10 marca 2008 (43-55/2008)

Decyzja Prezydium KK nr 43/08
ws. opinii o projekcie ustawy o zasadach wypłat emerytur kapitałowych

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" oceniając projekt ustawy o zasadach wypłat emerytur kapitałowych podtrzymuje swoje uwagi do projektu ustawy o świadczeniach ze środków gromadzonych w otwartych funduszach emerytalnych wyrażone w decyzji Prezydium KK nr 1/08 z dnia 8 stycznia 2008 r.

1. Opiniowany projekt ustawy jest spóźniony. Pierwsze emerytury dożywotnie wypłacone zostaną na początku stycznia 2009 r. Okres jaki po wejściu w życie ustawy o zakładach emerytalnych pozostanie do końca roku będzie zbyt krótki na utworzenie zakładów emerytalnych, przygotowanie oferty emerytur dożywotnich oraz przygotowanie się zakładów oraz ZUS do dokonywania wypłaty. Opóźnienie wejścia w życie ustawy spowoduje, że liczba zakładów emerytalnych, a co za tym idzie liczba ofert emerytur dożywotnich w pierwszych miesiącach 2009 r. będzie bardzo ograniczona.
2. W projekcie ustawy nie zostały określone zasady postępowania w przypadku, gdy ubezpieczony nabył prawo do emerytury z FUS oraz emerytury kapitałowej i po rozwiązaniu stosunku pracy przestał podlegać ubezpieczeniu emerytalnemu, a następnie po przejściu na emeryturę podjął działalność zarobkową, z którą wiąże się obowiązek podlegania ubezpieczeniu emerytalnemu. Nie jest jasne, czy taka osoba ma obowiązek ponownie stać się członkiem otwartego funduszu emerytalnego. Nie wiadomo również w jaki sposób składki odprowadzone przez takiego emeryta wpłyną w przyszłości na wysokość emerytury kapitałowej.
3. Za szczególnie kontrowersyjne należy uznać zapisy art. 11 ust. 6 projektu uniemożliwiające zmianę wybranego przez świadczeniobiorcę zakładu emerytalnego, zmianę lub rozwiązanie umowy zawartej z zakładem emerytalnym jak również zmianę rodzaju emerytury dożywotniej. Wprowadzenie możliwości zmiany zakładu emerytalnego powinno ograniczyć negatywne skutki spóźnionego wejścia w życie ustawy dla osób, które skorzystają z prawa do emerytury dożywotniej w pierwszym okresie jej obowiązywania, gdy oferta zakładów emerytalnych będzie jeszcze niepełna.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" stwierdza ponadto, iż:

4. Należy zachować możliwość wyboru przez ubezpieczonego tzw. emerytury małżeńskiej.
5. W projekcie ustawy o zasadach wypłat emerytur kapitałowych nie precyzuje się zasad nabywania prawa do emerytur kapitałowych.
6. W projekcie ustawy nie precyzuje się w żaden sposób mechanizmu ustalania wysokości emerytur kapitałowych. Projekt nie wskazuje nawet kryteriów, jakie stosować będą zakłady emerytalne ustalając ofertę emerytur kapitałowych.

Decyzja Prezydium KK nr 44/08
ws. opinii o projekcie ustawy o zakładach emerytalnych

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" oceniając projekt ustawy o zakładach emerytalnych podtrzymuje swoje uwagi do projektu ustawy o świadczeniach ze środków gromadzonych w otwartych funduszach emerytalnych wyrażone w decyzji Prezydium KK nr 1/08 z dnia 8 stycznia 2008 r.

