Polsko-Brytyjska współpraca związkowa

18 grudnia w Warszawie odbyła się konferencja zatytułowana „Solidarność w działaniu. Prawa pracownicze, udział w dialogu społecznym oraz uzwiązkowienie Polaków w Wielkiej Brytanii". Konferencja odbywająca się pod patronatem Ministerstwa Spraw Zagranicznych, której organizatorem był Instytut Spraw Publicznych zgromadziła ponad 30 osób z kręgów związkowych, akademickich, przedstawicieli organizacji pozarządowych i mediów oraz środowisk polonijnych. Dyskutowano o potrzebach i barierach zrzeszania się Polaków w związki zawodowe w Wielkiej Brytanii oraz współpracy polskich i brytyjskich związków zawodowych.

Punktem wyjścia do dyskusji była prezentacja badań ISP na temat praw pracowniczych polskich pracowników w Wielkiej Brytanii oraz ich udziału w związkach zawodowych. Dzięki badaniu zdiagnozowano aktywność Polaków w dialogu społecznym oraz bariery utrudniające włączenie się Polaków w działalność związkową. Udało się także zidentyfikować działania podejmowane przez brytyjskie związki zawodowe w celu zachęcenia polskich pracowników do organizowania się. Rezultaty badań przedstawili Dominika Podkańska i Dominik Owczarek, eksperci ISP.

Z badań wynika, iż Polacy w liczbie blisko 685 tys. osób to druga najliczniejsza grupa etniczna w Wielkiej Brytanii, z której 8,2% osób należy do związków zawodowych. Większość pracujących Polaków wykonuje proste zawody w branży produkcyjnej, transporcie, logistyce czy usługach hotelowych. Jednak 3% z nich należy do kadry menedżerskiej, a najmniej uzwiązkowioną branżą są usługi specjalistyczne. Mimo słabszych praw pracowniczych i dyskryminacji płacowej Polaków w porównaniu z brytyjskimi pracownikami, to rodacy póki co rzadko angażują się w działalność związkową. Wśród przyczyn wymienia się bariery językowe, brak utrwalonych wzorców do zrzeszania się z własnego kraju, kojarzenie związków zawodowych z organizacjami politycznymi czy propagowaną medialnie kulturę samodzielności.

Jednak brytyjskie związki zawodowe w pracownikach cudzoziemskich dostrzegają spory potencjał i prowadzą liczne działania organizacyjne, jak doradztwo, projekty edukacyjne i językowe (tzw. Union Learn Program), wspieranie oddolnych inicjatyw obywatelskich czy nawet zakładanie pubów i kawiarni, gdzie organizowane są otwarte spotkania i warsztaty dla cudzoziemców. Skuteczna okazuje się także Akademia Organizowania TUC, a istotnym narzędziem pomocowym był także państwowy Fundusz Modernizacji Związków stworzony przez rząd Tony Blair’a, który służył szerokiemu rozwojowi związków zawodowych.

W panelu dyskusyjnym dotyczącym praktycznych działań i współpracy między polskimi a brytyjskimi związkami zawodowymi udział wzięli: Piotr Płonka - dyrektor wykonawczy Instytutu Allerhanda, były przewodniczący oddziału Migrant Workers w brytyjskim związku zawodowym GMB, Piotr Ostrowski - ekspert OPZZ oraz Kacper Stachowski - kierownik Działu Rozwoju Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”. Dyskutowano na temat działań, które mogą zostać podjęte w celu zwiększenia zaangażowania Polaków w dialog społeczny w Wielkiej Brytanii i roli polskich związków zawodowych w informowaniu pracowników migrujących o możliwościach zrzeszania. Omówiono także kwestie dotychczasowej współpracy ponadgranicznej oraz przeprowadzono debatę nad gotowością polskich związków zawodowych do angażowania pracowników cudzoziemskich w działalność związkową.

Solidarność od wielu lat utrzymuje ścisłe relacje z brytyjskimi związkami, a współpraca odbywa się właśnie w obszarze organizowania pracowników. Dobrym przykładem była współpraca przy kampanii organizowania w brytyjskiej sieci handlowej Tesco, czy obecna współpraca przy globalnej kampanii w Amazon. Poza tym Związek ściśle współpracuje z GMB, notującym systematyczny wzrost uzwiązkowienia, starając się korzystać ze strategii i know-how. Brytyjscy koledzy mają też wkład w szkolenie kadry organizatorów, a wraz z Solidarnością aplikowali do Komisji Europejskiej z projektem dotyczącym rozwoju związków. Na konferencji zaprezentowano także broszurę w języku polskim (zobacz załącznik), zachęcającą Polaków pracujących w Wielkiej Brytanii do organizowania się w tamtejszych związków zawodowych, a w przygotowaniu są także ulotki.

ks