O delegowaniu, podróży służbowej i transporcie międzynarodowym w Sali BHP

Zasady wynagradzania i warunki pracy kierowców transportu międzynarodowego są obecnie  tematem nr 1 dla partnerów społecznych w krajach Unii Europejskiej, a to za sprawą dyskusji o transporcie w kontekście dyrektywy o pracownikach delegowanych.

Gdyby stosować wprost regulacje zawarte w dyrektywie 96/71/WE dotyczącej delegowania pracowników, firmy transportowe musiałyby wypłacać kierowcom wynagrodzenie kraju przez który przejeżdżają zmierzając do miejsca przeznaczenia. Godziwa płaca w przypadku kierowców transportu nie jest zapewniona, na co słusznie zwrócił uwagę Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 24 listopada 2016 r.
(sygn. akt K 11/15, OTK-A 2016/93). Trybunał stwierdził, że system wynagradzania pracowników kierowców nie może sprzyjać fikcji, w której kierowca - pracownik otrzymuje wynagrodzenie za pracę w formie ekwiwalentu z tytułu podróży służbowej. Jednocześnie, brak współpracy Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa z Krajową Sekcją Transportu Drogowego NSZZ „Solidarność” w zakresie uregulowania na nowo, w sposób systemowy zasad wynagradzania kierowców, powoduje nadzieje na załatwienie tej sprawy na poziomie Unii.  

Stosowaniu delegowania pracowników zgodnie z dyrektywą 96/71/WE do kierowców transportu międzynarodowego poświęcona była m.in. dyskusja w Sali BHP w Gdańsku na międzynarodowej konferencji, która odbyła się w dniach 19 i 20 października 2017 r. Podczas konferencji przedstawiciele nauki i inspektorzy Państwowej Inspekcji Pracy z Litwy, Łotwy, Estonii i Polski dyskutowali o problemach praktyki wsłuchując się w głosy Przewodniczącego KSTD Tadeusza Kucharskiego oraz Macieja Wrońskiego Prezesa organizacji Transport Logistyka Polska. W wypowiedziach praktyków wyraźna była troska i odpowiedzialność za przyszłość pracowników-kierowców jak i branży transportowej w Polsce. Jednak wspólnie składane przez Sekcję i TLP propozycje nie są poważnie brane pod uwagę przez Ministerstwo Infrastruktury. Jeśli nie zostaną wypracowane propozycje branżowe to wcześniej czy później przewoźnicy objęci zostaną Pakietem Mobilności.

Tutaj więcej o Pakiecie...

Działania organów Unii nie pozostawiają wątpliwości, że zarobki kierowców będą musiały być dostosowane do poziomu obowiązującego w krajach członkowskich, choć jest wiele komplikacji w stosowaniu instytucji delegowania do kierowców. Podstawowa trudność dotyczyła będzie ustalenia stawek wynagradzania dla sektora transportu w sytuacji gdy kierowca przejeżdża przez różne kraje UE, a nie mniej istotny jest kłopot z określeniem miejsca pracy kierowcy, na co zwracali uwagę prof. Monika Tomaszewska z Uniwersytetu Gdańskiego oraz dr Marek Benio z Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie.

Z kolei prof. Leszek Mitrus z Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Beata Krajewska z Głównego Inspektoratu Pracy szczegółowo przedstawili przesłanki stosowania podróży służbowej i delegowania oraz wynikające z orzecznictwa SN konsekwencje zamiennego stosowania obu instytucji. W tym kontekście dr Ewa Podgórska-Rakiel z Zespołu Prawnego KK zauważyła, że polski kodeks pracy nie może regulować minimalnych warunków pracy kraju świadczenia usługi ale można byłoby wprowadzić do kodeksu definicję „pracownika delegowanego” co zapobiegałoby pomyłkom z „podróżą służbową”. Taka definicja nie jest „minimalnym warunkiem pracy” i mogłaby brzmieć następująco -„Pracownik delegowany to pracownik, któremu pracodawca zmienia stałe, określone w umowie miejsce pracy, w związku z realizacją umowy o świadczenie usług z zagranicznym kontrahentem, gdy miejscem świadczenia pracy jest kraj UE, EOG lub Szwajcaria.”

Międzynarodowy charakter konferencji z krajami bałtyckimi pokazał, że problemy delegowania, przedstawiane m.in. przez inspektorów Sintije Volinko z Łotwy, czy Arasa Petreviciusa z Litwy, są zbliżone do polskich i warto wspólnie nadal o nich rozmawiać.    

Ramowy program konferencji

pm