Urodzony w Inowrocławiu Przemek Gawęda (syn naszego działacza związkowego z Inowrocławia – Jerzego Gawędy), właściciel pracowni Archigeum drugi raz z rzędu zdobył tytuł architekta roku na świecie.
The Architecture Community drugi rok z rzędu przyznało polskiemu architektowi Przemkowi Gawędzie oraz jego pracowni Archigeum tytuł architekta roku na świecie „Architect of the Year Awards 2024” w kategorii housing concept – House by the Moat – FORT X. W jury konkursu zasiadają przedstawiciele pracowni projektowych z całego świata.
Mieszkający w Bydgoszczy architekt (na zdjęciu) wraz z zespołem w tym roku otrzymał nagrodę za projekt domu, który ma zostać wybudowany jako część Fortu X w Toruniu. Projekt powstał w składzie: Przemek Gawęda, Marcin Sajdak, Dariusz Witucki, Oleh Kyshliaruk.
– Ideą projektu domu jest jego “wpisanie się” w założenie fortyfikacyjne w sposób, aby z jego centralnej części kubatura była niewidoczna. Dom zlokalizowano w najniższej części założenia – przy fosie. Zbliżenie domu do fosy pozwoliło wygenerować duży taras, na którym zależało inwestorowi. Dom jest dwukondygnacyjny – strefa dzienna jest zlokalizowana na kondygnacji wyżej. Strefa prywatna wraz zapleczem technicznym znajduje w strukturze terenu. Dach budynku tak jak cały fort, porasta zieleń i trawa. Na podeście oraz elewacji frontowej zastosowano deskę tarasową. Jeżeli chodzi o założenie forteczne to zachowujemy i odtwarzamy jego historyczny kształt. Odtworzeniu będą podlegać zniwelowane elementy ziemne jak m.in. trawersy. Odrestaurowana zostanie także fosa. – wyjaśnia architekt Przemek Gawęda. Budowa domu będzie jednym z pierwszych etapów rewitalizacji Fortu X, która ma szansę rozpocząć się pod koniec 2025 roku. Zagadnienie nie jest łatwe, ponieważ trwają ustalenia z Wodami Polskimi ws. technologii wykonania prac.
Warto podkreślić, że nagrodzona koncepcja domu tworzyć będzie integralną część Fortu X, który z kolei wchodzi w skład XIX wiecznej Twierdzy Toruń, a ta jest jednym z ciekawszych zespołów fortyfikacyjnych w Europie i jednym z największych w Polsce (zobacz ilustrację). Składa się z ponad 200 obiektów, w tym z 18 dużych fortów. Jedynym z jej elementów jest wzniesiony w latach 1889–1892 jako otwarta bateria artyleryjska Fort X, nazywany również Baterią Wiślaną. Jego lokalizacja jest niezwykle atrakcyjna – w sąsiedztwie Wisły, niespełna 2,5 km od toruńskiej starówki. Obiekt powstał na potrzeby militarne, głównie do kontrolowania linii kolejowej. Zmieniły się czasy, a Fort porzucony przez wojsko i pozostawiony bez opieki niszczał przez wiele lat, do czasu aż został nabyty przez prywatnego inwestora. Ten podjął współpracę z architektami Przemkiem Gawędą oraz Marcinem Sajdakiem – właścicielami Archigeum.
Przemek Gawęda przed rokiem został laureatem edycji Architect of the Year Awards 2023, a uznanie kapituły zyskały dwa jego sportowe projekty – Stadion Biatlonowy na Kubalonce oraz tunel osłonowy dla skoczni narciarskich. Ten drugi projekt w chwili obecnej wzbudza duże zainteresowanie zwłaszcza Międzynarodowej Federacji Narciarskiej i Snowbordowej FIS.
Dodatkowo w 2023 roku znalazł się w gronie najlepszych młodych architektów światowej architektury do 40 roku życia, otrzymując wyróżnienie „40 UNDER 40” przyznawane przez amerykańskie „The Chicago Athenaeum International Museum” oraz Europejskie Studia Miejskie „The European Centre for Architecture Art Design and Urban Studies.
Przemek Gawęda jest absolwentem Wydziału Architektury Politechniki Śląskiej w Gliwicach i swoją pracą regularnie zdobywa uznanie zarówno w Polsce, jak i na arenie międzynarodowej.
Jerzemu Gawędzie – przewodniczącemu komisji zakładowej NSZZ”S” w SOLINO Inowrocław serdecznie gratulujemy niezwykłych sukcesów syna i w oczekiwaniu na kolejne trzymamy kciuki za rozwój Jego dalszej kariery- powodzenia!
Sekretarz ZR – Piotr Grążawski