9 lutego 2010 (27-37/2010)

Decyzja Prezydium KK nr 28/10 ws.  Zielonej Księgi w sprawie europejskiej inicjatywy obywatelskiej

Traktat z Lizbony zmieniający Traktat o Unii Europejskiej i Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską  wprowadził instytucję: europejskiej inicjatywy obywatelskiej. Traktat stanowi, że „obywatele Unii w liczbie nie mniejszej niż milion, mający obywatelstwo znacznej liczby Państw Członkowskich, mogą podjąć inicjatywę zwrócenia się do Komisji Europejskiej o przedłożenie w ramach jej uprawnień odpowiedniego wniosku
w sprawach w odniesieniu do których, zdaniem obywateli, stosowanie Traktatu wymaga aktu prawnego Unii” (Art. 11 ust. 4 Traktatu  o Unii Europejskiej).

Włączając się w tryb konsultacji procedury i praktycznych ustaleń w zakresie nowego instrumentu prawnego, Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” udziela odpowiedzi na pytania postawione w Zielonej Księdze w sprawie europejskiej inicjatywy obywatelskiej:

Ad. 1. Jedna czwarta łącznej liczby państw członkowskich powinna stanowić wymaganą Traktatem „ znaczną liczbę państw członkowskich”.
Dotychczasowe doświadczenia przy składaniu petycji  (np.  dyrektywa o usługach na rynku wewnętrznym)  wskazują, że  wskazanie większej ilości państw będzie napotykało na trudności z podjęciem inicjatywy.
Ad. 2. Wymóg minimalnej liczby obywateli przypadającej na jedno państwo członkowskie na poziomie 0,2 % ludności jest uzasadniony.
Ad. 3. Racjonalnym rozwiązaniem w zakresie minimalnego wieku pozwalającego poprzeć europejską inicjatywę obywatelską wydaje się przyjęcie wariantu 16 lat.
Należy zwrócić uwagę, że przyjęcie 16 lat jako minimalnego wieku  umożliwiłoby młodym ludziom aktywne włączenie się w inicjatywy na poziomie europejskim, zważywszy  na fakt, iż w tym wieku w Polsce 16 – latkowie  decydują o wyborze przyszłego kierunku kształcenia,
a nawet zawodu.
Ad. 4. Inicjatywa ma jasno określać przedmiot i cele wniosku, na podstawie którego Komisja miałaby podjąć działanie.
Ad. 5. W przypadku inicjatywy europejskiej powinien obowiązywać system kontroli
i potwierdzenia autentyczności podpisów na poziomie europejskim. Ujednolicenie systemu ma ułatwiać procedowanie i unikać zbędnej biurokracji oraz powinno być pozbawione restrykcyjnych wymogów. 
Ad. 6. Termin zbierania podpisów winien wynosić 18 miesięcy. Doświadczenie ETUC pokazało, że w momencie zakończenia akcji zbierania podpisów po 12 miesiącach, posiadano jedynie 500 tys. podpisów. Jak praktyka pokazuje, niezbędny jest czas na techniczne przygotowanie samej inicjatywy, opracowanie odpowiedniej metodologii oraz jej opanowanie.  Zwłaszcza jeżeli terminy są krótkie, a środki  ograniczone.
Ad. 7. Rejestracja mogłaby zostać dokonana przez organizatorów inicjatywy na specjalnej stronie internetowej udostępnionej do tego celu przez Komisję. Należałoby jednak wziąć pod uwagę fakt, iż w niektórych krajach bardziej sprawdziłaby się wersja podpisów na papierze, co wymaga odrębnego dopracowania procedur.
Ad. 8. Uważamy, że nie mogą zostać wprowadzone żadne ograniczenia odnośnie tego, kto ma pełnić rolę organizatora inicjatywy.
Ad. 9. Komisja powinna zająć się inicjatywą obywatelską w terminie 3 miesięcy od momentu zakończenia akcji zbierania podpisów. Komisja ma dokładnie zbadać treść przedłożonej inicjatywy. Wskazane byłoby, aby Parlament Europejski zorganizował debatę dotyczącą  inicjatywy społecznej.
Ad. 10. Nie byłoby słusznym uniemożliwienie rozpoczęcia takich samych lub zbliżonych inicjatyw społecznych, oraz wprowadzenie ewentualnego hamulca lub ograniczeń czasowych w celu ograniczenia możliwości ponownego przedstawienia inicjatywy.

