Sz. P.
Donald Tusk
Prezes Rady Ministrów
Rzeczpospolitej Polskiej
List otwarty
Rada Sekcji Krajowej Pracowników Handlu NSZZ „Solidarność” z zaniepokojeniem obserwuje pogarszającą się sytuacją pracowników Handlu, którzy również ponoszą skutki kryzysu pomimo, że obroty w sieci handlowych nie ulegają tendencjom spadkowym, a wręcz przeciwnie, systematycznie rosną, przy stale spadającej liczbie zatrudnionych. Tym czasem wielu pracodawców handlu obniża wynagrodzenie pracowników oraz redukuje etaty, niejednokrotnie próbując wykorzystać negatywny wydźwięk skutków kryzysu do niczym nieuzasadnionych redukcji wynagrodzeń i poziomu zatrudnienia.
Pomocą dla wielu pracowników byłoby podwyższenie minimalnego wynagrodzenia, gdyż pracownicy handlu stanowią największą grupę zawodową, która jednocześnie cechuje się jednym z najniższych poziomów wynagrodzeń, odwrotnie proporcjonalnie do ich wkładu pracy. Prowadzi to do coraz większego ubożenia ludzi pracy w Polsce i co za tym idzie, do narastającego niezadowolenia oraz poczucia krzywdy i niesprawiedliwości pracowników handlu.
W marcu br. w Pradze odbyło się spotkanie przedstawicieli związków zawodowych reprezentujących pracowników handlu z Europy Środkowej i Wschodniej, podczas którego przyjęta została deklaracja, wzywająca Radę Europejską, i rządy poszczególnych państw aby wzięły w równej mierze pod uwagę nasze zmartwienia i obawy pracowników oraz osób poszukujących zatrudnienia i aby wspólnie pracowali nad dobrymi rozwiązaniami, które nie pozwolą na dalsze ubożenie najmniej zarabiających grup zawodowych.
Pracownicy oczekują zarówno od rządów jak i od instytucji europejskich zrównoważonej i prospołecznej odpowiedzi na wyzwania kryzysu ekonomicznego i finansowego. W odniesieniu do rozwoju kryzysu powstaje wyjątkowa i historyczna szansa stworzenia prospołecznego politycznego oblicza Europy, na którą pracownicy oczekiwali od dłuższego czasu i której się stanowczo domagali.
Treść powyższej deklaracji przesyłamy w załączeniu.
***
Oficjalna deklaracja przyjęta przez związki zawodowe państw zjednoczonych w ramach Dialogu Wiedeńskiego na zakończenie spotkania, które miało miejsce w dniach 16-18 marca 2009 r. w Pradze – stolicy Republiki Czeskiej, skierowana do Prezydencji UE (Premiera Rządu Czech) oraz Komisji Europejskiej
Szanowni Państwo,
Niżej podpisani przedstawiciele związków zawodowych pracowników handlu z Europy Środkowej i Wschodniej, zebrani na spotkaniu w Pradze w dniach 16-18 marca w ramach „Dialogu Wiedeńskiego”, przedyskutowali bieżącą sytuację w każdym z krajów.
Z dużym lękiem obserwujemy rozwój sytuacji ekonomicznej i społeczno-politycznej w naszych państwach, zwłaszcza zaś martwi nas spostrzeżenie, że ważni przedstawiciele środowiska ekonomicznego i politycznego używają obecnego kryzysu finansowego i ekonomicznego jako okazji do domagania się obniżki wynagrodzeń i liberalizacji prawa pracy. Takie rozwiązania nie mają sensu i nie rozwiązują bieżących problemów gospodarek narodowych.
Handel z około 22 milionami pracowników jest największym pracodawcą w Europie. Sektor handlu w naszych krajach ma także zasadnicze znaczenie dla sytuacji na rynku pracy zarówno na szczeblu narodowym i europejskim. Z naszego punktu widzenia, ten okres czasu wymaga zrównoważonego bezpieczeństwa masowej siły nabywczej. Z punktu widzenia gospodarki narodowej jest oczywiste, że zwłaszcza ludzie z niższym dochodem zmienią wysokość swojego dochodu przeznaczoną bezpośrednio na wydatki związane z konsumpcją. Tymczasem wydatki te znacząco wspierają popyt i mają wkład do pozytywnego rozwoju ekonomicznego.
