z prowadzoną działalnością w dniu 31 stycznia 1982 r. został aresztowany i następnie skazany wyrokiem Sądu Pomorskiego Okręgu Wojskowego w Bydgoszczy z dnia 27 marca1982 r. na 1rok pozbawienia wolności. Osadzony w Zakładach Karnych w Mielęcinie k/Włocławka i Potulicach. Zwolniony warunkowo dnia 2 sierpnia1982 r. ze względu na młody wiek. Po wyjściu na wolność był inwigilowany przez SB do 1985 r. oraz zastrzeżono mu możliwość wyjazdów za granicę do1984 r.  

Jan Raczycki, ur. 1947 r.

Od września 1980 r. w NSZZ „Solidarność”, członek Komitetu Założycielskiego i Komisji Zakładowej w Kombinacie Maszyn Przemysłu Materiałów Budowlanych „Zremb-Makrum” w Bydgoszczy. W 1981 r. delegat na I WZD Regionu Bydgoskiego. W latach 1980-1981 kolporter czasopism niezależnych: „Serwisu Informacyjnego”, „Tygodnika Mazowsze”, wydawnictw paryskiej „Kultury”. Zorganizował i prowadził bibliotekę wydawnictw niezależnych w siedzibie „Solidarności” w Kombinacie „Zremb-Makrum”. Po wprowadzeniu stanu wojennego nie zaprzestał działalności związkowej. Od grudnia 1981 do marca 1982 r. założyciel i działacz tajnej struktury Komitetu Zakładowego NSZZ „Solidarność”, zajmującej się działalnością wydawniczą i kolportażem ulotek. Dnia 13 marca 1982 r. został aresztowany, następnie skazany wyrokiem Sądu Pomorskiego Okręgu Wojskowego z dnia 28 czerwca 1982 r.  na 1 rok więzienia i osadzony w Areszcie Śledczym w Inowrocławiu i Zakładzie Karnym w Potulicach. Postanowieniem Sądu POW został zwolniony warunkowo w dniu 16 grudnia 1982 r. Po wyjściu z więzienia nadal zajmował się działalnością wydawniczą i kolportażem wydawnictw podziemnych m.in. „Bydgoskiego Podziemnego Serwisu Informacyjnego «Solidarność»”, „Tygodnika Mazowsze”, „Aneksu”. W latach 1986-1988 uczestnik spotkań działaczy opozycji w podziemiach kościoła św. Andrzeja Boboli w Bydgoszczy. W 1989 r. inicjator powołania Komitetu Założycielskiego NSZZ „Solidarność” w Bydgoskim Przedsiębiorstwie Budowy Pieców Przemysłowych „Techma”. Inwigilowany przez Służbę Bezpieczeństwa do 1989 r.

Jerzy Przybylski, ur. 1952 r.

Będąc pracownikiem Pomorskich Zakładów Urządzeń Okrętowych „Warma” w Grudziądzu  zaangażował się w tworzenie struktur NSZZ „Solidarność”. W sierpniu 1980 r. uczestniczył w akcji strajkowej na terenie zakładu pracy. Został przewodniczącym Komitetu Założycielskiego, następnie Komisji Zakładowej PZUO „Warma”. Pełnił również funkcję wiceprzewodniczącego Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego oraz  przewodniczącego Międzyzakładowej Komisji Związkowej w Grudziądzu. Od 5 lipca 1981 r. został wiceprzewodniczącym Prezydium Zarządu Regionu Toruń. W związku z prowadzoną działalnością związkową został dwukrotnie internowany w okresie od 13 grudnia 1981 r. do 16 września 1982 r.  w Zakładzie Karnym w Potulicach i Ośrodku Odosobnienia w Strzebielinku, następnie w okresie od  23 września do 3 grudnia 1982 r. w Ośrodku Odosobnienia w Kwidzynie. Po zwolnieniu z internowania nie zaprzestał aktywności opozycyjnej. Dnia 24 listopada 1984 r. był jednym z sygnatariuszy Deklaracji Społecznego Stowarzyszenia Obrony Praw Człowieka. Na przełomie lat 1985/1986 był przedstawicielem Komisji Interwencji i Praworządności w Grudziądzu. Dnia 5 lutego 1988 r. został delegatem „Solidarności” z Grudziądza do Regionalnej Komisji Koordynacyjnej, a w kwietniu 1988 r. wszedł w skład Prezydium RKK. Przez cały okres prowadzonej działalności był inwigilowany przez Służbę Bezpieczeństwa.

Jan Wyrowiński, ur. 1947 r.

W latach 1979-1980 udostępniał mieszkanie na punkt kolportażowy Wolnych Związków Zawodowych, w związku z czym zatrzymywany był przez SB. Od września 1980 w NSZZ „Solidarność”, członek Komitetu Założycielskiego, następnie Komisji Zakładowej w Resortowym Ośrodku Badawczo-Rozwojowym Automatyki Chemautomatyka w Toruniu. Publicysta niezależnego czasopisma „Wolne Słowo”, współorganizator toruńskiego Komitetu Obrony Więzionych za Przekonania. Od 1981 r. członek, a w latach 1985-1990 wiceprezes Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego, współtwórca jego Klubów: Historycznego (1987) i Społecznego (1988). W nocy z 12/13 grudnia 1981 podczas próby zatrzymania odmówił udania się z funkcjonariuszami MO ze względu na opiekę nad małymi dziećmi, 13 grudnia 1981 odmówił podpisania tzw. lojalki. Internowany w Ośrodku Odosobnienia w Potulicach, następnie w Strzebielinku. Zwolniony 29 kwietnia 1982. W 1984 współzałożyciel Społecznego Stowarzyszenia Obrony Praw Człowieka, udostępniał mieszkanie na próby podziemnego Radia „S” (organizowanego przez Stanisława Śmigla). W latach 1986-1987 redaktor i  organizator produkcji w podziemnym wydawnictwie „Kwadrat” w Toruniu. W latach 1986-1988 autor tekstów i redaktor „Inicjatyw”, następnie ich kontynuacji – „Przeglądu Pomorskiego”. W 1988 był współorganizatorem powołania toruńskiego oddziału Klubu Myśli Politycznej Dziekania i Pomorskiego Towarzystwa Gospodarczego. W latach 1989-1991 przewodniczący Komitetu Obywatelskiego „Solidarność” w Toruniu. Inwigilowany przez SB w ramach spraw operacyjnych: „Turysta” i „Kaszuby”.