Decyzja Prezydium KK nr 29/10 ws. opinii o projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy o dniach wolnych od pracy

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” opiniuje pozytywnie projekt ustawy o zmianie ustawy o dniach wolnych od pracy dotyczący przywrócenia Święta Trzech Króli jednocześnie negatywnie opiniuje projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy dotyczący likwidacji możliwości rozliczenia dni wolnych od pracy przypadających w sobotę w innym okresie.

Uzasadnienie

Niniejszy projekt jest efektem długoletniego procesu mającego na celu przywrócenia Święta Trzech Króli. Wreszcie, po 50 latach, Święto, które przez wieki było traktowane jako jedno z najważniejszych a odebrane narodowi polskiemu przez władze komunistyczne wróci na należne mu miejsce.
Wiąże się z tym jednak sprawa nowelizacji art. 130 § 2 Kodeksu pracy czyli zniesienie uprawnienia do „odzyskiwania” dnia wolnego od pracy za święto przypadające w sobotę. Taka forma wprowadzania święta nie jest naszym zdaniem właściwa. Przywrócenie wielowiekowej tradycji kultury chrześcijańskiej odebranej nam na początku lat sześćdziesiątych przez reżim komunistyczny nie powinna odbywać się kosztem innych uprawnień pracowników wynikających z Kodeksu pracy.
Wydaje się, że przywrócenie dnia wolnego w Święto Trzech Króli powinno być decyzją jedyną, bez konsekwencji wynikających ze zmian w innych przepisach.

Decyzja Prezydium KK nr 30/10 ws. opinii o prezydenckim projekcie ustawy o zmianie ustawy o zatrudnianiu pracowników tymczasowych

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” nie wnosi uwag do projektu ustawy o zmianie ustawy o zatrudnianiu pracowników tymczasowych.

Decyzja Prezydium KK nr 31/10 ws. opinii o projekcie ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” wnosi następujące uwagi do projektu ustawy Ministra Pracy i Polityki Społecznej o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego. Wprowadzenie proponowanego przepisu wpłynie korzystnie na sytuację pracowników, dzięki jednoznacznemu poddaniu sporów o roszczenia wynikające z szeroko pojmowanych porozumień (paktów socjalnych) pod jurysdykcję sądów pracy. Umożliwi to korzystanie przez nich z ułatwień procesowych przewidzianych w przepisach o postępowaniu odrębnym w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych.
Jednocześnie Prezydium KK po raz kolejny podkreśla, że proponowany przepis nie spełnia oczekiwań strony związkowej. Intencją NSZZ „Solidarność” jest  wprowadzenie przepisu, który generalnie rozstrzygałby wątpliwości dotyczące charakteru prawnego porozumień zawieranych pomiędzy inwestorem a związkami zawodowymi, ustanawiających gwarancje zatrudnienia dla pracowników zatrudnionych przez pracodawcę.
Cel taki może zaś zostać osiągnięty w drodze wprowadzenia, np. do ustawy o związkach zawodowych, przepisu o charakterze materialnym a nie procesowym, który jednoznacznie przesądzi o ustawowym oparciu takich aktów.
W trakcie rozmów nad pakietem antykryzysowym NSZZ „Solidarność” zgłosił projekt zmiany ustawy o związkach zawodowych, którego celem było rozstrzygnięcie wątpliwości dotyczących charakteru prawnego porozumień zawieranych pomiędzy inwestorem
a związkami zawodowymi w związku ze zbyciem dużego pakietu akcji/udziałów przedsiębiorstwa.

Decyzja Prezydium KK Nr 32/10 ws. opinii na temat założeń do projektu ustawy zmieniającej ustawę o emeryturach kapitałowych oraz niektóre inne ustawy

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” negatywnie ocenia przedstawione przez Ministra Pracy i Polityki Społecznej założenia do projektu ustawy zmieniającej ustawę o emeryturach kapitałowych oraz niektóre inne ustawy.

