14,8 tys. mandatów na kwotę 17,9 mln zł oraz 60,8 tys. ujawnionych wykroczeń przeciwko prawom pracownika – to efekty ubiegłorocznej działalności kontrolnej PIP. Sprawdź, jakie działania kontrolne prowadziła inspekcja pracy w 2018 r. i kiedy najczęściej ujawniała nieprawidłowości.
Jak wynika z przedstawionego przez PIP sprawozdania pokontrolnego, w 2018 r. inspektorzy pracy przeprowadzili ponad 80 tys. kontroli w ponad 63 tys. podmiotów (zatrudniających łącznie 3,8 mln osób). Ponad 36% spośród przeprowadzonych kontroli stanowiły kontrole skargowe, będące wynikiem skarg pracowniczych.
Wszystkie przeprowadzone kontrole ujawniły 60,8 tys. wykroczeń przeciwko prawom pracownika. Większość z nich dotyczyła warunków pracy, wypłaty wynagrodzenia oraz czasu pracy. Na sprawców wykroczeń PIP nałożyła 14,8 tys. mandatów na kwotę 17,9 mln zł.
W ubiegłym roku PIP skontrolowała legalność zatrudnienia blisko 130 tys. osób. Nielegalne zatrudnienie stwierdzono w toku ponad 5,8 tysięcy kontroli, tj. w co trzecim kontrolowanym podmiocie. W wyniku działań kontrolnych PIP 14,6 tys. osób, które pracowały w oparciu o umowę cywilnoprawną lub bez żadnej umowy, uzyskało umowy o pracę.
Kontrolą objęci zostali też cudzoziemcy ze 123 państw zatrudnieni w Polsce. Inspektorzy pracy stwierdzili powierzenie nielegalnej pracy ponad 4,5 tys. cudzoziemców z 39 państw, najczęściej – obywatelom Ukrainy.
Inspekcja pracy przeprowadziła również w 2018 r. ponad 1.200 kompleksowych kontroli czasu pracy oraz wypłaty wynagrodzeń i innych świadczeń za pracę. Brak ewidencji czasu pracy lub nierzetelność w jej prowadzeniu inspektorzy pracy ujawnili w co czwartym skontrolowanym podmiocie.
Nieprawidłowości w zakresie wypłacania wynagrodzenia za pracę w ustalonym terminie dotyczyły co ósmego skontrolowanego pracodawcy. Natomiast prowadzone kontrole wypłaty minimalnej stawki godzinowej wykazały, że większość spośród ponad 14 tys. skontrolowanych firm prawidłowo stosowała przepisy i wypłacała wynagrodzenie w odpowiedniej wysokości.
W ocenie PIP, wysoki stopień respektowania prawa ujawniły natomiast działania kontrolne i rozpoznawcze przeprowadzone w ponad 18 tys. placówek handlowych w zakresie przestrzegania przepisów o ograniczeniu handlu w niedziele i święta. Naruszenie zakazu powierzania pracownikom lub zatrudnionym pracy w handlu lub przy wykonywaniu czynności związanych z handlem w niedziele i święta PIP ujawniła jedynie w czasie 9,4% kontroli.
Nadzór i kontrola PIP w zakresie przestrzegania przepisów i zasad bhp w 2018 r. koncentrowały się na branżach i rodzajach działalności gospodarczej oraz usługowej, w których zagrożenia dla życia pracujących i ryzyko utraty zdrowia były szczególnie wysokie.
W tym zakresie PIP przeprowadziła blisko 13 tys. kontroli tematycznych. Objęto nimi zarządzanie bezpieczeństwem pracy w zakładach, w których wystąpiły wypadki przy pracy, nadzór nad zakładami o wysokiej skali zagrożeń zawodowych, zatrudnianie osób niepełnosprawnych, pracowników tymczasowych oraz sekcje i działy gospodarki narodowej od lat kwalifikowane jako obszary wysokiego ryzyka utraty zdrowia i życia, w szczególności: budownictwo, przemysł i leśnictwo.
Inspektorzy pracy zbadali ponadto okoliczności i przyczyny ponad 2 tys. wypadków przy pracy zgłoszonych do PIP. W ramach nadzoru rynku sprawdzili 1.600 maszyn, urządzeń i środków ochrony indywidualnej, z których blisko połowa wzbudziła ich zastrzeżenia.
Źródło: sprawozdanie z działalności Państwowej Inspekcji Pracy w 2018 roku (druk sejmowy nr 3586)