1. Opiniowany projekt ustawy jest spóźniony. Pierwsze emerytury dożywotnie wypłacone zostaną na początku stycznia 2009 r. Okres jaki po wejściu w życie ustawy o zakładach emerytalnych pozostanie do końca roku będzie zbyt krótki na utworzenie zakładów emerytalnych, przygotowanie oferty emerytur dożywotnich oraz przygotowanie się zakładów oraz ZUS do dokonywania wypłaty. Opóźnienie wejścia w życie ustawy spowoduje, że liczba zakładów emerytalnych, a co za tym idzie liczba ofert emerytur dożywotnich w pierwszych miesiącach 2009 r. będzie bardzo ograniczona.
2. Projekt posługuje się wieloma terminami, które wymagają zdefiniowania lub doprecyzowania (np. stopa techniczna, rezerwa emerytur kapitałowych).
3. Projekt zawiera wiele upoważnień do określenia szczegółowych rozwiązań prawnych w rozporządzeniach. Wiele spraw, które mają być uregulowane w aktach wykonawczych powinno zostać określone i doprecyzowane w samej ustawie. Przykładem jest art. 62 ust. 6 projektu ustawy upoważniający ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego do określenia sposobu ustalania wysokości rezerwy emerytur kapitałowych. Zasady ustalania oraz wysokość rezerwy emerytur kapitałowych wpływają w sposób bardzo istotny na ustawową gwarancję zwiększenia świadczeń przewidzianą w art. 64 ust. 1 projektu. Dokonuje się jej w przypadku, gdy wartość aktywów podstawowego funduszu emerytur kapitałowych jest wyższa niż wartość rezerwy emerytur kapitałowych. Nieokreślenie w projekcie ustawy ani wysokości tej rezerwy ani zasad ustalania jej wysokości nie pozwala na ocenę czy mechanizm ten zapewni zachowanie realnej wartości emerytur kapitałowych.
4. Okres przechowywania dokumentów, na podstawie których podejmowane są decyzje w sprawie lokat funduszu emerytur dożywotnich przewidziany w art. 74 ust. 1 projektu powinien być przedłużony z 5 do 10 lat.
5. Skrócenia do 3 lat wymaga przewidziany w art. 87 ust. 1 projektu maksymalny okres, przez który ten sam biegły rewident może badać sprawozdanie finansowe zakładu emerytalnego.

Decyzja Prezydium KK nr 45/07
ws. opinii o rozporządzeniu MI zmieniającym rozporządzenie w sprawie szczegółowego trybu i terminów składania i rozpatrywania wniosku o udzielenie finansowego wsparcia na tworzenie lokali socjalnych i mieszkań chronionych (.)

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" wnosi następującą uwagę do projektu rozporządzenia Ministra Infrastruktury zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowego trybu i terminów składania i rozpatrywania wniosku o udzielenie finansowego wsparcia na tworzenie lokali socjalnych i mieszkań chronionych, treści wniosku, kryteriów jego oceny, wzoru formularza rozliczenia udzielonego wsparcia oraz minimalnych wymagań w zakresie wyposażenia, jakie muszą spełniać pozyskane lokale mieszkalne:

• § 3 ust. 2 pkt 4. lit. b - niezasadnym jest wprowadzenie zmiany polegającej na dołączeniu do dokumentacji potwierdzającej koszty przedsięwzięcia kopii faktur. Na etapie składania wniosku o wsparcie koszty będą przecież ujęte w dołączonej do wniosku kalkulacji planowanych kosztów prac projektowych i robót budowlanych. Na tym więc etapie wymóg udokumentowania poniesienia przez inwestora wydatków jest zbędny. Wydatki te i tak będą przez bank sprawdzane w późniejszej fazie procedury, tj. przed samym uruchomieniem finansowego wsparcia, które nie może nastąpić jeśli inwestor nie wydał minimum 30% przewidywanych kosztów przedsięwzięcia (art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 08.12.2006 r. o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, mieszkań chronionych, noclegowni i domów dla bezdomnych).

Pozostałe propozycje zawarte w projekcie dotyczące zmiany tytułu rozporządzenia, stosowania reguł "uzupełniania wniosków" na stałe oraz zmiany terminów składania wniosków do banku opiniujemy pozytywnie.

