Odszedł ojciec Europejskiego Dialogu Społecznego

W wieku 98 lat zmarł Jacques Delors – francuski polityk, przewodniczący  Komisji Europejskiej w latach 1985-95. Był on inicjatorem włączenia europejskich partnerów społecznych w proces tworzenia prawa wspólnotowego dotyczącego kwestii socjalnych.

Dzięki staraniom Delorsa  stworzony został traktatowy mechanizm Europejskiego Dialogu Społecznego (EDS). Wszystko zaczęło się w 1985 r. kiedy rozpoczęto realizację ambitnego projektu tworzenia Jednolitego Rynku Europejskiego.  Mając na względzie oczywiste reperkusje społeczne tej inicjatywy, Delors zaaranżował nieformalne spotkanie na które zaprosił przywódców europejskich organizacji związków zawodowych i pracodawców, proponując partnerom społecznym formalne włączenie w proces pogłębiania społecznego wymiaru integracji. W rezultacie zawartego konsensusu już w 1986 r. pojawiły się traktatowe zapisy o popieraniu przez Komisję dialogu między partnerami społecznymi na poziomie europejskim. 5 lat później przyjęto tzw. porozumienie o polityce społecznej, którego zapisy  są obecnie częścią Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej i określają zasady uczestnictwa partnerów społecznych w stanowieniu prawa unijnego w obszarze szeroko pojętej polityki społecznej, w tym z możliwością samodzielnego wypracowywania odpowiednich rozwiązań (zawierania porozumień które mogą być przekształcane w dyrektywy).

– Polscy pracownicy mogli z efektów tego mechanizmu  skorzystać już przed wejściem naszego kraju do UE – przypomina Sławomir Adamczyk, przedstawiciel polskich związkowców w Komitecie Dialogu Społecznego UE. – Przed akcesją trzeba było dostosować przepisy dotyczące pracy na czas określony czy w niepełnym wymiarze czasu pracy do regulacji unijnych a te zostały wcześniej określone właśnie porozumieniami zawartymi w ramach EDS.

Obecnie, dialog europejski toczy się na wielu płaszczyznach, choć nie zawsze z imponującym skutkiem. Ostatnio przykładowo doszło do załamania negocjacji nad nowym porozumieniem ramowym ws. pracy zdalnej i prawa do odłączenia się.

– Rolą krajowych związków zawodowych jest dbać o to aby EKZZ miała potencjał do prowadzenia efektywnych negocjacji z europejskimi organizacjami pracodawców.  –podkreśla Barbara Surdykowska, ekspertka NSZZ Solidarność i uczestniczka  negocjacji  europejskiego porozumienia w sprawie cyfryzacji  zawartego w ramach EDS. – Ale najważniejsze jest, że to dzięki wizjonerskiej inicjatywie Jacquesa  Delorsa  istnieje prawny instrument który daje partnerom społecznym możliwość wywierania realnego wpływu na kształt prawa unijnego w obszarze ich kompetencji. I za to należy mu się nasza pamięć.

Więcej na temat Europejskiego Dialogu Społecznego tutaj.

sa