Premiera filmu edukacyjnego pt. „Rudna – grudzień 1981”

Premiera filmu „Rudna – grudzień 1981” zrealizowanego na zlecenie Oddziałowego Biura Badań Historycznych Instytutu Pamięci Narodowej we Wrocławiu odbędzie się 20 lutego 2018 roku o godz. 11.00 w Kinie PCA (ul. Henryka Dąbrowskiego 1) w Polkowicach.

Program:

11.00 – Otwarcie

11.20 – Dlaczego warto pamiętać i opowiadać o strajku w ZG „Rudna” w Polkowicach 14-17 XII 1981 r.? – wystąpienie Łukasza Sołtysika (OBBH IPN we Wrocławiu)

11.30 – Projekcja filmu

12.20 – Panel dyskusyjny pt. Strajk w kopalni Rudna w grudniu 1981 r. z perspektywy 36 lat z udziałem uczestników strajku Andrzeja Poroszewskiego, Franciszka Kamińskiego i Jana Tabora, a także Romanem Kowalczykiem (Dolnośląski Kurator Oświaty) i Łukaszem Sołtysikiem (OBBH IPN we Wrocławiu). Dyskusję będzie moderować Teresa Adamczyk (TV Polkowice).

13.10 – Zakończenie

Organizatorzy: Oddział IPN we Wrocławiu, Oddział Zakłady Górnicze „Rudna” KGHM Polska Miedź S.A., Burmistrz Miasta i Gminy Polkowice

Film zrealizowany przez firmę Seabiscuit w Opolu dla Oddziału IPN we Wrocławiu

Scenariusz i reżyseria – Dagmara Spolniak

Zdjęcia i montaż – Dariusz Kuczera

W filmie wystąpili uczestnicy strajku: Andrzej Poroszewski (przewodniczący Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego w ZG „Rudna”), Franciszek Kamiński(wiceprzewodniczący MKS w ZG „Rudna”), Jan abor (członek MKS w ZG „Rudna”, przewodniczący Komitetu Strajkowego na Szybie Zachodnim ZG „Rudna”),Edward Wóltański (członek MKS w ZG „Rudna”), Mirosław Gojdź (członek KS na Szybie Zachodnim ZG „Rudna”), Jolanta Mielczarek, Czesław Paluch, Stanisław Sakwa i Andrzej Stachaczyk oraz świadek pacyfikacji kopalni Bożena Głowacka.

Konsultacja historyczna Łukasz Sołtysik Oddział IPN we Wrocławiu

Czas filmu: 33 minuty

W latach 1980-1981 w komunistycznej Polsce narodziny i rozwój NSZZ „Solidarność” oraz ruchu społecznego „Solidarność” była fenomenem na skalę światową i niezwykłym pozytywnym doświadczeniem milionów Polaków. Rozbudzone nadzieje społeczeństwa polskiego na reformę państwa i demokratyzację życia społeczno-politycznego przekreśliło niespodziewane i brutalne wprowadzenie stanu wojennego. Władzę przejęła Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego z generałem Wojciechem Jaruzelskim na czele. Na ulice miast wyprowadzono Wojsko Polskie. W całym kraju zawieszono działalność NSZZ „Solidarność” oraz wszystkich związków i organizacji społecznych, wprowadzono godzinę milicyjną, zakazano zgromadzeń publicznych i organizowania strajków. W pierwszych kilku dniach stanu wojennego aresztowano, bądź internowano (akcja „Jodła”) tysiące działaczy „Solidarności” i środowisk opozycji, a dziesiątki tysięcy poddano przesłuchaniom (akcja „Klon”).

Pomimo obecności na ulicach wojska i dotkliwych represji wymierzonych w działaczy opozycji, w niektórych miastach Polski członkowie regionalnych władz i zakładowych ogniw NSZZ „Solidarność” zorganizowali protesty odważnie domagając się odwołania stanu wojennego i uwolnienia represjonowanych działaczy związku. Według niepełnych danych w całej Polsce zorganizowano ok. 200 strajków. Jednym z nich był strajk okupacyjny w Zakładach Górniczych „Rudna” w Polkowicach (14-17 grudnia 1981 r.), który w świetle obecnych badań historycznych należy uznać za największy protest na Dolnym Śląsku.

Wydarzenie to jest niestety słabo znane w Polsce i na Dolnym Śląsku. Z upływem lat i odchodzeniem uczestników i świadków wydarzeń okresu stanu wojennego obserwuje się niestety również, iż pamięć o tych wydarzeniach zanika również w społeczeństwie Zagłębia Miedziowego. Szczególnie dotkliwie brak wiedzy o strajku w ZG „Rudna” i szerzej o „Solidarności” dostrzega się wśród młodzieży i pokoleniu urodzonym po 1989 r.

Dlatego w OBBH IPN we Wrocławiu, w oparciu o dotychczasowe wyniki badań historycznych, narodził się pomysł, aby wiedzę o przebiegu i pacyfikacji strajku w ZG „Rudna” spopularyzować w formie dokumentalnego filmu edukacyjnego adresowanego do młodego widza.

Film został zrealizowany w 2017 r. i nosi tytuł „Rudna – grudzień 1981”. Przyjęta została konwencja, aby historię wydarzeń w ZG „Rudna” w Polkowicach w dniach 14-17 grudnia 1981 r. opowiedzieli uczestnicy strajku, w tym kilku przywódców m. in. Andrzej Poroszewski, Franciszek Kamiński, Jan Tabor i Edward Wóltański. Wypowiedzi uczestników strajku dynamicznie przeplatane są scenami rekonstrukcyjnymi, co wraz z podkładem muzycznym czyni odbiór filmu bardzo atrakcyjnym. Film trwa 33 minuty i w związku z tym może być atrakcyjną pomocą dydaktyczną dla nauczycieli oraz wykorzystywany na lekcjach historii lub godzinach wychowawczych.