26 sierpnia 2009 (154-161/2009)

Decyzja Prezydium KK nr 154/09
ws. opinii do projektu ustawy o racjonalizacji zatrudnienia w państwowych jednostkach budżetowych i niektórych innych jednostkach sektora finansów publicznych

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" negatywnie opiniuje projekt ustawy o racjonalizacji zatrudnienia w państwowych jednostkach budżetowych i niektórych innych jednostkach sektora finansów publicznych.

Ze względu na fakt, że projektowana ustawa pozbawia pracowników części praw wynikających z Kodeksu Pracy czy choćby prawa do negocjowania kwestii ewentualnych zwolnień - Prezydium domaga się wstrzymania nad nią prac legislacyjnych i przekazania do Komisji Trójstronnej.

Za całkowicie nieuzasadnione należy uznać samo założenie opiniowanego projektu, którym jest zwiększenie efektywności wykonywania zadań przez podmioty objęte zakresem jej zastosowania w drodze zmniejszenia liczby pracowników wykonujących te zadania. Takie stwierdzenie jedynie odwraca uwagę od prawdziwego celu projektu, czyli zmniejszenia zaangażowania środków publicznych przeznaczonych na wynagrodzenia w tych podmiotach. Tym samym projektodawcy wybierają najprostszą a jednocześnie najgorszą metodę poszukiwania oszczędności, czyli pozbawianie ludzi pracy. Stoi to w sprzeczności z innymi działaniami podejmowanymi dla zwalczania skutków kryzysu ekonomicznego, zwłaszcza zaś z działaniami mającymi na celu utrzymanie stanu zatrudnienia u pracodawców będących przedsiębiorcami, któremu to celowi służą rozwiązania przyjęte w ustawie z dnia 1 lipca 2009 r. o łagodzeniu skutków kryzysu ekonomicznego dla pracowników i przedsiębiorców.
Sprzeciw budzi fakt odgórnego narzucania przez ustawodawcę obowiązku zmniejszenia zatrudnienia w jednostkach sektora finansów publicznych o co najmniej 10% bez względu na rzeczywistą efektywność zatrudnienia występująca w poszczególnych jednostkach. Tego typu zapisy ustawowe mogą w oczywisty sposób służyć także do eliminowania "niewygodnych" pracowników i są jaskrawo sprzeczne z ideą dialogu i negocjacji.

Nie do przyjęcia jest rozwiązanie, w którym całkowicie wyłączona zostaje szczególna ochrona trwałości stosunku pracy praktycznie każdej grupy zatrudnionych, której taka ochrona w normalnych warunkach przysługuje. Szczególnie rażące jest w tym zakresie wyłączenie ochrony przedemerytalnej oraz związanej z rodzicielstwem. Niewliczanie tych kategorii pracowników do stanu zatrudnienia stanowiącego punkt odniesienia do przeprowadzania tzw. racjonalizacji (art. 3 ust. 3 projektu) w żaden sposób nie gwarantuje im w świetle art. 6 projektu dalszego trwania stosunku pracy.

Wyłączenie stosowania do tzw. racjonalizacji przepisów ustawy o szczególnych warunkach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników z zestawieniem treści rozdziału 2 projektu (art. 5 - 8) wyraźnie wskazuje, że celem projektodawcy było ograniczenie uprawnień organizacji związkowych w zakresie możliwości wpływu na przebieg zwolnień, w szczególności zaś na wybór kryteriów doboru pracowników do tych zwolnień.

Sprzeciw budzi również fakt, że punktem odniesienia do przeprowadzenia tzw. racjonalizacji jest stan zatrudnienia na dzień 30 czerwca 2009 r., skoro projekt ustawy ukazał się w sierpniu. W takiej sytuacji kierownicy jednostek, którzy nie mając wiedzy o przyszłym projekcie zatrudniali pracowników po tej dacie będą zmuszenia do dokonania znacznie większych niż minimalne 10% redukcji. Oczywiste jest, ze w tej sytuacji prace tracić będą w pierwszej kolejności osoby nowoprzyjęte (nieprzedłużenie umowy jest bowiem najprostszym sposobem dokonania tzw. racjonalizacji), bez względu na ich merytoryczną ocenę. Działanie takie będzie jednocześnie skutkowało podważeniem zaufania tych osób do państwa.

