26 października 1981. Najdłuższy strajk w historii PRL-u

26 października 1981 roku w Wyższej Szkole Inżynierskiej w Radomiu rozpoczął się strajk okupacyjny i trwał aż do 13 grudnia, czyli do wprowadzenia stanu wojennego. Ten 49-dniowy protest był najdłuższym ze wszystkich strajków w całej historii PRL.

 

Powodem do rozpoczęcia strajku była sytuacja w Wyższej Szkole Inżynierskiej, gdzie władze mianowały rektora Michała Hebdę bez wymaganych procedur i łamiąc zawarte porozumienia. Wiosną 1981 roku została zmieniona ordynacja wyborcza, która faworyzowała prof. Hebdę. Efektem sporu o ordynację było usunięcie z Senatu uczelni przedstawicieli NSZZ „Solidarność” i Niezależnego Zrzeszenia Studentów. Wybór rektora został następnie zatwierdzony przez ministra nauki, szkolnictwa wyższego i techniki pomimo protestów Konferencji Rektorów Szkół Wyższych.

 

Wybory w radomskiej uczelni stały się elementem walki o ducha ustawy o szkolnictwie wyższym. Strajk uzmysłowił społeczności akademickiej, że władze państwowe „tylnym wejściem” wprowadzają stare porządki i sprawdzone metody działania. Nowy–stary rektor zagroził zwolnieniem z pracy strajkujących pracowników. Od 12 listopada 1981 roku przez polskie uczelnie przetoczyła się fala protestów związana z sytuacją w Wyższej Szkole Inżynierskiej w Radomiu. Najdramatyczniejszy charakter miał protest studentów w Wyższej Oficerskiej Szkole Pożarnictwa w Warszawie rozpoczęty 25 listopada 1981 r. Protestujący słuchacze domagali się objęcia WOSP ustawą o szkolnictwie wyższym. 2 grudnia 1981 r. władze dokonały pacyfikacji uczelni przy pomocy helikopterów i wozów bojowych. Akcja ta stanowiła swoiste preludium do wprowadzenia stanu wojennego na terytorium PRL.

 

www.solidarnosc.gda.pl