26 sierpnia strajk objął chocianowską
Fabrykę Automatów Tokarskich, jednakże po
deklaracji spełnienia żądań w zakresie poprawy
zaopatrzenia i warunków pracy został on
przerwany.
Krótkotrwały strajk kilkudziesięciu górników
zanotowano w kopalni Polkowice, 100 osób
zastrajkowało w Walcowni Miedzi Cedynia w Orsku.
Nazajutrz rozpoczął się strajk w Zakładach
Górniczych Lubin i Rudna (jako pierwszy stanął
szyb Rudna Zachód). Utworzono Komitet Strajkowy,
którym kierował początkowo Andrzej Poroszewski,
a jego zastępcą był Ryszard Sawicki. (…). 29
sierpnia załoga nie zaakceptowała postawy
Doroszewskiego w negocjacjach z władzami i
zażądała zmiany stanowisk i Sawicki został
przewodniczącym Komitetu Strajkowego.
Strajkowano nie tylko w kopalniach miedzi
Również 27 sierpnia rozpoczął się strajk w
Dolnośląskim Zakładzie Wyrobów Skórzanych w
Chojnowie.
W skład Komitetu Strajkowego weszli
przedstawiciele wszystkich wydziałów zakładu, w
tym także członkowie PZPR. Obok postulatów
socjalnych wysunięto także żądanie utworzenia
wolnych związków zawodowych . Nieco później
rozpoczął się strajk w chojnowskim Dolnośląskim
Zakładzie Wyrobów Papierowych Dolpakart. (….).
28 sierpnia okazał się dniem przełomowym dla
strajku w województwie legnickim. Rozszerzył się
on na kolejne szyby kopalni miedzi, stanęła też
wojewódzka i miejska komunikacja autobusowa. Do
legnickiego PKS kolejno przyłączały się placówki
w Jaworze, Złotoryi, Lubinie i Głogowi. Na czele
Komitetu Strajkowego stanął Marcin Broński, jego
zastępcą był Zdzisław Gaul (…)
Protest ogarnął również Zakłady Górnicze
Sieroszowice, Legmet, Transbud, Fabryki domów w
Lubinie i Ścinawie, Kombinat Budownictwa
Komunalnego (…). W kolejnym dniu strajku, 29
sieprnia, w Hucie Miedzi Głogów mimo iż nie
przerwała ona pracy, 144 delegatów z
poszczególnych wydziałów zatwierdziło skład
Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego (na czele
z Czesławem Dobrowolskim). Wysunął on 177
postulatów, w tym przeprowadzenie
demokratycznych wyborów do władz związku,
ujednolicenie tabeli płac, wypłacenie 2 tysiące
zł.
Rekompensaty miesięcznie tytułem wzrostu kosztów
utrzymania, zagwarantowania bezpieczeństwa
członkom Komitetu Strajkowego i ich rodzinom.
Negocjacje w sprawie tych żądań toczyły się w
Ministerstwie Hutnictwa w Warszawie i zakończyły
się sukcesem 30 sierpnia. Uczestniczył w nich
także MKS Huty Legnica (która również nie
przerwała pracy), któremu przewodził Jan
Ziemiański. W tym dniu pracę przerwały załogi
kolejnych 12 przedsiębiorstw województwa
legnickiego:m.in.
zakłady Renifer w Chojnowie, Fabryka Fortepianów
i Pianin, PKS w Przemkowie, legnicka Hanka (…).
Nocą z 31 sierpnia na 1 września podpisano
porozumienie pomiędzy lubińskim Komitetem
Strajkowym a delegacją władz. Ze strony komitetu
sygnowali je przewodniczący Ryszard Sawicki,
jego zastępca Andrzej Poroszewski, oraz
członkowie: Grzegorz Banaszkiewicz, Władysław
Kański, Jerzy Puchalski, Jerzy Fabiński, Edward
Rewers, Józef Skrzeszewski, Jerzy Stępień, Jerzy
Szymański, Jerzy Zakrzewski. Ponieważ
porozumienie miało charakter nieostateczny.
Komitet Strajkowy nie rozwiązał się. Negocjacje
z wiceministrem Zenonem Słowińskim
przeprowadzono 5 września.
1 września, gdy potwierdziły się ponad wszelką
wątpliwość wieści o podpisaniu porozumienia w
Gdańsku, wszystkie strajki na terenie
województwa legnickiego zostały przerwane (…). 3
września w Głogowie, podczas zebrania MKS i
przedstawicieli załóg utworzono Komitet
Założycielski Niezależnych Samorządnych
Związków Zawodowych, złożonych z 58 osób. Stał
się on zalążkiem Międzyzakładowego Komitetu
Założycielskiego w Głogowie. Tego samego dnia w
Lubinie powstał Zespół Koordynacyjny NSZZ (na
jego czele stanął Janusz Sobola), który wkrótce
przekształcił się w Międzyzakładowy Komitet
Założycielski.
Był to efekt wyjazdu przewodniczącego MKS,
Ryszarda Sawickiego, do Gdańska, gdzie uzyskał
instrukcje organizowania związku. MKZ, któremu
przewodniczył Sawicki, skupiał przedstawicieli
17 zakładów, przede wszystkim związanych z KGHM.
Sytuacja ta doprowadziła w niedługim czasie do
powołania Komisji Koordynacyjnej, kierowanej
przez Stanisława Śniega, która reprezentowała
kilkadziesiąt drobniejszych zakładów z Lubina i
okolic. Z czasem podporządkowała się ona MKZ.
9 września 1980 roku odbyło się w Legnicy
spotkanie przedstawicieli Komitetów Strajkowych
niektórych zakładów pracy regionu, na którym
powołano Międzyzakładowy Komitet Założycielski.
Jego przewodniczącym został wybrany Jerzy
Węglarz, wiceprzewodniczącym Henryk Nazarczuk,
sekretarzem Zdzisław Gaul, skarbnikiem Urszula
Burzyńska, zaś członkami Zdzisław Antczak,
Andrzej Bednarz, Andrzej Górniak, Jerzy Herezo,
Jerzy Nedwidek, Marian Startnowski, Józef
Swacha, Lesław Tomaszewski, Mikołaj Zendra. Jego
pierwsza siedziba mieściła się przy ulicy
Roosvelta 1 (…). W proces tworzenia struktur
związkowych województwa legnickiego wchodziło
więc w wyjątkowo trudnej sytuacji – istnienia
trzech struktur aspirujących do roli
kierowniczej. Sytuację dodatkowo komplikował
fakt, iż część zakładów pracy Zagłębia
Miedziowego zarejestrowała się bezpośrednio we
wrocławskim MKZ.
Łukasz Kamiński (Fragmenty z książki:
Drogi do Wolności Zagłębia Miedziowego)