W sobotę (11 maja) w Chełmży (powiat toruński) odbędą się kujawsko-pomorskie obchody 38. rocznicy rejestracji Niezależnego Samorządowego Związku Zawodowego Rolników Indywidualnych Solidarność.
NSZZ RI „Solidarność” zarejestrowano 12 maja 1981 roku. Legalizacja związku stała się możliwa po podpisaniu porozumień rzeszowsko-ustrzyckich (luty 1981 r.) gwarantujących rolnikom m.in. zachowanie praw nienaruszalności chłopskiej własności i wolności w obrocie ziemią.W Chełmży o historii wsi i oporze rolników przeciw komunistycznemu zniewoleniu w Polsce Ludowej. Konferencja i uroczystości – 11 maja 2019
12 maja 1981 r. miało miejsce jedno z niezwykle ważnych zwycięstw ruchu solidarnościowego. Po wielu miesiącach trudnych, często niezwykle skomplikowanych starań, ogromnych utrudnieniach czynionych przez władze PRL, uzyskano oficjalną rejestrację Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” Rolników Indywidualnych.
- wystąpienia zaproszonych gości,
- debata pt. Droga rolników do rejestracji NSZZ RI „Solidarność” z udziałem prof. dr. hab. Mirosława Golona i dr. Krzysztofa Osińskiego (przedstawicieli Oddziału IPN w Gdańsku – Delegatury w Bydgoszczy), Gabriela Janowskiego oraz Michała Grabianki.
***
W grudniu 1981 roku po wprowadzeniu stanu wojennego komuniści zdelegalizowali niezależny chłopski ruch, podobnie jak solidarność pracowniczą, ale pozostała jednak bardzo ważna tradycja niezależności chłopskiej reprezentacji oraz ukształtowana już grupa dzielnych rolniczych działaczy. Wszystko to miało duże i pozytywne znaczenie w trudnym procesie ostatecznego obalenia komunistycznej władzy i mozolnej odbudowie demokratycznej i w pełni już wolnej Polski. Pamięć o roli rolników w walce z komunistycznym zniewoleniem, od pierwszych, bardzo dramatycznych lat po wojnie i okresu stalinowskiego po zwycięską ostatecznie, chociaż też niezwykle trudną dekadę „Solidarności” stale warta jest podkreślania i dlatego też w przeddzień 38. rocznicy narodzin NSZZ „Solidarność” RI odbędzie się bardzo ważna uroczystość.
W jednym z najstarszym miast Ziemi Chełmińskiej, przez prawie 600 lat w siedzibie diecezji chełmińskiej, słynnej z pięknej konkatedry Świętej Trójcy i wielkiego Jeziora Chełmżyńskiego, w sobotę 11 maja 2019 roku odbędą się uroczystość i debata historyczna. Część uroczysta to przede wszystkim nabożeństwo w przepięknej konkatedrze, jednej z najwspanialszych gotyckich świątyń Ziemi Chełmińskiej, której widok z Jeziora Chełmżyńskiego należy do największych atrakcji regionu. Odbędzie się też wspomnienie o wybitnym działaczu niezależnego ruchu ludowego Antonim Łapczyńskim (1939–1983), urodzonym dokładnie 80 lat temu, który zmarł w młodym wieku w maju 1983 r. Pogrzeb tego wybitnego działacza NSZZ „Solidarność” Rolników Indywidualnych w dniu 2 czerwca 1983 r., czyli jeszcze w okresie stanu wojennego był wielką antykomunistyczną manifestacją polityczną o wielkim patriotycznym znaczeniu dla regionu i całej Polski. Tablica pamiątkowa (na ul. Mickiewicza nr 5) odsłonięta 9 września 2018 roku (w przypadająca wówczas 40. rocznicę utworzenia Niezależnego Związku Zawodowego Rolników) a także grób Antoniego Łapczyńskiego na chełmżyńskim cmentarzu zostaną odwiedzone przez uczestników uroczystości, którzy złożą tam kwiaty. Później odbędzie się debata historyczna i pokaz filmu dokumentalnego. Współorganizatorem uroczystości jest NSZZ Soldarność Rolników Indywidualnych oraz Instytut Pamięci Narodowej. Ze strony IPN udział w tym ważnym upamiętnieniu wezmą: dyrektor Oddziału IPN w Gdańsku prof. Mirosław Golon, naczelnik Delegatury IPN w Bydgoszczy Edyta Cisewska oraz dr Krzysztof Osiński z Odziałowego Biura Badań Historycznych Delegatury IPN w Bydgoszczy. Region Toruńsko-Włocławski NSZZ „S” będzie reprezentował sekretarz ZR Piotr Grążawski