Propozycja obniżenia poziomu składki przekazywanej do otwartych funduszy emerytalnych z 7,3 % do 3 % pozostaje w sprzeczności z założeniami reformy emerytalnej wprowadzonej w 1999 r. Celem reformy było wprowadzenie systemu emerytalnego odpornego na niekorzystne zmiany demograficzne, które miały nastąpić w pierwszej połowie XXI wieku. Aby ograniczyć wpływ pogarszających się relacji pomiędzy pokoleniem osób opłacających składki na ubezpieczenie społeczne a generacją osób pobierających świadczenia zdecydowano się na stopniowe zastępowanie w całości repartycyjnego systemu emerytalnego systemem repartycyjno-kapitałowym. Kapitałowa metoda finansowania świadczeń emerytalnych jest bowiem powszechnie uznawana za odporną na niekorzystne zmiany demograficzne. Jednocześnie zakładano, że niedobór Funduszu Ubezpieczeń Społecznych powstały wskutek zmniejszenia wysokości składki przekazywanej na finansowanie bieżących świadczeń emerytalnych metodą repartycyjną będzie pokrywany ze środków publicznych pochodzących z Funduszu Rezerwy Demograficznej, prywatyzacji oraz budżetu państwa.

Zmniejszenie udziału metody kapitałowej w finansowaniu przyszłych świadczeń emerytalnych oznacza zwiększenie ciężaru finansowania emerytur przez przyszłe pokolenia. Jest ona podyktowana wyłącznie bieżącymi trudnościami finansowymi budżetu państwa i nie znajduje żadnego merytorycznego uzasadnienia. NSZZ „Solidarność” nie akceptuje wykorzystywania środków, które według założeń reformy emerytalnej z 1999 r. miały pozostać własnością samych ubezpieczonych do działań mających na celu zmniejszenie deficytu budżetu państwa.

Propozycja stworzenia możliwości jednorazowej wypłaty środków zgromadzonych w otwartym funduszu emerytalnym jest wyrazem niezrozumienia roli jaką pełni emerytura w systemie ubezpieczeń społecznych. Ubezpieczenie emerytalne opiera się na założeniu, że państwo nakłada na ubezpieczonego w okresie jego aktywności zawodowej obowiązek opłacania składek, gwarantując mu w zamian, po osiągnięciu wieku emerytalnego, prawo do świadczenia, którego wysokość zależy od wysokości opłacanej składki, długości okresu jej opłacania oraz wieku przejścia na emeryturę. Świadczenia emerytalne mają na celu zapewnić ubezpieczonemu po osiągnięciu wieku emerytalnego i zakończeniu aktywności zawodowej środki utrzymania się. Z tego względu cechą kategorialną emerytury jest jej długoterminowy i dożywotni charakter. Do tej pory zarówno część składki na ubezpieczenie emerytalne odprowadzana do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (12,22 % podstawy wymiaru) jak i część składki odprowadzana do otwartych funduszy emerytalnych (7,3 % podstawy wymiaru) miała być przeznaczona na finansowanie świadczeń emerytalnych.