Obniżka płac i redukcja wymagań związanych z prawem społecznym dodatkowo osłabia problematyczny rozwój ekonomiczny. Z dużą uwagą obserwujemy więc narodowe starania skierowane na wsparcie systemu bankowego oraz poszczególnych działów gospodarki. Ze zdumieniem dowiedzieliśmy się, że dla tego celu zostały stworzone środki finansowe o szczególnej ilości, co dotychczas nie było nam znane. Wątpimy, że środki te mogą być naprawdę użyte w usprawiedliwiony społecznie sposób, zwłaszcza że nie były one lub nie są one dostępne na rozwiązanie ważnych zagadnień związanych z zatrudnieniem. W naszym przekonaniu, obecnie byłoby rzeczą dużo ważniejszą i wręcz niezbędną zainwestować środki finansowe w takiej samej ilości w szeroką rzeszę pracowników i w ich zatrudnienie. Wyżej wymienieni wnieśliby bowiem swój wkład do stabilności zarówno politycznej jak i ekonomicznej w naszych krajach. Byłaby to jednocześnie znacząca inwestycja w nasze gospodarki narodowe.
Wobec dużych wyzwań ekonomicznych i społecznych, dialog społeczny jest obecnie bardziej konieczny i ważny niż kiedykolwiek. Reprezentujemy tę część społeczeństwa, która została bezpośrednio dotknięta obecnym rozwojem sytuacji i kryzysem i która ma jedynie minimalne możliwości zmiany do swojej dyspozycji. Zwłaszcza w obecnym okresie czasu potrzebna jest obrona praw i środków utrzymania, a także tworzenie bezpieczeństwa społecznego i zasobności dla dobra publicznego i znaczącego wkładu w rozwiązanie problemów ekonomicznych. Jest także konieczna wzajemna dyskusja jak najlepiej zabezpieczyć zatrudnienie milionów ludzi w sektorze handlu bez jakościowego obniżenia warunków pracy.
Wspólna Europa musi zdać egzamin. Pracownicy oczekują zarówno od rządów jak i od instytucji europejskich zrównoważonej i prospołecznej odpowiedzi na wyzwania kryzysu ekonomicznego i finansowego. W odniesieniu do rozwoju kryzysu powstaje wyjątkowa i historyczna szansa stworzenia prospołecznego politycznego oblicza Europy, na którą pracownicy oczekiwali od dłuższego czasu i której się stanowczo domagali.
Już historia naszego kontynentu powinna być lekcją jak również ostrzeżeniem dla nas wszystkich. Jeśli nie jesteśmy zdolni rozwiązać trudnych problemów społecznych, nie jesteśmy tym samym w stanie zatrzymać groźby ruchów politycznych, które podważą sens wspólnej Europy. Mamy na myśli separatyzm i nacjonalizm, które stają się zaprzeczeniem Europy wspólnej i wolnej. Jako konsekwencja powyższych ruchów politycznych Europa jest także zagrożona niebezpieczeństwem poważnych konfliktów i kłótliwych negocjacji, pomimo że mieliśmy nadzieję, że tego rodzaju wydarzenia mamy już za sobą. Już bowiem nigdy nasz kontynent nie powinien być w jakikolwiek sposób podzielony.
Domagamy się pokojowej, wolnej i społecznej Europy, która ma sens dla pracowników i jest dla nich użyteczna. Nadszedł czas na stworzenie Unii społecznej, aby ludy Europy mogły żyć w pokoju i wolności, wolne od walki o przeżycie.
Wzywamy Radę Europejską, aby wzięła w równej mierze pod uwagę nasze zmartwienia i obawy pracowników oraz osób poszukujących zatrudnienia i aby wspólnie z nami pracowała nad dobrymi rozwiązaniami, by utrzymać zasobność całego społeczeństwa i zabezpieczyć miejsca pracy. Jest to bowiem inwestycja w przyszłość naszego kontynentu.
Praga, 18 marca 2009 r.
OSPO (Związek Zawodowy Pracowników Handlu), Republika Czeska
GPA-djp (Związek Zawodowy Pracowników Sektora Prywatnego, Pracowników Graficznych i Dziennikarzy), Austria
OZPOCR (Związek Zawodowy Pracowników Handlu i Turystyki), Słowacja
Ver.di (Zjednoczony Związek Zawodowy Usług), Niemcy
KASZ (Związek Zawodowy Handlu), Węgry
NSZZ “Solidarność” (Sekcja Krajowa Pracowników Handlu), Polska
FSC (Federacja Związków Zawodowych Handlu), Rumunia
SDTS (Związek Zawodowy Handlu), Słowenia