Dzień Ofiar Wypadków przy Pracy i Chorób Zawodowych

Uprzejmie przypominamy, że 28 kwietnia jest obchodzony Światowy Dzień Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Pracy / Międzynarodowy Dzień Pamięci Ofiar Wypadków przy Pracy i Chorób Zawodowych. 
  
Organizowanie obchodów tego Dnia stanowi impuls do organizowania kolejnej międzynarodowej kampanii mającej na celu rozpowszechnianie zasad bezpiecznej, zdrowej i godnej pracy we wszystkich krajach. Głównym celem dorocznych kampanii jest podnoszenie społecznej świadomości na temat metod zapewnienia bezpieczeństwa i dobrego zdrowia w pracy, a także uczczenie osób, które zginęły w pracy, uległy wypadkom przy pracy lub  chorobom zawodowym.

…………………………………………………………

Światowy Dzień Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Pracy
Międzynarodowa Organizacja Pracy 

World Day for Safety and Health At Work
International Labor Organization, ILO

………………………………………

Tegoroczne kwietniowe obchody Światowego Dnia Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy zbiegają się w Polsce z tragedią z 10 kwietnia tego roku, w której śmierć poniosło 96 osób, członków polskiej delegacji państwowej na uroczystości rocznicowe w Katyniu, w tym – Prezydent i jego małżonka.

Dyrektor generalny Międzynarodowej Organizacji Pracy Juan Somavia wyraził głęboki smutek z powodu tej katastrofy. W swym wystąpieniu (zamieszczonym także na stronie głównej ILO: www.ilo.org) stwierdził, że był to dzień strasznej tragedii dla Polski. Podkreślił również długotrwałe związki prezydenta Lecha Kaczyńskiego z Międzynarodową Organizacją Pracy. Był on  gościem  honorowym podczas Szczytu ILO na temat Globalnego Kryzysu w Dziedzinie Zatrudnienia (ILO Summit on the Global Jobs Crisis), który odbył się podczas Międzynarodowej Konferencji Pracy w Genewie w czerwcu 2009 r.. Polski prezydent mówił podczas posiedzenia na temat wyzwań i zagrożeń, które niesie globalny kryzys ekonomiczny. Lech Kaczyński uczestniczył także w sesjach Rady Administracyjnej jako członek delegacji polskich pracowników podczas obrad Międzynarodowej Konferencji Pracy ILO w latach 1989–1991.

 Z okazji Dnia 28 kwietnia , podobnie jak w latach poprzednich, w wielu krajach na całym świecie będą organizowane uroczystości związane z obchodami tego Dnia, zarówno przez organy władzy, jak i organizacje pracodawców i pracowników w ramach trójstronnej współpracy obowiązującej w Międzynarodowej Organizacji Pracy (ILO). Organizacja ta uznała ten Dzień w 2001 roku, a w 2003 r. proklamowała go jako Światowy Dzień Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia  w Pracy.

 W 2010 r. przewodnie hasło kampanii ILO to: Nowe zagrożenia  i formy prewencji w zmieniającym się świecie pracy (Emerging risks and new patterns of prevention in a changing world of work)

Międzynarodowa Organizacja Pracy wspiera działania organizacji i instytucji w zakresie promowania tego Dnia i organizowania obchodów m.in. poprzez udostępnienie w formie Internetowej  materiałów informacyjnych, które można kopiować, tłumaczyć i upowszechniać. W tym roku są to: broszura, pocztówka i plakat. Mogą one towarzyszyć różnym działaniom prowadzonym w ramach obchodów tego Dnia. W broszurze omówiono  problematykę bieżących, globalnych wyzwań w zakresie bezpieczeństwa i dobrego zdrowia w pracy, a także nowego zakresu praktyki bhp. W wydawnictwie tym podkreślono m.in. obecny rozwój technologiczny, powodujący nowe zagrożenia zawodowe i zmieniające się w ich wyniku wzorce postępowania dla pracodawców i pracowników. Podkreślono także potrzebę wprowadzania nowych form działań i prewencji w zakresie bezpieczeństwa i ochrony pracy, aby sprostać tym nowym wyzwaniom. Broszura omawia również odpowiedzialność ILO w zakresie upowszechniania m.in. kultury bezpieczeństwa, rolę ILO w kształtowaniu zmieniającego się świata pracy. Globalny kryzys ekonomiczny pojawił się akurat wtedy, gdy ILO obchodziło 90-lecie swego istnienia. Opracowywane przez tę organizację międzynarodowe instrumenty, w szczególności związane z bezpieczeństwem i dobrym zdrowiem w pracy (np. Konwencja nr 155), działania w zakresie konsultacji i pomocy technicznej, wspieranie w wybranych krajach rozwoju programów BHP i  wprowadzania zasad bezpieczeństwa pracy w sektorach szczególnie niebezpiecznych, a także stosowania najnowszych technologii - są one ważnym wkładem w rozwój tej jakże ważnej dziedziny wiedzy i działań praktycznych.

