Odeszli do Pana w ostatnim roku
Zmarł Jacek Wieczorek
Jacek Wieczorek – wieloletni działacz związkowy, do września br. zastępca przewodniczącej Komisji Międzyzakładowej NSZZ „Solidarność” Pracowników Oświaty i Wychowania w Jaworze, a od września dyrektor I Liceum Ogólnokształcącego im. Księdza Bolka w Jaworze, radny trzech kadencji Rady Miejskiej w Jaworze.
Walenty Styrcz, przyjeciel Regionu Zagłębie Miedziowe, w latach 1998-2010 członek prezydium ZR Dolny Śląsk, delegat na regionalne i krajowe zjazdy delegatów.
W przeszłości pełnił też funkcję przewodniczącego Regionalnej Sekcji Budownictwa, Regionalnej Komisji Wyborczej. Był też członkiem Krajowej Komisji Wyborczej. W latach 1990- 92 przewodniczący KZ Wrobis S.A. Wieloletni chorąży pocztu sztandarowego Regionu Dolny Śląsk oraz komandor Biegu Solidarności.
Niestrudzony organizator wyjazdów pielgrzymkowych, aktywny w czasie akcji związkowych. Miłośnik sportu. Przede wszystkim człowiek wielkiego serca.
Zmarł Józef Sławiński
25 grudnia zmarł Józef Sławiński, działacz głogowskiej opozycji antykomunistycznej. W czasie Stanu Wojennego jeden z liderów strajków w Hucie Miedzi Głogów. Miał 76 lat.Józef Sławiński, ur. 1 VIII 1944 w Rzemieniu k. Mielca. Ukończył Technikum Samochodowe dla Pracujących w Głogowie (1977).
W 1962 smarownik w Cukrowni Głogów, 1963-1964 konduktor PKS, 1964-1967 kierowca w Cukrowni Głogów, 1967-1971 kierowca PKS, 1971-1975 kierowca w Hucie Miedzi Głogów w Żukowicach KGHM w Lubinie, 1975-1981 dyspozytor transportu w Zakładzie Remontowo-Montażowym w Lubinie Wydział w Głogowie KGHM. 1962-1980 członek ZZ Transportowców i Drogowców; 1969-1971 w PZPR.
Od IX 1980 w „S”, wiceprzewodniczący Komitetu Założycielskiego, następnie KZ w ZRM w Lubinie, przewodniczący Wydziałowej KZ ZRM Głogów-Żukowice; IX-XII 1980 członek MKZ w Głogowie, 17 XII 1980 – V 1981 Prezydium Międzyzakładowej Komisji Robotniczej tamże, w VI 1981 delegat na I WZD Regionu Dolny Śląsk, członek ZR.
13-18 XII 1981 współorganizator strajku w HM Głogów, członek KS; zwolniony z pracy, 19 XII 1981 aresztowany, 21 I 1982 skazany (wraz z Jerzym Jurkiewiczem, Januszem Paszkiewiczem, Jerzym Skibińskim, Bogdanem Kazimierzem Przybylskim, Mieczysławem Gajewskim i Jerzym Lewickim) wyrokiem Sądu Wojskowego w Legnicy na 1,5 więzienia w zawieszeniu na 4 lata, 23 IV 1982 po złożeniu odwołania wyrokiem Sądu Najwyższego karę zmieniono na 1 rok więzienia, 10 X 1982 osadzony w ZK we Wrocławiu, następnie Strzelinie, w ZK współredaktor, autor tekstów, drukarz pism: „Kamieniarz”, „Niezależny Serwis Informacyjny”, 6 IV 1983 zwolniony na mocy aktu łaski Rady Państwa; 1982-1983 organizator lokali, sprzętu dla drukarzy, drukarz, kolporter „Z Dnia na Dzień”, „Solidarności Walczącej”, „Solidarności Głogowskiej”, „Zagłębia Miedziowego”, „Solidarności Dolnośląskiej”; uczestnik akcji ulotkowych, plakatowych, malowania haseł na murach w Głogowie, organizator spotkań konspiracyjnych w swoim mieszkaniu; w 1982, 1983 koordynator emisji 3 audycji Radia „S” w Głogowie; wielokrotnie zatrzymywany; 1 VIII 1983 ponowne aresztowany, przetrzymywany w AŚ w Legnicy, następnie we Wrocławiu, 17 IX 1983 zwolniony. 1982–1984 na rencie.
