Raport ETUI: Zbliżanie płac w Europie wciąż zbyt wolne

Europejski Instytut Związkowy (ETUI) opublikował coroczny raport dotyczący świata pracy i jego otoczenia w Unii Europejskiej (Benchmarking Working Europe 2018).

Raport dotyczy sytuacji makroekonomicznej, społecznej ewolucji w obszarze płac i rokowań zbiorowych a także głosu pracowników w różnych formach przedstawicielstwa (takich jak ERZ, przedstawiciele pracowników w organach spółek). Warto przyjrzeć się części dotyczącej wynagrodzeń oraz rokowań zbiorowych. Link do Raportu - https://www.etui.org/Publications2/Books/Benchmarking-Working-Europe-2018

Pierwsze zagadnienie to wzrost płac realnych oraz wzrost efektywności pracy.

W 20017 płace realne spadły w 6 państwach UE (dla porównania w 2016 r. spadek nastąpił wyłącznie w Belgii).  W 2017 spadek płac dotyczył; Grecji, Finlandii, Hiszpanii, Włoch, Belgii oraz Wielkiej Brytanii. Druga grupa państw to państwa gdzie mamy do czynienia ze stagnacją lub minimalnym wzrostem poniżej 1%. Są to: Portugalia, Szwecja i Dania. Trzecia grupa to państwa w których nastąpił wzrost: najwyższy w Rumunii -12,2%, i Bułgarii -6,8%. W Polsce było to 3,2%. Należy bardzo wyraźnie podkreślić, że tylko w 4 państwach wzrost realnych płac przekroczył wzrost produktywności o ponad 2%, są to: Łotwa, Węgry, Bułgaria i Rumunia. Powyższe zagadnienia obrazuje tabela (Raport strona 55)
 

Państwo	Wzrost / spadek płac realnych	Wzrost / spadek produktywności
Finlandia	- 2,0	2,8
Hiszpania	- 1,5	0,3
Włochy	- 0,9	0,4
Belgia	- 0,8	0,6
Wielka Brytania	-0,6	0,5
Grecja	-0,4	-0,2
Niemcy	0,7	0,6
Francja	0,6	0,6
Holandia	0,5	1,1
Polska	3,2	2,6
Węgry	5,3	2,6
Czechy	4,7	3,4
Rumunia	12,2	4,9
Bułgaria	6,8	3,1
Słowacja	2,8	2,0

 

Drugie zagadnienie na które warto zwrócić uwagę, dotyczy płacy minimalnej, a konkretnie jej wzrostu w 2017 r. w porównaniu do poprzedniego roku. Pierwsza grupa państw, to te w których wzrost wynosił 5% lub więcej. Wyjątkowym przypadkiem jest Rumunia w której wzrost płacy minimalnej wyniósł 52%. W tej grupie jest Polska i Chorwacja (wzrost 5%) czy Łotwa ze wzrostem 13%. Druga grupa to państwa ze wzrostem od 3-5%: Irlandia (3,2%), Hiszpania (4%), Portugalia (4,1%), Wielka Brytania (4,2%) i Słowenia (4,7%). Trzecia grupa to państwa ze wzrostem poniżej 2% (Grecja, Niemcy, Holandia, Francja, Belgia). Jakkolwiek można zaobserwować stopniową konwergencję płacy minimalnej między południem Europy i Europą Centralną, to różnice bezwzględne są wciąż znaczne co obrazuje poniższa tabela.  

 

Państwo	Godzinowa płaca minimalna w euro	Płaca minimalna w stosunku do mediany płac w danym państwie // w stosunku do płacy przeciętnej w danym państwie
Hiszpania	4.46	37, 3 // 31,5
Portugalia	3.49	58,3// 41,7
Belgia	9.47	49,5// 42,3
Wielka Brytania	8.56	49,0// 40,8
Grecja	3.35	47,9// 32,5
Niemcy	8.84	46,7// 41,6
Francja	9.88	60,5// 49,0
Holandia	9.68	45,3//37,9
Polska	2.85	54,2// 43,4
Węgry	2.57	51,2// 39,0
Czechy	2.78	39,7// 34,1
Rumunia	2.5	56,5// 41,3
Słowacja	2.76	47,7

 

W Rezolucji z 2016 r. dotyczącej dumpingu społecznego Parlament Europejski wzywał do osiągnięcia wskaźnika płacy minimalnej na poziomie 60% wynagrodzenia przeciętnego. Jak widać jest to cel bardzo daleki.

– Z tych tabel wynika jasno, że problemem pracowników w naszym regionie Europy jest nie tyle relacja płacy minimalnej do płacy średniej, lecz wciąż niewystarczające tempo nadganiania przez Wschód płac na Zachodzie – zwraca uwagę Sławomir Adamczyk, kierownik Działu Branżowo-Konsultacyjnego KK NSZZ Solidarność. –Ważne jest, że EKZZ w końcu zaczęła aktywnie działać na tym polu inicjując ambitną kampanię „Europa potrzebuje wzrostu płac” (Europe Needs a Pay Rise). Niemała w tym zasługa Solidarności, która konsekwentnie podkreśla m.in. potrzebę transgranicznego zbliżania płac wewnątrz korporacji ponadnarodowych – dodaje ekspert

bs