Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” zgłasza następujące uwagi do wniosku rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie europejskiej sieci służb zatrudnienia, dostępu pracowników do usług w zakresie mobilności oraz dalszej integracji rynków pracy z dnia 17 stycznia 2014  r. COM (2014) 6.

Mając na uwadze, iż przedstawiony do konsultacji projekt wniosku rozporządzenia Parlamentu Europejskiego nawiązuje do artykułu 45 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej zapewniającego swobodę przepływu pracowników wewnątrz Unii, istnieją obawy dotyczące ewentualnych skutków dalszego poszerzania działalności EURES.

W art. 46 ww. Traktatu zapewniono środki niezbędne do wprowadzenia swobody przepływu pracowników, w szczególności poprzez zapewnienie ścisłej współpracy pomiędzy publicznymi służbami zatrudnienia krajów członkowskich Unii Europejskiej. Współpraca ta nie powinna jednak stwarzać zagrożenia dla krajowych i lokalnych rynków pracy państw członkowskich. W wyniku znacznego i nadmiernego rozszerzenia migracji pracowników mogą zachodzić niekorzystne procesy na rynku pracy w Polsce. O ile w krajach „starej Unii” zagrożenia takiego nie ma, to w naszym kraju jest ono znaczne, mając na uwadze dotychczasową politykę rządu. Warunki pracy w Polsce nie są w żadnym stopniu konkurencyjne wobec zachodu, ponieważ cechują się one rażąco niskimi zarobkami, niską jakością miejsc pracy i brakiem perspektyw realnego zabezpieczenia społecznego. Biorąc pod uwagę powyższe oraz stale pogarszające się dane dotyczące niżu demograficznego w Polsce, może zaistnieć taka sytuacja, że osoby młode, posiadające wysokie kwalifikacje zawodowe oraz doświadczenie będę emigrowały na zachód pomimo tego, że w Polsce mogłyby znaleźć pracę. Prezydium Komisji Krajowej obawia się, iż Polska stanie się dostarczycielem wykwalifikowanej siły roboczej dla państw zachodniej Unii, wcześniej ponosząc koszty wychowania oraz wykształcenia.

Należy wyraźnie podkreślić, iż NSZZ „Solidarność” nie dąży do naruszenia lub zaprzeczenia istocie i celom ustanowionym w art. 3 ust. TUE, zgodnie z którymi Unia Europejska ustanowiła rynek wewnętrzny, czy też w ww. art. 45 w zakresie prawa do ubiegania się o rzeczywiście oferowane miejsca pracy oraz prawa do swobodnego przemieszczania się w tym celu po terytorium państw członkowskich, jednakże proponowane zmiany powinny mieć również na celu ochronę interesów wszystkich krajów Unii.

Zwracamy uwagę na fakt, iż liczba osób poszukujących pracy zarejestrowanych
w portalu EURES wzrosła w okresie od 2007 r. do grudnia 2013 r.
ze 175 000 do 1 200 000. Mając na uwadze realia polskiego rynku pracy dalszy wzrost w tym zakresie w znacznym stopniu będzie dotyczył polskich pracowników. Prezydium Komisji Krajowej zwracało już wcześniej uwagę, iż obecna liberalizacja polityki społecznej rządu
w zakresie zatrudniania cudzoziemców i migracji nie sprzyja ochronie miejsc pracy polskich pracowników.

Prezydium KK wzywa do ochrony polskiego rynku pracy w zakresie w jakim jest to możliwe w świetle obowiązujących przepisów krajowych i międzynarodowych.

     Niezależnie od powyższego Prezydium KK zgłasza następujące uwagi formalne do treści projektu rozporządzenia:

1. W art. 30 projektu dotyczącym przedkładania sprawozdań przez Komisję Europejską w zakresie dotyczącym mobilności pracowników w Unii oraz usług świadczonych na rzecz pracowników w celu ułatwienia korzystania ze swobody przemieszczania się wpływu stosowania rozporządzenia na rynek pracy danego kraju członkowskiego, należy wyraźnie wskazać, że sprawozdania te będą zawierały określenie skutków funkcjonowania sieci EURES na rynki pracy poszczególnych krajów członkowskich.
2. W pkt 2 załącznika nr 1 do projektu należy doprecyzować, iż  organizacje działające jako partnerzy sieci EURES muszę potwierdzić nie tylko zdolność do oferowania usług w zakresie kojarzenia ofert pracy i wniosków o zatrudnienie, ale również zdolność do wykonywania tych usług. 

