|
TYGODNIK
SOLIDARNO¦Æ ¦WIÊTOKRZYSKA
Nr 449
|
Archiwum Nr
448 Nr
447 Nr
446 Nr 445 Nr
444 |
TYGODNIK
SOLIDARNO¦Æ ¦WIÊTOKRZYSKA
Nr 449
|
Europejska Agencja do spraw Bezpieczeñstwa
i Zdrowia Pracy
Waldemar Bartosz
Manifestacja Solidarno¶ci ¦wiêtokrzyskiej
w Warszawie
Porady prawne
¦wiadczenie przed emerytur±
Katarzyna
Wronka
Konkurs wiedzy o NSZZ Solidarno¶æ
Mieczys³aw
Gójski
Podziêkowanie
¦wiatowy Dzieñ Pamiêci Ofiar Wypadków
przy Pracy
Kazimierz
Pasternak |
|
Europejskie prawo
pracy (14)
Europejska Agencja do spraw Bezpieczeñstwa i Zdrowia
Pracy
Waldemar Bartosz
Agencja ta zosta³a utworzona na podstawie Rozporz±dzenia
Rady z dnia 18 lipca 1994 r., nr 2062/94 znowelizowanego nastêpnie w dn.
29 czerwca 1995r., nr 1643/95r.
Celem ustanowienia Agencji jest uzyskanie jak najwiêkszych
korzy¶ci na poziomie Wspólnoty z informacji od organizacji istniej±cych
w poszczególnych pañstwach cz³onkowskich, które umo¿liwiaj± wybór odpowiednich
i najw³a¶ciwszych ¶rodków jakie nale¿y podj±æ w celu ochrony zdrowia i
bezpieczeñstwa pracowników. Informacje te powinny zawieraæ dane techniczne,
naukowe, i ekonomiczne do wykorzystania w dziedzinie zdrowia i bezpieczeñstwa
pracy. W tym celu Agencja, zgodnie z rozporz±dzeniem:
-
zbiera i rozpowszechnia informacje techniczne, ekonomiczne
i naukowe w¶ród pañstw cz³onkowskich w celu przekazywania ich do organów
Wspólnoty pañstw cz³onkowskich i zainteresowanych osób, na podstawie tych
danych mo¿na okre¶laæ krajowe priorytety i programy oraz zapewniaæ wsparcie
do ich realizacji,
-
zbiera techniczne, ekonomiczne i naukowe informacje
o prowadzonych badaniach w zakresie bezpieczeñstwa i zdrowia w pracy,
-
promuje i wspiera wspó³pracê oraz wymianê informacji
i do¶wiadczeñ pomiêdzy pañstwami cz³onkowskimi,
-
organizuje konferencje i seminaria oraz wymianê ekspertów
pomiêdzy pañstwami cz³onkowskimi w dziedzinie bezpieczeñstwa i zdrowia
w pracy, tworzy i koordynuje dzia³alno¶æ sieci informatorów, uwzglêdniaj±c
organy i organizacje krajowe, Wspólnoty i miêdzynarodowe,
-
zbiera i udostêpnia informacje o zagadnieniach zwi±zanych
z bezpieczeñstwem i zdrowiem od i do krajów trzecich i organizacji miêdzynarodowych
(WHO, MOP, PAMO, IMO),
-
dostarcza techniczne, ekonomiczne, i naukowe informacje
o sposobach i ¶rodkach stosowanych do wprowadzenia dzia³añ prewencyjnych
ze szczególnym uwzglêdnieniem ma³ych i ¶rednich przedsiêbiorstw,
-
bierze udzia³ w opracowaniu przysz³ych programów dzia³ania
Wspólnoty zwi±zanych z ochron± bezpieczeñstwa i zdrowia w pracy.
Organem Agencji jest Rada Administracyjna, sk³adaj±ca
siê z 48 cz³onków, z których 15 cz³onków reprezentuje rz±dy pañstwa cz³onkowskich,
15 cz³onków reprezentuje organizacje pracodawców, 15 cz³onków reprezentuje
organizacje pracowników, 3 cz³onków reprezentuje Komisjê Europejsk±.
Z chwil± uzyskania cz³onkostwa w Unii Europejskiej
strona polska powinna delegowaæ do prac w Radzie Administracyjnej Agencji
przedstawicieli rz±du oraz przedstawicieli organizacji pracodawców i zwi±zków
zawodowych. |
|
Manifestacja
"Solidarno¶ci" ¦wiêtokrzyskiej w Warszawie
W Polsce nie ludzi niepotrzebnych - pod
tym has³em 25 kwietnia 2003r. na ulicach Warszawy i przed budynkiem Kancelarii
Premiera odby³a siê ogólnopolska manifestacja "Solidarno¶ci". G³ówne postulaty
manifestuj±cych to: przywrócenie ¶wiadczeñ przedemerytalnych, wyp³ata na
czas wynagrodzeñ i zastopowanie zwolnieñ z pracy. Z naszego Regionu protestowa³o
ponad 1000 osób, które przyby³y do stolicy w 20 autokarach. Najliczniejsz±
grup± byli zwi±zkowcy z Delegatury Skar¿ysko-Kamienna.
zdj 1 zdj
2 zdj 3
zdj 4 zdj
5 zdj 6
zdj 7
|
|
PORADY PRAWNE
Jak nale¿y udzieliæ urlopu wypoczynkowego w 2003
roku pracownikowi zatrudnionemu w ruchu ci±g³ym, który pracuje tak¿e w
niedziele i ¶wiêta otrzymuj±c w zamian dni wolne od pracy?
Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy urlopu wypoczynkowego
udziela siê w dni robocze, za które uwa¿a siê wszystkie dni, z wyj±tkiem
niedziel i ¶wi±t okre¶lonych w odrêbnych przepisach. Dni wolnych od pracy
wynikaj±cych z rozk³adu czasu pracy w piêciodniowym tygodniu pracy nie
wlicza siê do urlopu. Je¿eli pracownik ¶wiadczy pracê w niedziele i ¶wiêta,
urlopu wypoczynkowego udziela siê mu w dniach kalendarzowych, które zgodnie
z obowi±zuj±cym rozk³adem czasu pracy s± dla niego dniami pracy. Pracownikowi
nie mo¿na udzieliæ urlopu w dniach, które s± dla niego dniami wolnymi udzielonymi
w zamian za pracê w niedziele i ¶wiêta. Po ostatniej nowelizacji przepisów
prawa pracy w tym zakresie nie zmniejszono wymiaru urlopu, a jedynie doprecyzowano
zasady jego udzielania.
Przez jaki okres czasu kara na³o¿ona na pracownika
pozostaje w jego aktach osobowych?
Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy, po roku nienagannej
pracy – a wiêc po roku pracy, w trakcie którego pracownik nie zosta³ ukarany
ponownie kar± porz±dkow± – karê uwa¿a siê za nieby³±, a odpis zawiadomienia
o ukaraniu pracownika nale¿y usun±æ z jego akt osobowych. Termin ten mo¿e
byæ oczywi¶cie krótszy, wtedy dzia³ania podejmuje pracodawca z w³asnej
inicjatywy albo na wniosek reprezentuj±cej ukaranego pracownika zak³adowej
organizacji zwi±zkowej. Karê uwa¿a siê za nieby³a, a odpis zawiadomienia
usuwa z akt pracownika, je¿eli pracodawca uwzglêdni sprzeciw wniesiony
przez pracownika, albo te¿, gdy s±d pracy wyda orzeczenie o uchyleniu kary.
oprac.: Dzia³ Prawny
Zarz±du Regionu ¦wiêtokrzyskiego
NSZZ “Solidarno¶æ”
|
|
¦WIADCZENIE
PRZED EMERYTUR¡
Katarzyna Wronka
Utrata pracy dla osób, którym brakuje niewiele do
emerytury jest dla nich sytuacj± bardzo trudn±. Znalezienie zatrudnienia
przez niem³ode ju¿ osoby jest wrêcz niemo¿liwe. W tej sytuacji osoby -
którym do emerytury brakuje niewiele i spe³niaj± ponadto szereg jeszcze
innych warunków - mog± ubiegaæ siê o przyznanie ¶wiadczenia przedemerytalnego.
Dla wielu zwalnianych pracowników jest to jedyna mo¿liwo¶æ uzyskania jakiegokolwiek
zabezpieczenia spo³ecznego.
¦wiadczenie emerytalne przys³uguje osobie, która:
-
osi±gnê³a wiek co najmniej 58 lat (w przypadku kobiet)
i 63 lata (w przypadku mê¿czyzn) i posiada okres uprawniaj±cy do emerytury,
wynosz±cy co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mê¿czyzn lub
-
do dnia rozwi±zania stosunku pracy lub stosunku s³u¿bowego
z przyczyn dotycz±cych zak³adu pracy, w którym by³a zatrudniona przez okres
nie krótszy ni¿ sze¶æ miesiêcy, ukoñczy³a co najmniej 50 lat kobieta) lub
55 lat (mê¿czyzna) oraz osi±gnê³a okres uprawniaj±cy do emerytury wynosz±cy
dla kobiet co najmniej 30 lat, a dla mê¿czyzn co najmniej 35 lat lub
-
do dnia rozwi±zania stosunku pracy, z przyczyn dotycz±cych
zak³adu pracy, w którym by³a zatrudniona przez okres nie krótszy ni¿ sze¶æ
miesiêcy, osi±gnê³a okres uprawniaj±cy do emerytury, wynosz±cy co najmniej
35 lat dla kobiet i 40 lat dla mê¿czyzn lub
-
do dnia 31 grudnia roku poprzedzaj±cego rozwi±zanie
stosunku pracy posiada okres uprawniaj±cy do emerytury wynosz±cy co najmniej
34 lata dla kobiet i 39 lat dla mê¿czyzn, a rozwi±zanie stosunku pracy
nast±pi³o w zwi±zku z niewyp³acalno¶ci± pracodawcy w rozumieniu ustawy
z dnia 29 grudnia 1993 roku o ochronie roszczeñ pracowniczych w razie niewyp³acalno¶ci
pracodawcy (Dz.U. z 1994r. Nr 1, poz. 1 z pó¼n. zm.) lub
-
zakoñczy³a okres zatrudnienia przy pracach interwencyjnych,
do których na czas do 24 miesiêcy starosta mo¿e skierowaæ bezrobotne kobiety,
które ukoñczy³y 53 lata, a mê¿czyzn po ukoñczeniu 58 lat, a z którymi rozwi±zanie
stosunku pracy w ostatnim zak³adzie pracy nast±pi³o z przyczyn dotycz±cych
zak³adu pracy i w wyniku zaliczenia tego zatrudnienia do okresu uprawniaj±cego
do emerytury spe³nia warunki okre¶lone w punktach 3 lub 4.
Oprócz tych warunków wynikaj±cych z wieku oraz sta¿u
pracy osoby ubiegaj±cej siê o ¶wiadczenie, nale¿y te¿ pamiêtaæ o innych
warunkach, jakie trzeba spe³niaæ. Osoba, która chce otrzymaæ ¶wiadczenia
przedemerytalne, musi posiadaæ tak¿e status bezrobotnego z prawem do zasi³ku.
Warunki, jakie s± w tym wypadku po¿±dane okre¶la ustawa z dnia 14 grudnia
1994 roku o zatrudnieniu i przeciwdzia³aniu bezrobociu (Dz.U. z 1995 roku,
nr 1 poz. 1 z pó¼n. zm.). Zgodnie z przepisami ustawy bezrobotnym jest
osoba nie zatrudniona i nie wykonuj±ca innej pracy zarobkowej, zdolna i
gotowa podj±æ zatrudnienie w pe³nym wymiarze czasu pracy obowi±zuj±cym
w danym zawodzie lub s³u¿bie, zarejestrowana we w³a¶ciwym dla miejsca zameldowania
(sta³ego lub czasowego) Powiatowym Urzêdzie Pracy.
O warunkach jakie musi spe³niaæ osoba, aby zosta³a
uznana za bezrobotn± oraz w jakich sytuacjach przys³uguje zasi³ek dla bezrobotnych
pisali¶my w poprzednich numerach Tygodnika Solidarno¶æ. |
|
Konkurs wiedzy
o NSZZ "Solidarno¶æ"
Mieczys³aw Gójski
26 kwietnia br. w VII Liceum Ogólnokszta³c±cym im.
J. Pi³sudskiego w Kielcach odby³ siê fina³ wojewódzki Konkursu Wiedzy o
NSZZ "Solidarno¶æ". Organizatorami konkursu byli: Zarz±d Regionu ¦wiêtokrzyskiego
NSZZ "Solidarno¶æ" oraz ¦wiêtokrzyski Kurator O¶wiaty. .Jego adresatami
by³a m³odzie¿ szkó³ ponadgimnazjalnych Województwa ¦wiêtokrzyskiego. M³odzie¿
ta za kilka lat wejdzie w doros³e ¿ycie zawodowe i spo³eczne, a co za tym
idzie powinna byæ do tego jak najbardziej przygotowana. Podstawow± tematyk±
konkursu by³a historia NSZZ "Solidarno¶æ" ale równie¿ ogólne zagadnienia
zwi±zane z celami i funkcjami zwi±zków zawodowych jakie spe³niaj± one w
pañstwie demokratycznym.
Z proponowanej przez organizatorów literatury oraz
podczas lekcji prowadzonych przez nauczycieli uczniowie mogli dowiedzieæ
siê co to jest np. Miêdzynarodowa Organizacja Pracy czy Pañstwowa i Spo³eczna
Inspekcja Pracy. By³a równie¿ mo¿liwo¶æ aby dowiedzieæ siê czego¶ o najwiêkszych
centralach zwi±zkowych na ¶wiecie. Wa¿nym elementem konkursu by³a równie¿
tematyka dotycz±ca okresu poprzedzaj±cego powstanie "Solidarno¶ci". Dotyczy
to np. roku 1956, 1968, 1970, 1976.
Fina³ wojewódzki poprzedzony zosta³ eliminacjami
szkolnymi w których udzia³ wziê³o blisko 300 uczniów z 16 szkó³. Eliminacje
szkolne wy³oni³y 38 uczniów, którzy przyst±pili do fina³u wojewódzkiego.