 ILO przygotowało w ramach swego portalu specjalne strony związane z obchodami Światowego Dnia Bezpieczeństwa i Ochrony  Zdrowia w Pracy. Strony te są dostępne w języku angielskim, francuskim i hiszpańskim. Zawierają one m.in.: informacje o historii  Dnia 28 kwietnia i o obchodach w latach poprzednich (od 2003 r.), teksty wyżej wymienionych dokumentów, a także linki portali i witryn różnych  instytucji i organizacji, informujących m.in. o obchodach tego Dnia.

Międzynarodowa Organizacja Pracy aktywnie włącza się w upowszechnianie tematyki bezpieczeństwa i dobrego zdrowia w pracy na całym świecie m.in. poprzez działania swych przedstawicielstw w różnych krajach. ILO apeluje także o organizowanie i  branie udziału pracowników, pracodawców i przedstawicieli organów władzy w uroczystościach związanych z obchodami Światowego Dnia Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Pracy. Wielu wypadkom i chorobom zawodowym można zapobiegać i nagłaśnianie tej problematyki jest zadaniem rządów, pracodawców, pracowników i organizacji.

    Plakat ILO związany z obchodami Dnia 28 kwietnia.

Międzynarodowy Dzień Pamięci Ofiar Wypadków przy Pracy i Chorób Zawodowych,
28 kwietnia 2010
Międzynarodowa Konfederacja Związków Zawodowych 

International Commemoration Day (ICD) for Dead and Injured Workers
International Trade Union Confederation, ITUC

Dzień 28 kwietnia jest obchodzony przez członków związków zawodowych pod nazwą: Dzień Pamięci Ofiar Wypadków przy Pracy i Chorób Zawodowych. Dzień ten jest obchodzony przez organizacje zrzeszone w Konfederacji Wolnych Związków Zawodowych  na całym świecie jako dzień poświęcony pracownikom, którzy zginęli, ulegli wypadkom przy pracy lub zapadli na choroby zawodowe. Ma on także skupić uwagę na pracownikach narażonych na zagrożenia w pracy i prowadzić do konkretnych działań poprawiających warunki pracy. W 2009 r.  ok. 14 milionów osób wzięło udział w obchodach tego Dnia w ramach ponad 10 000 wydarzeń w ponad 100 krajach. 

W tym roku Konfederacja zrzesza już ok. 312 krajowych organizacji związków zawodowych reprezentujących ok. 175 milionów członków w ok. 155 krajach i terytoriach (http://www.youtube.com/ITUCCSI). Wszystkie te organizacje i związane z nimi  instytucje stanowią ogromną siłę promującą na całym świecie zasady bezpieczeństwa  i ochrony zdrowia w  pracy.

Obchody tego Dnia mają długą tradycję. Pierwsze odbyły się w Kanadzie w 1989 r., a międzynarodowy charakter Dzień ten uzyskał w 1996 r. podczas obchodów w Nowym Yorku, kiedy to po raz pierwszy zapalono świece ku czci poszkodowanych pracowników. Odtąd na całym świecie organizowane są uroczystości zarówno ogólnopaństwowe, jak też regionalne i lokalne na poziomie  poszczególnych przedsiębiorstw, stowarzyszeń i związków zawodowych.
 