Propozycja stworzenia możliwości jednorazowej wypłaty środków zgromadzonych w otwartym funduszu emerytalnym zakłada w istocie rzeczy ograniczenie zakresu zabezpieczenia społecznego na starość do emerytury finansowanej z części składki na ubezpieczenie społeczne odprowadzanej do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Składki gromadzone przez lata w otwartych funduszach emerytalnych będą przeznaczone na wypłatę nie emerytury, lecz jednorazowej nagrody z tytułu przejścia na emeryturę. Wprowadzenie możliwości jednorazowej wypłaty środków zgromadzonych w otwartym funduszu emerytalnym narażać będzie na niedostatek osoby, które pod wpływem doraźnych potrzeb finansowych zdecydują się na taką jednorazową wypłatę oraz wydatkowanie uzyskanych w ten sposób środków na cele niezwiązane z ochroną przed ryzykiem starości. Osoby te oczekiwać będą następnie wsparcia z systemu pomocy społecznej. W rezultacie koszty związane z wprowadzeniem proponowanego rozwiązania i tak poniesie państwo. Można odnieść wrażenie, że bezpośrednim powodem zgłoszenia omawianej propozycji jest nie deklarowana przez projektodawców chęć stworzenia ubezpieczonym wyboru, lecz brak koncepcji rozwiązań zachęcających zainteresowane podmioty do tworzenia zakładów emerytur dożywotnich, które zajmowałyby się profesjonalnym zarządzaniem środkami przeznaczonymi na finansowanie emerytur dożywotnich metodą kapitałową. Za takim wnioskiem przemawia w szczególności zgłoszenie dodatkowo propozycji usunięcia z obrotu prawnego instytucji dożywotniej emerytury kapitałowej  
  
Zdaniem Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” środkiem do poprawy sytuacji finansowej Funduszu Ubezpieczeń Społecznych powinny być działania zmierzające do zwiększenia jego przychodów poprzez ograniczenie zjawiska zatrudnienia na czarno, likwidacji możliwości podejmowania pracy w ramach tzw. nielegalnego samozatrudnienia, poprawy ściągalności składek na ubezpieczenie społeczne czy wykluczenia możliwości realizacji obowiązku ubezpieczenia w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego przez osoby nieprowadzące działalności rolniczej. Kryzys finansowy ujawnił również potrzebę zmian w systemie funkcjonowania otwartych funduszy emerytalnych zmierzających do ograniczenia kosztów ich funkcjonowania, zwiększenia efektywności ich działalności oraz ograniczenia ryzyka inwestycyjnego ponoszonego przez ubezpieczonych.

Decyzja Prezydium KK nr 33/10 ws. wykreślenia MKK przy Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Olsztynie z rejestru

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, działając na mocy uchwał KK nr 29/04 oraz nr 555/96, w związku z zarejestrowaniem Międzyregionalnej Sekcji Pracowników Leśnictwa NSZZ „Solidarność” w RDLP w Olsztynie skreśla z rejestru Międzyzakładową Komisję Koordynacyjną przy Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Olsztynie zarejestrowaną pod nr 44 w Krajowym Rejestrze MKK.

Decyzja Prezydium KK nr 34/10 ws. zgody na użycie znaku graficznego XXX rocznicy powstania NSZZ „Solidarność”

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” wyraża zgodę na użycie znaku graficznego XXX rocznicy powstania NSZZ „Solidarność” na płytach DVD z filmem „Popiełuszko. Wolność jest w nas”, przygotowywanej przez Focus Producers Sp. z o.o.

Decyzja Prezydium KK nr 35/10  ws. opinii o projekcie ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (druk nr 2584)

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” zgłasza uwagi do  projektu  ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (druk nr 2584), zwanego dalej  „projektem senackim”.
Projekt Ministerstwa Pracy o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz o zmianie innych ustaw z dnia 23.12.2009 r. (określany dalej jako projekt Ministerstwa Pracy), który był przedmiotem prac Trójstronnej Komisji ds. Społeczno-Gospodarczych, dotyczący problematyki szkoleń pracowników w większym stopniu stanowi korzystny impuls dla pracowników, skłaniający ich do podnoszenia kwalifikacji zawodowych. Niski poziom kwalifikacji polskich pracowników (szczególnie w grupie 50 plus) stanowi jedną z większych barier dla zwiększenia aktywności zawodowej ludności. Należy stworzyć mechanizmy, które pozwolą pracownikom na efektywny udział w szkoleniach, pozwalający godzić życie osobiste z zawodowym i nienaruszające prawa pracowników do wypoczynku.