Od I 1984 na emigracji w USA; rozprowadzał wśród Polonii czasopisma, tzw. cegiełki, wydawnictwa okolicznościowe, dochód przesyłał do Polski Jerzemu Czarneckiemu. 1984-1985 pracownik restauracji, 1985-2000 Fabryki Samochodów Ciężarowych Kenworth w Seattle, od 2000 na emeryturze.
6 I 1982 – 20 III 1985 rozpracowywany przez p. III KM MO/RUSW w Głogowie w ramach SOR krypt. Szarańcza; do 20 V 1985 rozpracowywany przez p. V RUSW w Głogowie w ramach SOR krypt. Lancet.
Zmarł Marian Władysław Stępień
Marian Władysław Stępień, ur. 20 VIII 1941 w Chotelku k. Buska-Zdroju. Zmarł w niedzielę 27 grudnia 2020 roku.
Marian Stępień od 1963 asystent mechanika w Przedsiębiorstwie Państwowym Żegluga na Odrze Wrocław, 1963–1966 asystent projektanta w Pracowni Projektów Automatyki Przemysłowej w Ostrowie Wlkp., 1966 konstruktor w Zakładach Elektronicznych Elwro we Wrocławiu, 1966–1967 w Zakładach Kuzienniczych i Maszyn Rolniczych Agromet w Jaworze, 1967–1983 konstruktor, kierownik Sekcji Dokumentacji Techn. w Zakładach Mechanicznych Legmet w Legnicy. 1989–2007 członek KZ, nast. przew. Komisji Rewizyjnej. 1989–1991 członek Rady Pracowniczej ZG Polkowice i delegat Rady Pracowniczej KGHM. Od 2007 na emeryturze.
Od 1979 r. kolportował w Legnicy wydawnictwa Konfederacji Polski Niepodległej. W sierpniu 1980 r. był członkiem Komitetu Strajkowego w Zakładach Mechanicznych „Legmet” w Legnicy. W latach 1980-1981 był członkiem Komitetu Założycielskiego NSZZ „Solidarność” w ZM „Legmet w Legnicy, a następnie Zakładowej Komisji Robotniczej. Po wprowadzeniu stanu wojennego współorganizował akcje protestacyjne na terenie swojego zakładu pracy. W 1982 r. był członkiem Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego NSZZ „Solidarność” w Legnicy, drukował i kolportował pismo „Solidarność Zagłębia Miedziowego Stanu Wojny”. W sierpniu 1982 r. brał udział w manifestacji ulicznej na terenie Legnicy. We wrześniu 1982 r. został internowany w Ośrodku Odosobnienia w Nysie. We współpracy z wrocławską Solidarnością Walczącą zorganizował na terenie Lubina i Legnicy sieć kolportażu podziemnych wydawnictw: „Z Dnia na Dzień” i „Solidarność Walcząca”. Uczestniczył w akcjach ulotkowych i plakatowych, zbierał datki na cele związkowe i organizował pomoc dla represjonowanych. W 1983 r. został zwolniony z pracy i nie mógł znaleźć zatrudnienia na terenie Legnicy. W 1984 r. współorganizował akcję bojkotu wyborów do rad narodowych. W latach 1985-1988 uczestniczył w Duszpasterstwie Ludzi Pracy przy parafii św. Jana Chrzciciela w Legnicy i współorganizował Msze za Ojczyznę.
Odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności (2017). Biogram Mariana Stępnia ukazał się w III tomie Encyklopedii Solidarności.
