Sytuacja młodych na rynku pracy w Europie nadal trudna, mimo działań rządów państw członkowskich

Komitet Kontaktowy Najwyższych Organów Kontroli Unii Europejskiej opublikował „Kompendium kontroli - Bezrobocie młodzieży i integracja ludzi młodych na rynku pracy. Sprawozdania z kontroli opublikowane w latach 2013–2017 Komitetu Kontaktowego najwyższych organów kontroli (NOK) państw Unii Europejskiej”.

W Kompendium przeanalizowano dotychczas stosowane programy na rzecz zatrudnienia młodych osób w Europie. Pod ocenę trafiły m.in. takie inicjatywy unijne jak „Mobilna młodzież”, „Pakiet na rzecz zatrudnienia młodzieży”, czy też najbardziej znane „Gwarancje dla młodzieży”. Z analiz wynika, że choć występują duże różnice pomiędzy poszczególnymi państwami to można wskazać szereg wspólnych problemów i wyzwań.

W Kompendium możemy przeczytać, że ”niektóre osoby młode są w coraz większym stopniu wykluczone z życia społecznego i obywatelskiego, co naraża ich na izolację, marginalizację lub nawet radykalizację. Wiele osób młodych ma trudności ze znalezieniem dobrej pracy, co stanowi poważną przeszkodę na drodze ku niezależności. Pomimo spadku bezrobocia młodzieży w większości państw członkowskich po tym, jak osiągnęło ono szczytowy poziom w 2013 r., zjawisko to pozostaje poważnym problemem”. Dowiadujemy się również, że „poziom bezrobocia młodzieży nie powrócił jeszcze do poziomów sprzed kryzysu”. W wielu wypadkach praca, którą wykonują młode osoby jest poniżej ich kwalifikacji.

Autorzy podnoszą bardzo ważny problem, szczególnie z polskiej perspektywy, czyli niskiej jakości zatrudnienia. Podkreślono, że w Europie obserwuje się wysoki odsetek umów czasowych młodych pracowników. Zwraca się uwagę, że choć takie umowy mogą pomagać w przejściu z systemu edukacji na rynek pracy, to obecnie obserwowalny poziom zatrudnienia czasowego jest zbyt wysoki i powoduje niepewność na rynku pracy.

Raport obejmuje wyniki kontroli w poszczególnych państwach, w tym w Polsce. Najwyższa Izba Kontroli zbadała sposób wykorzystania staży i praktyk w urzędach administracji publicznej. Z kontroli wynika, że urzędy stworzyły odpowiednie warunki o charakterze organizacyjnym dla realizacji praktyk dla uczniów szkół zawodowych i studentów oraz staży dla bezrobotnych. Problemem jednak było zagwarantowanie wysokiej jakości, a to wpływało na przydatność w uzyskaniu zatrudnienia.

Problemy związane z jakością dotyczyły przede wszystkim zbyt dużej liczby osób przypadających na jednego opiekuna (stażysty, praktykanta), wykonywania najprostszych zadań (np. kserowanie – szczególnie w przypadku praktykantów) oraz niewłaściwego realizowania szkoleń BHP.

Zwrócono uwagę, że jedynie w 52,5% przypadków staże dla osób bezrobotnych w urzędach administracji publicznej prowadziły do zatrudnienia w ciągu trzech miesięcy od ich zakończenia, ponieważ urzędy nie mogły zagwarantować zatrudnienia z powodu procedur konkursowych.

Wspieranie młodych osób na rynku pracy jest niezwykle istotne. Początek ich kariery rzutuje na ich dalsze losy zawodowe. Im ten start gorszy, tym mniejsze szanse na dalszy sukces. Rządom powinno zależeć, by zwiększać szanse młodych ludzi, ponieważ to oni stanowią o przyszłości każdego z państw, tak w sferze gospodarczej jak i społecznej. W związku z tym NSZZ „Solidarność” podejmuje liczne działania na rzecz młodych osób na rynku pracy. W ostatnim czasie do Rady Dialogu Społecznego Związek skierował „Pakiet na rzecz młodych”, gdzie zaproponowano rozwiązania, które uczynią rynek pracy bardziej przyjaznym dla młodych, w tym zmianę ustawy o praktykach absolwenckich, promocję mentoringu, wprowadzenie dodatkowego urlopu na opiekę nad starszymi rodzicami, usunięcie wyłączenia w opłacaniu składek na ubezpieczenie społeczne w przypadku studentów do 26. roku życia oraz wprowadzenie rozwiązań sprzyjających uczeniu się przez całe życie.

Więcej informacji o Kompendium można znaleźć tutaj.

„Pakiet na rzecz młodych” można znaleźć tutaj.