Komisja konkursowa pod przewodnictwem Przewodnicz±cego
Zarz±du Regionu ¦wiêtokrzyskiego Waldemara Bartosza przeprowadzi³a egzamin,
który polega³ na rozwi±zaniu testu sk³adaj±cego siê z 56 pytañ. Laureatk±
konkursu zosta³a Anna Stankiewicz uczennica Zespo³u Szkó³ Ponadgimnazjalnych
we W³oszczowie. Ona te¿ otrzyma³a g³ówna nagrodê tj. wie¿ê stereofoniczn±
ufundowan± przez Przewodnicz±cego Komisji Krajowej NSZZ "Solidarno¶æ" Janusza
¦niadka. Drugie miejsce zajê³a jej kole¿anka z tej samej szko³y - Joanna
Gawron. Opiekunk± obu laureatek by³a Pani mgr Gra¿yna Jêczmyk. Trzecie
miejsce zajê³a Marta Chaczyk z Liceum Ogólnokszta³c±cego w Jêdrzejowie,
której opiekunk± by³a Janina Kabziñska - Pacanowska. Nagrody rzeczowe otrzymali
równie¿ finali¶ci, którzy zajêli miejsca od 4 do10.
Wszyscy uczestnicy fina³u wojewódzkiego otrzymali
okoliczno¶ciowe dyplomy oraz drobne upominki. Nagrody specjalne ufundowali
równie¿: Prezydent Miasta Kielc Wojciech Lubawski oraz (obecny podczas
ceremonii wrêczenia nagród) Burmistrz Piñczowa £ukasz £aganowski. Fundatorami
nagród oprócz Komisji Krajowej i Zarz±du Regionu ¦wiêtokrzyskiego NSZZ
“Solidarno¶æ” byli tak¿e: Komisja Zak³adowa NSZZ "Solidarno¶æ" Huty Ostrowiec,
Komisja Zak³adowa NSZZ “Solidarno¶æ” Elektrowni Po³aniec i Komisja Zak³adowa
NSZZ "Solidarno¶æ" Stolbud W³oszczowa. Specjaln± nagrodê - marmurowy stolik
dla szko³y, której uczniowie uzyskali najlepsze miejsca w konkursie ufundowa³a
Kopalnia Wapienia w Morawicy.
Nagrodê tê przyznano oczywi¶cie Zespo³owi Szkó³
Ponadgimnazjalnych Nr 3 z W³oszczowy.
Jak wspólnie zauwa¿yli cz³onkowie komisji konkursowej
poziom konkursu sta³ na wyj±tkowo wysokim poziomie.
Wszyscy finali¶ci mogli imponowaæ prezentowan± przez
siebie wiedz± co sk³oni³o organizatorów do przeprowadzania Konkursu Wiedzy
o NSZZ "Solidarno¶æ" corocznie. Nastêpna edycja konkursu ju¿ za rok.
zdj 1 zdj
2 zdj 3
zdj 4 zdj
5 zdj 6
zdj 7 zdj
8 zdj 9
zdj 10 zdj
11 zdj 12
|
|
Podziêkowanie
Zarz±d Regionu ¦wiêtokrzyskiego NSZZ "Solidarno¶æ"
serdecznie dziêkuje Dyrekcji i uczniom VII Liceum Ogólnokszta³c±cego im.
J. Pi³sudskiego w Kielcach za udostêpnienie i przygotowanie sal, w których
odby³ siê Wojewódzki Fina³ Konkursu Wiedzy o NSZZ "Solidarno¶æ".
Serdecznie dziêkujemy Komisji Krajowej NSZZ "Solidarno¶æ",
Prezydentowi Miasta Kielc Wojciechowi Lubawskiemu, Burmistrzowi Piñczowa
£ukaszowi £aganowskiemu, Komisji Zak³adowej NSZZ "Solidarno¶æ" Huty Ostrowiec,
Komisji Zak³adowej NSZZ “Solidarno¶æ” Elektrowni Po³aniec i Komisji Zak³adowej
NSZZ "Solidarno¶æ" Stolbud W³oszczowa oraz Kopalni Wapienia Morawica za
sponsorowanie i ufundowanie nagród dla laureatów konkursu.
Przewodniczacy
Zarz±du Regionu ¦wiêtokrzyskiego
NSZZ "Solidarno¶æ"
Waldemar Bartosz
|
|
¦wiatowy Dzieñ
Pamiêci Ofiar Wypadków przy Pracy
Granice upodlenia polskiej pracy
Kazimierz Pasternak
Ponad 70 spo³ecznych inspektorów pracy i dzia³aczy
zak³adowych organizacji NSZZ “Solidarno¶æ” wziê³o udzia³ w zorganizowanym
24 kwietnia br. przez Zarz±d Regionu "Solidarno¶ci" ¦wiêtokrzyskiej seminarium
dla upamiêtnienia ¦wiatowego Dnia Pamiêci Ofiar Wypadków przy Pracy. Po
oficjalnym otworzeniu i powitaniu uczestników seminarium i zaproszonych
go¶ci przez Waldemara Bartosza - Przewodnicz±cego Zarz±du Regionu "Solidarno¶ci"
¦wiêtokrzyskiej, g³os zabra³ ni¿ej podpisany, przypominaj±c historiê og³oszenia
¦wiatowego Dnia Pamiêci Ofiar Wypadków przy Pracy, oraz sygnalizuj±c najbardziej
niebezpieczne problemy zagra¿aj±ce zdrowiu i ¿yciu ludzi pracy. Minut±
ciszy uczczono pamiêæ tych, którzy zginêli na stanowiskach pracy w 2002r.
Anna Pawlino - Dyrektor Inspektoratu Ochrony ¦rodowiska
¦wiêtokrzyskiego Urzêdu Wojewódzkiego w swoim wyst±pieniu przedstawi³a
sposób prowadzenia kontroli, stan zagro¿enia ¶rodowiska naturalnego, skutki
³amania prawa w zakresie ochrony ¶rodowiska i katastrofalny stan gospodarowania
odpadami. Cywilizacyjnym zagro¿eniem dla zdrowia cz³owieka jest nadmierny
ha³as. Z kolei Anna Zamojska - Kierownik Dzia³u Higieny Wojewódzkiej Stacji
Sanitarno - Epidemiologicznej w Kielcach w swoim wyst±pieniu przypomnia³a
definicjê choroby zawodowej, g³ówne zadania jakie ma do spe³nienia Stacja
Sanitarno - Epidemiologiczna w zakresie profilaktyki zapobiegaj±cej chorobom
zawodowym, oraz najczê¶ciej rejestrowane czynniki degraduj±ce w znacznym
stopniu zdrowie pracowników. Bardzo niepokoj±cym zjawiskiem jest brak profilaktycznych
dzia³añ ze strony zak³adów pracy w zakresie specyfiki zagro¿eñ stanowiskowych
co uniemo¿liwia zdefiniowanie czynników oddzia³ywuj±cych ujemnie na zdrowie
i stan psychofizyczny pracownika.
Wypadki przy pracy, ich przyczyny, postêpowanie
powypadkowe i dane statystyczne w tym zakresie to temat wyk³adów poprowadzonych
przez Jadwigê Pechtê - zastêpcê dyrektora Okrêgowej Inspekcji Pracy w Kielcach,
oraz nadinspektora OIP Kielce - Kazimierza Kochañskiego. W stosunku do
dwóch poprzednich lat, w roku 2002 nast±pi³ spadek ogólnej liczby wypadków
przy pracy w województwie ¶wiêtokrzyskim, ale nast±pi³ znacz±cy wzrost
liczby wypadków ¶miertelnych. Na wysokim poziomie utrzymuje siê stan wypadków
ciê¿kich. Nie ma poprawy odno¶nie ilo¶ci zatrudnionych w warunkach zagro¿enia.
Brak postêpu w kwestii odnotowywanych przypadków chorób zawodowych. Dramatyczna
sytuacja pod wzglêdem bhp utrzymuje siê w rolnictwie. Szczególnie niepokoj±cy
jest rosn±cy udzia³ dzieci dotkniêtych skutkami wypadków.
Po zakoñczeniu seminarium odby³a siê konferencja
prasowa. Przedstawiciele prasy, radia i telewizji mieli okazjê zapoznania
siê z aktualnymi problemami w sferze bezpieczeñstwa pracy, skal± zagro¿eñ
i podejmowanymi dzia³aniami ograniczaj±cymi istniej±ce zagro¿enia.
1 maja w Ko¶ciele ¦w. Józefa Robotnika w Kielcach
odprawiona zosta³a msza ¶wiêta w intencji pracowników, którzy ponie¶li
¶mieræ na stanowiskach pracy. We mszy wziêli udzia³ delegacje zak³adowych
struktur NSZZ "Solidarno¶æ", przedstawiciele Zarz±du Regionu i mieszkañcy
Kielc. Licznie zgromadzone by³y poczty sztandarowe NSZZ "Solidarno¶æ".
|
|
TYGODNIK
SOLIDARNO¦Æ ¦WIÊTOKRZYSKA
Nr 448
|
Komitet Wy¿szych Inspektorów Pracy
Waldemar Bartosz
Igranie z nieszczê¶ciem
Kazimierz
Pasternak
Z³o dobrem zwyciê¿a³
Kazimierz
Pasternak
Porady prawne
Zasi³ek wyrównawczy
Katarzyna
Wronka
Dokumentowanie zasi³ku macierzyñskiego
Katarzyna
Wronka
Jak d³ugo bezrobotny mo¿e pobieraæ zasi³ek
Gra¿yna Lis
Wierni Chrystusowi
Kazimierz
Pasternak |
|
Europejskie prawo
pracy (13)
Komitet Wy¿szych Inspektorów Pracy
Waldemar Bartosz
Komisja Europejska decyzj± z dnia 12 lipca 1995r.
powo³a³a wymieniony Komitet. Sk³ada on siê z przedstawicieli inspekcji
pracy pañstw cz³onkowskich. Ma on za zadanie rozwi±zywanie praktycznych
problemów zwi±zanych z prawid³owym wdra¿aniem i stosowaniem ustawodawstwa
wspólnotowego w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeñstwa miejsca pracy.
W decyzji okre¶lone zosta³y cele Komitetu. S± to:
-
okre¶lenie wspólnych zasad inspekcji pracy w dziedzinie
ochrony zdrowia i bezpieczeñstwa w miejscu pracy oraz wypracowanie metod
oceny krajowych systemów inspekcji w odniesieniu do tych metod,
-
promowanie wiedzy w zakresie inspekcji pracy,
-
wymiana do¶wiadczenia miedzy krajowymi s³u¿bami inspekcji
pracy w zakresie wdra¿ania ustawodawstwa wspólnotowego dotycz±cego ochrony
bezpieczeñstwa ochrony zdrowia i bezpieczeñstwa pracy,
-
promowanie wymiany inspektorów pracy miêdzy krajowymi
administracjami oraz opracowanie programów szkoleniowych dla inspektorów,
-
przygotowanie oraz publikacja dokumentów maj±cych na
celu u³atwienie dzia³añ prowadzonych przez inspektorów pracy,
-
wypracowanie wiarygodnego i skutecznego systemu szybkiej
wymiany informacji miêdzy inspektorami pracy w zakresie wszelkich problemów
zwi±zanych z nadzorowaniem wdra¿ania wspólnotowego ustawodawstwa dotycz±cego
ochrony zdrowia i bezpieczeñstwa w miejscu pracy,
-
analiza mo¿liwo¶ci wp³ywu ró¿nych decyzji Wspólnoty
na dzia³ania inspekcji pracy.
W sk³ad Komitetu wchodzi po dwóch przedstawicieli z
ka¿dego pañstwa cz³onkowskiego, mianowanych przez Komisje na wniosek tego
pañstwa. Kadencja cz³onków trwa trzy lata i mo¿e byæ przed³u¿ona.
Z chwil± uzyskania cz³onkostwa strona polska powinna
wyznaczyæ przedstawicieli Pañstwowej Inspekcji Pracy i Pañstwowej Inspekcji
Sanitarnej do prac w Komitecie. |
|
¦wiatowy Dzieñ Pamiêci
Ofiar Wypadków przy Pracy
IGRANIE Z NIESZCZʦCIEM
Kazimierz Pasternak
Mimo wielkiego postêpu nauki i techniki, usprawnienia
metod produkcji, zdalnych systemów sterownia, komputerowych wynalazków
i kosmicznych osi±gniêæ ci±gle na stanowiskach pracy gin± ludzie. Tak jest
i w Polsce. Ostatnie miesi±ce a¿ nadto dowiod³y jak niebezpiecznie sta³y
siê nasze budowy i kopalnie. Jak trudno zapanowaæ nad bezpieczeñstwem pracy
polskich rolników i ich dzieci. Co roku wzrasta ilo¶æ wypadków ciê¿kich.
Czy tych tragedii w przysz³o¶ci da siê unikn±æ? Jakie dzia³ania trzeba
podejmowaæ aby pracownicy znacznie wiêcej uwagi po¶wiêcali pracy bezpiecznej
i zdawali sobie sprawê z istniej±cych zagro¿eñ. ¯niwo ¶mierci polskich
górników dowodzi czym koñczy siê bagatelizowanie podstawowych przepisów
bezpieczeñstwa pracy, pogoñ za zyskiem i ekonomiczny prymat nad cz³owiekiem,
tak bardzo lansowany. Ka¿dy wypadek, ¶mieræ i kalectwo cz³owieka to dramat
osobisty, rodzinny i spo³eczny. To zaprzeczenie godno¶ci cz³owieka. To
wreszcie zaniedbania i lekcewa¿enie podstawowych norm bezpieczeñstwa pracy.
Przed nami d³ugi proces szkoleñ, przekonywania, napomnieñ i instrukta¿owych
wyja¶nieñ sprowadzaj±cych polsk± pracê w karby pracy bezpiecznej, gdzie
pracownik bêdzie najwa¿niejszy, bêdzie podmiotem i warto¶ci± a nie przedmiotem
i dodatkiem do maszyny jak to czêsto bywa. W procesie tym zaanga¿owanych
jest wiele wyspecjalizowanych firm maj±cych d³ugoletni± tradycjê eliminowania
zagro¿eñ. Mamy coraz doskonalsze przepisy, normy techniczne i opracowania.
