26 sierpnia strajk objął chocianowską
Fabrykę Automatów Tokarskich, jednakże po deklaracji
spełnienia żądań w zakresie poprawy zaopatrzenia i
warunków pracy został on przerwany. Krótkotrwały strajk
kilkudziesięciu górników zanotowano w kopalni Polkowice,
100 osób zastrajkowało w Walcowni Miedzi Cedynia w
Orsku. Nazajutrz rozpoczął się strajk w Zakładach
Górniczych Lubin i Rudna (jako pierwszy stanął szyb
Rudna Zachód). Utworzono Komitet Strajkowy, którym
kierował początkowo Andrzej Poroszewski, a jego zastępcą
był Ryszard Sawicki. (…). 29 sierpnia załoga nie
zaakceptowała postawy Doroszewskiego w negocjacjach z
władzami i zażądała zmiany stanowisk i Sawicki został
przewodniczącym Komitetu Strajkowego. Strajkowano nie
tylko w kopalniach miedzi Również 27 sierpnia rozpoczął
się strajk w Dolnośląskim Zakładzie Wyrobów Skórzanych
w Chojnowie. W skład Komitetu Strajkowego weszli
przedstawiciele wszystkich wydziałów zakładu, w tym
także członkowie PZPR. Obok postulatów socjalnych
wysunięto także żądanie utworzenia wolnych związków
zawodowych . Nieco później rozpoczął się strajk w
chojnowskim Dolnośląskim Zakładzie Wyrobów Papierowych
Dolpakart. (….). 28 sierpnia okazał się dniem
przełomowym dla strajku w województwie legnickim.
Rozszerzył się on na kolejne szyby kopalni miedzi,
stanęła też wojewódzka i miejska komunikacja autobusowa.
Do legnickiego PKS kolejno przyłączały się placówki w
Jaworze, Złotoryi, Lubinie i Głogowi. Na czele Komitetu
Strajkowego stanął Marcin Broński, jego zastępcą był
Zdzisław Gaul (…) Protest ogarnął ró LISTNUM 1)nież
Zakłady Górnicze Sieroszowice, Legmet, Transbud, Fabryki
domów w Lubinie i Ścinawie, Kombinat Budownictwa
Komunalnego (…). W kolejnym dniu strajku, 29 sieprnia, w
Hucie Miedzi Głogów mimo iż nie przerwała ona pracy, 144
delegatów z poszczególnych wydziałów zatwierdziło skład
Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego (na czele z
Czesławem Dobrowolskim). Wysunął on 177 postulatów, w
tym przeprowadzenie demokratycznych wyborów do władz
związku, ujednolicenie tabeli płac, wypłacenie 2 tysiące
zł. Rekompensaty miesięcznie tytułem wzrostu kosztów
utrzymania, zagwarantowania bezpieczeństwa członkom
Komitetu Strajkowego i ich rodzinom. Negocjacje w
sprawie tych żądań toczyły się w Ministerstwie Hutnictwa
w Warszawie i zakończyły się sukcesem 30 sierpnia.
Uczestniczył w nich także MKS Huty Legnica (która
również nie przerwała pracy), któremu przewodził Jan
Ziemiański. W tym dniu pracę przerwały załogi kolejnych
12 przedsiębiorstw województwa legnickiego: m.in.
zakłady Renifer w Chojnowie, Fabryka Fortepianów i
Pianin, PKS w Przemkowie, legnicka Hanka (…). Nocą z 31
sierpnia na 1 września podpisano porozumienie pomiędzy
lubińskim Komitetem Strajkowym a delegacją władz. Ze
strony komitetu sygnowali je przewodniczący Ryszard
Sawicki, jego zastępca Andrzej Poroszewski, oraz
członkowie: Grzegorz Banaszkiewicz, Władysław Kański,
Jerzy Puchalski, Jerzy Fabiński, Edward Rewers, Józef
Skrzeszewski, Jerzy Stępień, Jerzy Szymański, Jerzy
Zakrzewski. Ponieważ porozumienie miało charakter
nieostateczny. Komitet Strajkowy nie rozwiązał się.
Negocjacje z wiceministrem Zenonem Słowińskim
przeprowadzono 5 września. 1 września, gdy potwierdziły
się ponad wszelką wątpliwość wieści o podpisaniu
porozumienia w Gdańsku, wszystkie strajki na terenie
województwa legnickiego zostały przerwane (…). 3
września w Głogowie, podczas zebrania MKS i
przedstawicieli załóg utworzono Komitet Założycielski
Niezależnych Samorządnych Związków Zawodowych,
złożonych z 58 osób. Stał się on zalążkiem
Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego w Głogowie.
Tego samego dnia w Lubinie powstał Zespół Koordynacyjny
NSZZ (na jego czele stanął Janusz Sobola), który wkrótce
przekształcił się w Międzyzakładowy Komitet
Założycielski. Był to efekt wyjazdu przewodniczącego MKS,
Ryszarda Sawickiego, do Gdańska, gdzie uzyskał
instrukcje organizowania związku. MKZ, któremu
przewodniczył Sawicki, skupiał przedstawicieli 17
zakładów, przede wszystkim związanych z KGHM. Sytuacja
ta doprowadziła w niedługim czasie do powołania Komisji
Koordynacyjnej, kierowanej przez Stanisława Śniega,
która reprezentowała kilkadziesiąt drobniejszych
zakładów z Lubina i okolic. Z czasem podporządkowała się
ona MKZ. 9 września 1980 roku odbyło się w Legnicy
spotkanie przedstawicieli Komitetów Strajkowych
niektórych zakładów pracy regionu, na którym powołano
Międzyzakładowy Komitet Założycielski. Jego
przewodniczącym został wybrany Jerzy Węglarz,
wiceprzewodniczącym Henryk Nazarczuk, sekretarzem
Zdzisław Gaul, skarbnikiem Urszula Burzyńska, zaś
członkami Zdzisław Antczak, Andrzej Bednarz, Andrzej
Górniak, Jerzy Herezo, Jerzy Nedwidek, Marian
Startnowski, Józef Swacha, Lesław Tomaszewski, Mikołaj
Zendra. Jego pierwsza siedziba mieściła się przy ulicy
Roosvelta 1 (…). W proces tworzenia struktur związkowych
województwa legnickiego wchodziło więc w wyjątkowo
trudnej sytuacji – istnienia trzech struktur
aspirujących do roli kierowniczej. Sytuację dodatkowo
komplikował fakt, iż część zakładów pracy Zagłębia
Miedziowego zarejestrowała się bezpośrednio we
wrocławskim MKZ.
Łukasz Kamiński (Fragmenty z książki:
Drogi do Wolności Zagłębia Miedziowego)
