UE musi działać już teraz. Rezolucja ETUI

W styczniu obradował Komitet Wykonawczy Europejskiej Konfederacji Związków Zawodowych. Podczas posiedzenia przyjęto Rezolucję Europejskiego Instytutu Związków Zawodowych ( ETUI), z której wynika, że UE musi na bieżąco podejmować działania w celu poprawy bezpieczeństwa i higieny pracy w krajach UE.

 

1. Nowy przewodniczący Komisji Europejskiej (KE) uznając brak sprawiedliwości społecznej w polityce europejskiej obiecał nowe podejście w celu przywrócenia zaufania obywateli. Zdrowie i bezpieczeństwo pracowników jest jednym z obszarów, w których działania są ważne i pilne. Poprzednia Komisja osłabiła BHP w celu zmniejszenia obciążeń administracyjnych i realizacji programu REFIT. Dane pokazują, że warunki pracy w Europie pogarsza się, pracownicy umierają, a wyniki tego zadania nie będą gotowy do końca 2016 r.

 

2. Parlament Europejski (PE), ETUC (w drodze uchwały podjętej przez Komitet Wykonawczy w 2013 roku) i trójstronnego Komitetu Doradczego ds. Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy Komisji Europejskiej (ACSH) wezwał Komisję do wydawania europejskiej strategii która będzie zawierała bardziej wymierne cele, harmonogramy oraz okresową ocenę. Wzywamy również do wzmocnienia inspektoratów pracy i podjęcia konkretnych działań w celu zatrzymania wzrostu zagrożeń psychospołecznych w miejscu pracy. Ramowa strategia BHP lata 2014-2020 z czerwca 2014 r zignorowała zalecenia Parlamentu, postulaty ETUC i zalecenia Komitetu Doradczego ds. Bezpieczeństwa i Higieny w Miejscu Pracy (ACSHW), które wezwały do wzmocnienia strategii BHP dla Europy.

 

3. Europejska Konfederacja Zwiazków Zawodowych (ETUC) uważa, że konieczne są dalsze działania w zakresie BHP. Jednakże EKZZ jest zdania, że ramy strategiczne UE 2014-2016 nie zapewniają lepszej ochrony pracowników przed wypadkami przy pracy i chorobami zawodowymi. Raczej ukazują słabość europejskiego prawodawstwa w dążeniu do rozwiązania kryzysu gospodarczego, nie oferując żadnych realnych działań. EKZZ wyraża głębokie zaniepokojenie pogorszeniem warunków pracy i rosnącą nierównością między państwami członkowskimi w tej dziedzinie.

 

4. Komisja unikała przyjmowania wniosków legislacyjnych w dziedzinie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia  do czasu zakończenia ewaluacji prawodawstwa UE w dziedzinie BHP, w ramach wykonywania programu REFIT. Kilka propozycji legislacyjnych, w tym wspierane przez pracodawców, jak i pracowników (np. porozumienie fryzjerskie, propozycje ws. czynników rakotwórczych i mutagennych, europejskie porozumienie w sprawie żeglugi śródlądowej ...) zostały w związku z tym zablokowane.

 

5. Dlatego też, obowiązkiem nowej Komisji jest opracowanie właściwej strategii, tak aby rozpocząć rzeczywiste działania zmierzające do ochrony życia i zdrowia pracowników w Europie. Działanie to, musi być jednak opracowane poprzez trójstronny dialogu z nowej Komisji Europejskiej z uwzględnieniem pilnych kwestii w zakresie BHP.

 

6. Zapewnienie jasnych wytycznych dla państw członkowskich w opracowywaniu krajowych strategii w zakresie BHP, z pewnością pomoże w realizacji, konsolidacji i egzekwowania przepisów dotyczących zdrowia i bezpieczeństwa w Europie zgodnie z ramami strategicznymi UE. Niemniej jednak nie powinno być tylko substytutem dla działań legislacyjnych w dziedzinach, w których prawodawstwo UE ma wysoką wartość dodaną.

 

7. Jest to szczególnie ważne w przypadku głównych obszarów zainteresowania takich jak: zaburzenia układu mięśniowo-szkieletowego, profilaktyka nowotworów zawodowych, ochrona zdrowia reprodukcyjnego przed substancjami toksycznymi i zagrożeniami chemicznymi, włączając w to nowe materiały i substancje zaburzające działanie układu hormonalnego.

 

8. ETUC przypomina klauzulę zawartą w artykule 153 Traktatu: podstawowym narzędziem EU w celu osiągnięcia harmonizacji warunków pracy jest przyjęcie dyrektyw.

 

9. Szczególną uwagę i konkretne działania polityczne powinny być skierowane na niestabilność pracy zarówno mężczyzn jak i kobiet, co zwiększa psychospołeczne czynniki ryzyka, które prowadzą do znaczącego, negatywnego wpływu na zdrowie ludzi, w tym wysokie ryzyko chorób układu sercowo-naczyniowego i przedwczesnej umieralności.