Stosowane są różne formy obchodów: kameralne spotkania pracowników, uroczyste msze w kościołach,  akcje z zapalonymi w tym dniu świecami, wydarzenia informacyjno-edukacyjne, takie jak wystawy, seminaria, wykłady, spotkania ze specjalistami bezpieczeństwa i zdrowia w pracy, a także szerokie akcje obejmujące wiele przedsiębiorstw w ramach jednego czy wielu miast.  W wielu stolicach organizowane są uroczyste obchody w siedzibach instytucji rządowych, odpowiedzialnych za bezpieczeństwo i zdrowie w pracy na poziomie całego kraju.

Symbolem tego Dnia jest zapalona świeca. Jest on zarówno dniem pamięci o poszkodowanych, jak i formą zachęcania społeczeństwa do zwracania większej uwagi na obecne problemy związane z zagrożeniami występującymi podczas pracy oraz sposobami ich zmniejszania i eliminowania. Dlatego jest to zarówno dzień żałoby, wspomnień, jak i akcji.

Międzynarodowa Konfederacja Związków Zawodowych proponuje  na 2010 r. temat wiodący obchodów: “Bezpieczna praca a związki zawodowe” (Unions make work safer)

W tym roku położono nacisk na rolę związków zawodowych w podnoszeniu poziomu bezpieczeństwa i higieny pracy. Guy Ryder, sekretarz generalny ITUC  stwierdził w specjalnym wystąpieniu, że Dzień ten może służyć do pogłębienia dyskusji pracowników  na temat bezpiecznych i stałych miejsc pracy oraz dla związków zawodowych jako okazja do zwiększania wysiłków w walce o bezpieczne i zdrowe miejsca pracy dla wszystkich. Sekretarz podkreślił, że związki zawodowe odgrywają ważną rolę w powstrzymaniu likwidowania miejsc pracy, a Dzień 28 kwietnia jest okazją, aby temat bezpieczeństwa i dobrego zdrowia w pracy znów znalazł się na  porządku dziennym rządów krajów i zarządów przedsiębiorstw.

W 2010 r. Międzynarodowa Konfederacja Związków Zawodowych ITUC opracowała w związku z obchodami dokument: „Unions Make Work Safer”.  Podano w nim, że każdego roku ma miejsce prawie 360 tys. wypadków śmiertelnych oraz prawie 2 mln. śmiertelnych chorób zawodowych. Każdego dnia  ponad 960 tys. pracowników doznaje wypadków przy pracy i ok. 5 330 pracowników umiera z powodu chorób zawodowych. 
  
Obecne systemy produkcji są tak zorganizowane, że wywierają presję na pracownikach, aby pracowali szybciej i wydajniej często kosztem swego zdrowia i życia. Związki zawodowe odgrywają więc wielką rolę w ochronie pracowników, w eliminowaniu i ograniczaniu ryzyka, w tworzeniu bezpieczniejszych miejsc pracy. Zadaniem związków zawodowych jest m.in. identyfikacja zagrożeń zawodowych i pomoc w ich eliminowaniu. To związki zawodowe pierwsze sygnalizowały zagrożenie azbestem, przemocą w miejscu pracy, pracą powtarzalną, biernym paleniem.
Tekst dokumentu znajduje się pod adresem:
http://www.ituc-csi.org/IMG/pdf/28April2010_UnionsMakeWorkSafer.pdf

Materiały i informacje o Dniu i jego obchodach, najnowsze dane o wydarzeniach związanych z tym Dniem w różnych krajach, informacje o jego historii, galerię plakatów, archiwum, linki do stron powiązanych itp. będą zamieszczane na oficjalnej stronie Dnia 28 kwietnia w witrynie prowadzonej wspólnie z czasopismem HAZARDS:
http://www.hazards.org/wmd

Więcej informacji na temat Dnia 28 kwietnia i jego obchodów w poszczególnych krajach  można także znaleźć na stronach internetowych Międzynarodowej Konfederacji Związków Zawodowych   www.ituc-csi.org
oraz www.global-unions.org

Galerię plakatów związanych z tym Dniem zamieszczono pod adresem:
http://www.hazards.org/gallery/index.htm

************
Obchody Dnia 28 kwietnia 2010 r. w Polsce

W Polsce, uchwałą Sejmu Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 9 lipca 2003 r. (Mon. Polski, poz. 513), Dzień 28 kwietnia został ustanowiony „Dniem Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Pracy”, a od 1991 r. z inicjatywy NSZZ „Solidarność” obchodzony jest pod nazwą: „Światowy Dzień Pamięci Ofiar Wypadków przy Pracy i Chorób Zawodowych”.

