25 listopada 1990. Pierwsze wolne wybory
- Kategoria: Kraj
- wielkość czcionki Zmniejsz czcionkę Powiększ czcionkę
Pierwszymi demokratycznymi wyborami po II wojnie światowej były wybory prezydenckie w 1990 roku. Pierwsza ich tura odbyła się 25 listopada 1990 r., a druga – 9 grudnia.
Do wyborów zgłosiło się 16 kandydatów. Tylko 6 zdołało zebrać wymaganych 100 tys. podpisów i stanęło w wyborcze szranki m.in.: Lech Wałęsa, Tadeusz Mazowiecki (premier) oraz „czarny koń” Stanisław Tymiński. W pierwszej turze Lech Wałęsa otrzymał 39,96 proc. głosów, przed (ku zaskoczeniu wielu) Stanisławem Tymińskim – 23,10 proc. W drugiej turze Wałęsa pokonał Tymińskiego.
W 1990 r. nie było jeszcze rozstrzygnięcia czy ustrój Polski będzie oparty na systemie parlamentarno-gabinetowym czy na systemie prezydenckim. Obowiązywała Konstytucja PRL z 1952 r. i 1976 r. Została ona znowelizowana 29 grudnia 1990 r. wprowadzając w miejsce PRL nazwę Rzeczpospolita Polska. Usunięto artykuły o kierowniczej roli PZPR i przyjaźni z ZSRR oraz przywrócono koronę orłowi białemu w godle. Dopiero tzw. Mała Konstytucja z 17 października 1992 r. uregulowała tymczasowo funkcjonowanie organów państwa, władzę ustawodawczą (Sejm i Senat), wykonawczą (prezydent i rząd), władzę sadowniczą oraz samorząd terytorialny. Przestała ona obowiązywać 17 października 1997 r. z dniem wejścia w życie Konstytucji RP.