Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych

Jednym z pozakodeksowych obowiązków spoczywających na pracodawcach spełniających określone warunki, jest tworzenie i gospodarowanie środkami zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, w skrócie zfśs.

Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych to pewna pula pieniędzy, którą pracodawca ma obowiązek wydać na działalność socjalną. Celem funduszu jest łagodzenie różnic w poziomie życia pracowników i ich rodzin. Adresatami funduszu są przede wszystkim rodziny o najniższych dochodach.

Fundusz jest przeznaczony na finansowanie działalności socjalnej organizowanej na rzecz osób uprawnionych do korzystania z funduszu oraz na organizowanie dofinansowania zakładowych obiektów socjalnych. Działalność socjalna obejmuje przy tym usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, udzielanie pomocy materialnej-rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe.

Zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 28 marca 2007 r., K 40/04 środki z funduszu mogą być przeznaczane na finansowanie wypoczynku także poza granicami kraju.

Z punktu widzenia pracowników obowiązek tworzenia zfśs jest jednym z podstawowych obowiązków pracodawcy, gdyż jego realizacja wiąże się z bezpośrednimi i wyraźnie odczuwalnymi korzyściami finansowymi lub rzeczowymi.

W przypadku wydatkowania środków Funduszu niezgodnie z prawem związkom zawodowym przysługuje roszczenie m.in. o zwrot Funduszowi należnych środków.

Zasady tworzenia i funkcjonowania zfśs reguluje ustawa z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (t. j. Dz. U. 96.70.335 z późn. zm.).