Decyzja Prezydium KK nr 46/07
ws. opinii o rozporządzeniu MPiPS zmieniającym rozporządzenie w sprawie finansowego wsparcia na tworzenie noclegowni i domów dla bezdomnych

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" wnosi następującą uwagę do projektu rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie finansowego wsparcia na tworzenie noclegowni i domów dla bezdomnych:

• § 3 ust. 2 pkt 4. lit. b - niezasadnym jest wprowadzenie zmiany polegającej na dołączeniu do dokumentacji potwierdzającej koszty przedsięwzięcia kopii faktur. Na etapie składania wniosku o wsparcie koszty będą przecież ujęte w dołączonej do wniosku kalkulacji planowanych kosztów prac projektowych i robót budowlanych. Na tym więc etapie wymóg udokumentowania poniesienia przez inwestora wydatków jest zbędny. Wydatki te i tak będą przez bank sprawdzane w późniejszej fazie procedury, tj. przez samym uruchomieniem finansowego wsparcia, które nie może nastąpić jeśli inwestor nie wydał minimum 30% przewidywanych kosztów przedsięwzięcia (art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 08.12.2006 r. o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, mieszkań chronionych, noclegowni i domów dla bezdomnych).

Pozostałe proponowane w projekcie zmiany dotyczące stosowania reguł "uzupełniania wniosków" na stałe oraz terminów składania wniosków do banku opiniujemy pozytywnie.

Decyzja Prezydium KK nr 47/07
ws. opinii do poselskiego projektu ustawy o zasadach planowania i realizacji polityki społecznej

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" wnosi następujące uwagi do poselskiego projektu ustawy o zasadach planowania i realizacji polityki społecznej:

1) Celem projektu ustawy jest określenie zasad planowania realizacji i oceny polityki społecznej prowadzonej na rzecz zatrudnienia, rozwoju zasobów ludzkich i integracji społecznej. Ma zapewnić koordynację programowania i realizowania działań na rzecz aktywizacji społecznej i zawodowej osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. W naszej ocenie projekt ten powinien być opiniowany w formie debaty na forum Trójstronnej Komisji ds. Społeczno - Gospodarczych oraz Naczelnej Rady Zatrudnienia.

2) Do uzasadnienia projektu powinny być dołączone w formie załączników następujące dokumenty:

• wyniki przeglądu aktualnych systemów wsparcia;
• zestaw proponowanych wskaźników w rozbiciu na poszczególne lata (2008 - 2011);
• lista instytucji finansowych (w tym NGOS-y) z podaniem planowanych środków finansowych oraz źródeł finansowania (EFS, FP, PFRON, budżet państwa i inne);
• ilość planowanych do utworzenia miejsc pracy dla poszczególnych grup ryzyka i osób wykluczonych.

3) Zwracamy uwagę na brak:

• zintegrowanego systemu danych między innymi o rynku pracy, pomocy rodzinie i pomocy społecznej na poziomie gminnym;
• określenia środków finansowych na instrumenty aktywizacji społecznej w gminach;
• określenia skutków finansowych poszczególnych zmian (strona 17 uzasadnienia projektu).

4) Należy rozważyć włączenie do Korpusu Służby Cywilnej pracowników publicznych służb zatrudnienia i ośrodków pomocy społecznej, żeby w ten sposób zagwarantować wprowadzenie standardów usług w ramach odnowionej Strategii Lizbońskiej oraz ratyfikacji przez państwo Konwencji MOP 150 i 168.

5) W opiniowanym projekcie ustawy po raz kolejny nowelizuje się ustawę z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, dlatego postulujemy o wydanie jednolitego jej tekstu (ustawy o promocji zatrudnienia) przed pracami legislacyjnymi nad opiniowanym projektem.

UWAGI SZCZEGÓŁOWE DO PROJEKTU USTAWY:

1) W art. 4 projektu ustawy wprowadzono instytucję pełnomocnika do spraw polityki społecznej. Zasadniczą kwestią jest doprecyzowanie jego statusu.

Z uwagi na powierzone mu funkcje powinien on mieć co najmniej rangę wicepremiera, a w hierarchii Rady Ministrów stać ponad ministrami, o których mowa w art. 4 ust 1 pkt 1.

