Wypowiedzenie zmieniające warunków umowy o pracę

W uzasadnionych sytuacjach, gdy nie zachodzi potrzeba rozwiązania umowy o pracę pracodawca może skorzystać z wypowiedzenia zmieniającego warunki pracy i płacy. Z wypowiedzenia zmieniającego pracodawca może skorzystać, gdy następuje zmiana naszych warunków pracy i płacy i gdy warunki te zaproponowane pracownikowi nie zostaną przez niego przyjęte. W takiej sytuacji pracodawca wypowiadając warunki pracy lub płacy winien przedstawić pracownikowi nowe warunki pracy lub płacy. Pracownik ma możliwość przyjęcia nowych warunków pracy lub płacy określonych w wypowiedzeniu lub odmówić przyjęcia. Tryb odmowy został określony w art. 42 par. 3 Kodeksu pracy. Przepis ten przewiduje dorozumiane przyjęcie nowych warunków określonych wypowiedzeniem, gdy pracownik n nie składa oświadczenia o odmowie przyjęcia nowych, zaproponowanych w wypowiedzeniu warunków pracy lub płacy. Odmowę nowych warunków pracy lub płacy pracownik winien dokonać przed upływem połowy okresu wypowiedzenia. Wypowiedzenie zmieniające nie jest konieczne, gdy zgodnie z postanowieniami art. 42 par 4 Kp, pracodawca, w uzasadnionych przypadkach potrzebami pracodawcy powierza pracownikowi, na okres nie przekraczający 3 miesięcy w roku kalendarzowym, inną pracę niż określoną w umowie o pracę. Wypowiedzenie zmieniające również wymaga zawiadomienia na piśmie reprezentującą pracownika zakładową organizację związkową (art. 38 Kp). Należy zauważyć, że wprowadzenie nowych zasad wynagradzania nie zastępuje obowiązku wypowiedzenia zmieniającego – takie stanowisko zajął Sąd Najwyższy w w roku z dnia 7 stycznia 1997 roku Sygn. Akt I PKN 51/96 (opublikowane w OSNAPiWS z 1997 roku nr 16). Zaskarżenie przez pracownika złożonego mu wypowiedzenia zmieniającego do Sądu nie oznacza odmowy przyjęcia nowych, proponowanych warunków pracy lub płacy. Po upływie okresu wypowiedzenia umowa trwa nadal, sąd pracy rozstrzygnie zaistniały w tym przedmiocie spór. Przy wypowiedzeniu zmieniającym ciąży na pracodawcy obowiązek podania konkretnych przyczyn jego zastosowania, bowiem wynika to z zapisu art. 30 par 4 Kp. Przy zaskarżeniu wypowiedzenia zmieniającego obowiązuje termin określony art. 264 par.1 Kp, oznacza to, że odwołanie należy wnieść w terminie 7 dni od dnia doręczenia wypowiedzenia zmieniającego do właściwego sądu pracy. Wniesienie w tym terminie wniosku do komisji pojednawczej powoduje wszczęcie postępowania pojednawczego, które nie zakończone ugodą daje pracownikowi prawo żądania w terminie 14 dni od dnia zakończenia, przekazania sprawy sądowi pracy. Wprowadzenie w życie nowego układu zbiorowego pracy, który zmienia niektóre postanowienia na mniej korzystne od dotychczas obowiązujących następuje w drodze wypowiedzenia zmieniającego, chociażby niektóre inne postanowienia układu byłyby korzystniejsze. Naturalnie wypowiedzenie zmieniające nie jest konieczne, gdy pracownik w drodze porozumienia wyraża zgodę na przyjęcie nowych warunków pracy lub płacy. Zakaz wypowiedzenia określony art. 39 Kp. Stosuje się także do wypowiedzenia zmieniającego stosunki pracy lub płacy – obecnie dotyczy on pracownika, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do nabycia prawa do emerytury. Jednakże zakaz ten nie dotyczy sytuacji, gdy wypowiedzenie stało się konieczne ze względu na wprowadzenie nowych zasad wynagrodzenia dotyczących ogółu pracowników zatrudnionych u danego pracodawcy lub tej ich grupy, do której należy pracownik, a także w razie stwierdzenia orzeczeniem lekarskim utraty przez pracownika zdolności do wykonania dotychczasowej pracy albo zawinioną przez pracownika utratą uprawnień do wykonywania zawodu. Wypowiedzenia zmieniające zostały również uregulowane w art. 5 ust 5 ustawy z dnia 13 marca 2003 roku o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. Nr 90, poz. 844). Według powyższego przepisu pracownikom objętym szczególną ochroną przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem stosunku pracodawca może dokonać wypowiedzenie dotyczących warunków pracy i płacy.
Dotyczy to pracowników:

- o których mowa w art. 39 i 177

- będących członkami rady pracowniczej przedsiębiorstwa państwowego

- będących członkami zarządu zakładowej organizacji związkowej

- będącemu członkiem zakładowej organizacji związkowej, upoważnionym do reprezentowania tej organizacji wobec pracodawcy albo organu lub osoby dokonującej za pracodawcę czynności w sprawach z zakresu prawa pracy

- będącemu społecznym inspektorem pracy

- powołanym do odbycia czynnej służby wojskowej lub jej form zastępczych, zasadniczej służby wojskowej albo przeszkolenia wojskowego.

Tej grupie pracowników, jeżeli wypowiedzenie warunków pracy i płacy powoduje obniżenie wynagrodzenia przysługuje do końca okresu w którym korzystają za szczególnej ochrony do dodatku wyrównawczego, obliczonego według zasad prawa pracy.

Henryk Sagajłło