Opinia prawna na temat pobieranie składek

I Przedmiot opinii:

Czy pracodawca może odmówić pobierania składki związkowej przy zajęciu komorniczym pracownika?

II Podstawa prawna:

1. Kodeks pracy z dnia 26 czerwca 1974 r. (Dz.U. Nr 24, poz. 141) tekst jednolity z dnia 8 grudnia 2017 r. (Dz.U. z 2018 r. poz. 108) ze zm.
2. Ustawa o związkach zawodowych Ustawa o związkach zawodowych z dnia 23 maja 1991 r. (Dz.U. Nr 55, poz. 234), tekst jednolity z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1881) ze zm.

III Stan prawny:

Przepisy Kodeksu Pracy przewidują, że bez zgody pracownika, z wynagrodzenia za pracę, po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, można potrącić tylko następujące należności:

1. a) sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych,
2. b) sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne,
3. c) zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi,
4. d) kary pieniężne wynikające z odpowiedzialności porządkowej pracowników.

Inne należności mogą być potrącane tylko za zgodą pracownika (art. 87 § 1 i § 7, art. 91 Kodeksu pracy).

Jednym z elementów przynależności związkowej pracownika jest dobrowolna zgoda na opłacanie na rzecz związku składki, którą pracodawca potrąca się z wynagrodzenia za pracę. W art. 33¹ ustawy z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych ustawodawca nakazuje pracodawcom potrącanie z wynagrodzenia pracowników związkowców składki na rzecz związku. Pracodawca  ma taki obowiązek, jeżeli pojawią się dwie przesłanki:

1. a) pisemny wniosek zakładowej organizacji związkowej i
2. b)  pisemna zgoda pracownika (art. 33¹ustawy z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych).

W przepisach art.  33¹ ustawy z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych nie ma zakazu potrącania składki związkowej w przypadku zajęcia komorniczego.

IV  Wnioski

               Podstawowym przepisem regulującym obowiązek pobierania z wynagrodzenia za pracę składki związkowej są zapisy art. 33¹ ustawy z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych. Przepis ten jednoznacznie nakazuje pracodawcy pobieranie  z wynagrodzenia za pracę składki związkowej.

 Jednocześnie przepis ten nie zwalnia pracodawcy z tego obowiązku w przypadku zajęcia komorniczego.

 Skoro tak to pracodawca jeżeli jest taka wola pracownika ma obowiązek potrącania składki związkowej To jedynie pracownik decyduje czy składka ma być potrącana z tego co pozostanie po odliczeniu kwot zajęcia komorniczego czy też ma nie być potrącana.  Na marginesie wskazać należy, że uchylanie się przez pracodawcę od poboru i przekazywania składek na rachunek bankowy wskazany przez organizację związkową stanowi wykroczenie zagrożone karą grzywny albo ograniczenia wolności (art. 35 ust. 1 pkt 4 ustawy z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych).

Piotr J. Jóźwiak radca prawny