2) W art. 4 oraz od art. 6 do art. 9 wnioskodawca nie zagwarantował konsultacji społecznej z partnerami społecznymi reprezentującymi pracowników. Ponadto odwołanie się do art. 35 ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju nie ma sensu w stosunku do gospodarstw nie mających dostępu do Internetu.

3) W art. 16 stwierdzono, iż wojewoda ma możliwość nadzoru i kontroli nad działaniami podejmowanymi przez jednostki samorządu terytorialnego oraz inne podmioty w ramach realizacji programów polityki społecznej, w tym programów operacyjnych, rządowych oraz resortowych. Niedopuszczalne jest wprowadzenie ustawy o tak niejasnym i niedookreślonym brzmieniu. Trudno zinterpretować jaki jest zakres uprawnień wojewody.

4) W art. 21 ust. 1 projektu ustawy stwierdzono, iż w przypadku Strategii Polityki Społecznej oceny dokonuje Rada Ministrów. Jeżeli pozostawiono by ww. przepis bez zmiany, to należałoby stwierdzić, iż mamy do czynienia z samooceną, a nie oceną. Jaką bowiem wartość miała by ocena Strategii Polityki Społecznej przez Radę Ministrów, czyli organ, który politykę społeczną prowadzi, programuje i realizuje? Oczywistym jest, iż powyższą ocenę należy powierzyć organowi bezstronnemu - w tym wypadku Sejmowi RP.

5) W art. 23 projektu ustawy, dotyczącym Krajowego Zespołu Polityki Społecznej (zespołu doradczego) nie zawarto zapisu, uprawniającego do wejścia w skład tego zespołu choćby jednego przedstawiciela reprezentującego pracowników. Należy podkreślić, iż uwagi na to, że opiniowana ustawa dotyczy właśnie pracowników jako grupy społecznej, postulat wprowadzenia takiej reprezentacji jest postulatem oczywistym i zasługującym na uwzględnienie.

6) W art. 29 pkt 2) projektu ustawy zaproponowano wykreślenie z ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy art. 6 ust. 8, dotyczącego publicznej służby zatrudnienia.

Wykreślenie przedmiotowego zapisu spowoduje ograniczenie praktycznego zastosowania ustawy o promocji zatrudnienia, w szczególności w odniesieniu do słabszych partnerów społecznych (w zakresie kontraktowania zadań), co jest sprzeczne z konwencją MOP nr 150.

7) W art. 35 stwierdzono, iż dyrektorzy regionalnych ośrodków polityki społecznej nie spełniający warunków przewidzianych prawem, nadal mogą pełnić swoje funkcje. Brzmienie ww. przepisu sprowadzono w zasadzie do granic absurdu. Po co istnieją szczególne warunki określone w "art. 27 pkt 11 lit. b" skoro w powyższym przepisie en bloc , z obowiązku ich spełnienia zwolniono wszystkich dyrektorów. Należy podkreślić, iż spełnienie przez dyrektorów dodatkowych wymagań jest słuszne, w związku z czym należy art. 37 projektu ustawy wykreślić.

Decyzja Prezydium KK nr 48/08
ws. upoważnienia do podpisania protokołu dodatkowego do PUZP dla pracowników Wojskowych Jednostek Organizacyjnych Sfery Budżetowej

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" upoważnia Mirosława Kamieńskiego - przewodniczącego Sekcji Krajowej NSZZ "Solidarność" Pracowników Cywilnych MON oraz Cezarego Brzozowskiego członka Prezydium SKPC MON do podpisania w imieniu NSZZ "Solidarność" protokołu dodatkowego nr 20 do Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy dla Pracowników Wojskowych Jednostek Organizacyjnych Sfery Budżetowej z dnia 8.06.1998 roku.

