Menu

34 lata temu wprowadzono w Polsce stan wojenny Wyróżniony

Dzisiaj mijają 34 lata od wprowadzenia stanu wojennego. W całym kraju trwają uroczystości związane z tą rocznicą.
Stan wojenny to stan nadzwyczajny wprowadzony 13 grudnia 1981 roku, niezgodnie z Konstytucją PRL. Rada Państwa podjęła niejednogłośnie uchwałę 12 grudnia 1981 roku na polecenie Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego, pozakonstytucyjnego tymczasowego organu władzy. Sejm PRL poparł stan rzeczy uchwałą z dnia 25 stycznia 1982 roku.
Solidarność spodziewała się rozwiązań siłowych ze strony rządu. I jako środek oporu, gdyby do tego doszło, zalecała strajki. Władze tego się obawiały, więc stan wojenny zdecydowano się wprowadzić w dzień wolny od pracy. 13 grudnia wypadał w niedzielęJuż w nocy z 12 na 13 grudnia przestały działać radio i telewizja. Od rana puszczano przemówienie gen. Wojciecha Jaruzelskiego, który obwieścił wprowadzenie stanu wojennego. Plakaty z obwieszczeniem drukowali Rosjanie, nie ufano drukarzom w Polsce.
W reakcji na wprowadzenie stanu wojennego struktury NSZZ Solidarność podjęły akcje protestacyjne w Gdańsku, Krakowie, Lublinie, Szczecinie i Katowicach, które były brutalnie tłumione przez ZOMO.
Środki masowego przekazu były w rękach władz i robiono wszystko, by zdyskredytować NSZZ „Solidarność”. Rozpowszechniano m.in. informacje, jakoby opozycjoniści szykowali akty terroru czy opracowali czarną listę z nazwiskami działaczy komunistycznych, którzy mieli zostać zamordowani. Ludzie z Solidarności nie mieli jak na te kłamstwa odpowiedzieć. Tym bardziej że liderów ruchu internowano w ramach akcji „Jodła”.

Choć formalnie stan wojenny trwał dwa lata, to decyzja o jego wprowadzeniu na wiele lat odcisnęła się na losach Polski i Polaków. Stan wojenny to przede  wszystkim śmierć ponad stu ofiar i dramat ich rodzin. Największą zbrodnią tamtego okresu była pacyfikacji kopalni „Wujek”, podczas której życie straciło 9 górników, a kilkudziesięciu zostało rannych. W wyniku tłumienia manifestacji i demonstracji w stanie wojennym życie straciło kilkadziesiąt osób. Inni zginęli w wyniku pobić na komisariatach czy w po skrytobójczych morderstwach służby bezpieczeństwa. Tysiące Polaków poddano represjom i szykanom. Liczba osób poszkodowanych w wyniku stanu wojennego nie została wciąż dokładanie oszacowana.

Najważniejsze wydarzenia stanu wojennego w Polsce

1981
12 grudnia – Powstaje Wojskowa Rady Ocalenia Narodowego, której przewodniczącym zostaje gen. Wojciech Jaruzelski. Zaczynają się pierwsze internowania. Wojsko opuszcza koszary.

13 grudnia – W nocy Rada Państwa uchwala dekret o wprowadzeniu stanu wojennego. Internowanych zostaje kilkanaście tysięcy działaczy "Solidarności", w tym przewodniczący Lech Wałęsa.

14 grudnia - W ok. 250 zakładach pracy na terenie całej Polski zaczynają się strajki. 40 strajków zostaje zdławionych siłą.

16 grudnia - W czasie ataku ZOMO na kopalnię "Wujek" zastrzelonych zostaje 9 górników, 21 jest rannych.

17 grudnia - Podczas walk z ZOMO w Gdańsku zostaje zastrzelona jedna osoba, dwie inne są ranne. W wielu miastach w Polsce oddziały milicyjne rozpędzają manifestacje.

23 grudnia - Prezydent USA Ronald Reagan ogłasza sankcje gospodarcze wobec PRL.

28 grudnia - W kopalni "Piast" kończy się ostatni strajk okupacyjny w proteście przeciw stanowi wojennemu.

1982
22 kwietnia - Powstaje podziemna Tymczasowa Komisja Koordynacyjna "Solidarność".

1 maja - demonstracje i kontrpochody w wielu miastach Polski, rozbijane przez ZOMO.

3 maja - ZOMO brutalnie rozbija wielotysięczne manifestacje, m.in. w Gdańsku, Warszawie, Elblągu, Szczecinie, Krakowie i Toruniu.

21 lipca - W przededniu święta PRL zostaje zwolnionych z internowania ok. tysiąc osób, w tym wszystkie kobiety.

31 sierpnia - W rocznicę podpisania Porozumień Sierpniowych dochodzi do licznych demonstracji. W Lubinie MO zabija z broni palnej trzy osoby, 11 zostaje rannych. Jedna osoba na skutek pobicia umiera we Wrocławiu. W Gdańsku od uderzenia petardą ginie jeden z demonstrantów.

10 listopada - Lech Wałęsa zwolniony z internowania.

19 grudnia - Rada Państwa uchwala zawieszenie stanu wojennego od 31 grudnia 1982.

1983
14 maja - W komisariacie na stołecznym Starym Mieście milicjanci bestialsko biją maturzystę Grzegorza Przemyka, syna opozycyjnej poetki Barbary Sadowskiej. Ofiara umiera w szpitalu. Jego pogrzeb przeradza się w wielką demonstrację.

16-23 czerwca - Druga pielgrzymka papieża Jana Pawła II do Polski.

22 lipca - Formalne zniesienie stanu wojennego. Likwidacja WRON. Amnestia dla więźniów politycznych.

Czytaj również tutaj>>>

ml fot. z Archiwum KK

Powrót na górę

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" wykorzystuje na swoich stronach pliki cookie. Jeżeli nie zmienisz domyślnych ustawień swojej przeglądarki będą one zapisywane w pamięci urządzenia. Więcej informacji.