Śladami Obławy Augustowskiej
W dniach od 10 do 13 października 2015 r. 26 nauczycieli – laureatów konkursu IPN na scenariusz lekcji „70 lat po obławie augustowskiej” wzięło udział w wyjazdowym konwersatorium. W śród nagrodzonych znalazło się dwoje nauczycieli z Głogowa – członków NSZZ „Solidarność” Jolanta Peciak i Jan Rzepa. Trasa ekspedycji wiodła przez tereny Puszczy Augustowskiej śladami miejsc związanych z Obławą Augustowską i po Wileńszczyźnie tropem walk żołnierzy AK i niepodległościowego podziemia.
Obława Augustowska jest nazywana największa zbrodnią popełnioną na Polakach po II wojnie światowej zaginęło 600 mieszkańców Suwalszczyzny, wiadomo, że nie żyją, nie wiadomo gdzie są ich szczątki.
Uczestnicy wyjazdu odwiedzili Sztabin i Krasnybór gdzie w lipcu 1945 r. znajdowały się punkty filtracyjne tam NKWD i UB przetrzymywały aresztowanych Polaków. W obu miejscowościach nauczyciele spotkali się ze świadkami historii Panami Tadeuszem Skokowskim i Marianem Bućko i wysłuchali wstrząsających relacji na temat krwawych lipcowych dni.
Kolejnym punktem objazdu był Augustów, gdzie uczestnicy zatrzymali się przed „domem Turka” dawną siedzibą Urzędu Bezpieczeństwa i więzieniem. Następnie zapalono znicze przed Pomnikiem Żołnierzy Polskiego Podziemia Niepodległościowego w latach 1944-54.
W Gibach kolejne spotkanie ze świadkiem historii Panem Józefem Szwejko, i oddanie hołdu ofiarom Obławy Augustowskiej pod krzyżem symbolicznym pomnikiem ofiar sowieckiego ludobójstwa. Na wszystkich ogromne wrażenie wywarła tablica z napisem „Zginęli bo byli Polakami”.
Przejazd na Litwę i uczestnicy konwersatorium ruszają szlakiem walk żołnierzy Armii Krajowej i niepodległościowego podziemia. W Ejszyszkach nauczyciele odwiedzili miejsca związane z legendarnym dowódcą AK Janem Borysewiczem „Krysią”. W Koniuchach zapalono znicze na zbiorowej mogile Polaków zamordowanych przez sowiecką partyzantkę i na grobach żołnierzy AK.
W Wilnie uczestnicy wyjazdu mieszkali w hotelu Pas Bazilijonus , dawnym budynku klasztoru Bazylianów, w którym był więziony Adam Mickiewicz i gdzie rozpoczynają się Dziady część III. Podczas pobytu w Wilnie uczestnicy wyjazdu zwiedzili dwór Józefa Piłsudskiego w Pikieliszkach, Górę Trzech Krzyży, Cmentarz Bernardyński. Na Cmentarzu na Rossie zapalono znicze na grobie matki Józefa Piłsudskiego.
Ostatni dzień pobytu na Wileńszczyźnie poświęcono na zwiedzanie Uniwersytetu imienia Stefana Batorego i krótki pobyt w Kownie.
Wyjazd śladami Obławy Augustowskiej pozwolił uczestnikom lepiej zrozumieć kontekst historyczny wydarzeń sprzed 70 lat. Spotkania ze świadkami historii i odwiedzanie miejsc, gdzie jeszcze widać ślady krwi sprawiają, że ofiary tych wydarzeń przestają być anonimowe i zapomniane. Są dla nas wyrzutem sumienia i musimy zrobić wszystko aby dowiedzieć się prawdy o ich losie.
Jolanta Peciak, zdjęcia Rafał Byzia