Decyzja Prezydium KK nr 49/08
ws. stwierdzenia kompetencji do zawarcia do Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy dla Pracowników Gospodarstw Pomocniczych Jednostek Organizacyjnych Więziennictwa

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ Solidarność" działając na podstawie § 41 ust. 3 pkt 6 Statutu NSZZ "Solidarność" stwierdza, że Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" jest właściwym statutowo organem NSZZ "Solidarność" w rozumieniu art. 24114 § 1 pkt 1 k.p. uprawnionym do zawarcia Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy dla Pracowników Gospodarstw Pomocniczych Jednostek Organizacyjnych Więziennictwa.

Decyzja Prezydium KK nr 50/08
ws. upoważnienia do kontaktów z Departamentem Dialogu i Partnerstwa Społecznego MPiPS dotyczących składania wyjaśnień w zakresie zdolności układowej NSZZ "Solidarność"

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" wskazuje Marcina Zielenieckiego jako osobę upoważnioną do kontaktów z Departamentem Dialogu i Partnerstwa Społecznego Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w sprawach związanych z interpretacja Statutu NSZZ "Solidarność" w zakresie zdolności układowej NSZZ "Solidarność".

Decyzja Prezydium KK nr 51/08
ws. przedstawiciela NSZZ "Solidarność" w Komitecie Monitorującym ZPORR 2004-2006

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" zgłasza Bogdana Szozdę na funkcję zastępcy członka Komitetu Monitorującego Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego 2004-2006.

Decyzja Prezydium KK nr 52/08
ws. wspólnego projektu "Dialog Społeczny narzędziem wsparcia procesów restrukturyzacji"

Prezydium KK NSZZ "Solidarność" postanawia wypracować z Regionem Gdańskim wspólny projekt zatytułowany "Dialog Społeczny narzędziem wsparcia procesów restrukturyzacji (zarządzanie zmianą/ antycypowanie zmian/ poprawa adaptacyjności firm i pracowników)" i złożyć wniosek z chwilą ogłoszenia konkursu.

Do Komitetu Sterującego tym projektem Prezydium KK powołuje następujące osoby:

• Józefa Mozolewskiego - Członka Prezydium KK,
• Elżbietę Wielg - kierownika Biura Szkoleń i Programów Europejskich,
• Mirosławę Kaniszewską - specjalistę ds. programów europejskich.

Jednocześnie Prezydium KK postanawia zaproponować partnerstwo w tym projekcie organizacji indywidualnych pracodawców Business Centre Club.

Decyzja Prezydium KK nr 53/08
ws. opinii o poselskim (PO) projekcie ustawy o dobrowolnych ubezpieczeniach zdrowotnych

Prezydium Komisji Krajowej negatywnie ocenia projekt ustawy z dnia 18 stycznia 2008 r. o dobrowolnych ubezpieczeniach zdrowotnych, wniesiony przez grupę posłów Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej.

1. Przepisy projektu ustawy należałoby rozpatrywać w powiązaniu z regulacjami określającymi wykaz świadczeń zdrowotnych, nie finansowanych lub częściowo finansowych ze środków publicznych. Wykaz nie został dotychczas przedstawiony.
2. Do projektu nie dołączono symulacji kosztów wprowadzenia ubezpieczeń dodatkowych dla budżetu państwa, dla budżetu Narodowego Funduszu Zdrowia oraz kosztów dla zakładów opieki zdrowotnej. Bez ich znajomości rzetelne określenie opłacalności wprowadzenia przepisów projektu nie jest możliwe.
3. Projekt jest niedopracowany legislacyjnie, a proponowane rozwiązania szczegółowe zawierają liczne niejasności oraz braki.