22 VIII 1980 – 3 XI 1981 rozpracowywany przez Wydz. III A KW MO w Legnicy w ramach SOS krypt. Odzew; 23 IV 1982 – 16 IV 1984 przez Wydz. V KW MO/WUSW tamże w ramach SOR krypt. Prasa II; 1 VIII 1984 – 6 III 1986 przez Wydz. V WUSW tamże/p. V RUSW w Lubinie w ramach KE krypt. Inspirator.
Biskup Adam Dyczkowski urodził się 17 listopada 1932 r. w Kętach, w diecezji krakowskiej w rodzinie inteligenckiej. Zmarł 10 stycznia 2021 roku.
Po ukończeniu Metropolitalnego Wyższego Seminarium Duchownego we Wrocławiu, otrzymał święcenia kapłańskie z rąk ks. bpa Bolesława Kominka 23 czerwca 1957 r. W latach 1957-63 studiował filozofię przyrody na katolickim Uniwersytecie Lubelskim, następnie w latach 1963-71 jest wikariuszem w parafii katedralnej i wykładowcą filozofii w Seminarium Wrocławskim, duszpasterz akademicki w latach 1965-78.
Nominację na biskupa pomocniczego otrzymał 21 września 1978 r., a konsekrowany został 26 listopada 1978 r. przez abpa Henryka Gulbinowicza. 25 marca 1992 został przeniesiony na urząd biskupa pomocniczego nowo powstałej diecezji legnickiej. Objął funkcję wikariusza generalnego diecezji. W kurii biskupiej zajmował się duszpasterstwem rodzin, harcerzy, służby zdrowia, a także duszpasterstwem środków społecznego przekazu. Przewodniczył również radzie katechetycznej i odpowiadał za sprawy II Synodu Ogólnopolskiego w diecezji legnickiej
W dniu 17 lipca 1993 r. Ojciec Święty Jan Paweł II mianował go biskupem diecezjalnym Diecezji Zielonogórsko-Gorzowskiej. Z dniem 19 lipca 1993 r. przejął kierowanie diecezją. Ingres do katedry gorzowskiej odbył się 5 września 1993 r., a ingres do konkatedry w Zielonej Górze odbył się 12 września tegoż roku. Po osiągnięciu 75. roku życia złożył na ręce Papieża rezygnację z zajmowanego urzędu. Benedykt XVI przyjął rezygnację. Jednocześnie poprosił o sprawowanie obowiązków do czasu objęcia diecezji przez nowego Biskupa Diecezjalnego.
Odznaczenia: Postanowieniem prezydenta RP Andrzeja Dudy z 11 maja 2018 został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. W 2008 nadano mu tytuły honorowego obywatela: Głogowa, Gorzowa Wielkopolskiego[13] i Zielonej Góry. W 2011 otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Zielonogórskiego. W 1991 został laureatem nagrody Kolegium Rektorów Wyższych Uczelni Wrocławia. W 2015 został uhonorowany tytułem Zasłużony dla NSZZ „Solidarność”.
Zdzisław Jasak urodził się w 1950 roku w Legnicy, był założycielem NSZZ „Solidarność” przy Dębickim Zakładzie Opon Samochodowych „STOMIL” w Dębicy od września 1980r. Jako pracownik Wydziału Elektrycznego był członkiem NSZZ „Solidarność” i przewodniczącym Komisji Wydziałowej NSZZ „Solidarność” w Dębickim Zakłazie Opon Samochodowych „STOMIL”
Dnia 13.12.1981 r. w proteście przeciwko internowaniu członków „Solidarności” zorganizował w miejscu pracy trwający dwa dni strajk okupacyjny. Po zakończeniu akcji protestacyjnej ukrywał się do 29.03.1982 r., kiedy to został aresztowany przez funkcjonariuszy SB. Dnia 14.06.1982 r. Sąd Rejonowy w Dębicy uznał go za winnego, odstępując jednocześnie od wymierzenia kary. Ostatecznie wyrokiem Sądu Wojewódzkiego w Tarnowie 13.09.1982 r. został skazany na 1 rok i 3 miesiące pozbawienia wolności, w zawieszeniu na 5 lat oraz karę grzywny. Po tych wydarzeniach wraz z rodziną wyemigrował do Stanów Zjednoczonych.