Decyzja Prezydium KK nr 155/09
ws. opinii o projekcie rozporządzenia MRR w sprawie udzielania w latach 2009 - 2010 przedsiębiorcom ograniczonych kwot pomocy w ramach regionalnych programów operacyjnych

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" nie wnosi uwag do projektu rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego w sprawie udzielania w latach 2009 - 2010 przedsiębiorcom ograniczonych kwot pomocy w ramach regionalnych programów operacyjnych.

Decyzja Prezydium KK nr 156/09
ws. opinii o "Programie wsparcia prywatyzacji poprzez udzielanie poręczeń spółkom pracowniczym, samorządom oraz spółkom aktywności obywatelskiej" przedłożony przez Ministra Gospodarki

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" zwraca uwagę na pozytywne wyniki raportu NIK o procesach prywatyzacyjnych z udziałem pracowników. W tym kontekście, jak również wobec naszych dotychczasowych doświadczeń, projekt Ministra Gospodarki może pomóc wielu zakładom pracy szczególnie znajdującym się dziś w trudnej sytuacji.

Prezydium KK jednocześnie podkreśla, że przygotowany przez Ministerstwo Gospodarki "Program" jest niespójny z projektem ustawy o zasadach nadzoru właścicielskiego Skarbu Państwa, przygotowanym przez Ministerstwo Skarbu Państwa.

"Program" rodzi wiele wątpliwości i pytań, które wymagają uzgodnienia pomiędzy Ministrem Gospodarki i Ministrem Skarbu Państwa.

Dlatego Prezydium Komisji Krajowej uważa, że dalsze procedowanie nad Programem wymaga szerszej dyskusji z udziałem wszystkich zainteresowanych i wnioskuje do Ministra Gospodarki o zorganizowanie spotkania w sprawie szczegółowych warunków realizacji "Programu".

Decyzja Prezydium KK nr 157/09
ws. opinii o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o czasie pracy kierowców oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" pozytywnie opiniuje poselski (Klub Parlamentarny PSL) projekt ustawy o zmianie ustawy o czasie pracy kierowców oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Decyzja Prezydium KK nr 158/09
ws. opinii o projekcie rozporządzenia MSP o zasadach nadzoru właścicielskiego Skarbu Państwa

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" negatywnie opiniuje przedstawiony przez Ministerstwo Skarbu Państwa projekt ustawy o zasadach nadzoru właścicielskiego Skarbu Państwa. Projektowany akt prawny budzi poważne zastrzeżenia. Z uwagi na wagę sprawy istnieje potrzeba rzeczowych rozmów nad zmianą kształtu projektu, do czego niezbędne byłoby przedłużenie terminu konsultacji społecznych, a także podjęcie dyskusji na forum Komisji Trójstronnej ds. Społeczno-Gospodarczych.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" w dniu 21 kwietnia 2008 roku przedstawiło opinię o projekcie założeń Ministerstwa Skarbu Państwa do ustawy regulującej zasady wykorzystywania nadzoru właścicielskiego Skarbu Państwa (Decyzja Prezydium KK nr 79/08 - w załączeniu). Do dnia dzisiejszego Ministerstwo Skarbu Państwa nie ustosunkowało się do ww opinii zgodnie z art. 19 ust. 3 ustawy o związkach zawodowych, co oznacza że uwagi w niej zawarte powinny zostać uwzględnione. Również uzasadnienie do projektu ustawy nie zawiera żadnej informacji na temat opinii wyrażonej przez Związek. Po raz kolejny Prezydium Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" zwraca uwagę, że sposób konsultowania projektów aktów prawnych oraz założeń do projektów ustawy jest fikcją. Łamane są zasady prowadzenia dialogu społecznego i norm określonych w ustawie o związkach zawodowych.

W stosunku do przedstawionych w kwietniu 2008 roku założeń do ustawy regulującej zasady wykonywania nadzoru właścicielskiego Skarbu Państwa, zakładających kompleksowe uregulowanie zagadnień dotyczących nadzoru właścicielskiego, przedstawiony projekt rozczarowuje. W założeniach przewidywano skupienie w jednym akcie prawnym wszystkich przepisów o nadzorze właścicielskim Skarbu Państwa, zawartych w różnych aktach prawnych, a w szczególności w ustawach:

• o komercjalizacji i prywatyzacji,
• o zasadach wykonywania uprawnień przysługujących Skarbowi Państwa,
• o wynagradzaniu osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi,
• o szczególnych uprawnieniach Skarbu Państwa w niektórych spółkach o istotnym znaczeniu dla porządku publicznego lub bezpieczeństwa publicznego;

Tymczasem projektowana ustawa znosi jedynie ustawę z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji (Dz.U.02.171.1397). Dalej istnieje chaos prawny szczególnie, jeśli chodzi o spółki o istotnym znaczeniu dla skarbu państwa i dla porządku publicznego lub bezpieczeństwa publicznego. Dodatkowym elementem komplikującym ocenę tej regulacji prawnej jest przygotowany przez Ministerstwo Gospodarki "Program wsparcia prywatyzacji poprzez udzielenie poręczeń spółkom pracowniczym, samorządom oraz spółkom aktywności obywatelskiej", który zawiera inne propozycje dotyczące procesów prywatyzacyjnych.