W polskim prawie pracy coraz wiêcej sprawdzonych uregulowañ europejskiego
prawa odnosz±cego siê do bezpieczeñstwa i higieny pracy. ¦wiatowy Dzieñ
Pamiêci Ofiar Wypadków przy Pracy og³oszony przez MKWZZ ma uzmys³owiæ rz±dom,
pracodawcom, zwi±zkom zawodowym i pracownikom skalê nieszczê¶æ zwi±zanych
z wykonywaniem pracy. Pal±ca siê ¶wieca symbolizuje w tym dniu dramat ¶mierci
i kalectwa pracowników. NSZZ "Solidarno¶æ" na poziomie kraju oraz w poszczególnych
regionach gromadzi siê tego dnia na mszach ¶wiêtych modl±c siê za ofiary
wypadków przy pracy. Na organizowanych seminariach analizowane s± najczê¶ciej
wystêpuj±ce przyczyny wypadków przy pracy oraz dokonuje siê próby wypracowania
rozwi±zañ ograniczaj±cych dramat ludzkich nieszczê¶æ. Szczególna rola w
tym dniu przypada mediom, które winny popularyzowaæ pracê bezpieczn±.
"Solidarno¶æ" ¦wiêtokrzyska, zak³adowi inspektorzy
pracy mieli okazjê, podobnie jak to by³o w latach ubieg³ych, uczestniczyæ
w seminarium po¶wiêconemu pracy bezpiecznej. Na ile wypracowane podczas
seminarium wnioski poprawi± stan bezpieczeñstwa naszych zak³adów pracy,
czas poka¿e.
|
|
Imieniny Ks. Jerzego Popie³uszki
Z³o dobrem zwyciê¿a³
Kazimierz Pasternak
Mimo m³odego wieku, w±t³ego zdrowia, niewielkiego
kap³añskiego do¶wiadczenia i podziwianej skromno¶ci sta³ siê duchowym mocarzem
w walce ze z³em, tyrani± i bezprawiem. Jak to by³o mo¿liwe pytali nawet
ci, którzy go dobrze znali? Sk±d u niego tyle si³y, determinacji i mi³o¶ci
drugiego cz³owieka? Dla wszystkich znajdywa³ czas. Drzwi jego niewielkiego
mieszkania na ¿oliborskiej plebani by³y otwarte dla wszystkich. Nie dzieli³
ludzi na z³ych i dobrych. Nawet szpiclom i prze¶ladowcom potrafi³ za ¿ycia
przebaczyæ, widz±c w nich przede wszystkim cz³owieka. Stan wojenny by³
dla niego, podobnie jak dla milionów Polaków dramatyczn± prób± ratowania
wolno¶ci, solidarno¶ci i godno¶ci Narodu. Nie oszczêdza³ siê. Od pierwszych
chwil wojny w³adzy komunistycznej z "Solidarno¶ci±" i narodem w³±czy³ siê
aktywnie w pomoc potrzebuj±cym. By³ przede wszystkim kap³anem i st±d tak
g³êboko rozumia³ pogardzanych ludzi w godzinach wojennej batalii.
Nie ul±k³ siê pogró¿ek, prowokacji i zastraszenia.
Po ludzku cierpia³ widz±c hordy uzbrojonych po zêby funkcjonariuszy wy³apuj±cych
niewinnych ludzi zwi±zanych z "Solidarno¶ci±". Widzia³ zap³akanych, bitych,
aresztowanych i internowanych pe³nych wolno¶ciowego entuzjazmu Polaków,
których dopad³a niesprawiedliwa buta komunistycznych tyranów. By³ obecny
podczas sfingowanych procesów, organizowa³ pomoc prawn±, medyczn± i materialn±
dla wiêzionych, internowanych, pozbawionych pracy i ¶rodków do ¿ycia. By³
duchowym przewodnikiem ludzi pracy. Jego s³ynne na ca³y kraj kazania g³oszone
w ¿oliborskim sanktuarium podczas comiesiêcznych mszy za Ojczyznê dodawa³y
ducha rodakom, krzepi³y serca pokrzywdzonych, nakazywa³y z nadziej± d±¿yæ
w przysz³o¶æ i budzi³y w¶ciek³o¶æ partyjnego aparatu terroru. Ksi±dz Jerzy
Popie³uszko zorganizowa³ i po raz pierwszy prowadzi³ polski ¶wiat pracy
do Sanktuarium Matki Bo¿ej Czêstochowskiej. Wdziêczni za to wszystko co
uczyni³ mieszkañcy naszego kraju, ró¿norakich wspólnot i przedstawiciele
innych narodowo¶ci czcz± Jego pamiêæ modl±c siê o rych³± beatyfikacjê.
"Solidarno¶æ" ¦wiêtokrzyska funduj±c pomniki ku Jego czci przy Sanktuarium
na warszawskim ¯oliborzu oraz w Kielcach przy Katedrze oddaje ho³d wielkiemu
kap³anowi, patriocie, kapelanowi "Solidarno¶ci". Nie tylko w dniu imienin,
ale ka¿dego dnia pod Jego pomnikiem mieszkañcy Kielc, ludzie "Solidarno¶ci"
i przypadkowi przechodnie zapalaj± znicze, k³ad± kwiaty i modl± siê w Jego
intencjach.
Tak jak to jest co roku 23 kwietnia AD.2003– dzieñ
Imienin Ks. Jerzego by³ dniem modlitwy i skupienia za kap³ana.
|
|
PORADY PRAWNE
Jakim ograniczeniom podlega wysoko¶æ zasi³ku dla
bezrobotnych? Czy jest to zale¿ne tak¿e od wysoko¶ci podstawy wymiaru zasi³ku?
Ustawa o ¶wiadczeniach pieniê¿nych z ubezpieczenia
spo³ecznego w razie choroby lub macierzyñstwa nie przewiduje ¿adnych ograniczeñ
kwoty stanowi±cej podstawê wymiaru zasi³ku chorobowego. Ograniczeniu podlega
jednak podstawa wymiaru zasi³ku chorobowego przys³uguj±cego za okres po
ustaniu tytu³u ubezpieczenia chorobowego. Podstawa wymiaru zasi³ku chorobowego
nie mo¿e byæ wy¿sza ni¿ 200% przeciêtnego wynagrodzenia. Kwotê tê ustala
siê miesiêcznie, poczynaj±c od 3 miesi±ca kwarta³u kalendarzowego na okres
3 miesiêcy, na podstawie przeciêtnego wynagrodzenia z poprzedniego kwarta³u,
og³aszanego dla celów emerytalnych.
Jakie obowi±zki ma pracodawca wzglêdem pracowników,
którzy s± zatrudnieni na podstawie innej ni¿ umowa o pracê? Czy stosuje
siê do nich te same regulacje, które dotycz± pracowników zatrudnionych
na podstawie umowy o pracê?
Z dniem przejêcia zak³adu pracy lub jego czê¶ci przez
nowego pracodawcê, w trybie art. 23 1 k.p., jest on obowi±zany
zaproponowaæ nowe warunki pracy i p³acy pracownikom ¶wiadcz±cym dotychczas
pracê na innej podstawie ni¿ umowa o pracê (a wiêc powo³anie, mianowanie,
wybór, spó³dzielcza umowa o pracê). Powinien on tak¿e wskazaæ termin, nie
krótszy ni¿ 7 dni, w czasie którego pracownicy mog± z³o¿yæ o¶wiadczenie
o przyjêciu lub odmowie przyjêcia zaproponowanych im nowych warunków zatrudnienia.
W razie nieuzgodnienia nowych warunków pracy i p³acy dotychczasowy stosunek
pracy rozwi±zuje siê z up³ywem okresu równego okresowi wypowiedzenia, liczonego
od dnia, w którym pracownik z³o¿y³ o¶wiadczenie o odmowie przyjêcia zaproponowanych
warunków, lub od dnia, do którego mia³ takie o¶wiadczenie z³o¿yæ. Regulacje
takie nie dotycz± natomiast tych, którzy wykonuj± pracê na podstawie umów
cywilnoprawnych (zlecenia, umowy o dzia³o, czy umowy agencyjnej). W ¶wietle
przepisów
prawa pracy nie s± oni pracownikami.
Kto mo¿e pobieraæ alimenty z Funduszu Alimentacyjnego?
Jakie trzeba spe³niaæ warunki, aby te alimenty otrzymaæ?
¦wiadczenie alimentacyjne mo¿na otrzymywaæ z Funduszu
Alimentacyjnego po spe³nieniu kilku niezbêdnych warunków. Fundusz wyp³aca
¶wiadczenia w zastêpstwie tych, którzy s± zobowi±zani je op³acaæ. Osoba
uprawniona do ¶wiadczenia alimentacyjnego mo¿e domagaæ siê go z Funduszu
je¿eli zamieszkuje w Polsce i ma s±downie ustalone prawo do alimentów,
a egzekucja tych alimentów jest ca³kowicie lub czê¶ciowo bezskuteczna.
Dodatkowym warunkiem otrzymania alimentów jest kryterium
dochodowe. Obecnie, w okresie od 1 czerwca 2002r. do 31 maja 2003 roku,
¶wiadczenia z Funduszu przys³uguj±, je¿eli przeciêtny miesiêczny dochód
na osobê w rodzinie uprawnionego (osi±gniêty w roku kalendarzowym poprzedzaj±cym
ten okres) nie przekracza 612 z³. Pomimo przekroczenia tej granicy dochodu,
¶wiadczenie przys³uguje, je¶li kwota przekroczenia nie równowa¿y kwoty
¶wiadczenia, pod warunkiem, ¿e ¶wiadczenie przys³ugiwa³o choæby przez jeden
miesi±c w poprzednim okresie tj. od 1 czerwca 2001r. do 31 maja 2002 roku.
W przypadku utrzymywania siê z gospodarstwa rolnego przyjmuje siê, ¿e dochód
z jednego hektara przeliczeniowego gospodarstwa wynosi 274 z³.
Zagadnienia zwi±zane z otrzymywaniem ¶wiadczeñ alimentacyjnych
reguluje ustawa z dnia 18 lipca 1974 r. o funduszu alimentacyjnym (Dz.U.
z roku 1991, nr 45, poz. 200 z pó¼n. zm.).
Kolejny rok jestem zatrudniona na podstawie umowy
o pracê na czas okre¶lony. Czy pracodawca mo¿e przenie¶æ mnie na sta³e
do pracy w innym biurze, bez zmiany umowy o pracê? W jaki sposób mo¿na
zmieniæ miejsce ¶wiadczenia pracy pracownika?
Umowa o pracê okre¶la miêdzy innymi miejsce ¶wiadczenia
pracy i jest to jeden z podstawowych warunków umowy. Zmiana miejsca ¶wiadczenia
pracy mo¿e byæ dokonana przez porozumienie stron, albo za pomoc± wypowiedzenia
zmieniaj±cego, gdy strony przewidzia³y mo¿liwo¶æ jej wcze¶niejszego rozwi±zania
(art. 33 Kodeksu pracy). Umowa o pracê na czas okre¶lony jest umow± terminow±,
która co do zasady ulega rozwi±zaniu z up³ywem czasu, na jaki zosta³a zawarta.
Je¿eli jednak umowa zosta³a zawarta na okres d³u¿szy, ni¿ 6 miesiêcy, strony
mog± przewidzieæ mo¿liwo¶æ jej wcze¶niejszego rozwi±zania z a dwutygodniowym
wypowiedzeniem. Umowê zawart± na czas okre¶lony mo¿na rozwi±zaæ, a wiêc
tak¿e zmieniæ na mocy porozumienia stron. Wówczas zmiana obowi±zuje od
momentu wskazanego w porozumieniu. Je¿eli porozumienie stron przewiduje,
¿e od konkretnego dnia miejscem pracy pracownika jest siedziba pracodawcy,
znajduj±ca siê w innej miejscowo¶ci, to taka umowa jest wa¿na i nowe miejsce
pracy jest od tej chwili wi±¿±ce dla pracownika i dla pracodawcy.
Je¶li strony nie osi±gn± porozumienia, wówczas pracodawca
mo¿e zmieniæ miejsce pracy poprzez wypowiedzenie zmieniaj±ce. Wypowiedzenie
zmieniaj±ce miejsce ¶wiadczenia pracy powinno byæ dokonane na pi¶mie. Je¶li
pracownik przyjmie zaproponowane warunki pracy, nowe warunki zaczynaj±
obowi±zywaæ. Je¶li jednak ich nie przyjmie, umowa rozwi±zuje siê z up³ywem
okresu dokonanego wypowiedzenia (czyli dwa tygodnie).
|
|
ZASI£EK WYRÓWNAWCZY
Katarzyna Wronka
Zasi³ek wyrównawczy przys³uguje ubezpieczonemu bêd±cemu
pracownikiem ze zmniejszon± sprawno¶ci± do pracy, który wykonuje pracê
-
w zak³adowym lub miêdzyzak³adowym o¶rodku rehabilitacji
zawodowej, lub
-
u pracodawcy na wyodrêbnionym stanowisku pracy, dostosowanym
do potrzeb adaptacji lub przyuczenia do okre¶lonej pracy.
Zasi³ek w takich sytuacjach przys³uguje, je¿eli miesiêczne
wynagrodzenie pracownika ze zmniejszon± sprawno¶ci± do pracy osi±gane podczas
rehabilitacji jest ni¿sze od przeciêtnego miesiêcznego wynagrodzenia bêd±cego
podstaw± wymiaru zasi³ku chorobowego. Zatem zasi³ek wyrównawczy jest ró¿nic±
pomiêdzy wynagrodzeniem osi±ganym podczas rehabilitacji zawodowej a poprzednio
otrzymywanym wynagrodzeniem.
