Hutnicy chcą przywrócenia uprawnień do emerytur pomostowych
Regionalna Sekcja NSZZ „Solidarność” Hutniczo-Przetwórcza Miedzi, obejmująca swoim działaniem Organizacje Związkowe NSZZ „Solidarność” w hutach: „Głogów”, „Legnica” oraz „Cedynia” w KGHM PM SA., w związku z licznymi postulatami pracowników i członków Związku, występuje z wnioskiem o zmianę Ustawy o „Emeryturach pomostowych” z dnia 19.12.2008r. i przywrócenie uprawnień do emerytur pomostowych dla pracowników zatrudnionych w hutach miedzi, z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, którzy utracili je w wyniku zapisów obowiązującej Ustawy.
Uważamy, że w przypadku ww. Ustawy wybiórczo zostały potraktowane prawa nabyte. Ustawodawca zmienił podejście do definicji pracy w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze w stosunku do wcześniejszych przepisów.
Jesteśmy zdania, że ze względów pozamerytorycznych uprawnienia emerytalne pozostawiono wyłącznie grupom zawodowym pracującym w górnictwie, służbach mundurowych i rolnictwie, co niewątpliwie doprowadziło do dyskryminacji pracowników hut w zakresie uprawnień nabytych.
Pragniemy poinformować, iż praca wykonywana przez pracowników hut, nadal skutkuje nieodwracalnymi zmianami chorobowymi wielu narządów wewnętrznych, co udowodnione zostało podczas wieloletnich badań wpływu warunków klimatycznych oraz ciężkiej pracy fizycznej na organizm pracowników, prowadzonych w Akademii Medycznej we Wrocławiu oraz Instytucie Medycyny Pracy w Łodzi. Konsekwencją tego stanu rzeczy, w przypadku braku możliwości odejścia hutników na emeryturę pomostową, będzie pogorszenie stanu zdrowia i bezpieczeństwa pracowników, co zwiększy liczbę przejść na renty chorobowe oraz ryzyko wypadków przy pracy.
Wyrażamy gotowość do spotkania w w/w sprawie, w celu przedstawienia naszych argumentów.
Za Radę Sekcji RSH-PM
Andrzej Kucharski
Wniosek o zmianę ustawy o emeryturach pomostowych
Propozycja dodania przepisu:
Art. 491 Prawo do emerytury pomostowej przysługuje również osobie która:
1) przed 1 stycznia 1999 r. nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub pracy w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust.1 i 3 ustawy lub art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z FUS;
2) spełnia warunki określone w art. 4 pkt 1-4 i 6-7 i art. 7.
Uzasadnienie
Sytuacja pracowników zatrudnionych przy produkcji metali nieżelaznych i powiązaną z tym produkcją kwasu siarkowego, jako niezbędnego procesu z punktu wymagań ochrony środowiska, w związku z utylizacją gazów podprocesowych w pirometalurgicznym procesie produkcji miedzi blister, rozpoczynających pracę w sektorze hutnictwa metali nieżelaznych po 1 stycznia 1999 r., przy braku realizacji postanowień art. 53 ustawy pomostowej, stawia ich w sytuacji mniej korzystnej i nierówności w aspekcie regulacji prawnej, a wręcz dyskryminuje w zakresie uprawnień do emerytury w niższym wieku, w związku z wykonywaniem pracy bezpośrednio przy obsłudze agregatów i urządzeń do produkcji metali nieżelaznych( poz. nr 10 załącznika nr 1 ustawy pomostowej), prac przy obsłudze dźwignic bezpośrednio przy wytapianiu surówki, stopów żelaza lub metali nieżelaznych(poz. 12 załącznika nr 1 ustawy pomostowej) i prac przy bezpośrednim sterowaniu procesami technologicznymi mogącymi stwarza
zagrożenia występowania poważnych awarii przemysłowych ze skutkami dla bezpieczeństwa publicznego(poz. Nr 13 załącznika nr 2 ustawy pomostowej – Huty Miedzi zaliczane są do Zakładów Dużego Ryzyka ZDR), w stosunku do osób wykonujących wskazane wyżej prace przed 1 stycznia 1999r. – warunek określony w pkt 5 art. 4 ustawy).
Nawet przy podjęciu, przez właściwego ministra, realizacji postanowień art. 53 ustawy pomostowej, sytuacja osób wykonujących prace określone w poz. 10 i 12 załącznika nr 1 i poz. 13 załącznika nr 2 ustawy pomostowej, po 1 stycznia 1999 r., nie zmienia ich statutu prawnego w odniesieniu do konstytucyjnych zasad prawych tj. równości sytuacji prawnej i niedyskryminowaniu w związku z uprawnieniami wynikającymi z wykonywanej pracy, ponieważ:
1. W art. 53 ustawy pomostowej nałożono na ministra właściwego ds. pracy obowiązek przygotowania strategii sektorowej w zakresie wspierania zatrudnienia i aktywizacji zawodowej osób, którym nie przysługuje prawo do emerytury pomostowej, a którzy wykonywali przez co najmniej 15 lat prace w szczególnych warunkach lub prace o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy pomostowej.
