Europejski filar praw socjalnych: ochrona także dla samozatrudnionych

26 kwietnia 2017 r. Komisja Europejska w ramach realizowania inicjatywy filaru praw socjalnych przedstawiła dokument dotyczący zabezpieczenia społecznego dla osób zatrudnionych w atypowych formach zatrudnienia oraz osób samozatrudnionych.
 
Propozycja ta rozpoczyna pierwszą fazę konsultacji z europejskimi partnerami społecznymi.  Komisja Europejska definiuje dwa problemy: po pierwsze niewystarczającego dostępu osób zatrudnionych w atypowych formach oraz samozatrudnionych do zabezpieczanie społecznego (na wypadek starości, trwałej niezdolności do pracy, choroby, wypadku przy pracy lub macierzyństwa) oraz po drugie,  usług „rzeczowych” ze strony publicznych służb zatrudnienia takich jak poradnictwo, pośrednictwo czy doradztwo zawodowe.

Komisja Europejska wskazuje, że podstawą wydania ewentualnej dyrektywy byłby art. 154 ust. 2 Traktatu w odniesieniu do pracowników zatrudnionych w atypowych formach oraz art. 352 Traktatu w odniesieniu do samozatrudnionych. Warto w tym miejscu wskazać, że ta druga podstawa wymaga jednomyślności w Radzie.

– Dla NSZZ Solidarności zabezpieczenie społeczne wszelkich kategorii osób obecnych na rynku pracy jest ważne tak samo jak równoczesne przeciwdziałanie „wypychaniu” pracowników w kierunku samozatrudnienia. – komentuje Barbara Surdykowska, ekspert KK. –  Patrząc na inicjatywę Komisji Europejskiej można na gorąco skomentować kilka kwestii: NSZZ Solidarność wielokrotnie podkreślała konieczność objęcia składką na ubezpieczanie emerytalne i rentowe osób wykonujących pracę w oparciu o umowę o dzieło. Należy zwrócić także uwagę na problematykę ubezpieczenia chorobowego- przykładowo obecna polska regulacja, która uniemożliwia objecie ubezpieczeniem chorobowym osoby uczącej się do 26 roku życia a wykonującej pracę na podstawie umowy zlecenia wydaje się kompletnie nieracjonalna.  Odnosząc się do drugiego elementu pytania Komisji Europejskiej o prawidłowy dostęp do wsparcia ze strony publicznych służb zatrudnienia w postaci szkoleń, doradztwa czy poradnictwa należy podkreślić, że jest ono niewystarczające w odniesieniu do ogółu pracujących –  także osób będących klasycznymi pracownikami. Solidarność wraz z innymi partnerami społecznymi wielokrotnie wskazywała na konieczność zwiększenia udziału polskich partnerów społecznych w zarządzaniu środkami Funduszu Pracy co jest z jednym z elementów pozwalających na ich bardziej prawidłowe i efektywne wydatkowanie – zwraca uwagę ekspert.

Polska jest państwem charakteryzującym się bardzo wysoką skalą zatrudnienia na podstawie umów o pracę o charakterze terminowym (w 4 kwartale 2016 średnia unijna wynosiła 14, 2% Polska - 26,7 %) wysoką skalą samozatrudnienia (wyższa liczba samozatrudnionych w stosunku do ogółu pracujących występuje jedynie we Włoszech i Grecji) oraz niskim wskaźnikiem zatrudnienia w oparciu o umowy o pracę w niepełnym wymiarze czasu pracy (19, 5 %, w Polsce 6, 6%). Analizy dokonane na zlecenie Komisji Europejską wskazują przykładowo wysoki procent osób wykonujących pracę nie mających dostępu do zabezpieczenia na wypadek choroby (17, 1%; ) czy macierzyństwa (13, 2%).
W załączeniu omawiany dokument oraz materiał analityczny stanowiący jedno ze źródeł Komisji Europejskiej.
 

Konsultacja - ochrona socjalna_wszystkie formy

SMM_2015_RN8_non-standard employment_final

bs