Decyzja do użytku służbowego

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ Solidarność nie wnosi uwag do projektu rozporządzenia Ministra Gospodarki w sprawie obliczania końcowego zużycia energii brutto ze źródeł odnawialnych.

 Jak wyjaśniono w uzasadnieniu przesłanym wraz z wnioskiem, projektowane rozporządzenie ma na celu wdrożenie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/28/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych zmieniającej i w następstwie uchylającej dyrektywy 2001/77/WE oraz 2003/30/WE (Dz. Urz. UE L 140 z 05.06.2009 r., str. 16). Stanowi ono uzupełnienie norm prawa energetycznego, które w 2013 r. zmieniono ustawą z dnia 26 lipca 2013 r. o zmianie ustawy - Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2013 r., poz. 984), których celem była implementacja postanowień ww. dyrektywy. Tym samym przedmiotowe rozporządzenie ma charakter stricte techniczny. 

Prezydium KK NSZZ „Solidarność” pozytywnie opiniuje Wniosek – Zalecenie Rady
w sprawie ram jakości dla staży - COM (2013) 857. Wszystkie cele opisane w ramach wniosku są słuszne i zmierzają w konsekwencji do poprawy jakości i wzrostu zatrudnienia osób młodych.

Staże powinny prowadzić do łatwego dostępu do zatrudnienia, jednakże w tym celu muszą zapewniać wysokiej jakości standardy, a zwłaszcza odpowiednie warunki pracy.
W Polsce obecnie staże stanowią bardzo często dla pracodawców zastępczą możliwość pozyskiwania osób do pracy niskim kosztem. Co więcej bezpłatne bądź rażąco nisko płatne staże są bezkonkurencyjne wobec zatrudnienia pracowników na pełny etat. Jest to zjawisko powszechne i niedopuszczalne, które powinno zostać bezwzględnie wyeliminowane, jako
że nie tylko przyczynia się do niskiego wskaźnika zatrudnienia młodych, ale ogólnie ma negatywny wpływ na tenże wskaźnik we wszystkich grupach wiekowych - bez względu
na płeć.

Odnosząc się do wniosku Rady oraz mając na uwadze powyższe w warunkach polskich konieczne jest przede wszystkim wprowadzenie stałego nadzoru publicznych służb zatrudnienia nad stażystami, w tym weryfikacja zadań im powierzanych przez pracodawców
i wykonanych oraz zapewnienie ciągłości finansowania działań na rzecz osób poszukujących pracy, uwzględniającego środki Europejskiego Funduszu Społecznego.  

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” zgłasza następujące uwagi
do projektu założeń do ustawy o monitoringu wizyjnym.

W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę, że projektowana regulacja ma obejmować sprawy, które obecnie nie są w sposób kompleksowy unormowane i z tego względu za celowe należy uznać doprecyzowanie przepisów w zakresie monitoringu wizyjnego. Analiza przedmiotowych założeń prowadzi jednak do wniosku, że ochrona danych osobowych pracowników rejestrowanych bądź w inny sposób przetwarzanych
w procesie monitoringu wizyjnego może być niewystarczająca. W szczególności wątpliwość wzbudza zaliczenie zakładów pracy do zamkniętej przestrzeni przeznaczonej do użytku publicznego. Zakłady pracy traktowane mają być tak samo jak np. sklepy czy budynki użyteczności publicznej. Bez wątpienia sklep i budynek użyteczności publicznej to także zakład pracy dla zatrudnionych w nim pracowników. Jednakże miejsca takie mają pomieszczenia ogólnodostępne dla klientów (np. hala sklepowa, hol biura), z ograniczonym dostępem (np. biura) oraz zamknięte dla osób z zewnątrz (np. stołówki, pokoje socjalne). Wskazane wydaje się wyodrębnienie i osobne uregulowanie kwestii monitoringu wizyjnego w zakładzie pracy z uwzględnieniem poszanowania prywatności, godności i dóbr osobistych pracowników w budynku jako miejscu pracy. Monitoring wizyjny nie może być stosowany we wszystkich pomieszczeniach zakładu pracy, w szczególności zaś powinien być zakładany w uzgodnieniu z działającymi w zakładzie organizacjami związkowymi. Ponadto,
w odniesieniu do monitoringu w zakładach wskazany wydaje się nadzór nad nim Państwowej Inspekcji Pracy.

