Pracownicy muszą być skutecznie chronieni! Wspólne stanowisko trzech największych central związkowych

NSZZ „Solidarność”, Forum Związków Zawodowych, Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych przekazały wspólne stanowisko do projektu ustawy z 9 października 2024 r. o zmianie ustawy – Prawo restrukturyzacyjne oraz ustawy – Prawo upadłościowe. „Sytuacja mająca miejsce w ostatnim czasie w PKP Cargo S.A., Poczcie Polskiej S.A. oraz Grupie Azoty S.A. stanowi wyraźny sygnał o potrzebie wprowadzenia zmian prawa restrukturyzacyjnego” – wskazują związkowcy.

Pracownik nie może pozostać bezbronny

NSZZ „Solidarność”, Forum Związków Zawodowych i Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych są poważnie zaniepokojone aktualnie istniejącym w Polsce stanem prawnym, który dotyka pracowników restrukturyzowanych spółek Skarbu Państwa.

Wspólne stanowisko trzech reprezentatywnych central związkowych odwołuje się do potrzeby zmian przepisów w krajowym ustawodawstwie, które zagwarantują odpowiednią ochronę pracowników i dostęp do informacji ich przedstawicieli na temat planowanych przepisów restrukturyzacyjnych. Chodzi tu przede wszystkim o zagwarantowanie zatrudnionym pełnej ochrony praw pracowniczych w sytuacji, kiedy spółki będące ich miejscami pracy przechodzą procesy restrukturyzacyjne, w szczególności procedurę restrukturyzacji zapobiegawczej. 

Szczególnych zmian wymaga art. 300 ustawy – Prawo restrukturyzacyjne, który obecnie stosowany pozostawia pracowników całkowicie bezbronnych

– podkreślają autorzy dokumentu.

Trzy największe centrale związkowe wyrażają potrzebę pilnego wprowadzenia zmian legislacyjnych, które zapewnią pracownikom skuteczną ochronę w razie zwolnień grupowych w ramach restrukturyzacji zatrudnienia i umożliwią realną partycypację w procesach restrukturyzacyjnych. 

Kluczowym jest dostosowanie krajowego prawa do dyrektywy 2019/1023 w celu zagwarantowania przestrzegania kompleksowego katalogu praw pracowniczych, szczególnie w kontekście restrukturyzacji zapobiegawczej. Apelujemy o zmianę art. 300 ustawy Prawo restrukturyzacyjne, eliminując jego szkodliwe stosowanie. Jednocześnie podkreślamy potrzebę budowania otoczenia prawnego, które będzie systemowo chronić obecność zatrudnionych w procesie restrukturyzacji przedsiębiorstw, w tym w spółkach Skarbu Państwa

– wskazują.

Celem zakładanym przez ustawodawcę unijnego jest, wyrażone w motywie 1 dyrektywy 2019/1023 zapewnienie dostępu rentownych przedsiębiorstw do skutecznych krajowych ram restrukturyzacyjnych przy zachowaniu zasady nienaruszania podstawowych praw i swobód pracowników. Ponadto dyrektywa 2019/1023 ma na celu zapewnienie, by w ramach restrukturyzacji prawa wszystkich zaangażowanych stron, w tym pracowników, były chronione w sposób zrównoważony, a przedstawiciele pracowników byli odpowiednio zaangażowani, zgodnie z prawem Unii i prawem krajowym. Ustawodawca unijny wskazuje również, iż aby zwiększyć wsparcie dla pracowników i ich przedstawicieli, państwa członkowskie powinny zapewnić, aby przedstawiciele pracowników mieli dostęp do stosownych i aktualnych informacji dotyczących dostępności narzędzi wczesnego ostrzegania, a także powinno mieć możliwość zapewnienia wsparcia dla przedstawicieli pracowników w przeprowadzaniu oceny sytuacji ekonomicznej dłużnika

– wyjaśniają autorzy pisma.

W motywie 60. dyrektywy 2019/1023 zdanie pierwsze unijny ustawodawca wskazuje, iż pracownicy powinni być objęci pełną ochroną prawa pracy przez cały okres trwania postępowań dotyczących restrukturalizacji zapobiegawczej

– podkreślają.

Międzynarodowe standardy prawa pracy

Zdaniem central związkowych, artykuł 300 ustawy prawo restrukturyzacyjne nie uwzględnia zobowiązań Polski wynikających z międzynarodowych standardów prawa pracy.

Przy stosowaniu art. 300 ustawy prawo restrukturyzacyjne w odniesieniu do działaczy związkowych, których stosunek pracy podlega szczególnej ochronie, pierwszeństwo powinny mieć przepisy art. 1 Konwencji nr 98 MOP, tę ochronę utrzymujące

– czytamy w piśmie.

Niestety, w praktyce stosowania przepisów art. 300 ustawy prawo restrukturyzacyjne przez pracodawcę zasada ta nie jest respektowana, co oznacza niewłaściwe stosowanie przepisów Konwencji MOP, gdyż zgodnie z postanowieniami art.1 Konwencji nr 135 MOP ochrona powinna być skuteczna 

– dodają autorzy opracowania.

Wobec tego, związkowcy zaproponowali, aby w artykule 300 ustawy prawo restrukturyzacyjne dodać punkt 36 w następującym brzmieniu: „W przypadku gdy plan restrukturyzacji obejmuje środki prowadzące do zmian w organizacji pracy lub w stosunkach umownych z pracownikami, środki te są zatwierdzane przez tych pracowników”

Ponadto wnoszą o uzupełnienie katalogu wierzytelności pozaukładowych, o których mowa w art. 151 ust. 1 ustawy prawo restrukturyzacyjne o wierzytelności ze stosunku pracy.

Chcą także wykreślenia z tej samej ustawy ust 2. z artykułu 151.

Organ państwowy jest zobowiązany w terminie 30 dni przedstawić związkom zawodowym swoje stanowisko.

Tagi: prawo pracy, Solidarność, Poczta Polska, Azoty, PKP Cargo, OPZZ, pracownik, ochrona pracownika, Unia Europejska, Forum Związków Zawodowych

źródło: tysol.pl