Prawo do zasi³ku wyrównawczego ustaje z dniem zakoñczenia
rehabilitacji zawodowej i przeniesienia pracownika do innej pracy - nie
pó¼niej jednak ni¿ po 24 miesi±cach od dnia, w którym ubezpieczony podj±³
rehabilitacjê. Prawo do tego zasi³ku ustaje tak¿e gdy lekarz orzecznik
ZUS - z uwagi na stan zdrowia ubezpieczonego - orzeka, ¿e dalsza rehabilitacja
zawodowa jest niecelowa. Zasi³ek nie przys³uguje tak¿e ubezpieczonemu,
który jest uprawniony do emerytury lub renty z tytu³u niezdolno¶ci do pracy. |
|
DOKUMENTOWANIE
ZASI£KU MACIERZYÑSKIEGO
Katarzyna Wronka
W celu uzyskania i wyp³aty zasi³ku macierzyñskiego
nale¿y przed³o¿yæ nastêpuj±ce dokumenty:
-
za¶wiadczenie lekarskie o przewidywanej dacie porodu
lub skrócony odpis aktu urodzenia,
-
za¶wiadczenie pracodawcy o okresie udzielonego urlopu
macierzyñskiego, je¿eli zasi³ek macierzyñski bêdzie wyp³acany przez ZUS.
Je¿eli nast±pi³ zgon ubezpieczonej lub porzuci³a ona
dziecko, dowodem do przyznania zasi³ku macierzyñskiego ubezpieczonemu -
uprawnionemu do zasi³ku - ojcu dziecka lub innemu ubezpieczonemu, jest:
-
skrócony odpis aktu urodzenia dziecka,
-
za¶wiadczenie pracodawcy o okresie udzielonego urlopu
macierzyñskiego - w razie wyp³aty zasi³ku przez ZUS,
-
za¶wiadczenie p³atnika zasi³ku o okresie wyp³aty zasi³ku
macierzyñskiego ubezpieczonej - matce dziecka,
-
o¶wiadczenie o porzuceniu dziecka (w przypadku porzucenia
dziecka przez ubezpieczon± - jego matkê).
Przyznanie i wyp³ata zasi³ku macierzyñskiego po ustaniu
ubezpieczenia chorobowego, je¿eli ubezpieczenie to usta³o w okresie ci±¿y
z powodu og³oszenia upad³o¶ci lub likwidacji pracodawcy, nastêpuje na podstawie:
-
za¶wiadczenia lekarskiego stwierdzaj±cego stan ci±¿y
w okresie zatrudnienia,
-
¶wiadectwa pracy lub innego dokumentu potwierdzaj±cego
rozwi±zanie stosunku pracy z powodu og³oszenia upad³o¶ci lub likwidacji
pracodawcy,
-
skróconego odpisu aktu urodzenia dziecka.
Dowodami do przyznania i wyp³aty zasi³ku macierzyñskiego
po ustaniu ubezpieczenia chorobowego, je¿eli ubezpieczenie to usta³o na
skutek rozwi±zania stosunku pracy z naruszeniem przepisów prawa s±:
-
za¶wiadczenie lekarskie stwierdzaj±ce stan ci±¿y w okresie
zatrudnienia,
-
prawomocne orzeczenie s±du o rozwi±zaniu stosunku pracy
z naruszeniem przepisów prawa,
-
skrócony odpis aktu urodzenia dziecka.
Je¿eli przed³u¿ono umowê do dnia porodu, wówczas do
przyznania i wyp³aty zasi³ku macierzyñskiego po ustaniu ubezpieczenia chorobowego
wymagane jest:
-
za¶wiadczenie lekarskie stwierdzaj±ce przewidywan± datê
porodu lub skrócony odpis aktu urodzenia dziecka,
-
¶wiadectwo pracy lub inny dokument stwierdzaj±cy rodzaj
zawartej umowy o pracê i datê rozwi±zania stosunku pracy.
Dowodami przyznania i wyp³aty zasi³ku chorobowego z
tytu³u przyjêcia dziecka na wychowanie s± za¶wiadczenia s±du opiekuñczego
o wyst±pieniu do s±du z wnioskiem o przysposobienie dziecka lub przyjêcie
dziecka na wychowanie w ramach rodziny zastêpczej zwieraj±ce informacjê
o dacie urodzenia dziecka. Je¿eli zasi³ek macierzyñski bêdzie wyp³aca³
ZUS, nale¿y przedstawiæ dodatkowo za¶wiadczenie pracodawcy o okresie udzielonego
urlopu na warunkach urlopu macierzyñskiego.
W przypadku skrócenia przez matkê dziecka okresu
pobierania zasi³ku macierzyñskiego, przyznanie i wyp³ata zasi³ku macierzyñskiego
ojcu dziecka nastêpuje na podstawie:
-
skróconego odpisu aktu urodzenia dziecka,
-
za¶wiadczenia o okresie pobierania zasi³ku macierzyñskiego
przez matkê dziecka oraz o okresie przys³uguj±cego jej zasi³ku macierzyñskiego,
wystawionego przez p³atnika zasi³ku, a tak¿e w przypadku:
-
ubezpieczonego bêd±cego pracownikiem – za¶wiadczenie
pracodawcy o okresie udzielonego urlopu macierzyñskiego,
-
ubezpieczonego prowadz±cego dzia³alno¶æ pozarolnicz±,
-
o¶wiadczenie ojca dziecka o przerwaniu prowadzenia tej
dzia³alno¶ci,
-
pozosta³ych ubezpieczonych - za¶wiadczenie o przerwaniu
dzia³alno¶ci zarobkowej.
Przyznanie i wyp³ata zasi³ku macierzyñskiego w wysoko¶ci
zasi³ku macierzyñskiego przys³uguj±cego w razie rozwi±zania z pracownic±
umowy o pracê w okresie ci±¿y z powodu og³oszenia upad³o¶ci lub likwidacji
pracodawcy i niemo¿no¶ci zapewnienia innego zatrudnienia nastêpuje na podstawie:
-
za¶wiadczenia lekarskiego stwierdzaj±cego stan ci±¿y
w okresie zatrudnienia,
-
¶wiadectwa pracy lub innego dokumentu potwierdzaj±cego
rozwi±zanie stosunku pracy z powodu og³oszenia upad³o¶ci lub likwidacji,
-
za¶wiadczenia powiatowego urzêdu pracy o braku propozycji
innego zatrudnienia.
|
|
Jak d³ugo bezrobotny
mo¿e pobieraæ zasi³ek
Gra¿yna Lis
D³ugo¶æ pobierania zasi³ku przez bezrobotnego zosta³a
zró¿nicowana w zale¿no¶ci od sytuacji na lokalnym rynku pracy i wynosi:
a) 6 miesiêcy - dla bezrobotnych zamieszka³ych w
okresie pobierania zasi³ku na obszarze dzia³ania powiatowego urzêdu pracy,
je¿eli stopa bezrobocia na tym obszarze do 30 czerwca roku poprzedzaj±cego
dzieñ nabycia prawa do zasi³ku nie przekroczy³a przeciêtnej stopy bezrobocia
w kraju,
b) 12 miesiêcy - dla bezrobotnych zamieszka³ych
w okresie pobierania zasi³ku na obszarze dzia³ania powiatowego urzêdu pracy,
na którym stopa bezrobocia 30 czerwca roku poprzedzaj±cego dzieñ nabycia
prawa do zasi³ku by³a wy¿sza od przeciêtnej stopy bezrobocia w kraju,
c) 18 miesiêcy - dla bezrobotnych:
- zamieszka³ych w dniu nabycia prawa do zasi³ku
i w okresie jego pobierania na obszarze dzia³ania powiatowego urzêdu pracy,
na którym stopa bezrobocia 30 czerwca roku poprzedzaj±cego dzieñ nabycia
prawa do zasi³ku przekracza³a dwukrotnie przeciêtn± stopê bezrobocia w
kraju, a jednocze¶nie bezrobotny ma na utrzymaniu co najmniej jedno dziecko
w wieku 15 lat, a ma³¿onek bezrobotnego jest tak¿e bezrobotnym i tak¿e
utraci prawo do zasi³ku z powodu up³ywu okresu jego pobierania.
|
|
Wierni Chrystusowi
Kazimierz Pasternak
Kilka tysiêcy osób uczestniczy³o w Drodze Krzy¿owej
ulicami Kielc. By³o to znacznie wiêcej ni¿ w roku ubieg³ym. Przewa¿a³a
m³odzie¿ szkó³ ¶rednich. Przewodniczyli uroczystej modlitwie Ks. Biskup
Ordynariusz Kielecki Kazimierz Ryczan i Biskup Marian Florczyk.
Swój pocz±tek, podobnie jak to by³o w latach ubieg³ych
Droga Krzy¿owa wziê³a u stóp Ko¶cio³a pod wezwaniem ¦w. Wojciecha. Nastêpnie
jej uczestnicy przeszli ulic± Bodzentyñsk±, na Rynek, obok Ratusza, dalej
ulic± Le¶n±, Kapituln± do Bazyliki Katedralnej. Rozwa¿ania poszczególnych
Stacji Drogi Krzy¿owej prowadzi³a m³odzie¿ poszczególnych szkó³ i wspólnot
religijnych, harcerze i klerycy. Przedstawiciele "Solidarno¶ci" przygotowali
i poprowadzili modlitwê przy XII Stacji Drogi Krzy¿owej, usytuowanej w
bezpo¶redniej blisko¶ci Pomnika S³ugi Bo¿ego Ks. Jerzego Popie³uszki. Jak¿e
aktualne, g³êbokie i dramatyczne by³y s³owa modlitwy odnosz±ce siê wprost
do bólu i dramatu bestialsko mêczonego Ks. Jerzego Popie³uszki. Przy Pomniku
zapalono znicze. Krzy¿ do nastêpnej XIII Stacji przenie¶li reprezentanci
"Solidarno¶ci". Na zakoñczenie Drogi Krzy¿owej Biskup Ordynariusz Kazimierz
Ryczan pob³ogos³awi³ uczestników modlitewnego zgromadzenia w piêknym wnêtrzu
Kieleckiej Bazyliki Katedralnej dziêkuj±c za obecno¶æ w tym roku. Wszyscy
obecni i ca³e Kielce ju¿ zosta³y zaproszone do udzia³u w modlitwie Drogi
Krzy¿owej w przysz³ym roku.
|
|
TYGODNIK SOLIDARNO¦Æ
¦WIÊTOKRZYSKA
Nr 447
|
Europejska Agencja do
Spraw Bezpieczeñstwa i Zdrowia Pracy
Waldemar Bartosz
Trud siê op³aci³
Kazimierz
Pasternak
Z Delegatury W³oszczowa
Mieczys³aw
Gójski
Drwa r±bi±, wióry lec±
Kazimierz
Pasternak
Porady prawne
Urlop za pierwszy dzieñ choroby nie jest
mo¿liwy
Katarzyna
Wronka
Kto ma prawo do zasi³ku
Gra¿yna Lis |
|
Europejskie
prawo pracy (12)
Europejska Agencja do spraw Bezpieczeñstwa i Zdrowia
Pracy
Waldemar Bartosz
Agencja ta zosta³a powo³ana Rozporz±dzeniem Rady
Europy z dnia 18 lipca 1994r.(nr 2062/94), znowelizowanym w dn. 29 czerwca
1995r. (nr 1643/95). Celem ustanowienia tej instytucji jest uzyskanie jak
najwiêkszych korzy¶ci na poziomie Wspólnoty z informacji uzyskanych od
organizacji istniej±cych w poszczególnych pañstwach cz³onkowskich, które
umo¿liwiaj± wybór odpowiednich i najw³a¶ciwszych ¶rodków, jakie nale¿y
podj±æ w celu ochrony zdrowia i bezpieczeñstwa pracowników. Informacje
te powinny zawieraæ dane techniczne, naukowe i ekonomiczne do wykorzystania
w dziedzinie zdrowia i bezpieczeñstwa pracy. W tym celu Agencja, zgodnie
z Rozporz±dzeniem:
-
zbiera i rozpowszechnia informacje techniczne, ekonomiczne
i naukowe w¶ród pañstw cz³onkowskich i zainteresowanych osób; na podstawie
tych danych mo¿na okre¶liæ krajowe priorytety i programy oraz zapewniæ
wsparcie w ich realizacji,
-
promuje i wspiera wspó³pracê oraz wymianê informacji
i do¶wiadczeñ pomiêdzy pañstwami cz³onkowski, ³±cznie z informacjami o
programach szkoleniowych ,
-
gromadzi i udostêpnia informacje o zagadnieniach zwi±zanych
z bezpieczeñstwem i zdrowiem od i do krajów trzecich i organizacji miêdzynarodowych,
-
udostêpnia konieczne informacje o sposobach i ¶rodkach
stosowanych do wprowadzenia dzia³añ prewencyjnych ze szczególnym uwzglêdnieniem
ma³ych i ¶rednich przedsiêbiorstw,
-
bierze udzia³ w opracowaniu przysz³ych programów dzia³ania
Wspólnoty zwi±zanych z ochron± bezpieczeñstwa i zdrowia w pracy.
Organem Agencji jest Rada Administracyjna, sk³adaj±ca
siê z 48 cz³onków, z których 15 reprezentuje rz±dy pañstw cz³onkowskich,
tyle samo reprezentuje pracodawców oraz przedsiêbiorców (zwi±zki zawodowe),
ponadto 3 cz³onków reprezentuje Komisjê Europejsk±. Na czele wspomnianej
Rady stoi Dyrektor odpowiedzialny za:
-
w³a¶ciwe przygotowanie i wykonanie decyzji i programów
przyjêtych przez Radê Administracyjn±,
-
przygotowanie i publikacjê raportu zawieraj±cego roczne
sprawozdanie z dzia³añ Agencji.
Z chwil± uzyskania cz³onkostwa w Unii Europejskiej strona
polska powinna delegowaæ do Rady Administracyjnej Agencji przedstawicieli
rz±du oraz przedstawicieli organizacji pracodawców i pracowników (zwi±zków
zawodowych) |
|
Trud siê
op³aci³
Kazimierz Pasternak
Po wielu miesi±cach ró¿norakich starañ, organizacyjnych
decyzji, architektonicznej wizji i budowlanego trudu zosta³ otwarty i po¶wiêcony
nowy budynek ¦wiêtokrzyskiej "Solidarno¶ci" przy ul. Planty 16 w Kielcach.