Uwagi szczegółowe:

1) zaliczenie w art. 15 projektu do sfery działalności socjalnej (i to jedynie tych, o których mowa w opiniowanym projekcie) z przeznaczeniem na dofinansowanie tych ubezpieczeń ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych nie jest rozwiązaniem właściwym. Środki finansowe ZFŚS przeznaczone są na wydatki socjalne, do których nie można zaliczyć świadczeń zdrowotnych gwarantowanych odrębnym ubezpieczeniem o charakterze powszechnym. Ponadto w obowiązującym stanie prawnym pracodawca ma możliwość organizacji lub wykupienia świadczeń zdrowotnych i korzystania z ulgi w podatku dochodowym od osób prawnych w ww. przypadku;

2) art. 17 wprowadza do ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej (.) w nowododanym art. 18 b ust. 1 możliwość pobierania opłat za świadczenia udzielone także na podstawie tej ustawy lub odrębnych przepisów (jakich?). W przepisie art. 18 b ust.7 ustawy o świadczeniach (.) jest mowa o odpowiednim stosowaniu jedynie do opłat za pomieszczenie o wyższym standardzie niż określony w ustawie o zakładach opieki zdrowotnej (.). Nie jest jednak jasne do jakich innych przypadków, niż zapewnienie wyższego standardu pomieszczenia stosuje się także przepisy ust.1;

3) w art. 17 pkt. 3 wprowadzono do ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej (.) zmianę w treści art. 117 pkt. 6 dotyczącą precyzyjnego określenia rodzajów kosztów działalności NFZ. Nie istnieje związek materii prawnej opiniowanego projektu z powyższą zmianą dotyczącą kosztów NFZ;

4) w art. 17 pkt. 4 wprowadzono do ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej (...) Dział VIIa, który reguluje powołanie i zasady działalności Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń Zdrowotnych (UNUZ). W art. 188t ust. 3 projektodawca stanowi, że: stanowisko Prezesa UNUZ w sprawie odwołania od wyników przeprowadzonej przez niego kontroli (w NFZ, u świadczeniodawcy, czy w aptece) jest ostateczne. W sytuacji gdy wydanie stanowiska wyczerpuje drogę przed Prezesem UNUZ należy określić w jakim trybie można odwołać się od tego stanowiska;

5) w art. 19 ust. 1 należy określić jakie inne działania, niż utworzenie Biura ds. powołania UNUZ, podejmie minister właściwy do spraw zdrowia w celu powołania UNUZ.

Decyzja Prezydium KK nr 54/08
ws. opinii o poselskim (PO) projekcie ustawy o zakładach opieki zdrowotnej

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" negatywnie opiniuje poselski projekt ustawy o zakładach opieki zdrowotnej wniesiony przez grupę posłów Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej dnia 18 stycznia 2008r.

1. Opiniowany projekt ustawy należy rozpatrywać w powiązaniu z projektami ustaw: o akredytacji w ochronie zdrowia, o konsultantach krajowych i wojewódzkich, o szczególnych uprawnieniach pracowników zakładów opieki zdrowotnej, przepisy wprowadzające (.) oraz z obowiązującymi ustawami, których przepisy przywołuje zarówno opiniowany projekt jak i pozostałe 4 projekty. Jednakże takie odniesienie nie wyjaśnia niedociągnięć legislacyjnych, o których mowa w pkt.1-6 opinii;
2. nieznany pozostaje wpływ wprowadzenia ustawy na budżety zakładów opieki zdrowotnej oraz na wydatki budżetu państwa. W uzasadnieniu do projektu nie podano nawet szacunkowych kwot. Narusza to zasady dbałości o racjonalne wydatkowanie środków publicznych w sektorze ochrony zdrowia;
3. w projekcie uregulowano tryb przekształcania spzoz w zoz-spółkę prawa handlowego. Nie sformułowano jednak przy tym przepisów chroniących prawa pracownicze poprzez:

• ustanowienie warunku dokonania przekształcenia od zawarcia porozumienia z organizacjami związkowymi działającymi lub obejmującymi zasięgiem działania spzoz. Porozumienie winno określać w szczególności:
  • szczegółowe warunki przejęcia pracowników przez nowopowstałą spółkę,
  • działania osłonowe w stosunku do pracowników, którzy nie znajdą stałego miejsca zatrudnienia w spółce. Należy zwrócić uwagę, że dokonywanie restrukturyzacji zatrudnienia może dotyczyć znacznej liczby pracowników i powinno uwzględniać udział środków budżetu państwa;
• gwarancje udziału reprezentacji pracowników we władzach spółki analogicznie do ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych;