Nadal aktualne pozostają negatywne uwagi Prezydium Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" przedstawione w opinii do założeń do ustawy regulującej zasady wykonywania nadzoru właścicielskiego Skarbu Państwa, dotyczące:

• możliwości odwołania w każdym czasie przez WZA przedstawiciela pracowników w radzie nadzorczej ( tym bardziej, że w treści uzasadnienia znalazło się oburzające sformułowanie odnoszące się do możliwych "obstrukcyjnych działań" ze strony pracowników)
• możliwości zaliczenia okresów zatrudnienia okresu zatrudnienia w spółce zależnej, powstałej na bazie majątku spółki skomercjalizowanej do okresu uprawniającego do nieodpłatnego nabycia akcji.
• uregulowania uprawnienia do nieodpłatnego nabycia akcji dla pracowników, z którymi rozwiązano stosunek pracy przed dniem komercjalizacji a, co do których sąd orzekł przywrócenie do pracy po tym dniu
• ograniczenia puli akcji pracowniczych przy obniżeniu kapitału zakładowego spółki.

Opisane w uzasadnieniu zmiany, opisane jako osiągnięcie ustawy o nadzorze, zostały w rzeczywistości w większości zrealizowane nowelizacją ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji z 19 grudnia 2008 roku, np:

• wprowadzenie karty prywatyzacji
• uporządkowanie praw spadkobierców uprawnionych pracowników
• wprowadzenie definicji "poprzednika" przedsiębiorstwa państwowego
• wprowadzenie obowiązkowych i fakultatywnych analiz przedprywatyzacyjnych.
• wprowadzenie uproszczonego trybu zbywania niektórych akcji Skarbu Państwa

Ponadto w dalszym ciągu nierozwiązana pozostaje kwestia prawnego umocowania pakietów socjalnych (Decyzja Prezydium KK nr 135/09 ws. Opinii do projektu ustawy o zmianie ustawy o związkach zawodowych z 25 czerwca 2009 - w załączeniu).

Szybka prywatyzacja spowodowana wyłącznie potrzebami budżetowymi może skutkować nieprzemyślanymi i niedopracowanymi decyzjami, które będą rzutować na przyszłość prywatyzowanych firm. Aktualna sytuacja kryzysowa może nie pozwolić na uzyskanie spodziewanych efektów prywatyzacji, a dodatkowo generować straty w wymiarze społecznym.

Decyzja Prezydium KK nr 159/09
ws. projektu dofinansowanego w ramach linii budżetowej 04.03.03.02 w 2010 roku z KE

Tytuł roboczy projektu: "Wzmocnienie demokratycznej reprezentacji pracowniczej w prywatnym sektorze ochrony Europy Wschodniej"

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" postanawia, opracować i złożyć projekt zatytułowany roboczo: "Wzmocnienie demokratycznej reprezentacji pracowniczej w prywatnym sektorze ochrony Europy Wschodniej ubiegający się o dofinansowanie w ramach linii budżetowej 04.03.03.02 w 2010 roku z KE.

Z ramienia Prezydium odpowiedzialni za realizację ww. projektu będą:

1. Maciej Jankowski - Zastępca Przewodniczącego KK
2. Józef Mozolewski - Członek Prezydium KK
3. Krzysztof Zgoda - Członek Prezydium KK

Decyzja Prezydium KK nr 160/09
ws. zgody na użycie znaku graficznego NSZZ "Solidarność"

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" wyraża zgodę na użycie znaku NSZZ "Solidarność" w postaci pliku elektronicznego na potrzeby wystawy przygotowanej przez Muzeum II Wojny Światowej pt. Wojna zaczęła się w Gdańsku" prezentowanej w Brukseli w Królewskim Muzeum Wojskowości.

Decyzja Prezydium KK nr 161/09

(do użytku służbowego)