Prezydent podpisał nowelę ustawy o działaczach opozycji antykomunistycznej

Informacja

w sprawie ustawy z dnia 30 marca 2021 r.

o zmianie ustawy o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych oraz niektórych innych ustaw

Podstawowym celem ustawy jest poprawa sytuacji materialnej działaczy opozycji antykomunistycznej oraz osób represjonowanych z powodów politycznych.

Ustawa umożliwia ubieganie się o uznanie za okres składkowy w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych okresu, w którym osoby uprawnione były pozbawione możliwości wykonywania swojego zawodu przed dniem 31 lipca 1990 r. na skutek represji politycznych za działalność na rzecz odzyskania przez Polskę niepodległości i suwerenności lub respektowania politycznych praw człowieka w Polsce.

Przepisy nowelizacji określają zasady ponownego ustalenia wysokości kapitału początkowego oraz wysokości emerytur lub rent działaczy opozycji antykomunistycznej oraz osób represjonowanych ze względów politycznych z uwzględnieniem okresu represji politycznych liczonych jako okresy składkowe. Rozwiązanie to będzie stosowane odpowiednio do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, jeżeli do podstawy wymiaru emerytury lub renty został wskazany okres, w którym ubezpieczony podlegał określonym represjom, a także do rent rodzinnych po ubezpieczonych, którzy podlegali represjom.

Decyzję w sprawie ponownego ustalenia kapitału początkowego, ponownego ustalenia wysokości emerytury, w tym również emerytury obliczonej z uwzględnieniem przeliczonego kapitału początkowego, oraz decyzję w sprawie ponownego ustalenia wysokości renty z tytułu niezdolności do pracy lub renty rodzinnej organ wyda w ciągu 30 dni od dnia wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji.

Ustawa wprowadza ponadto możliwość zwolnienia działacza opozycji antykomunistycznej i osoby represjonowanej z powodów politycznych, na wniosek albo z urzędu, całkowicie albo częściowo, z opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej.

Zwiększeniu ulegają progi dochodowe uprawniające do jednorazowej pomocy pieniężnej. Po wejściu w życie ustawy pomoc pieniężna jednorazowa będzie mogła być przyznana jeżeli: dochód osoby samotnie gospodarującej nie przekroczy kwoty odpowiadającej 290% najniższej emerytury (dotychczas było to 220%), dochód na osobę w rodzinie nie przekroczy kwoty odpowiadającej 220% (dotychczas było to 150%), a dochód osoby samotnie gospodarującej lub dochód na osobę w rodzinie nie przekroczy kwoty odpowiadającej 350% najniższej emerytury (dotychczas było to 300%), w przypadku, gdy wnioskodawca jest osobą całkowicie niezdolną do pracy i do samodzielnej egzystencji.

Pomoc pieniężna okresowa będzie mogła być przyznana, jeżeli dochód osoby samotnie gospodarującej nie przekracza kwoty odpowiadającej 220% najniższej emerytury (obecnie 150%) lub dochód na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty odpowiadającej 150% najniższej emerytury (obecnie 100%).

Maksymalna kwota świadczeń na pokrycie kosztów zakupu wyrobów medycznych będzie mogła być przyznana do wysokości 350% najniższej emerytury (obecnie 300%), a na dostosowanie pomieszczeń mieszkalnych do rodzaju niepełnosprawności do wysokości 450% najniższej emerytury (obecnie 300%).

Nowelizacja przewiduje ponadto:

1. możliwość przyznania pomocy pieniężnej jednorazowej dwa razy w roku,

2. możliwość otrzymywania świadczenia wyrównawczego także przez osobę uprawnioną pobierającą rentę rodzinną,

3. uzyskanie uprawnienia do dodatkowego urlopu wypoczynkowego w wymiarze 5 dni roboczych.

Wskazane zmiany dotyczą również pomocy finansowej udzielanej przez Szefa Urzędu Kombatantów i Osób Represjonowanych kombatantom, osobom represjonowanym, cywilnym niewidomym ofiarom działań wojennych, osobom deportowanym do pracy przymusowej i osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i ZSRR oraz represjonowanym politycznie żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnionym w kopalniach węgla, w kamieniołomach, zakładach rud uranu i batalionach budowlanych.

Nowelizacja przewiduje także rozszerzenie katalogu osób, które mogą skorzystać ze świadczenia pieniężnego przysługującego osobom zesłanym lub deportowanym przez władze ZSRR w latach 1937 1956 o osoby, których represje rozpoczęły się przed 1956 r. i trwały także w okresie późniejszym.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem przepisów dotyczących nowego, korzystniejszego sposobu ustalania przez organ rentowy podstawy wymiaru emerytury, które wchodzą w życie z dniem 1 czerwca 2021 r.