2. Opracowanie strategii powinno zostać dokonane na zasadach określonych w ustawie z 6.12.2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju. Strategia, o której mowa we wskazanym wyżej artykule , to tzw. inna strategia rozwoju w rozumieniu art. 9 pkt 3 ustawy z 6.12.2006 r., czyli dokument określający podstawowe uwarunkowania, cele i kierunki rozwoju w danych obszarach wskazanych w średniookresowej strategii rozwoju kraju, odnoszącej się do rozwoju regionów, rozwoju przestrzennego, sektorów lub dziedzin, realizowanej przy pomocy programów.
3. Wskazany przepis wprawdzie posługuje się terminem „strategia sektorowa”, jednak ze względu na zawarte w nim odesłanie do przepisów ustawy z 6.12.2006 r. wskazuje, że realizacja przedmiotowego obowiązku polega na przygotowaniu przez ministra „projektu strategii rozwoju”, a nie na opracowaniu (już gotowej) strategii. Należy bowiem zwrócić uwagę, że w myśl art. 14 ustawy z 6.12.2006 r. projekt innej strategii rozwoju w rozumieniu art. 9 pkt 3 ustawy z 6.12.2006 r. opracowuje oraz uzgadnia właściwy minister ( w tym wypadku jest to minister ds. pracy) i przedkłada go właściwemu ministrowi ds. rozwoju regionalnego, w celu zaopiniowania pod względem zgodności ze średniookresową strategia rozwoju kraju. Z kolei właściwy minister ds. rozwoju regionalnego przedstawia Radzie Ministrów opinię dotyczącą zgodności projektu sektorowej strategii rozwoju ze średnioroczną strategią rozwoju kraju, w terminie 30 dni od dnia otrzymania projektu. Po uzyskaniu przedmiotowej opinii, to właśnie Rada Ministrów In gremio, a nie poszczególni ministrowie, przyjmuje – w drodze uchwały – strategię sektorową.
Reasumując nie ma, nie było i nie będzie realizacji postanowień art. 53 ustawy pomostowej, a co za tym idzie osoby, które przed 1 stycznia 1999 r. nie wykonywały pracy w szczególnych warunkach lub pracy w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust.1 i 3 ustawy lub art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, zostają na pozycji przegranej, nie wiedzą co ich czeka w przyszłości, są dyskryminowane i nierówno traktowane wg. prawa w związku w wykonywaniem prac określonych w poz 10 i 12 załącznika nr 1 i poz. 13 załącznika nr 2 ustawy pomostowej, w stosunku do osób wykonujących te prace przed 1 stycznia 1999 r.
Po trzecie – wieloletnia współpraca z Akademią Medyczną we Wrocławiu i Instytutem Medycyny Pracy dała nam wiedzę, że nawet przy zastosowaniu najnowszych rozwiązań technicznych i technologicznych w obszarze produkcji metali nieżelaznych (pracodawca spełnia wymogi zawarte w § 2 art. 207 Kodeksu Pracy), nie można wykluczyć, a wręcz potwierdza się, że taka praca prowadzi do upośledzenia wielu narządów wewnętrznych człowieka, co prowadzi do stanów, że osoba wykonująca prace wskazane w uzasadnieniu wniosku już w wieku 55 lat i z 25- letnim stażem pracy ma problem w uzyskaniu orzeczenia lekarskiego lekarza medycyny pracy o zdolności do pracy na zajmowanym stanowisku.
Przy braku rozwiązań systemowych, o których mowa w propozycji dodania przepisu do ustawy pomostowej, nastąpi sytuacja, że osoby wykonujące prace wymienione w poz. 10 i 12 załącznika nr 1 i poz. 13 załącznika nr 2 ustawy pomostowej, po 1 stycznia 1999 r., posiadające 25-letni i wyższy staż pracy i wiek 55 lat i wyższy, w związku z brakiem zdolności do wykonywania pracy i brakiem możliwości przejścia na emeryturę zasilą grono rencistów.
Doprowadzi to do sytuacji, w której pracodawca, nawet przy spełnieniu wszystkich wymagań prawnych, poniesie skutki w postaci odszkodowań i rent wyrównawczych dla byłych pracowników, których ze względu na stan zdrowia, będący skutkiem uzyskanego wieku i stażu pracy w związku w wykonywaniem prac wskazanych we wniosku, nie będzie mógł dłużej zatrudniać, zaś pracownicy ci nie będą mogli przejść na wcześniejsza emeryturę.