Dzieñ 9 kwietnia AD 2003 na sta³e zadomowi³ siê w kronikarskiej dokumentacji
¦wiêtokrzyskiej "Solidarno¶ci". Mimo ch³odu i zimowej scenerii da³o siê
zauwa¿aæ tego dnia wzruszenie, ciekawo¶æ i oczekiwanie przedstawicieli
zak³adowych struktur NSZZ "Solidarno¶æ" z terenu regionu, oraz zaproszonych
go¶ci, sympatyków naszego Zwi±zku i zwyk³ych ludzi. Obecny na uroczysto¶ci
otwarcia i po¶wiêcenia nowej siedziby "Solidarno¶ci" ¦wiêtokrzyskiej przewodnicz±cy
Komisji Krajowej Janusz ¦niadek spotka³ siê wcze¶niej z przedstawicielami
zak³adowych organizacji NSZZ "Solidarno¶æ". Dla wielu by³a to pierwsza
okazja do poznania wybranego na XV KZD przewodnicz±cego w³adz krajowych
"Solidarno¶ci". W swoim krótkim wyst±pieniu przewodnicz±cy Janusz ¦niadek
przedstawi³ najwa¿niejsze zadania dla Zwi±zku w najbli¿szych tygodniach,
którymi miêdzy innymi s±; przygotowanie ogólnopolskiej akcji protestacyjnej
w obronie godno¶ci pracowników i zakoñczenia zbiórki podpisów prowadzonej
od stycznia przez "Solidarno¶æ" pod obywatelska inicjatyw± ustawodawcz±
maj±c± na celu ochronê tych, którzy uzyskali niezbêdny do emerytury sta¿
pracy, ale nie osi±gnêli jeszcze wieku emerytalnego. Z uwagi na ograniczony
czas zaledwie kilka pytañ skierowanych zosta³o do przewodnicz±cego. Nie
ma "Solidarno¶ci" Janusz ¦niadka i Mariana Krzaklewskiego – jest jedna
"Solidarno¶æ", to odpowied¼ na jedno z pytañ.
Punktualnie o godzinie 17.00 uroczystego otwarcia
nowej siedziby "Solidarno¶ci" dokonali specjalnie przyozdobionym kluczem
zaproszeni na uroczysto¶æ: J.E. Ks. Biskup Kazimierz Ryczan – Ordynariusz
Kielecki oraz Janusz ¦niadek – Przewodnicz±cy Komisji Krajowej NSZZ "Solidarno¶æ".
Symboliczny klucz otrzyma³ nastêpnie z r±k Janusz ¦niadka, Przewodnicz±cy
"Solidarno¶ci" ¦wiêtokrzyskiej Waldemar Bartosz. Po otwarciu licznie zgromadzeni
uczestnicy uroczysto¶ci z m.in. Prezydentem Kielc Wojciechem Lubawskim,
Burmistrzem Piñczowa £ukaszem £aganowskim, Ksiêdzem Rektorem WSD w Kielcach
Kazimierzem Gurd±, Duszpasterzem "Solidarno¶ci" ¦wiêtokrzyskiej Ks. Stanis³awem
Kowalskim, i przyjacielem "Solidarno¶ci" Ks. Pra³atem Józefem Wójcikiem
i proboszczem parafii N.M.P. w Kielcach Ks. Edwardem Skotnickim przeszli
na pi±te piêtro do sali spotkañ, gdzie odby³a siê pod przewodnictwem Biskupa
Ordynariusza uroczysto¶æ b³ogos³awieñstwa wszystkich pracuj±cych w nowo
otwartym budynku i wszystkich przybywaj±cych w jego mury. Nastêpnie po¶wiêcone
zosta³y krzy¿e i pomieszczenia. Przewodnicz±cy Janusz ¦niadek pogratulowa³
"Solidarno¶ci" ¦wiêtokrzyskiej nowo otwartej siedziby, ¿ycz±c skuteczno¶ci
w rozwi±zywaniu pracowniczych problemów. ¯yczenia przekaza³ równie¿ Wojciech
Lubawski – Prezydent Kielc. Przy stole szwedzkim by³a okazja do rozmów
z zaproszonymi go¶æmi. Szczególny go¶æ siê Janusz ¦niadek, po konferencji
prasowej d³ugo rozmawia³ z przedstawicielami zak³adowych struktur NSZZ
"Solidarno¶æ".
(patrz zdjêcia w Archiwum)
|
|
Z Delegatury
W³oszczowa
Mieczys³aw Gójski
Zgodnie z ustaleniami przyjêtymi na jednym z pierwszych
– w tej kadencji –posiedzeñ Zarz±du Regionu, 10 kwietnia br. cz³onkowie
prezydium odbyli bezpo¶rednie spotkania z zak³adowymi organizacjami zwi±zkowymi
z Delegatury W³oszczowa. Na terenie tej Delegatury funkcjonuje 11 organizacji
zwi±zkowych. Zrzeszaj± one w sumie blisko 900 cz³onków. Delegaturze przewodniczy
cz³onek Zarz±du Regionu ¦wiêtokrzyskiego – Jacek Sienkiewicz. Bezpo¶rednie
spotkania cz³onków prezydium z Komisjami Zak³adowymi maj± za zadanie przede
wszystkim poznanie najbardziej nurtuj±cych pracowników problemów, zdiagnozowanie
ich przyczyn i ewentualne wypracowanie metod ich rozwi±zania. Spotkania
takie to tak¿e mo¿liwo¶æ bezpo¶redniego zaprezentowania wszystkich ofert,
którymi dysponuje zwi±zek wobec swoich cz³onków oraz okazja aby poznaæ
ich potrzeby, których oczekuj± od centrali regionalnej i krajowej. By³a
wiêc to kolejna okazja aby dowiedzieæ siê czego oczekuj± nasi zwi±zkowcy
w dziedzinie szkoleñ, informacji czy struktury zwi±zku. Jednoczesna – kompleksowa
– obecno¶æ w organizacjach zak³adowych na terenie ca³ej Delegatury daje
równie¿ obraz funkcjonowania zwi±zku na terenie ca³ego powiatu. Obraz ten
pokazuje oczywi¶cie sytuacjê tylko w tych firmach i instytucjach, w których
funkcjonuje NSZZ “Solidarno¶æ”.
Sytuacja firm w powiecie w³oszczowskim i dzia³aj±cych
w nich organizacji zwi±zkowych na tle ca³ego województwa jest zadawalaj±ca.
Nie oznacza to oczywi¶cie, ¿e wszystko jest dobrze i nie ma problemów.
Oczywi¶cie problemy s±. Ale ich skala jest zdecydowanie mniejsza ni¿ w
takich powiatach jak np. ostrowiecki czy starachowicki. Zdecydowanie najlepsza
sytuacja spo¶ród tamtejszych firm wystêpuje w Zak³adach Wapienniczych Lhoist
“Bukowa”. Zarówno wysoko¶æ wynagrodzeñ jak i sfera ¶wiadczeñ socjalnych
na tle dzisiejszej rzeczywisto¶ci s± imponuj±ce. Poprawne s± tam równie¿
relacje na p³aszczy¼nie zwi±zek zawodowy – pracodawca. Za dobr± nale¿y
uznaæ równie¿ sytuacjê w najwiêkszym zak³adzie tj. w³oszczowskim Stolbudzie.
W firmie tej funkcjonuje najwiêksza w powiecie, licz±ca blisko 500 cz³onków,
zak³adowa organizacja zwi±zkowa. Wiêkszych zastrze¿eñ do swych pracodawców
nie mieli równie¿ zwi±zkowcy z Domu Pomocy Spo³ecznej czy PSS–u. Gorsz±
opiniê od swych zwi±zkowców otrzymali pracodawcy z Nadle¶nictwa W³oszczowa
i Wytwórni Sylikatów w Ludyni. Wydaje siê jednak, ¿e najtrudniejsza sytuacja
wystêpuje w ZOZ–ie. Tragiczna wrêcz sytuacja ekonomiczna tamtejszego szpitala
wymusza spory i konflikty zwi±zku z pracodawc±.
W trakcie pobytu na terenie Delegatury cz³onkowie
prezydium mieli równie¿ przyjemno¶æ uczestniczyæ w Zespole Szkó³ Ponadgimnazjalnych
nr 2 w eliminacjach szkolnych organizowanego przez ZR Konkursie Wiedzy
o NSZZ “Solidarno¶æ”.
Zwieñczeniem dnia by³o zebranie przedstawicieli
Komisji Zak³adowych podsumowuj±ce ca³odniowe spotkania w zak³adach pracy.
Zebranie to odby³o siê w Starostwie Powiatowym gdzie mie¶ci siê biuro Delegatury
Zarz±du Regionu ¦wiêtokrzyskiego NSZZ “Solidarno¶æ”.
|
|
Drwa r±bi± , wióry
lec±
Kazimierz Pasternak
Le¶na restrukturyzacja nabiera tempa. Planowana jest
likwidacja Nadle¶nictwa Barycz, Daleszyce, Dobieszyn, Chmielnik i Zagnañsk.
Trwaj± zwolnienia pracowników zarówno w trybie indywidualnym jak równie¿
poprzez tzw. zwolnienia grupowe. Kilkunastu pracowników zatrudnionych w
sk³adnicach lasów pañstwowych znalaz³o siê na li¶cie na d³ugo przed uzgodnieniem
kryteriów zwolnieñ. W¶ród nich przewa¿ali pracownicy nale¿±cy do NSZZ "Solidarno¶æ"
w tym pe³ni±cy funkcjê zwi±zkowe. Na pytania Komisji Zak³adowej NSZZ "Solidarno¶æ"
w Sk³adnicy Lasów Pañstwowych Radom zabrak³o rzeczowych odpowiedzi dyrekcji
w ustawowym terminie. Dialog ze zwi±zkami zawodowymi w obecnej dobie zamordyzmu
przestaje byæ sztandarowym modelem dogadywania najistotniejszych problemów
pracowniczych, spo³ecznych, gospodarczych. Modna sta³a siê taktyka zaskakiwania.
Zak³adowa "Solidarno¶æ" w Zespole Sk³adnic Lasów Pañstwowych w Radomiu
zosta³a poproszona na rozmowy w sprawie porozumienia w sk³adzie zaszeregowanym
przez kierownictwo. Wyja¶nienie podstawowych przyczyn zamierzonego zwolnienia
grupowego, przedstawienie na pi¶mie podstawowych wska¼ników kosztowych,
perspektyw, zmian organizacyjnych i innych danych sprowadzone zosta³o do
ogólników i spó¼nionej odpowiedzi. Najwa¿niejsze to zwolniæ czêsto biednych,
d³ugoletnich i przypadkowo wybranych pracowników, szczególnie tych nale¿±cych
do NSZZ "Solidarno¶æ". Najczê¶ciej brak w tego rodzaju sytuacjach odpowiedzi
na ile tego rodzaju zwolnienia rozwi±¿± ekonomiczny problem. Rzadko postrzegany
jest dramatyczny los zwolnionego pracownika i jego rodziny. Szczegó³owych
planów restrukturyzowania lasów brak albo zosta³y przed zwi±zkami zawodowymi
utajnione. Na dyrekcji spoczywa obowi±zek konsultacji planów restrukturyzacyjnych
realizowanych w poszczególnych latach na poziomie nadle¶nictw z zak³adowymi
organizacjami zwi±zkowymi. Zaledwie w niektórych nadle¶nictwach wchodz±cych
w sk³ad Okrêgowej Dyrekcji Lasów Pañstwowych w Radomiu zak³adowe organizacje
zwi±zkowe NSZZ "Solidarno¶æ" zosta³y o tego rodzaju planach poinformowane.
Zabrak³o jednak i tam szczegó³owych analiz z wypracowaniem ostatecznych
wniosków pozwalaj±cych na uzyskanie maksymalnie korzystnych efektów ekonomicznych
i ograniczenie liczby zwolnionych pracowników. Brak wymaganych konsultacji
nie przeszkodzi³ w uruchomieniu trybu zwolnieñ pracowniczych. Faktem jest,
¿e niektórzy ze zwalnianych otrzymuj± propozycje wykonywania tej samej
pracy ale po uprzednim zarejestrowaniu dzia³alno¶ci gospodarczej tzw. “ZUL”
– Zak³ad Us³ug Le¶nych. Wówczas ZUL-e przejmuj± na siebie obowi±zek wykonywania
okre¶lonych w umowie prac le¶nych za ustalone pieni±dze w okre¶lonym czasie
i wysokiej jako¶ci. Przys³owiowy Kowalski do niedawna pracownik lasów przekszta³cony
w “ZUL” musi na w³asne ryzyko wyrobiæ normy, ponie¶æ koszty, zapomnieæ
o wypoczynku, "socjalu" i bhp. Musi te¿ op³acaæ sk³adki ZUS. Sam tego nie
zrobi wiêc zatrudnia rodzinê i przypadkowe osoby. St±d wypadki, zagro¿enia
i praca codziennie niemal bez przerw po to tylko aby nie wypa¶æ z gry i
mieæ szansê na zawarcie kolejnej umowy. Dla lasów jest to op³acalne. St±d
w najbli¿szej przysz³o¶ci wszyscy zatrudnieni w lasach pañstwowych na stanowiskach
fizycznych przekszta³ceni zostan± w ZUL-e, chyba ¿e tego nie zechc±. Restrukturyzacja
ma dopa¶æ tak¿e umys³owych. Podobnie delikatnie rozwa¿ana jest mo¿liwo¶æ
zmniejszenia ilo¶ci jednostek dyrekcyjnych w kraju. Brany jest tu pod uwagê
najprawdopodobniej model zaobserwowany w Finlandii. Fachowcy z bran¿y twierdz±,
¿e u nas jedynie has³a licz± siê i partykularne interesy, co nie ma nic
wspólnego z finlandzkim ustrojem gospodarowania lasami.
Wspomniana likwidacja piêciu nadle¶nictw ma powiêkszyæ
obszarowo inne, pozosta³e nadle¶nictwa, mog±ce skuteczniej uporaæ siê z
ochron± zasobów le¶nych i ich zagospodarowaniu. Czy tak bêdzie? Obeznani
w problemie le¶nictwa uwa¿aj±, ¿e tego typu molochy, przy braku wyspecjalizowanych,
kooperuj±cych z lasami firm s± zaprzeczeniem usprawnienia organizacji pracy
w lasach i wygospodarowaniu zysków. Jednym z problemów nie do zrealizowania
przy tej globalizacyjnej idei budowania molochowych nadle¶nictw bêdzie
kradzie¿ drzewa. Ju¿ obecnie ten z³odziejski proceder przybra³ rozmiary
patologii, któremu le¶nicy nie s± w stanie zaradziæ.