4. projekt nie uwzględnia również przepisów chroniących prawa pacjenta, w szczególności prawa do nieprzerwanego uzyskania świadczeń w dotychczas udzielanym zakresie przez spzoz przekształcany w zakład działający w formie spółki prawa handlowego. Tworzone przepisy powinny określać jaki organ monitoruje przekształcenie i jakie posiada narzędzia prawne gwarantujące zachowanie praw pacjenta w trakcie przekształceń.

Uwagi szczegółowe:

1) przepisy art. 6 projektu nakładają na zakłady obowiązek udzielenia świadczenia zdrowotnego osobie w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego w rozumieniu przepisów o Państwowym Ratownictwie Medycznym. Ponieważ przywołany przepis stosuje się do konieczności podjęcia medycznych czynności ratunkowych i leczenia (i to w przypadku nagłego lub przewidywanego w krótkim czasie pojawienia się objawów pogorszenia zdrowia), zastosowanie proponowanego brzmienia art. 6 wydaje się być znacząco węższe w stosunku do art. 7 obowiązującej ustawy o zakładach opieki zdrowotnej (.). Ten ostatni stanowi o konieczności udzielenia świadczenia zdrowotnego (nie tylko czynności stricte ratunkowych) ze względu na zagrożenie zdrowia lub życia. Ponadto przepis należy uzupełnić o wskazanie, kto i na jakich zasadach poniesie koszty udzielnego świadczenia;

2) art. 9 ust. 6 stanowi, że szpital może prowadzić wyłącznie samorząd województwa. Przytoczone brzmienie przepisu narusza prawa słusznie nabyte innych niż wojewódzkie jednostek samorządu terytorialnego;

3) przepis art. 21 ust. 2 umożliwia pobieranie przez szpital od pacjenta opłat za zapewnienie standardu pomieszczenia wyższego niż ten, który określi minister właściwy do spraw zdrowia na podstawie delegacji z art. 36 projektu. Koniecznym jest uzupełnienie Uzasadnienia do projektu o wyjaśnienie, co w szczególności projektodawca rozumie pod pojęciem standardu w poszczególnych rodzajach stacjonarnych zakładów opieki zdrowotnej, np. czy obejmuje on osobny węzeł sanitarny oraz czy dotyczy ilości osób jednocześnie hospitalizowanych w jednym pomieszczeniu;

4) w art. 25 ust. 1 pkt. 3 należy doprecyzować jakie ,,rażące naruszenia statutu lub regulaminu porządkowego szpitala'' zobowiązują szpital do wypisania pacjenta. Katalog naruszeń winien być zamknięty lub co najmniej określać czym skutkować mają wymienione w przepisie ,,rażące naruszenia'';

5) w art. 34 nie określono trybu kierowania i przyjmowania pacjenta do placówek hospicyjnych. Wydaje się celowym przyznanie tego prawa lekarzowi ubezpieczenia zdrowotnego, co uprawniałoby do pełnego nieodpłatnego uzyskiwania udzielanych przez te zakłady świadczeń;

6) art. 54 projektu wprowadza możliwość przekształcenia spzoz w spółkę prawa handlowego. Powyższa forma prawna prowadzenia działalności zoz związana jest nierozerwalnie z osiąganiem zysku z prowadzonej działalności. W przypadku braku zysku zoz, zastosowanie znajdą zmiany w art. 29 projektu ustawy przepisy wprowadzające ustawy z zakresu ochrony zdrowia określające tryb upadłości zoz -spółki prawa handlowego. Nie gwarantują one jednak utrzymania dostępności do świadczeń zdrowotnych podczas trwania postępowania upadłościowego. Art. 491.1 oraz art. 491.5 prawa upadłościowego i naprawczego dodany przez zmiany w art. 29 wprowadza bowiem jedynie przepisy o wydaniu sądowego postanowienia o upadłości spzoz z możliwością zawarcia układu z wierzycielami. Jeżeli nie doszło do jego zawarcia następuje likwidacja majątku spzoz. Formę gwarancji utrzymano jedynie w stosunku do procesu likwidacji spzoz, gdzie art. 49 opiniowanego projektu ustawy zachowuje w stosunku do spzoz przepisy obowiązującej ustawy o zoz z możliwością odmowy wyrażenia zgody na likwidację przez ministra właściwego do spraw zdrowia na likwidację;