Tak jak w innych krajach, w 2010 r. planuje się organizację ogólnokrajowych, regionalnych i  lokalnych uroczystości związanych z obchodami tego Dnia. Według informacji uzyskanych od przedstawicieli związków zawodowych planowane są uroczystości w różnych miastach. Ogólnokrajowe obchody związkowe organizowane są we Wrocławiu przez Komisję Krajową oraz Zarząd Regionu Dolny Śląsk NSZZ „Solidarność”. W ich ramach odbędzie się m.in. finał wojewódzki konkursu wiedzy o prawie pracy i BHP wśród uczniów Dolnego Śląska, 25 kwietnia - msza w intencji poszkodowanych, 26 kwietnia – konferencja (dot. wypadków i chorób zawodowych i udziału pracowników w nadzorze)  z udziałem przedstawicieli Komisji Krajowej i innych struktur Związku, GIP, świata nauki – m.in. ekspertów z CIOP-PIB i Akademii Medycznej, ZUS, społecznych inspektorów pracy i służb bhp. 

Planowane są także obchody regionalne, np. organizowane przez Zarząd Regionu Podbeskidzie  NSZZ „Solidarność” seminarium tematyczne  w Bielsko-Białej, dotyczące analizy skutków obowiązywania ustawy o emeryturach pomostowych z udziałem m.in. specjalistów z CIOP-PIB. W Poznaniu organizowana jest konferencja dot. Dnia i roli społecznej inspekcji pracy. W Łodzi Zarząd Regionu organizuje mszę w intencji ofiar wypadków i chorób zawodowych, a w dn. 28 kwietnia organizuje konferencję: „Bezpieczna praca a związki zawodowe”.Uroczystości będą także organizować inne Zarządy Regionów, jak np. Opole, Krosno, Rzeszów.

Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych OPZZ także będzie obchodziło Dzień 28 kwietnia. W dniu 15 kwietnia Prezydium OPZZ przyjęło i rozpowszechnia apel w sprawie organizowania obchodów Dnia Pamięci, skierowany do organizacji  związkowych. Poszczególne organizacje będą organizować swoje obchody, np. - Związek Zawodowy "Budowlani", który w tym roku organizuje ogólnopolską kampanię informacyjną (plakaty, ulotki, apel, wywiady dla prasy). Szczególny wymiar mają obchody tego Dnia właśnie w branży budowlanej i górniczej, gdzie występują w Polsce największe zagrożenia i największa liczba wypadków śmiertelnych. 

  W Polsce będą organizowane także uroczystości na poziomie lokalnym w przedsiębiorstwach, organizacjach związkowych itp. Oprócz akcji szkoleniowo-informacyjnych takich jak konferencje i seminaria w różnych miastach i zakładach pracy, odbędą się także uroczyste msze, spotkania pracowników, akcje palenia świec w intencji zmarłych, spotkania i akcje informacyjne w szkołach itp.
Opublikowane będą także informacje o Dniu 28 kwietnia i formach jego obchodów w lokalnych i ogólnopolskich mediach, w prasie specjalistycznej i popularnej, na stronach internetowych instytucji. 

W Polsce, jak i za granicą apeluje się o jak najszersze promowanie tego Dnia i organizowanie obchodów.

Szersze informacje o Dniu 28 kwietnia można uzyskać m.in. w czasopiśmie Bezpieczeństwo Pracy, nr 4/10, na stronach internetowych związków zawodowych, polskich i zagranicznych instytucji związanych z problematyką  BHP.

Barbara Szczepanowska
Polskie Krajowe Centrum Informacji o BHP (CIS)
Ośrodek Informacji Naukowej i Dokumentacji
Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy
(CIOP-PIB)