Pracodawca dominujący czyli kto? Prezydium KK o projekcie ustawy o sporach zbiorowych

Do poprzedniej wersji z dnia 11 lipca 2022 r. Prezydium KK zgłosiło już swoje uwagi, które zostały przedstawione w decyzji Prezydium KK nr 97/22. Pozostają one nadal aktualne i zostały uwzględnione w obecnej wersji projektu.

Prezydium KK uznało, że wprowadzenie samej konstrukcji pracodawcy dominującego i powiązanie z tym możliwości prowadzenia sporu zbiorowego z tym podmiotem zasługuje na pozytywną ocenę.

„Projekt częściowo realizuje postulat możliwości prowadzenia sporu zbiorowego nie tylko z pracodawcą formalnym(…), ale z podmiotem, który ma rzeczywisty i faktyczny wpływ na szeroko pojęte warunki zatrudnienia”.

„Jednak za pracodawcę dominującego nadal nie będą uznawane podmioty decyzyjne w stosunku do osób zatrudnionych w sferze publicznej, przede wszystkim w administracji” – czytamy w opinii.

Prezydium KK pozytywnie oceniło również poszerzenie katalogu osób, do których stosuje się przepisy ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych pracy:

„Pozytywnie należy ocenić poszerzenie katalogu osób, do których stosuje się przepisy ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych pracy o osoby, o których mowa w art. 2 ust. 41 ustawy o związkach zawodowych, czego zabrakło w poprzedniej wersji projektu” – czytamy w opinii.

W kwestii dotyczącej określenia przedmiotu sporu zbiorowego ważną zmianą będzie to, że pracodawca nie będzie mógł kwestionować przedmiotu sporu.

„Z uzasadnienia do projektu ustawy wynika, że ustawodawca zamierza odejść od enumeratywnego określenia przedmiotu sporu zbiorowego. Odejście od enumeratywnego określenia przedmiotu sporu zbiorowego spowoduje, że przyszła ustawa będzie określać zasady wszczęcia, prowadzenia i rozwiązywania sporu zbiorowego pracy, który zgodnie

z zaproponowaną definicją będzie sporem osób wykonujących pracę zarobkową z pracodawcą lub pracodawcami o zbiorowe prawa lub wolności związkowe, a także zawodowe, ekonomiczne lub socjalne zbiorowe interesy lub prawa, związane z wykonywaniem pracy. Tak więc spór będzie mógł być prowadzony we wszelkich sprawach zbiorowych, w których związki zawodowe reprezentują osoby wykonujące pracę zarobkową” – czytamy w opinii do projektu.

Wprowadzenie wymogu wyłaniania wspólnej reprezentacji organizacji związkowych niezbędnych do wszczęcia i prowadzenia sporu zbiorowego, ma w założeniu zapobiec nieuzasadnionemu mnożeniu sporów przez organizacje związkowe działające u pracodawcy. Jednakże w praktyce rozwiązanie to może utrudniać prowadzenie sporu zbiorowego zwłaszcza, gdy żądania w sporze zbiorowym będą dotyczyły różnych grup pracowników zatrudnionych u pracodawcy –  czytamy w opinii.

Prezydium KK z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w stosunku do prowadzenia innych niż strajk akcji protestacyjnych usunięty został wymóg ich dopuszczalności, jakim było zakończenie rokowań. Rozwiązanie takie, już na gruncie aktualnej ustawy z 1991 r. budzi wątpliwości praktyczne, np. w kontekście ustalenia czy zorganizowanie „pikiety” podczas której rozdawane będą ulotki, wymaga odczekania do zakończenia rokowań – czytamy w opinii.

Bardzo pozytywnym krokiem jest również przywrócenie w projekcie z dnia 9 lutego 2023 r. instytucji strajku solidarnościowego, co było podnoszone w poprzedniej Decyzji Prezydium KK.

Z kolei na jednoznacznie negatywną ocenę zasługuje fakt, że po raz kolejny ustawodawca pozostawia niezmieniony przepis wyłączający prawo do strajku w administracji publicznej – czytamy w opinii.

kk

Treść decyzji Prezydium KK nr 36/23