W 2018 roku odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności.
W roku 2019 odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski
Dziesięć lat temu powrócił do Polski i powrócił do Legnicy. Swoim ideałom pozostał wierny. Był członkiem organizacji międzyzakładowej przy Regionie Zagłębie Miedziowe NSZZ „Solidarność” i aktywnym działaczem Polskiego Stowarzyszenia Szczęśliwych Emerytów.
Zmarł ksiądz Stanisław Orzechowski
W środę 19 maja, w wieku 81 lat zmarł ksiądz Stanisław Orzechowski. W sierpniu 1980 roku odprawił mszę św. w czasie strajku w zajezdni przy ulicy Grabiszyńskiej we Wrocławiu. Później „Orzech” uczestniczył w strajku głodowym kolejarzy wrocławskich. W czasie stanu wojennego we wszystkie czwartki, w kościele przy ul. Bujwida odbywały się msze święte za Ojczyznę. Był również diecezjalnym duszpasterzem ludzi pracy. Przez długie lata prowadził wrocławską pielgrzymkę na Jasną Górę.
Bez Solidarności moje życie byłoby niepełne – t akie słowa wpisał w księdze pamiątkowej ksiądz Stanisław Orzechowski, kiedy odwiedził Zarząd Regionu po raz ostatni w 2009 r. Popularny, ale i stawiający wymagania młodzieży akademickiej „Orzech” w latach 80. był jednym z tych dolnośląskich księży, którzy wsparli dolnośląską „Solidarność”. – Macie moją sympatię, bo tak jak za was mówił Jan Paweł II na gdańskiej Zaspie w 1987 r., tak teraz wy powinniście mówić za słabszych – zwracał się wtedy ks. Stanisław Orzechowski do działaczy.
Wśród licznych wyróżnień ks. Orzechowski otrzymał Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski. W 2005 r. uhonorowany został Nagrodą Miasta Wrocławia, a w 2016 r. tytuł Zasłużony dla NSZZ “Solidarność” przyznał mu Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność”.
Tadeusz Lewandowski, działacz opozycji demokratycznej, samorządowiec, związkowiec i były parlamentarzysta (poseł na Sejm RP I kadencji oraz senator RP IV i VI kadencji).
W 1980 roku we wrześniu tworzył struktury NSZZ „Solidarność” w jeleniogórskiej Fampie a także uczestniczył w pracach tworzenia władz regionalnych związku. W 1982 r. w sierpniu został internowany. Po internowaniu działał w strukturach podziemnych NSZZ „Solidarność” wraz z kolegami zakładając Duszpasterstwo Ludzi Pracy, w którym został skarbnikiem.
W 1989 r. tworzył Wojewódzki Komitet Obywatelski a także Tymczasowy Zarząd Regionu NSZZ „Solidarność”. W Wojewódzkim Komitecie Obywatelskim pełnił funkcję sekretarza. W tym samym roku został wybrany na funkcję Przewodniczącego Zarządu Regionu Jeleniogórskiego NSZZ „Solidarność”. W 1991 r. wybrany do Sejmu RP z listy NSZZ „Solidarność”. W 1994 r. został wybrany radnym oraz v-ce Prezydentem Miasta Jeleniej Góry. W 1997 r. wybrany do Senatu RP z listy AWS. W 2005 r. został wybrany do Senatu RP z listy Prawa i Sprawiedliwości. Od 2010 do 2018 radny Sejmiku Województwa Dolnośląskiego.
Stefan Mateusz Nawrot, ur. 31 VII 1951 w Wojcieszowie k. Jeleniej Góry. Zmarł 5 sierpnia 2021 roku.