 

10. UE musi zająć się problemem walki z zagrożeniami psychospołecznymi, które są bardzo istotnym problemem dla wszystkich pracowników. Potencjalne konsekwencje obciążeń psychospołecznych (ciśnienie, izolacja i utrata wsparcia społecznego, nowe technologie komunikacyjne, niewykonalne terminy, restrukturyzacja ...) powodują choroby układu krążenia, choroby układu mięśniowo-szkieletowego, dermatologiczne, samobójstwa, problemy w relacjach ze współpracownikami, rodziną i społeczeństwem, oraz zwiększają ryzyko przemocy, z konsekwencjami dla zdrowia, zarówno fizycznego i psychicznego. W perspektywie średnioterminowej, przedsiębiorstwa cierpią z powodu długotrwałej absencji pracowniczej, a wydajność zostaje zniszczona.

 

11. Wszystkie te kwestie nie były brane pod uwagę przez poprzednią Komisję Europejską, która nie w pełni korzystając z zasad demokratycznych w opracowywaniu polityki bezpieczeństwa i higieny pracy w Europie naruszała podstawowe traktaty europejskie.

 

12. EKZZ wzywa nową Komisję do przedstawienia solidnej strategii BHP w Europie. Dane pokazują, że warunki pracy w Europie pogarsza się, a pracownicy umierają każdego dnia. Z tego wynika, że daremne i niekończące się dyskusje na temat zmniejszenia obciążeń administracyjnych przez ograniczanie stosowania przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy musi się skończyć. Ustawodawstwo "REFITTing" oznacza sformułowanie najlepszych zasad dla nowych i pojawiających się zagrożeń i ochrony zdrowia pracowników. Oznacza to, zmianę i przekształcenie istniejącego prawodawstwa na nowocześniejsze w ramach up-date’u. Dlatego cztery wymienione poniżej konkretne działania są pilnie potrzebne w Europie:

 

12.1 EKZZ wzywa Komisję do natychmiastowego rozpoczęcia ambitnych inicjatyw ustanawiających wiążące europejskie limity narażenia dla  wzrastającej liczby substancji toksycznych. Jak dotąd wiążące wartości graniczne narażenia pracowników zostały ustalone na poziomie europejskim zaledwie dla trzech substancji rakotwórczych, podczas gdy pracownicy są narażeni na kilkaset czynników rakotwórczych i mutagennych. Nowe ramy nie wspominają o konieczności poprawy istniejących przepisów w sprawie zapobiegania narażenia pracowników na działanie czynników rakotwórczych i mutagennych, podczas gdy powinno być to priorytetem dla UE. To niedociągnięcie w prawodawstwie UE wyraźnie wskazuje na potrzebę zmiany standardowych procedur i nadrobienia zaległości. Ponad 30 milionów pracowników w Europie jest narażonych na rakotwórcze i mutagenne substancje poza poziomami, które są uważane za dopuszczalne, a co roku ponad 100 tysięcy ludzi umiera z powodu chorób związanych z pracą.

 

Propozycja przedstawiona przez kilka państw członkowskich ustanowienia 50 wiążące wartości graniczne dla kancerogenów używanych w miejscach pracy w Unii Europejskiej jest silnie wspierane przez ETUC. Jeśli lista ta była oparta na najlepszych istniejących  standardach prawnych w państwach członkowskich, pozwoli to na szybsze działanie i wykluczenie konkurencji miedzy państwami członkowskimi wykorzystującymi niższe standardy bezpieczeństwa dla pracowników.

 

12.2 Ponadto EKZZ domaga się natychmiastowego włączenia substancji działających szkodliwie na rozrodczość w zakres dyrektywy na temat czynników rakotwórczych i mutagennych. Faktem jest że, podczas gdy Komisja chce wprowadzić rygorystyczny zakaz, niektóre państwa członkowskie postanowiły włączyć substancje działające szkodliwie na rozrodczość w zakresie ustawodawstwa krajowego dotyczącego substancji rakotwórczych i mutagennych.

 

12.3 Trzy istniejące dyrektywy dotyczące zaburzeń układu mięśniowo-szkieletowego są przestarzałe pod wieloma względami i dlatego muszą zostać przekształcone w nowoczesny, egzekwowalny akt legislacyjny. Proces formułowania nowej dyrektywy w sprawie zaburzeń mięśniowo-szkieletowych musi zostać zainicjowany przez Komisję Europejską.

 

12.4 Ogromne problemy w Europie w zakresie psychospołecznych zagrożeń w stosunku do niepewnej sytuacji zawodowej nie mogą być dłużej ignorowane. Problemy te nie mogą być kontrolowane tylko przez instrumenty pozalegislacyjne. Pilnie potrzebne są środki prawne służące do zwalczania zagrożenia osiągającego rozmiary epidemii.

 

13. Komitet Wykonawczy zwraca się do ETUI o ustalenie, w porozumieniu z podmiotami powiązanymi i ACSH, wykazu 50 limitów dopuszczalne dla substancji rakotwórczych.

 

14. Komitet Wykonawczy zgadza się zorganizować 28 kwietnia 2015 Dzień Pamięci Ofiar Wypadków Przy Pracy i Chorób Zawodowych w celu podkreślenia naszego zapotrzebowania na wiążące europejskie limity narażenia dla substancji toksycznych. Organizacje afiliowane w  EKZZ będą aktywnie uczestniczyć w tych działaniach i lobować w tej kwestii swoje rządy.