Jerzy Bieda z Kuźni Jawor z Krzyżem Wolności i Solidarności
Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności działaczom opozycji niepodległościowej z lat 1956–1989 – Wrocław, 14 czerwca 2024
14 czerwca 2024 roku w Sali Kolumnowej im. Jerzego Woźniaka Dolnośląskiego Urzędu Wojewódzkiego we Wrocławiu odbyła się uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności działaczom opozycji niepodległościowej z lat 1956–1989.
Uroczystość poprowadził dyrektor Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej dr hab. Kamil Dworaczek. Poza odznaczonymi, w wydarzeniu uczestniczyli m.in. wojewoda dolnośląski Maciej Awiżeń oraz przewodniczący Regionu Dolny Śląsk NSZZ „Solidarność” Kazimierz Kimso.
Aktu dekoracji w imieniu Prezydenta RP dokonał zastępca prezesa Instytutu Pamięci Narodowej dr hab. Krzysztof Szwagrzyk. W swojej przemowie nawiązał do symboliki Krzyża Wolności i Solidarności jako dowodu uznania i pamięci państwa polskiego o bohaterskiej postawie sprzed lat:
„To dowód uznania Państwa patriotycznej postawy, ale to także dowód pamięci doznanych przed laty represji i krzywd, które Państwo doświadczyli przez system komunistyczny: inwigilacje, zatrzymania, przesłuchania, wyroki skazujące. O tym czasie, który spędzili Państwo na podstawie różnych decyzji i wyroków sądowych w aresztach, więzieniach (…) Czuję dzisiaj osobisty zaszczyt mogąc przekazać to odznaczenie państwowe, bardzo doceniane przez środowiska opozycyjne. Chciałbym wszystkim serdecznie pogratulować otrzymania Krzyża Wolności i Solidarności. Chciałbym Państwu życzyć, aby zawsze w przyszłości – tak jak dzisiaj na tej sali, towarzyszyło Państwu poczucie dumy z dobrze spełnionego obowiązku.”
W imieniu odznaczonych głos zabrał Dariusz Przybytek:
„(…) Myślę, że w imieniu wszystkich dzisiaj odznaczonych mogę powiedzieć, że cały czas, jeśli będzie taka potrzeba, jesteśmy gotowi przypomnieć swoje doświadczenia, schować się tak, żeby nas nikt nie znalazł i te doświadczenia wykorzystać. Co ten Krzyż oznacza dla kolejnego pokolenia, które też w jakiejś liczbie angażuje się w walkę (…) Jest to imperatyw moralny w tym narodzie, że jeżeli trzeba walczyć z imperium zła, to zawsze się to robi nie pytając o wynik. Z wielką dumą i radością cieszę się, że dożyłem do tej chwili, nie ze względu na Krzyż, ale to, że ostatnie 35 lat jest dla nas ogromną radością, że żyjemy w wolnym kraju.”
Krzyże Wolności i Solidarności wręczono 16 działaczom, w tym 3 pośmiertnie.
Bogusław Bagiński, Jerzy Bieda, Czesław Feliks Borowczyk, Marek Piotr Kapciuch, Dariusz Zdzisław Król, Władysław Kumik, Aleksander Edmund Lebiedziński, Remigiusz Marian Lenczyk, Jacek Paweł Leśkow, Witold Wojciech Listwan, Urszula Anna Pohl, Dariusz Przybytek, Stanisław Żeligowski. Pośmiertnie odznaczeni zostali: Jerzy Frydryk, Alina Mędlewska, Zenon Pawlak.
Z Regionu Zagłębie Miedziowe NSZZ „Solidarność” Krzyż otrzymał Jerzy Bieda z Kuźni Jawor.
Jerzy Bieda, jako pracownik Zakładów Kuzienniczych i Maszyn Rolniczych w Jaworze, 9 września 1980 r. wszedł w skład Komitetu Założycielskiego NSZZ „Solidarność”, w którym pełnił funkcję sekretarza. Z powodu swej działalności związkowej był wówczas rozpracowywany przez Służbę Bezpieczeństwa. 5 listopada 1982 r. został internowany w Wojskowym Obozie Specjalnym w Brzegu (w województwie opolskim). Szkolenie rezerwistów w tej jednostce nie miało nic wspólnego z umacnianiem obronności kraju ani z podnoszeniem żołnierskich umiejętności; służyło jedynie walce przeciw opozycji antykomunistycznej, będąc dotkliwą represją polityczną wobec powołanych na ćwiczenia. W 1987 r. był inwigilowany przez SB, ponieważ w swoim zakładzie pracy zajmował się kolportażem biuletynów Solidarności Walczącej.
Fot. M. Parysek
Źródło: IPN Wrocław