Pierwsze podejście do porządkowania unijnego rynku pracy

Komisja Europejska w ramach działań wdrażających Europejski filar praw socjalnych przedstawiła 21 grudnia projekt zmian zmierzających do zwiększenia przejrzystości i przewidywalności warunków pracy.

Zmiany te mają być wprowadzone poprzez zasadnicze zmodyfikowanie obowiązującej od 1991 r. dyrektywy w sprawie obowiązku pracodawcy dotyczącego informowania pracowników o warunkach stosowanych do umowy lub stosunku pracy (91/533/ EWG). Marianne Thyssen, komisarz ds. zatrudnienia, spraw społecznych, umiejętności i mobilności pracowników podkreśla: Poprzez ten wniosek podejmujemy działanie na rzecz poprawy przejrzystości i przewidywalności warunków pracy. Świat pracy zmienia się w szybkim tempie – rośnie liczba niestandardowych form zatrudnienia i umów. Coraz liczniejszym pracownikom grozi w związku z tym, że nie będą już objęci podstawowymi prawami, począwszy od prawa do znajomości warunków, na jakich są zatrudniani. Większa przejrzystość i przewidywalność przyniesie korzyści zarówno pracownikom, jak i przedsiębiorstwom.

W ocenie Komisji Europejskiej ochroną w ramach nowego aktu prawnego zostanie objętych od 2 do 3 mln pracowników zatrudnionych na podstawie nietypowych umów, którzy nie są chronieni dotychczasowym prawodawstwem. Wniosek wprowadza również rozwiązania pozwalające pracodawcom uniknąć obciążeń administracyjnych, np. poprzez umożliwienie im przedstawiania wymaganych informacji w formie elektronicznej.

– Interesujące, że dyrektywa która dotychczas dotyczyła wyłącznie kwestii związanych z prawem do uzyskania informacji o warunkach zatrudnienia nabiera mieszanego charakteru i będą w niej zawarte bezpośrednie uprawnienia pracownika związane na przykład z prawem do bezpłatnego szkolenia. Z polskiej pers–pektywy warto także podkreślić obowiązek poinformowania pracowników delegowanych o przysługującym mu wynagrodzeniu zgodnie z obowiązującym prawem przyjmującego państwa członkowskiego – komentuje Barbara Surdykowska, Biuro Eksperckie Komisji Krajowej NSZZ Solidarność. – Warto jest aby nasza Komisja Kodyfikacyjna Prawa Pracy uwzględniła w swych pracach zmiany wynikające z modernizacji dyrektywy – dodaje ekspertka.

Komisja w swoim wniosku proponuje między innymi dostosowanie pojęcia pracownika do orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Obecnie obowiązujące przepisy dopuszczają rozbieżności w definicjach, przez co niektóre kategorie pracowników nie są objęte żadnymi przepisami. Pojawia się także definicja pracodawcy wskazująca na osobę fizyczną lub prawną która jest bezpośrednio lub pośrednio stroną stosunku pracy z pracownikiem. Jak wskazuje Komisja, jej intencją jest także objęcie ochroną pracowników zatrudnionych poprzez platformy internetowe.

– EKZZ z zadowoleniem odbiera działania Komisji Europejskiej zmierzające do implementacji Europejskiego filaru praw socjalnych. Zmiany w dotychczasowej dyrektywie są w wielu obszarach postrzegane przez nas jako idące we właściwym kierunku. Największym rozczarowaniem jest jednak brak wyraźnego wzmocnienia pozycji pracowników zatrudnionych w najbardziej prekaryjnych formach (art. 10 projektu). Samo prawo ubiegania się o bardziej stabilną formę zatrudnienia połączone z uprawnieniem do otrzymania pisemnej odpowiedzi od pracodawcy jest całkowicie niewystarczające – wskazuje Esther Lynch, sekretarz konfederalna EKZZ.

Tutaj Projekt Dyrektywy