Zakład pracy to przestrzeń, w której pracownicy spędzają dużą część dnia. W całości, zakład to nie jest miejsce publiczne, ogólnodostępne dla wszystkich jak np. hala sklepu wielkopowierzchniowego, gdzie klienci pojawiają się na chwilę, a opuszczając go po godzinie stają się wolni od monitoringu wizyjnego. Pracownicy spędzają w pracy najczęściej 8 godzin dziennie i ich permanentna obserwacja w tym czasie może powodować w dłuższym okresie rozstrój zdrowia i zaburzenia psychosomatyczne spowodowane lękiem i stresem wynikającym z ciągłego ich monitoringu. Z tego względu tworząc przyszłe regulacje
w zakresie monitoringu wizyjnego należy większą uwagę poświęcić zakładom pracy
i pracownikom.

Zasadne wydaje się ponadto szczegółowe unormowanie zasad dostępu i wglądu
do danych zawierających nagrany wizerunek pracownika. Przedstawiony do konsultacji projekt założeń nie wyjaśnia, w jaki sposób pracownik, którego wizerunek będzie nagrywany przez pracodawcę miałaby korzystać z prawa wglądu do zebranych nagrań. Wydaje się,
że ogólne odesłanie do ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych
(Dz. U. z 2002 r., Nr 101, poz. 926) nie będzie w tym zakresie wystarczające. Na marginesie warto zwrócić uwagę, że projektowana regulacja nie uprawnia także organizatorów
i uczestników zgromadzeń np. pikiet, happeningów ulicznych itp. do wglądu do obrazu zarejestrowanego w systemach monitoringu wizyjnego. Przepisów w tym zakresie nie znajdziemy także w ustawie z dnia 20 marca 2009 r. o bezpieczeństwie imprez masowych (Dz. U. z 2013 r., poz. 611), do której odwołuje się projekt założeń w zakresie rejestrowania obrazu.  

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” postanawia złożyć skargę
do Komisji Europejskiej w przedmiocie niezgodności przepisów o czasie pracy - art. 129 § 2
i art. 150 § 3 i 4 Kodeksu pracy wprowadzonych na mocy ustawy nowelizacyjnej z dnia
12 lipca 2013 r., z Dyrektywą 2003/88/WE Parlamentu Europejskiego i Rady.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” opiniuje negatywnie Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów - "Unijne ramy jakości na rzecz przewidywania zmian
i restrukturyzacji" (COM(2013)882) z 13 grudnia  2013 r. w związku z faktem, że nie stanowi on właściwej odpowiedzi na wniosek przedstawiony przez Parlament Europejski
w dniu 15 stycznia 2013 r. w jego rezolucji w sprawie informowania pracowników
i konsultowania się z nimi, przewidywania restrukturyzacji i zarządzania nią.

W rezolucji Parlament zwraca się do Komisji, by w oparciu o art. 225 Traktatu
o funkcjonowaniu Unii Europejskiej oraz po przeprowadzeniu konsultacji z partnerami społecznymi, przedstawiła wniosek w sprawie aktu prawnego dotyczącego informowania pracowników i konsultowania się z nimi, przewidywania procesu restrukturyzacji oraz zarządzania nim, w oparciu o szczegółowe – określone w załączniku zalecenia.

Prezydium KK zwraca uwagę, że Komunikat nie zawiera propozycji takiego aktu prawnego. Nie można bowiem uznać za nią informacji o rozważeniu ewentualnej konsolidacji trzech dyrektyw dotyczących zaangażowania pracowników. Zaproponowanie w Komunikacie zwykłego katalogu „dobrych praktyk” jest dalece niewystarczającą odpowiedzią na wyzwania związane z permanentną restrukturyzacją przedsiębiorstw europejskich.

