Decyzja Prezydium KK nr 35/20 ws. opinii o projekcie ustawy MRPiPS o świadczeniu dobry start

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” wnosi następujące uwagi do projektu z dnia 7 lutego 2020 r. ustawy Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej o świadczeniu dobry start.
Świadczenie dobry start to jednorazowe świadczenie przysługujące uczącym się dzieciom i młodzieży w związku z rozpoczęciem roku szkolnego. Wprowadzenie ustawowych podstaw prawnych dla tego świadczenia ma ugruntować jego pozycję w szeroko rozumianej polityce rodzinnej państwa. Jednocześnie podkreśla się, że istotą omawianych rozwiązań jest wyrównywanie szans uczniów.
NSZZ „Solidarność” uznaje potrzebę stabilizacji polityki rodzinnej i wyrównywania szans rodzin z dziećmi. Jednakże, na co wskazujemy już kolejny raz, przyznanie uprawnienia do świadczenia wszystkim rodzinom uczniów, niezależnie od poziomu ich dochodów nie wyrówna szans dzieci z uboższych rodzin, tym bardziej, że od 2016 roku marginalizowany jest system świadczeń rodzinnych, który obejmuje wsparciem rodziny o najniższych dochodach. Warto przypomnieć, że w ramach tego systemu funkcjonuje już dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego, jednocześnie nie został on podwyższony w ciągu ostatnich 11 lat, a więc nie można go traktować jako istotne wsparcie. Potwierdzają to dane GUS, wskazujące, że w 2018 roku poziom ubóstwa wśród rodzin z dziećmi był wyższy niż rok wcześniej, co świadczy o mniejszym znaczeniu świadczeń rodzinnych dla dochodów rodzin.
Ponadto niezrozumiałe jest  wyłączenie objęcia świadczeniem dobry start dzieci z tytułu rozpoczęcia rocznego przygotowania przedszkolnego zawarte w art.7 ust.1 pkt 3 projektu. Projektodawca wyłączenie to uzasadnia stwierdzeniem, że takie nauczanie przedszkolne jest bezpłatne więc nie wymaga wsparcia. Zdaniem NSZZ „Solidarność” uzasadnienie takie jest nietrafne – powszechny obowiązek szkolny jest finansowany z budżetu państwa, a więc co do zasady bezpłatny dla wszystkich dzieci, nie tylko tych realizujących przygotowanie przedszkolne. Jednocześnie pomijany jest fakt, że dzieci uczęszczające do tzw. „zerówek” zaopatrywane są przez rodziców w płatne podręczniki i inne pomoce naukowe, niezależnie czy naukę odbierają w oddziałach szkolnych czy przedszkolnych. Warto zauważyć, że podręczniki dla uczniów szkół podstawowych są bezpłatne, tak więc trudno zgodzić się z założeniem, że nauka w klasie „0” jest mniej kosztowna od nauki w kolejnych latach. Prezydium KK wnosi o analizę możliwości objęcia świadczeniem także dzieci rozpoczynających roczną naukę przygotowania przedszkolnego.
NSZZ „Solidarność” pozytywnie ocenia ustalenie kwoty dotacji na realizację zadań zleconych przez administrację rządową (art. 34 w ust. 4-5 projektu).  Jednakże, kwoty te powinny być monitorowane, tak aby realnie zabezpieczyć wysokość wynagrodzeń osób wykonujących zadania związane z realizacją niniejszej ustawy, tym bardziej, że w ustawie nie przewiduje się mechanizmu korygującego kwoty kosztów realizacji ustawy.