Wyrok Trybunału Konstytucyjnego w sprawie regulaminu wynagradzania

Trybunał Konstytucyjny orzekł 2 października 2018 r., że przepis Kodeksu pracy, który nakłada na pracodawcę obowiązek uzgodnienia regulaminu wynagradzania z zakładową organizacją związkową jest zgodny z konstytucją. Art. 772 § 4 Kodeksu w związku z art. 30 ust. 5 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych jest zgodny z:  a) art. 20 w związku z art. 22 oraz art. 59 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, b) art. 4 Konwencji (nr 98)  oraz (c) art. 6 pkt 2 Europejskiej Karty Społecznej.
 
Zgodnie z powołanym przepisem Kodeksu pracy regulamin wynagradzania ustala pracodawca. Jeżeli jednak u danego pracodawcy działa zakładowa organizacja związkowa, pracodawca uzgadnia z nią regulamin wynagradzania – stanowi Kodeks pracy. Konfederacja Lewiatan w swoim wniosku wskazywała, że art. 772  § 4 kodeksu pracy powoduje nierówne traktowanie stron. Lewiatan zarzucił też nierówne traktowanie przedsiębiorców, gdyż ten, który uzgodnił z działającą u siebie organizacją związkową układ zbiorowy pracy, może go wypowiedzieć bądź uchylić, a objęci regulaminem wynagradzania już takiej możliwości nie mają. Wnioskodawca podnosił także, że przepisy nie przewidują także możliwości jednostronnego wypowiedzenia regulaminu wynagradzania przez pracodawcę.

Obecnie obowiązek ustanowienia regulaminów wynagradzania dotyczy pracodawców zatrudniających powyżej 50 pracowników lub zatrudniających w przedziale od 20 do 50 pracowników, gdy z wnioskiem w tej sprawie wystąpi działający w niej związek zawodowy podnosił Justyn Piskorski, sędzia TK, uzasadniając wyrok. Zdaniem Trybunału zakwestionowana regulacja nie narusza jednak konstytucyjnego prawa do rokowań. – Nałożenie na pracodawcę obowiązku zainicjowania negocjacji w zakresie ustalenia regulaminu wynagradzania i ustalenie jego treści ze związkami zawodowymi w żaden sposób nie towarzyszy ograniczeniem prawa pracodawcy, jak i działających u niego organizacji związkowych do swobodnych rokowań – uznał TK.

Sędzia Trybunału Konstytucyjnego Justyn Piskorski zwrócił uwagę, że brak zgody związków zawodowych w sprawie regulaminu wynagradzania skutkuje ustaleniem warunków wynagradzania pracowników indywidualnie w umowie o pracę. W ocenie  Trybunału nie można uznać więc, że zaskarżone przepisy zmuszają pracodawcę do osiągnięcia porozumienia z organizacją związkową kosztem niekorzystnych dla niego rozwiązań regulaminowych. Odnosząc się do braku możliwości wypowiedzenia regulaminu sędzia Piskorski wskazywał, że Trybunał nie może się zajmować zaniedbaniami prawnymi, a powinno to zostać jednoznacznie uregulowane w kodeksie pracy.

oprac. A. Reda-Ciszewska KK NSZZ „Solidarność”