Oby nie od¿y³o w lasach has³o, co prywatne to lepsze
bo wtedy ze zwierzyn± krucho nie mówi±c ju¿ o zbieraczach grzybów.
|
|
Porady prawne
Czy okres pobierania zasi³ku dla bezrobotnych
zalicza siê do pracowniczego sta¿u pracy?
Zgodnie z art. 30 ustawy o zatrudnieniu i przeciwdzia³aniu
bezrobociu okresy pobierania zasi³ku dla bezrobotnych wlicza siê do okresu
pracy wymaganego do nabycia lub zachowania uprawnieñ pracowniczych oraz
okresów sk³adkowych w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach
z FUS.
Nale¿y jednak pamiêtaæ, ¿e okres pobierania zasi³ku
dla bezrobotnych nie wlicza siê do:
-
okresów wymaganych do nabycia prawa i d³ugo¶ci okresu
pobierania zasi³ku dla bezrobotnych,
-
okresu zatrudnienia, od którego zale¿y nabycie prawa
do urlopu wypoczynkowego,
-
sta¿u pracy okre¶lonego w odrêbnych przepisach, wymaganego
do wykonywania niektórych zawodów.
Zasady te (z wyj±tkiem przepisu mówi±cego, ¿e czasu
pobierania zasi³ków nie wlicza siê do okresów wymaganych do nabycia prawa
i d³ugo¶ci okresu pobierania zasi³ku dla bezrobotnych) nale¿y stosowaæ
równie¿ do okresu pobierania ¶wiadczeñ socjalnych przys³uguj±cych na urlopie
górniczym lub górniczych zasi³ków socjalnych. S± to ¶wiadczenia przewidziane
w uk³adzie zbiorowym pracy dla pracowników zak³adów górniczych, ustawie
o dostosowywaniu górnictwa wêgla kamiennego do funkcjonowania w warunkach
gospodarki rynkowej oraz o szczególnych zadaniach gmin górniczych lub w
odrêbnych przepisach.
W jakich przepisach zawarta jest regulacja dotycz±ca
zawieszenia praw pracowniczych? Czy jest to zale¿ne tylko od pracodawcy,
czy te¿ powinien on uzgodniæ nowe warunki z pracownikiem?
Zawieszanie praw pracowniczych jest czêstym zjawiskiem,
jakie towarzyszy firmom znajduj±cym siê w trudnej sytuacji ekonomicznej.
Czêsto szuka siê oszczêdno¶ci pozbawiaj±c pracowników nale¿nych im ¶wiadczeñ,
zapisanych w umowach o pracê, regulaminach wynagradzania czy uk³adach zbiorowych
pracy.
Zgodnie ze znowelizowanym brzmieniem przepisu art.
23 1a Kodeksu pracy, które wesz³y w ¿ycie 1 stycznia br. w razie
zaistnienia trudnej sytuacji finansowej pracodawcy, mo¿e on zawrzeæ ze
zwi±zkami zawodowymi lub przedstawicielami pracowników porozumienie dotycz±ce
stosowania mniej korzystnych warunków zatrudnienia, ni¿ wynikaj±ce z umowy
o pracê. Porozumienie to mo¿e byæ zawarte najwy¿ej na okres 3 lat. Porozumienie
mo¿e byæ zawarte w zak³adach pracy nieobjêtych uk³adem zbiorowym pracy
lub zatrudniaj±cych poni¿ej 20 pracowników.
Nale¿y jednak pamiêtaæ, ¿e pogorszenie zasad zatrudnienia
nie mo¿e zej¶æ poni¿ej standardów zawartych w ustawach i wydanych do nich
aktach wykonawczych. Je¿eli pracownicy mieli 35-godzinny tydzieñ pracy,
to nie mo¿na od nich ¿±daæ, aby przez 3 lata pracowali po 50 godzin tygodniowo.
Nawet gdyby porozumienie zawiera³o postanowienia niezgodne z obowi±zuj±cymi
ustawami, s± one z mocy prawa niewa¿ne, a w ich miejsce stosuje siê w³a¶ciwe
przepisy Kodeksu pracy.
oprac.: Dzia³ Prawny
Zarz±du Regionu ¦wiêtokrzyskiego
NSZZ "Solidarno¶æ"
|
|
Urlop za pierwszy
dzieñ choroby nie jest mo¿liwy
Katarzyna Wronka
Od 1 stycznia 2003 roku pierwszy dzieñ choroby trwaj±cej
do 6 dni jest nieodp³atny. Jest to oczywi¶cie dalece niekorzystne. St±d
te¿ wielu pracowników id±cych na krótkie zwolnienie, którzy chc± tak¿e
za ten pierwszy dzieñ choroby otrzymaæ wynagrodzenie, wystêpuj± na ten
dzieñ o urlop, korzystaj±c z przys³uguj±cego im tzw. “urlopu na ¿±danie”.
Jednak pracodawca mo¿e siê nie zgodziæ na udzielenie takiego urlopu i ma
do tego prawo.
Ostatnia nowelizacja Kodeksu pracy wprowadzi³a tzw.
“urlop na ¿±danie”, który jest udzielany pracownikowi na krótkie niedyspozycje,
w razie zaistnienia jakich¶ nieprzewidzianych sytuacji. Zgodnie z nowym
brzmieniem przepisu artyku³u 167 2 k.p. pracodawca ma obowi±zek
udzieliæ na ¿±danie pracownika i w terminie przez niego wskazanym, nie
wiêcej ni¿ 4 dni urlopu w ci±gu ka¿dego roku kalendarzowego. Dni tych nie
uwzglêdnia siê w planie urlopów. To pracownik decyduje w jaki sposób wykorzysta
te dni i na co je przeznaczy, czy bêdzie to wypoczynek, czy te¿ za³atwienie
spraw osobistych. Jest tylko jeden wyj±tek, urlop (wypoczynkowy, a wiêc
tak¿e urlop na ¿±danie) nie mo¿e byæ wykorzystywany przez pracownika w
trakcie zwolnienia lekarskiego. Oznacza to, ¿e pracodawca nie mo¿e udzieliæ
pracownikowi zwolnienia na pierwszy dzieñ choroby, nawet je¶li pracownik
zwróci³by siê o to do pracodawcy. Takie rozwi±zanie jest niezgodne z przepisami
prawa pracy. Kodeks pracy w artykule 165 wyra¼nie stanowi: “je¿eli pracownik
nie mo¿e rozpocz±æ urlopu w ustalonym terminie z przyczyn usprawiedliwiaj±cych
nieobecno¶æ w pracy, a w szczególno¶ci z powodu: 1)czasowej niezdolno¶ci
do pracy wskutek choroby, 2) odosobnienia w zwi±zku z chorob± zaka¼n±,
(...) pracodawca jest zobowi±zany przesun±æ urlop na termin pó¼niejszy.”
Zatem przepisy prawa pracy jasno stwierdzaj±, ¿e czas urlopu nie mo¿e pokrywaæ
siê z czasem choroby pracownika. Wykorzystywanie urlopu wypoczynkowego
na chorobê mo¿e byæ traktowane jako naruszenie konstytucyjne zasady prawa
pracownika do wypoczynku. Zatem wniosek pracownika w tej sprawie jest sprzeczny
z prawem i dla pracodawcy nie jest on wi±¿±cy.
|
|
Kto ma
prawo do zasi³ku
Gra¿yna Lis
Prawo do zasi³ku przys³uguje bezrobotnemu za ka¿dy
dzieñ kalendarzowy, po up³ywie 7 dni od zarejestrowania siê w powiatowym
urzêdzie pracy, je¿eli:
1. - nie ma dla niego propozycji odpowiedniego zatrudnienia,
- skierowania do prac interwencyjnych,
- robót publicznych, lub na utworzone dodatkowe
miejsca pracy,
2. - w okresie 18 miesiêcy poprzedzaj±cych dzieñ
zarejestrowania, ³±cznie przez okres co najmniej 365 dni:
- by³ zatrudniony i osi±gn±³ wynagrodzenie w kwocie
co najmniej najni¿szego wynagrodzenia. W okresie tym nie uwzglêdnia siê
okresów urlopów bezp³atnych trwaj±cych ³±cznie d³u¿ej ni¿ 30 dni.
- wykonywa³ pracê na podstawie umowy o pracê nak³adcz±,
je¿eli osi±gn±³ z tego tytu³u dochód w wysoko¶ci co najmniej najni¿szego
wynagrodzenia,
- wykonywa³ pracê na podstawie umowy agencyjnej
lub umowy zlecenia albo wspó³pracowa³ przy wykonywaniu tych umów, je¿eli
wysoko¶æ wynagrodzenia, od którego by³a odprowadzana sk³adka ubezpieczeniowa
by³a nie ni¿sza ni¿ najni¿sze wynagrodzenie,
- podlega³ ubezpieczeniu spo³ecznemu lub zaopatrzeniu
z tytu³u prowadzenia pozarolniczej dzia³alno¶ci lub wspó³pracy, je¿eli
wysoko¶æ wynagrodzenia, od którego by³a odprowadzana sk³adka ubezpieczeniowa
by³a nie ni¿sza ni¿ najni¿sze wynagrodzenie,
- wykonywa³ pracê w okresie tymczasowego aresztowania
lub odbywania kary pozbawienia wolno¶ci, je¿eli wysoko¶æ wynagrodzenia,
od którego by³a odprowadzana sk³adka ubezpieczeniowa by³a nie ni¿sza ni¿
najni¿sze wynagrodzenie,
- wykonywa³ pracê w rolniczej spó³dzielni produkcyjnej
lub w spó³dzielni kó³ek rolniczych, bêd±c cz³onkiem tej spó³dzielni, je¿eli
wysoko¶æ wynagrodzenia od którego by³a odprowadzana sk³adka ubezpieczeniowa
by³a nie ni¿sza ni¿ najni¿sze wynagrodzenie,
- op³aca³ sk³adkê na Fundusz Pracy w zwi±zku z zatrudnieniem
za granic± u pracodawcy zagranicznego.
3. Do wymaganego okresu 365 dni zalicza siê równie¿
okresy:
- zasadniczej s³u¿by wojskowej nadterminowej, zasadniczej
s³u¿by wojskowej, przeszkolenia wojskowego absolwentów szkó³ wy¿szych,
s³u¿by wojskowej pe³nionej w charakterze kandydata na ¿o³nierza zawodowego,
æwiczeñ wojskowych, okresowej s³u¿by wojskowej oraz zasadniczej s³u¿by
zastêpczej,
- urlopu wypoczynkowego,
- pobierania renty z tytu³u niezdolno¶ci do pracy,
renty szkoleniowej, ¶wiadczenia rehabilitacyjnego oraz przypadaj±ce bezpo¶rednio
po ustaniu zatrudnienia, wykonywania albo zaprzestania prowadzenia pozarolniczej
dzia³alno¶ci,
- pobierania zasi³ku chorobowego, macierzyñskiego
lub opiekuñczego, je¿eli podstawê wymiaru tych zasi³ków stanowi³a kwota
w wysoko¶ci co najmniej najni¿szego wynagrodzenia,
- tak¿e okresy nie wymienione wy¿ej, za które op³acana
by³a sk³adka ubezpieczeniowa, je¿eli podstawê wymiaru sk³adki stanowi³a
kwota wynosz±ca co najmniej najni¿sze wynagrodzenie oraz
- okres, za który przyznano odszkodowanie z tytu³u
niezgodnego z przepisami rozwi±zywania przez pracodawcê stosunku pracy.
4. Prawo do zasi³ku przys³uguje tak¿e bezrobotnym
zwolnionym z zak³adów karnych i aresztów ¶ledczych, zarejestrowanych w
okresie 30 dni od dnia zwolnienia, je¿eli suma okresów zatrudnienia, podlegaj±cych
ubezpieczeniu w okresie 18 miesiêcy przed ostatnim pozbawieniem wolno¶ci
oraz wykonywania pracy w okresie pozbawienia wolno¶ci, wynosi³a co najmniej
365 dni. W przypadku pozbawienia wolno¶ci w okresie pobierania zasi³ku,
po zwolnieniu z zak³adu karnego lub aresztu ¶ledczego przys³uguje prawo
do zasi³ku na okres skrócony o okres pobierania zasi³ku przed pozbawieniem
wolno¶ci i w trakcie przerw w odbywaniu kary.
|
|
TYGODNIK SOLIDARNO¦Æ
¦WIÊTOKRZYSKA
Nr 446
|
Swobodny przep³yw osób
w Unii Europejskiej
Waldemar Bartosz
Uk³ady czy regulaminy
Kazimierz
Pasternak
Obradowa³a Wojewódzka Komisja Dialogu
Spo³ecznego
Mieczys³aw
Gójski
Koszula komendanta Pi³sudskiego
Anatol Sulik |
|
Europejskie
prawo pracy (11)
Swobodny przep³yw osób w Unii Europejskiej
Waldemar Bartosz
Swobodny przep³yw osób w UE jest fundamentalnym prawem
unijnym i dotyczy tak¿e przep³ywu pracowników.
Dotyczy on nastêpuj±cych kategorii osób:
-
pracownicy,
-
osoby prowadz±ce dzia³alno¶æ gospodarcza, w tym osoby
samo zatrudnione,
-
osoby ¶wiadcz±ce us³ugi i us³ugobiorcy,
-
cz³onkowie rodzin pracowników, osób prowadz±cych dzia³alno¶æ
gospodarcz± i ¶wiadcz±cych us³ugi,
-
studenci,
-
emeryci i renci¶ci,
-
inne osoby.
Dla ka¿dej z wymienionych grup zasady korzystania ze
swobody przep³ywu s± kszta³towane odrêbnie.
Podstawy prawne swobodnej migracji pracowników uregulowane
s± Traktacie ustanawiaj±cym Europejsk± Wspólnotê Gospodarcz± z 1957r. w
brzmieniu nadanym przez Traktat o Unii Europejskiej z 1992r. Zgodnie z
zapisami traktatowymi swoboda przep³ywu pracowników oznacza zakaz dyskryminowanych
miedzy obywatelami pañstwa cz³onkowskich w dziedzinie zatrudnienia, wynagrodzenia
i innych warunków pracy oraz praw do:
-
korzystania z aktualnych ofert pracy,
-
swobodnego przemieszczenia siê na terytorium pañstw
cz³onkowskich w celu poszukiwania pracy,
-
pobytu na terytorium pañstwa cz³onkowskiego w celu wykonywania
pracy,
-
pozostania na terytorium kraju cz³onkowskiego po ustaniu
zatrudnienia .