Uwagi do projektu senackiego:
1. Należy wykorzystać zapisy znajdujące się w projekcie Ministerstwa Pracy:

a) dotyczące równoważenia czasu pracy poświęconego na szkolenia w sytuacji, gdy następują one z inicjatywy pracodawcy . I tak art. 103(2) § 3 projektu ministerstwa pracy brzmi:
 „W przypadku gdy podnoszenie kwalifikacji zawodowych, następujące z inicjatywy pracodawcy, a odbywa się poza normalnymi godzinami pracy lub w dniu wolnym od pracy zgodnie z obowiązującym pracownika rozkładem czasu pracy – pracodawca jest zobowiązany  udzielić czasu wolnego lub innego dnia wolnego w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia, w którym pracownik podnosił kwalifikacje zawodowe.”
NSZZ „Solidarność” proponuje, aby powyższa propozycja została zapisana
w projekcie senackim  jako kolejny  artykuł po art. 103(2). Konsekwencją zapisu będą różne zasady udzielania czasu wolnego dla pracowników podnoszących kwalifikacje zawodowe z inicjatywy pracodawcy lub za jego zgodą.

b) gwarantujące pracownikowi podnoszącemu kwalifikacje zawodowe z inicjatywy pracodawcy zwrot kosztów przejazdu, zakwaterowania i wyżywienia. I tak art. 103(3) § 1 pkt 3 c projektu ministerstwa pracy brzmi:
„W przypadku gdy podnoszenie kwalifikacji zawodowych następuje z inicjatywy pracodawcy pracownik ma prawo do zwrotu kosztów przejazdu, zakwaterowania i wyżywienia na zasadach określonych zgodnie z art. 77 5 § 2 kodeksu pracy.
W projekcie senackim winien się on znaleźć – zdaniem NSZZ „Solidarność” - po artykule zapisanym w punkcie 1a) niniejszych Uwag.

2. W projekcie senackim (jak również i Ministerstwa Pracy) pominięta jest całkowicie sytuacja pracowników podnoszących kwalifikacje bez zgody pracodawcy. Naszym zdaniem uzasadnione jest wsparcie organizacyjne ze strony pracodawcy, zważywszy na względy ogólnospołeczne. Proponujemy, aby pracodawca w miarę możliwości uwzględniał wniosek takiego pracownika o zmianę organizacji czasu pracy w celu umożliwienia udziału w obowiązkowych zajęciach, a w razie braku możliwości uwzględnienia takiego wniosku uzasadniał to pracownikowi na piśmie. Proponujemy więc zapis, który powinien znaleźć się na końcu regulacji o treści: „Pracownik uzupełniający kwalifikacje bez zgody pracodawcy ma prawo do złożenia wniosku z jednomiesięcznym wyprzedzeniem o zmianę organizacji czasu pracy w celu umożliwienia udziału w obowiązkowych zajęciach. W razie braku możliwości uwzględnienia wniosku pracodawca przedstawia uzasadnienie na piśmie”.

3. NSZZ „Solidarność” jednocześnie wnosi o wprowadzenie do kodeksu pracy instytucji planów szkoleniowych tworzonych przez pracodawców po konsultacji z organizacjami związkowymi. W związku z powyższym NSZZ „Solidarność” wnosi o zamieszczenie przepisu o następującej treści:
„Art. 103(4) Pracodawca tworzy plany szkoleniowe po konsultacji z działającymi u niego zakładowymi organizacjami związkowymi.”

Decyzja Prezydium KK nr 36/10 ws. przedstawicieli NSZZ „Solidarność” do prac w Krajowej Sieci Tematycznej  ds. adaptacyjności

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” zgłasza kandydatury:
1. Mirosławy Kaniszewskiej - na członka
2. Jerzego Frąckowiaka – na jej zastępcę
do Krajowej Sieci Tematycznej ds. adaptacyjności.

Decyzja Prezydium KK nr 37/10 ws. przedstawicieli NSZZ „Solidarność” do prac w Krajowej Sieci Tematycznej ds. edukacji i szkolnictwa wyższego

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” zgłasza kandydatury:
1. Zdzisławy Chacia – na członka
2. Oskara Czechowskiego – na jej zastępcę
do Krajowej Sieci Tematycznej ds. edukacji i szkolnictwa wyższego.

Decyzja Prezydium KK nr 27/10 ws. Programu „Demokracja na Kubie” (do użytku służbowego)