Ukończył ZSZ w Lubinie (1969), Technikum Górnicze tamże (1983).
1969–2005 ślusarz-mechanik urządzeń górniczych, górnik operator maszyn, brygadzista, sztygar w Zakładach Górniczych Lubin KGHM w Lubinie.
Od IX 1980 w „S”, od XI przew. Komisji Oddziałowej i członek Zakładowej Komisji Robotniczej; VI 1981 delegat na I WZD Województwa Legnickiego, VI 1981 na I WZD Regionu Dolny Śląsk, IX/X 1981 na I KZD, członek KK, X 1981 delegat na II WZD Województwa Legnickiego.
1984–1989 członek Stowarzyszenia Salezjańskich Pomocników Kościoła przy parafii Matki Bożej Częstochowskiej w Lubinie. 1982–1983 i 1985–1986 poddawany rozmowom ostrzegawczym (12 I 1982, 17 V 1983, 25 IV 1985, 10 V 1986).
1989–2005 w „S”. 21 I–25 VI 1989 członek Komitetu Organizacyjnego w zakładzie pracy. 1989 członek-założyciel Towarzystwa/Stowarzyszenia Pamięci Ofiar Lubina ’82 w Lubinie. Od 2005 na emeryturze.
17 XI 1981–15 IX 1986 rozpracowywany przez Wydz. III/Wydz. V KW MO/WUSW w Legnicy/p. V RUSW w Lubinie w ramach SOS/KE krypt. Krajowiec; 2 X 1986–29 XI 1987 przez p. IV RUSW w Lubinie w ramach SOS krypt. Salezjanie; 15 III–20 X 1989 przez Wydz. III WUSW w Legnicy w ramach SOS krypt. Pomnik.
Andrzej Dynak przewodniczący KZ NSZZ „Solidarność” w KGHM Zanamak urodził się w 1956 roku, zmarł 18 września 2021 roku. Przewodniczący KZ NSZZ „Solidarność” w Legmecie, a potem w KGHM Zanam. Działacz podziemnej Solidarności.
Andrzej Dynak działacz Solidarności w ZM Legmet był przetrzymywany w Wojskowym Obozie Internowania. Przebywał w obozie w Rawiczu od 4 listopada 1982 do 4 lutego 1983. Internowania pod pozorem „ćwiczeń wojskowych” służyły izolacji najbardziej niepokornych opozycjonistów, którzy mogli zainicjować lub włączyć się w akcję protestacyjną przeciwko uchwalonej w październiku 1982 r. ustawie o związkach zawodowych, delegalizującej NSZZ „Solidarność” oraz przekreślającej szanse na reaktywację Związku.
Z jego inicjatywy i przy wsparciu Zarządu KGHM Zanam organizowany jest konkurs dla uczniów im. Franciszka Ratajczaka. Ma on docenić zdolnych praktykantów, ale też upamiętnić legendarnego działacza związkowego z legnickiego Legmetu.
Po długiej i ciężkiej chorobie zmarł Chuchla Marek, doktor nauk medycznych, specjalista chirurg, urolog, wieloletni kierownik przychodni Miedziowego Centrum Zdrowia w Legnicy. W latach dziewiędziesiątych przewodniczący Regionalnej Sekcji Służby Zdrowia NSZZ „Solidarność”.
Marek Chuchla w kwietniu trafił do szpitala w wyniku powikłań pocovidowych. Przez kilka miesięcy lekarze walczyli o jego życie. Zmarł w środę 20 października w Wielospecjalistycznym Szpitalu SPZOZ w Nowej Soli.
Marek Chuchla był znanym i cenionym lekarzem. Przez wiele lat był szefem przychodni Miedziowego Centrum Zdrowia w Legnicy. Pod jego kierownictwem dokładnie 8 lat temu placówka spod huty przeniosła się do nowo wybudowanego budynku przy ulicy Okrzei.