Ocena Komisji Europejskiej: jest dobrze, ale brakuje wizji na przyszłość

15 czerwca w Przedstawicielstwie Komisji Europejskiej w Polsce odbyło się spotkanie informacyjne dotyczące rekomendacji krajowych dla Polski przyjętych przez Komisję Europejską w ramach procedury Semestru Europejskiego.

W spotkaniu obok partnerów społecznych oraz reprezentantów środowiska naukowego wzięli udział przedstawiciele Dyrekcji Generalnej KE ds. finansów - Kerstin Jorna, Zastępca Dyrektora Generalnego i Michael Stierle, Zastępca Szefa Wydziału w DG ECFIN.

Zgodnie z procedurą Semestru Europejskiego na obecnym etapie rekomendacje krajowe przygotowane przez Komisję Europejską trafią do Rady i w połowie lipca zostaną przez nią ostatecznie przyjęte.

Rekomendacje Krajowe dla Polski w tym roku obejmują takie wskazówki jak:  

·   Zapewnienie, by stopa wzrostu nominalnego publicznych wydatków pierwotnych netto nie przekroczyła 4,2% w 2019 r., co odpowiadałoby rocznej korekcie strukturalnej wynoszącej 0,6 % PKB.

·   Podjęcie działań w celu zwiększenia efektywności wydatków publicznych, w tym przez reformę procesu budżetowego.

·   Konieczność podjęcia działań w celu zwiększenia uczestnictwa w rynku pracy, w tym przez poprawę dostępu do opieki nad dziećmi i rozwój umiejętności przydatnych na rynku pracy, zwłaszcza przez wspieranie uczenia się dorosłych, oraz w celu likwidacji utrzymujących się przeszkód dla bardziej trwałych form zatrudnienia.

·   Zapewnienie stabilności i adekwatności systemu emerytalnego przez wprowadzenie środków służących podwyższeniu rzeczywistego wieku przejścia na emeryturę i przez reformę preferencyjnych systemów emerytalno-rentowych.

·   Potrzebę wzmocnienia zdolności gospodarki do innowacji, w tym przez wspieranie ściślejszej współpracy pomiędzy przedsiębiorstwami a instytucjami badawczymi.

·  Dążenie do poprawy otoczenia regulacyjnego, w szczególności przez zapewnienie skutecznych konsultacji publicznych i społecznych w procesie legislacyjnym.

Kerstin Jorna podkreśliłą, że Semestr Europejski nie jest procesem top- down ale wynikiem dialogu z państwami członkowskimi. W wypadku Polski zadowalający jest imponujący wzrost gospodarczy, ale przedmiotem pewnego zaniepokojenia Komisji jest brak jasności co do scenariusza podejmowania przez nasz kraj działań, które zabezpieczyłyby ten wzrost w okresie średnioterminowym.  W tym kontekście Michael Stier wskazał, że obawy Komisji wzbudza dynamicznie spadająca stopa zastąpienia świadczeń emerytalnych w Polsce (stopa zastąpienia to relacja pomiędzy emerytura a ostatnim wynagrodzeniem). Przy utrzymaniu tej tendencji Polska może być zmuszona do wydatkowania znacznie większych środków na pomoc społeczną w okresie średnioterminowym.

W trakcie dyskusji artykułowane były różne poglądy. Przykładowo prof. Maciej Krzak (Uczelnia Łazarskiego) podniósł kwestię, czy rząd PiS w ogóle realizuje cele gospodarki wolnorynkowej, wskazując na repolonizację sektora bankowego, ograniczenia w obrocie ziemi rolniczej oraz wprowadzenie częściowego zakazu prowadzenia handlu w niedzielę. Profesor zwrócił uwagę, że przy takim wzroście gospodarczym z jakim mamy obecnie do czynienia Polska powinna mieć nadwyżkę budżetową.

Barbara Surdykowska z Biura Eksperckiego KK NSZZ Solidarność wskazała, że zalecenia Komisji dotyczące  rozwoju umiejętności oraz uczenia się dorosłych powtarzają się co roku w kolejnych rekomendacjach, ale są sformułowane w sposób zbyt ogólny, co powoduje że polski rząd nie traktuje tego poważnie. W ocenie ekspertki Solidarności skutkuje to m.in. tym, że środki Funduszu Pracy nie są przeznaczane na dostosowanie kwalifikacji siły roboczej do potrzeb  rewolucji technicznej 4.0, a rząd traktuje Fundusz Pracy jak „skarbonkę” z której można czerpać na dowolne inne potrzeby.

bs