Zmarł Henryk Nazarczuk
7 stycznia 2018 zmarł Henryk Nazarczuk – konserwator zabytków, działacz opozycji legnickiej Solidarności w latach 1980-82, od 1982 mieszkał w Niemczech.
Urodził się 15.11.1945 r. w Dobrynce, w pow. Biała Podlaska, przed osiedleniem na stałe w Legnicy, mieszkał najpierw w okolicach Jeleniej Góry, a następnie Jawora.
Legniczaninem został w 1967 r., kontynuując pracę podjętą w Kuźni w Jaworze. Na początku lat 70-tych przeniósł się do Zakładu Budownictwa Specjalnego w Legnicy.
Pod koniec sierpnia 1980 r., pracując w brygadzie remontującej koszary Armii Radzieckiej przy ul. Sejmowej, wziął udział w proklamowaniu strajku solidarnościowego ze strajkującymi robotnikami Wybrzeża. Został członkiem Komitetu Strajkowego. Na początku września 1980 r. wszedł w skład Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego NSZZ „Solidarność“ utworzonego na terenie zakładów PKS w Legnicy, obejmując funkcję wiceprzewodniczącego. Wtedy to zaczął redagować pismo-informator „Solidarność“, a później „Solidarność Zagłębia Miedziowego“ i jako redaktor naczelny przejął odpowiedzialność za pismo i redakcję. (Henryk Nazarczuk przekazał Regionowi swoje archiwum zdjęciowe z lat osiemdziesiątych).
W czerwcu 1981 r. został delegatem na I Zjazd Regionu, do władz Związku, brał udział w I Krajowym Zjeździe NSZZ „Solidarność“ w gdańskiej hali Olivia.
13 grudnia 1981 r. został aresztowany i osadzony w więzieniu w Głogowie Z więzienia został zwolniony 1 czerwca 1982 roku. Z podjętą decyzją o emigracji, paszportem w jedną stronę 10 lipca opuścił wraz żoną i dwójką dzieci Legnicę i jego rodzina została legniczanami na emigracji w Niemczech.
Po okresie adaptacyjnym w obozie azylanckim przeniósł się do Hanoweru w Dolnej Saksonii. Tam nawiązał kontakt z miejscową Polonią skupioną przy Polskiej Misji Katolickiej, wstępując do Polskiego Klubu Informacyjnego „Solidarność“ Hannover, w którym potem w latach 1983-85 pełnił funkcję wiceprzewodniczącego. Jego żona, po odbyciu praktyki i uznaniu jej jednego z 2-ch uzyskanych w kraju dyplomów, podjęła pracę pierwsza. Na początku lat 90-tych odbyła czteroletnie studia dyplomowe, zostając Seniorem Consultantem systemów elektronicznego obiegu informacji i dokumentów. Henryk wiedzę praktyczną zdobywał w warsztatach konserwatorskich Dolnej Saksonii, gdzie został zatrudniony jako konserwator zabytków ze specjalnością – konserwator kamienia.
Pod koniec lat 80-tych podczas prac restauratorskich natrafił na jednym z cmentarzy nad Wezerą na kamienie nagrobne upamiętniające Polaków zmarłych lub pomordowanych w III Rzeszy (m.in. polskich robotników przymusowych). Zasięgając urzędowych informacji, groby te zdokumentował. Obecnie jego dokumentacja Polskich Grobów Wojennych na terenie Niemiec po 1945 roku, zawiera ok. 5000 miejsc.
Równocześnie od roku 2005 dokumentował groby ofiar Powstania Warszawskiego; zapomniane groby powstańców zmarłych w niewoli i pochowanych na nieprzychylnej wówczas dla nich ziemi niemieckiej.
W 1998 r. „za duży wkład w uzyskanie niepodległości Rzeczpospolitej Polskiej i godne jej reprezentowanie“ został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Zasługi Rzeczpospolitej Polskiej. W 1996 r. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa odznaczyła go Złotym Medalem Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej. W 2005 r. został odznaczony przez Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych medalem „Pro Memoria“ – za wybitne zasługi w utrwalaniu pamięci o ludziach i ich czynach w walce o niepodległość Polski podczas II wojny światowej i po jej zakończeniu“.
Należał do Ogólnopolskiego Klubu Badaczy i Miłośników Krzyży Pokutnych i Rzeźb Przydrożnych „Bractwo Krzyżowców“ w Świdnicy, chroniącego relikty średniowiecznego prawa karnego, jakimi są kamienne krzyże pokutne.
W październiku 2016 zmarła jego żona Małgorzata, zostawił dwoje dzieci: Marcina i Halszkę, urodzonych w Legnicy. (Z książki LEGNICZANIE znani, sławni, zasłużeni).
Pogrzeb odbędzie się 19 stycznia br. w Hanowerze.