7) przepis art. 84 ust. 8 ustanawiający nieważność z mocy prawa zakazu zaciągania zobowiązań przekraczających ponad 50% wartości aktywów zoz-spółki oraz uzyskania zgody organu tworzącego na zbycie praw do nieruchomości lub zaciągnięcie zobowiązań ponad wysokość 500 tys. zł lub wysokość kapitału zakładowego. Nie określono przy tym odpowiednich sankcji karnych, a jedynie przepis stanowiący o możliwości (a nie powinności) rozwiązania stosunku pracy z kierownikiem zoz w przypadku nie zmniejszenia zobowiązań wymagalnych w okresie 3 miesięcy (art. 72 ust. 2 pkt. 2). Wydaje się, że nie stanowić to będzie właściwej bariery zapobieżenia zadłużania zoz-spółek.

8) w odniesieniu do mechanizmów zapobieżenia zadłużania spzoz, zastosowano istotną sankcję rozwiązania stosunku pracy z kierownikiem spzoz (art. 72 ust. 1 pkt. 6), jeżeli zakład nie zrealizował stosownego planu naprawczego. W przepisie art. 91 ust. 3 należy jednak doprecyzować kto, w jakim trybie oraz w jakich terminach następuje zatwierdzenie i monitorowanie wykonywania planu;

9) rozbudowane przepisy rozdziału 5 określające zasady kierowania zakładem opieki zdrowotnej wymagają doprecyzowania o jakie zdarzenia chodzi w przypadkach:

• "rażącego naruszenia prawa" skutkującego odwołaniem zawierają odniesienia (art. 72 ust. 1 pkt. 3);
• "istotnego naruszenia postanowień umowy o zarządzanie zoz" skutkującego rozwiązaniem tej umowy;

10) przepis art. 58,w ust. 2 stanowiący o nieodpłatnym przekazaniu budynków oraz urządzeń spzoz nowopowstającym zoz-spółce oraz możliwości nabycia na własność gruntów (ust. 1) przy przekształceniu spzoz w zoz-spółkę nie wydaje się być dostateczną ochroną dla zachowania majątku stanowiącego dotychczasowy majątek publiczny;

11) przepisy art. 48 ust. 2 gwarantujące utrzymanie decydującej większości przez podmioty założycielskie (51% przez samorządy terytorialne,75% przez uczelnie medyczne) nie stanowią odpowiedniej gwarancji utrzymania statusu zoz-spółki jako podmiotu prawa publicznego w świetle orzeczeń Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości chroniących swobodę prywatnych inwestycji na całym terytorium Unii Europejskiej;

12) art. 92-108 reguluje zasady doskonalenia zawodowego pracowników zoz wykonujących zawód medyczny. Jednak w odniesieniu tylko do jednej formy doskonalenia zawodowego - uzyskiwania tytułu specjalisty - zapisano w przepisie art. 104 ust. 1 powinność pracodawcy ułatwiania uzyskiwania specjalizacji przez pracownika wraz z przyznaniem pracownikowi prawa do urlopu szkoleniowego, zwrotu kosztów podróży oraz kosztów kursów. Istotnym byłoby poszerzenie zapisów o inne, poza uzyskiwaniem tytułu specjalisty formy doskonalenia zawodowego w szczególności szkolenia i kursy doskonalące dla pracowników posiadających wykształcenie średnie.

Decyzja Prezydium KK nr 55/08
(do użytku służbowego)