Powy¿sze postanowienia nie maj± zastosowania do zatrudnienia
w administracji pañstwowej.
Pracownik cudzoziemca ma te¿ prawo kszta³ciæ siê
w szko³ach zawodowych i instytucjach szkoleniowych na takich samych warunkach
jak obywatele danego kraju.
Traktat ponadto przewiduje sankcje niewa¿no¶ci wszelkich
postanowieñ zawarty w porozumieniach zbiorowych, indywidualnych umowach
o pracê lub przepisach dotycz±cych dostêpu do zatrudnienia, wynagradzania
lub innych warunków pracy oraz rozwi±zywania stosunku pracy, je¿eli przewiduj±
one dyskryminacjê pracowników bêd±cych obywatelami innych pañstw cz³onkowskich. |
|
Uk³ady czy regulaminy?
Kazimierz Pasternak
Nic nie wskazuje aby pracodawcy w trosce o w³asnych
pracowników i wizerunek w³asnej firmy w kontaktach handlowych odst±pili
od masowego, skutecznego wypowiadania obowi±zuj±cych zak³adowych uk³adów
zbiorowych pracy.
Nie by³o i nie ma ¿adnych przeszkód aby w obowi±zuj±cych
uk³adach poprzez uzgodnienie z zak³adowymi organizacjami zwi±zkowymi dokonaæ
okre¶lonych zmian, zawieszenia na okre¶lony okres niektórych zapisów z
uwagi na przej¶ciowe trudno¶ci. Taka praktyka obowi±zuje w zaledwie niektórych
zak³adach gdzie dialog jest w przewadze nad dyktatem. Niestety w przewadze
s± ci pracodawcy, którzy uwa¿aj±, ¿e je¶li mo¿na skutecznie wypowiedzieæ
uk³ad zbiorowy to trzeba to zrobiæ. Wielu liczy na to, ¿e nowy uk³ad, czy
nowy regulamin to szansa na poprawê wska¼ników ekonomicznych firmy poprzez
miêdzy innymi ogo³ocenie pracowników z dodatków sta¿owych, nagród jubileuszowych,
dodatków uci±¿liwych czy zmniejszenie stawek wynagradzania. Nowy uk³ad
to szansa na zmniejszenie standardów behapowskich. Przewa¿a pogl±d, ¿e
w obecnej trudnej sytuacji gospodarczej kraju wystarczy minimum, czyli
kodeks pracy, który staje siê dla niektórych ma³o znacz±cym zestawem przepisów,
które bezkarnie mo¿na ³amaæ, chocia¿by w sferze czasu pracy czy niewyp³acanych
przez wiele miesiêcy wynagrodzeñ. Wypowiedzenie uk³adu nie oznacza zwolnienia
pracodawcy od obowi±zku co najmniej uzgodnienia ze zwi±zkami regulaminu
wynagradzania.
Brak uzgodnionego regulaminu jest wykroczeniem przeciwko
prawom pracowniczym. Zak³adowe reprezentatywne organizacje zwi±zkowe dzia³aj±c
w porozumieniu mog± stanowiæ trudn± do przej¶cia dla pracodawcy zaporê
przed zakusami wprowadzenia niekorzystnych dla pracowników uregulowañ p³acowych.
Warunek - aby nie pozwoli³y siê sk³óciæ. Tak wiêc, nawet skuteczne wypowiedzenie
uk³adu zbiorowego pracy nie uchroni pracodawcy przed negocjacjami co najmniej
regulaminu.
Warto przypomnieæ, ¿e ró¿nica miêdzy regulaminem
wynagradzania a zak³adowym uk³adem zbiorowym pracy sprowadza siê miêdzy
innymi do sposobu ich rejestracji oraz zró¿nicowania problematyki bêd±cej
przedmiotem poszczególnych regulacji. Zak³adowy uk³ad zbiorowy pracy jak
równie¿ jego zmiany podlegaj± obowi±zkowej rejestracji przez Okrêgow± Inspekcjê
Pracy. Taki wymóg nie dotyczy regulaminów. Ponadto w zak³adowym uk³adzie
pracy w kompleksowy i korzystniejszy sposób mo¿na uzgodniæ najistotniejsze
dla pracowników warunki w zakresie p³acy, pracy, ochrony zdrowia, wypoczynku,
czasu pracy, bhp, warunków socjalnych itp. Informacja o wypowiedzeniu uk³adu
zbiorowego to dla zak³adowych organizacji zwi±zkowych reprezentatywnych
wyzwanie, konieczno¶æ dokonania oceny w³asnych mo¿liwo¶ci i wspólne podjêcie
decyzji w aspekcie odpowiedzi na pytanie: czy wystêpujemy o negocjacje
nowego uk³adu, czy stawiamy na regulamin.
Je¶li decydujemy siê na uk³ad to konieczne jest
opracowanie projektu uk³adowych za³o¿eñ, zaproponowanie pracodawcy negocjacji
i koñcowego terminu zamkniêcia rozmów. Dobrze by³oby aby nowy uk³ad zbiorowy
pracy uda³o siê uzgodniæ do czasu zakoñczenia okresu wypowiedzenia uk³adu
obowi±zuj±cego. Jest to mo¿liwe pod warunkiem dobrej woli stron i prowadzenia
negocjacji w dobrej wierze z zachowaniem zasad wspó³¿ycia spo³ecznego.
Je¶li decydujemy siê na negocjowanie regulaminu p³acowego i rezygnujemy
z uk³adu to musimy pamiêtaæ, ¿e pracodawca zobowi±zany jest do jego uzgodnienia
z zak³adowymi organizacjami zwi±zkowymi. Wa¿ne jest aby reprezentatywne
zak³adowe organizacje zwi±zkowe, mówi±c po sportowemu, stanowi³y mobiln±,
zdyscyplinowan± dru¿ynê nie pozwalaj±c± siê podzieliæ. Wszelkie podzia³y
i konflikty dadz± mo¿liwo¶æ pracodawcy na niemal samodzielne niekorzystne
wprowadzenie regulaminu.
|
|
Obradowa³a Wojewódzka
Komisja Dialogu Spo³ecznego
Mieczys³aw Gójski
26 marca br. obradowa³a Wojewódzka Komisja Dialogu
Spo³ecznego. Obrady rozpoczê³y siê od dyskusji nad projektem opinii w sprawie
oceny sytuacji w s³u¿bie zdrowia z uwzglêdnieniem problemów ¶rodowisk pielêgniarek
i po³o¿nych. Projekt opinii przygotowany zosta³ przez specjalnie do tego
powo³an± na poprzednim posiedzeniu komisjê, w której uczestniczyli przedstawiciele
wszystkich stron WKDS oraz eksperci. W trakcie dyskusji nad projektem opinii,
zastrze¿enia zg³osi³a reprezentantka Forum Zwi±zków Zawodowych. Wobec braku
konsensusu, ustalono, ¿e tre¶æ projektu opinii zostanie ponownie opracowana
przez komisjê z uwzglêdnieniem zastrze¿eñ zg³oszonych przez Forum i przedstawiona
na nastêpnym posiedzeniu.
Zasadniczym tematem marcowego posiedzenia WKDS by³y
zagadnienia zwi±zane z ³amaniem praw pracowniczych poprzez nie wyp³acanie
wynagrodzeñ. Sprawozdanie w tym temacie z³o¿y³ Dyrektor Okrêgowej Inspekcji
Pracy w Kielcach W. Zaj±czkowski. Wynika z niego, ¿e PIP w 2002 roku przeprowadzi³a
kompleksowe kontrole u 31 pracodawców. Dokonano równie¿ blisko 300 kontroli
interwencyjnych. Jest to liczba niewielka bior±c pod uwagê, ¿e w województwie
¶wiêtokrzyskim funkcjonuje ok. sto tysiêcy pracodawców. Ze statystyk PIP
wynika, ¿e sytuacja w dziedzinie wyp³acania wynagrodzeñ uleg³a w 2002r.poprawie.
Ale dane te dotyczy³y tylko firm skontrolowanych. PIP nie posiada wiedzy
jak ten problem wygl±da w¶ród pozosta³ych pracodawców naszego województwa.
Podstawowe przyczyny nie wyp³acania przez pracodawców
wynagrodzeñ wed³ug PIP to: niewyp³acalno¶æ d³u¿ników, zbyt du¿e koszty
produkcji, utrata rynków zbytu oraz zw³oka w regulacji p³atno¶ci przez
odbiorców produkowanych towarów.
Problem nie wyp³acania wynagrodzeñ omawiany by³
równie¿ w sprawozdaniu przedstawionym przez H. Wróblewsk± - dyrektora Wydzia³u
Nadzoru W³a¶cicielskiego ¦wiêtokrzyskiego Urzêdu Wojewódzkiego. Wydzia³
ten sprawuje nadzór nad o¶mioma przedsiêbiorstwami pañstwowymi, dla których
organem za³o¿ycielskim jest w imieniu skarbu pañstwa wojewoda.
Z przed³o¿onego sprawozdania wynika, ¿e dwa spo¶ród
o¶miu przedsiêbiorstw nie wywi±zuj± siê z terminowych wyp³at nale¿nych
pracownikom wynagrodzeñ. W trakcie dyskusji przedstawiciele NSZZ "Solidarno¶æ"
zg³osili zastrze¿enie, i¿ przedstawione sprawozdania nie ukazuj± pe³nego
obrazu sytuacji. Nie wyp³acanie wynagrodzeñ przez pracodawców jest zjawiskiem
du¿o wiêkszym ni¿ przedstawione w sprawozdaniach. ¦wiadcz± o tym informacje
jakie posiada sam Zwi±zek oraz dane z prowadzonych badañ statystycznych
np. przez OBOP czy CBOS. Przedstawiciele "Solidarno¶ci" zwrócili uwagê,
¿e dla pe³niejszej wiedzy, nale¿y równie¿ zapoznaæ siê z informacjami posiadanymi
przez Delegaturê Ministerstwa Skarbu Pañstwa. Organ ten sprawuje kontrolê
nad spó³kami, których g³ównym (lub jedynym) w³a¶cicielem jest Minister
Skarbu Pañstwa. Postanowiono, ¿e sprawozdanie Delegatury Skarbu Pañstwa
zostanie przedstawione na nastêpnym posiedzeniu WKDS.
Przedstawiciele "Solidarno¶ci" zwrócili siê równie¿
z pytaniem - które niestety pozosta³o bez odpowiedzi - jakie konsekwencje
wyci±gnê³y organy nadzorcze i prowadz±ce w stosunku do nieuczciwych pracodawców
i rad nadzorczych, podmiotów gospodarczych i instytucji, nad którymi sprawuj±
nadzór w³a¶cicielski. Chodzi tu o przedsiêbiorstwa podleg³e skarbowi pañstwa,
wojewodzie i samorz±dom. Pytano równie¿ dlaczego WKDS zajmuje siê tym problemem
nie przed a po posiedzeniu Komisji Trójstronnej do Spraw Spo³eczno Gospodarczych,
która zajmowa³a siê tym zagadnieniem w lutym i przyjê³a stosowne stanowisko.
Zdaniem przedstawicieli "Solidarno¶ci", najpierw nale¿a³o ten temat omówiæ
na posiedzeniu Wojewódzkiej Komisji i stosowne informacje przes³aæ do Komisji
Trójstronnej celem ich dalszej analizy.
Waldemar Bartosz - przewodnicz±cy Zarz±du Regionu
¦wiêtokrzyskiego NSZZ "Solidarno¶æ" zaproponowa³ aby wnioski zawarte w
stanowisku Komisji Trójstronnej zaaplikowaæ na p³aszczyznê regionaln±.
W ewentualnym stanowisku nale¿y równie¿ uwzglêdniæ
zwiêkszony nadzór w³a¶cicielski wobec podleg³ych firm i instytucji przez
samorz±dy i administracjê rz±dow± (wojewoda i skarb pañstwa).
Cz³onkowie WKDS postanowili, ¿e do przysz³ego posiedzenia
- które zaplanowano na maj br. - strony prze¶l± do biura Komisji swoje
wnioski i uwagi, na podstawie których zostanie przygotowana wstêpna wersja
projektu opinii.
Wojewódzka Komisja Dialogu Spo³ecznego mia³a w swym
programie obrad przyjêcie opinii na podstawie art. 91 Kodeksu
pracy w sprawie zawieszenia stosowania w ca³o¶ci lub czê¶ci przepisów prawa
pracy okre¶laj±ce prawa i obowi±zki stron stosunku pracy. Opinia ta mia³a
dotyczyæ jednego z przedsiêbiorstw naszego województwa. Ale po opinii wyra¿onej
przez Dyrektora Okrêgowej Inspekcji Pracy zdecydowano, ¿e problem ten jest
wewnêtrzn± spraw± firmy i powinien siê znale¼æ w jej regulaminie pracy.
Komisja nie przyjê³a wiêc w tej sprawie opinii. Dalsz± czê¶æ dyskusji dotycz±ca
³amania praw pracowniczych poprzez nie wyp³acanie wynagrodzeñ odbêdzie
siê na nastêpnym majowym posiedzeniu WKDS.
|
|
KOSZULA
KOMENDANTA PI£SUDSKIEGO
Czy ta historia naprawdê mia³a miejsce? Obecnie mo¿na
tylko siê domy¶laæ tego, jak to by³o naprawdê. Minê³o tak wiele lat! A
jednak a¿ do naszych dni, w¶ród mieszkañców wo³yñskiego Polesia, uparcie
kr±¿y opowie¶æ o tym zadziwiaj±cym i nieco anegdotycznym wypadku.