Prezydium KK przypomina, że europejskie związki zawodowe wielokrotnie formułowały swoje oczekiwania w odniesieniu do stworzenia europejskich ram prawnych na rzecz przewidywania zmian oraz zarządzania społecznymi skutkami restrukturyzacji.  Dotyczą one następujących kwestii:

-        Dostęp do szkolenia zawodowego i kształcenia ustawicznego jako indywidualne prawo pracownika, ustalane w ramach programów szkoleniowych  negocjowanych na poziomie przedsiębiorstwa oraz w wymiarze sektorowym;

-        Zapewnienie przedsiębiorstwom możliwość długoterminowego strategicznego planowania
w odniesieniu do zatrudnienia oraz oczekiwanych kwalifikacji personelu; jest to kluczowe dla wykreowania rzeczywistej europejskiej polityki przemysłowej bazującej na innowacyjności i tworzeniu nowych sektorów oraz miejsc pracy;

-        Wzmocnienie prawa do informowania, konsultowania oraz partycypacji pracowników jako głównego elementu systemu efektywnego i bezpiecznego zarządzania zmianami; oznacza to włączenie pracowników na bardzo wczesnym etapie w procesy decyzyjne związane z restrukturyzacją;

-        Stworzenie ram prawnych dla ponadnarodowych negocjacji zbiorowych oraz układów ramowych zawieranych na poziomie przedsiębiorstwa ponadnarodowego jako reakcja na rosnące znaczenie restrukturyzacji o wymiarze ponadgranicznym;

-        Zapewnienie mechanizmów wsparcia dla pracowników będących ofiarami zmian gospodarczych, które minimalizować będę skutki  zatrudnieniowe i społeczne działań restrukturyzacyjnych.

Prezydium KK zwraca uwagę, że postulaty te odpowiadają też potrzebom polskiego rynku pracy oraz polskich pracowników, od 25 lat narażonych na negatywne skutki działań restrukturyzacyjnych. Dlatego oczekujemy od rządu RP uwzględnienia naszych uwag przy formułowaniu swojego stanowiska.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” zgłasza kandydaturę Pani Elżbiety Wielg na członka oraz kandydaturę Pana Jakuba Szmita na zastepcę członka Prekomitetu Monitorującego Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” opiniuje negatywnie projekt dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie redukcji krajowych emisji niektórych rodzajów zanieczyszczenia atmosferycznego oraz zmiany dyrektywy 2003/35/WE, z uwagi na fakt, iż całokształt działań, które należałoby podjąć aby osiągnąć cele dyrektywy spowodować może poważne ujemne skutki dla polskiej gospodarki oraz dla kondycji gospodarstw domowych.

            Prezydium KK zwraca uwagę, że choć zapisy projektowanej dyrektywy nie dotyczą emisji CO₂ to jednak jej wdrożenie wpływać będzie na ograniczenie produkcji energii uzyskiwanej
z węgla. W konsekwencji proponowane rozwiązania będą de facto wymuszać zmianę miksu energetycznego, którego ustalanie pozostaje w suwerennej decyzji państw członkowskich
i wyłączone jest z kompetencji UE. Jest wysoce prawdopodobne, że przedstawiając tę propozycję Komisja próbuje wspierać wdrożenie Energetycznej Mapy Drogowej 2050, a więc projektu który
w praktyce zakłada docelowe wykluczenie węglowodorów z gospodarki. Może to oddziaływać skrajnie negatywnie na poziom konkurencyjności państw takich jak Polska.

Wdrożenie dyrektywy wiązać się będzie także z innymi negatywnymi skutkami dla szeregu sektorów polskiej gospodarki. W szczególności należy zwrócić uwagę na zagrożenie dla kondycji rolnictwa, wynikające z konieczności ograniczenia stosowania nawozów sztucznych oraz pogłowia zwierząt hodowlanych. 

Prezydium KK podziela  ocenę większości potencjalnych zagrożeń przedstawionych
w projekcie stanowiska rządu. Uważa zarazem, że ze względu na ich  istotność, rząd RP – przed formalnym  przedstawieniem swojego stanowiska – powinien zlecić wykonanie analizy skutków społeczno-gospodarczych implementacji dyrektywy.

Prezydium KK zwraca także uwagę na możliwość skorzystania przez polski parlament
z uprawnień wynikających z Protokołu nr 2 do Traktatu z Lizbony, tzn. przedstawienia uzasadnionej opinii w sprawie niezgodności rzeczonego projektu  z zasadą pomocniczości oraz zainicjowania we współpracy z innymi parlamentami krajowymi procedury żółtej kartki.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, działając na mocy postanowień
§ 17 ust. 2 Uchwały KK nr 17/08 z późniejszymi zmianami, zatwierdza Regulamin Sekretariatu  Przemysłu Spożywczego NSZZ „Solidarność” przyjęty podczas Kongresu Sekretariatu  Przemysłu Spożywczego, który odbył się w Spale 3 września 2013 r.