Tê opowie¶æ us³ysza³em pierwszy raz, w dalekich
latach dzieciñstwa, jeszcze nie bardzo wiedz±c, kim by³ w rzeczywisto¶ci
komendant Józef Pi³sudski. Opowiadano j± w zwyk³ej, poleskiej cha³upie
mojego wujka. Rodzina ucztowa³a przy zastawionym stole, od czasu do czasu
przepijaj±c do siebie siwuch±. Zapad³ ciemny, jesienny wieczór. Na dworze
szala³a wichura i w ma³e okienka izby raz po raz uderza³y strugi deszczu
ze ¶niegiem. W piecu pali³ siê ogieñ, a blask jego p³omieni odbija³ siê
na czerwonych twarzach biesiadników, nadaj±c im tajemniczych, a nawet z³owieszczych
wyrazów.
Mê¿czy¼ni, w wiêkszo¶ci ch³opi starej daty, niespiesznie
prowadzili rozmowê o "polskich czasach" - tak potocznie na Wo³yniu nazywaj±
okres dwudziestolecia miêdzywojennego. Rozprawiali tak¿e o wojnie - jak
to by³o w zwyczaju w tym gronie. Ja, ma³y skrzat - krêci³em siê na ³awce
ze strachu - tul±c siê na przemian to do matki, to do babci, ci±gle maj±c
przed oczyma straszliw± wizjê wybuchów granatów i huk wystrza³ów karabinowych.
- Hej, jak to na wojence ³adnie - zaci±gn±³ chrapliwym
g³osem który¶ z biesiadników. - Kiedy u³an z konia spadnie! - do³±czy³a
siê reszta z biesiadników. Ochoczo ¶piewali tê star±, legionow± piosenkê,
któr± dobrze znali. Niejeden s³u¿y³ przed wojn± w Wojsku Polskim, a wujek
to zaliczy³ nawet kampaniê wrze¶niow± i by³ w³a¶nie u³anem. Czêsto opowiada³
o wojsku, o æwiczeniach, wspomina³ dowódców, wymienia³ nazwiska. Chwali³
to wojsko, bo uwa¿a³, ¿e by³o dobre. O Józefie Pi³sudskim wyra¿a³ siê z
wielkim szacunkiem i gdy mówi³ - zawsze powtarza³: - O, to by³ dopiero
cz³owiek!
W ten pamiêtny wieczór, rozochocony okowit±, te¿
zacz±³ opowiadaæ o "Pi³suckim" - tak, nieco z ruska, wymawia³ to nazwisko.
Rodzina wujka w czasach I wojny ¶wiatowej nie wyjecha³a do Rosji, a nadal
mieszka³a na le¶nym chutorze gdzie¶ pod Maniewiczami.
- Otó¿ by³o to tak - zacz±³ wujek swoim zwyczajem.
- Siedzieli¶my wtedy na tym chutorze we trzy rodziny. Wszystko dooko³a
popalone, bieda - a¿ strach. Ja jeszcze by³em za ma³y i s³abo to pamiêtam,
lecz matka czêsto o tym opowiada³a. Nasta³o lato i ludzie siê cieszyli,
¿e s± ju¿ jagody i grzybów te¿ mo¿na nazbieraæ. Co¶ trzeba by³o je¶æ, a
na chutorze tylko jedna krowa zosta³a. Wszêdzie po lasach sta³o wojsko
ale nas nikt nie zaczepia³. Owszem, czasem przychodzili porozmawiaæ, czasem
u³ani przyje¿d¿ali poiæ konie. Opowiadali, ¿e Moskale stoj± blisko i lada
dzieñ mo¿na spodziewaæ siê ofensywy. No i w koñcu tak siê sta³o.
Pamiêtam jak przez mg³ê - te ³uny nad lasem, strzelano
z armat a¿ ziemia dr¿a³a. Wydawa³o mi siê, ¿e to jakie¶ straszliwe pioruny
bij± raz po raz. Kilka dni trwa³a ta walka, a my siedzieli¶my przestraszeni
na swoim chutorze i nie wiedzieli¶my co robiæ, bo i dok±d by³o uciekaæ?
W koñcu ta kanonada ucich³a i tylko pukanie karabinów s³ychaæ by³o po lesie.
Wpad³a na nasz chutor grupa legionistów i krzycz± nam w biegu, by¶my siê
chowali, bo Moskali sunie mrowie. Matka opowiada³a, ¿e dziadek w to nie
uwierzy³ i ku¶tykaj±c wyszed³ pod bagienko, zobaczyæ co i jak. A na drugim
skraju bagna ju¿ pe³no Moskali i jeszcze krzycz±: - £awi Pi³sudskowo! Dziadek
patrzy, a przez bagno biegnie taki ¿o³nierz w maciejówce i z w±sami, ostrzeliwuj±c
siê z pistoletu. Dziadek w nogi, a ten legionista te¿ za nim i wpadli na
podwórze. Ze wszystkich ju¿ stron strzelanina, a kule gwi¿d¿±. Ten ¿o³nierz
wskoczy³ do chlewu, a tam s±siadka krowê doi³a. No to wziê³a go, w mig
przebra³a w swoj± koszulê i spódnicê, a na g³owê jeszcze chustkê narzuci³a.
Posadzi³a pod krowê, a sama do cha³upy uciek³a. A Moskale ju¿ wszêdzie.
Jeden z nich zagl±da do chlewu i wo³a: - Babuszka gdzie Pi³sudski, kuda
pobie¿a³?! A ten ¿o³nierz ci±gnie krowê za cycki i odpowiada, pokazuj±c
jedn± rêk±: - Tudy, synoczku, na tuju dorohu! Moskal dalej biegiem, we
wskazanym kierunku i tak ten legionista siê uratowa³.
Jak nadesz³a noc, podziêkowa³ i gdzie¶ poszed³,
doganiaæ swoich. Pewnie jako¶ siê wydosta³, bo jak nasta³a Polska - to
jaka¶ z Warszawy przyje¿d¿a³a wa¿na osoba i szukali tej kobiety. Podobno
znale¼li w Maniewiczach, by³a ju¿ stara i dali jej wysok± rentê. Ot sobie
trochê po¿y³a w dostatku. Nasi ludzie ci±gle mówili, ¿e to ona pewnie samego
komendanta uratowa³a. Mo¿e i tak - skoñczy³ wujek swoje opowiadanie i zamy¶lony
zacz±³ krêciæ papierosa.
To opowiadanie na zawsze utkwi³o w mojej pamiêci,
zreszt± s³ysza³em go jeszcze kilka razy, w ró¿nych okoliczno¶ciach i od
ró¿nych ludzi. Czasem w g³owie opowiadaj±cego da³o siê s³yszeæ nutki sarkazmu,
lecz czê¶ciej, miejscowi Poleszucy opowiadali tê historiê z u¶miechem i
nieukrywan± satysfakcj±: ot jak to nasza baba potrafi³a "wyprowadziæ w
pole" Moskala!
A wiêc jak to mog³o byæ naprawdê? Kim móg³ byæ ten
w±saty legionista, uratowany przez star± kobietê? Czy to tylko taki zbiorowy
obraz dzielnego ¿o³nierza, ukszta³towany w wyobra¼ni miejscowej ludno¶ci?
Na razie te pytania pozostaj± bez odpowiedzi.
Przeczytawszy wiêkszo¶æ dostêpnych mi ksi±¿ek o
Józefie
Pi³sudskim, szczególnie pamiêtniki by³ych oficerów Legionów - teoretycznie
mogê za³o¿yæ, ¿e w podobnej sytuacji móg³ znale¼æ siê niejeden ¿o³nierz,
a nawet i dowódca. Przewaga Rosjan na tym odcinku frontu by³a wiêcej ni¿
trzykrotna, a odwrót Austriaków tak chaotyczny i pospieszny, ¿e legionistom
polskim przysz³o walczyæ w ciê¿kich, a czasem i beznadziejnych warunkach.
W kilkudniowych walkach miêdzy Styrem a Stochodem poleg³o i odnios³o rany
ponad dwa i pó³ tysi±ca legionistów. Wielu te¿ trafi³o do niewoli b±d¼
zginê³o bez wie¶ci.
Wiele czasu up³ynê³o od tamtych dalekich dni, pozarasta³y
lasem dawne pobojowiska, niejedno pokolenie Poleszuków odesz³o z tego ziemskiego
pado³u. A ludzie wci±¿ opowiadaj± tê star± historiê.
Pewnego dnia, gdy koñczyli¶my pracê przy renowacji
nagrobków na cmentarzu legionowym przy ko¶ciele w Maniszewiczach - podesz³a
do nas babcia ¯enia, mieszkaj±ca w s±siedztwie. Znam tê drobn± staruszkê
ju¿ od kilku lat, mówi trochê po polsku, lubi opowiadaæ o dawnych czasach.
Zawsze zjawia siê, gdy przyje¿d¿a grupa zwiedzaj±cych z Polski.
Tym razem podesz³a z jakim¶ zawini±tkiem w rêku,
przywita³a siê powiedziawszy: "dzieñ dobry!" i zwróci³a siê do mnie z takimi
s³owami: - Wiem, ¿e pan to interesuje siê Pi³sudskim, a ja mam co¶ dla
pana!
I s³owo w s³owo, opowiedzia³a nam tê znan± historiê
o uratowanym "Pi³sudskim"! Dodaj±c, ¿e t± kobiet± - by³a jej babcia!
W tym momencie dos³ownie os³upia³em! A jeszcze bardziej
siê zdziwi³em, gdy babcia ¯enia rozwinê³a przyniesiony przedmiot i okaza³o
siê, ¿e to jest stara, ¿eñska koszula z przepiêknym, wo³yñskim haftem.
- Ta koszula zosta³a mi od babci - powiedzia³a pani
Eugenia - przechowywa³a j± moja matka, a potem ju¿ ja. Nie wiem czy to
akurat ta koszula, w któr± by³ przebrany Pi³sudski, lecz pochodzi jeszcze
z tamtych czasów! To moja babcia j± wyszywa³a. A teraz postanowi³am przekazaæ
j± dla pana, bêdzie dla was piêkn± pami±tk± ode mnie!
Zwinê³a koszulê i z uk³onem w³o¿y³a j± w moje trzês±ce
siê rêce. Nadal sta³em skamienia³y i nie mog³em wydobyæ z siebie ¿adnego
sensownego wyrazu, co¶ mamrota³em o zap³acie, lecz staruszka stanowczo
zaprzeczy³a: - To jest podarek dla was i ju¿, a za podarek siê nie p³aci!
Podziêkowa³em wiêc jak mog³em i uca³owa³em staruszkê
w rêkê. Do domu wróci³em z piêknym prezentem - by³em bardzo zadowolony.
Zawiesi³em podarek na ¶cianie i od czasu do czasu patrz±c na star± koszulê
- przypominam sobie tê równie¿ star± historiê, która nadal nie ma koñca,
bo wci±¿ i wci±¿ zadajê sobie pytanie: "kim jednak by³ ten legionista?"
Anatol F.Sulik
Kowel
|
|
TYGODNIK SOLIDARNO¦Æ ¦WIÊTOKRZYSKA
Nr 445
|
Ochrona pracowników przed
ryzykiem zwi±zanym z nara¿eniem na dzia³ania czynników chemicznych, fizycznych
i biologicznych
Waldemar Bartosz
Wiosenne przegl±dy
Kazimierz
Pasternak
Porady prawne
Wypowiedzenie warunków pracy lub
p³acy
Katarzyna
Wronka
Gdzie dokonuje siê rejestracji
bezrobotnych
Gra¿yna Lis |
|
Europejskie
prawo pracy (10)
Ochrona pracowników przed ryzykiem zwi±zanym
z nara¿eniem na dzia³ania czynników chemicznych, fizycznych i biologicznych
Waldemar Bartosz
Problem zawarty w tytule reguluje Dyrektywa
Rady nr 80/1107/EWG z dnia 27 listopada 1980r. .
Dyrektywa ta zosta³a wydana przed przyjêciem Jednolitego
Aktu Europejskiego, a wiêc na podstawie istniej±cego wówczas art. 100 Traktatu
Rzymskiego. Zawiera ona normy minimalne zobowi±zuj±ce pracodawcê do:
-
ograniczenia czynnika szkodliwego w miejscu pracy,
-
ograniczenia liczby pracowników nara¿onych lub potencjalnie
nara¿onych,
-
zapobiegania przez wprowadzenie ¶rodków ochrony zbiorowej,
-
dokonywania oceny ryzyka,
-
ustalania dopuszczalnych warto¶ci, sposobu pobierania
próbek i wykonywania pomiarów,
-
podjêcia dzia³alno¶ci w celu poprawy sytuacji wynikaj±cej
z zagro¿eñ,
-
przyjêcia odpowiedniego postêpowania i odpowiednich
metod pracy,
-
stosowania indywidualnych ¶rodków ochrony, w przypadku
gdy zagro¿enie nie mo¿e byæ zlikwidowane w sposób generalny,
-
dzia³añ w zakresie higieny,
-
pe³nej informacji pracowników o ryzyku zwi±zanym z nara¿eniem
na czynniki niebezpieczne,
-
stosowanie znaków ostrzegawczych i znaków bezpieczeñstwa,
-
kontroli stanu zdrowia pracowników,
-
prowadzenia dokumentacji o poziomie nara¿enia oraz list
nara¿onych pracowników,
-
dzia³añ w nag³ych wypadkach,
-
ca³kowitej lub czê¶ciowej rezygnacji z czynnika wówczas,
gdy inne dostêpne sposoby nie zapewniaj± dostatecznej ochrony.
W Dyrektywie pañstwa cz³onkowskie zosta³y zobowi±zane
do zapewnienia, aby ka¿dy pracownik, który z powodu wskazañ lekarskich
zosta³ czasowo odsuniêty od pracy, otrzyma³ inn± pracê.
Na podstawie generalnych zapisów Dyrektywy, zosta³y
wydane cztery nastêpne, szczegó³owe tj.:
-
Dyrektywa Rady nr 82/605/EWG z dnia 28 lipca 1982r.
o ochronie pracowników przed ryzykiem zwi±zanym z nara¿eniem na dzia³ania
o³owiu i jego zwi±zków,
-
Dyrektywa Rady nr 83/447/EWG z dnia 19 wrze¶nia z 1983r.
dotycz±ca ochrony pracowników przed zagro¿eniem zwi±zanym z nara¿eniem
na dzia³anie azbestu w pracy,
-
Dyrektywa Rady nr 86/188/EWG z dnia 12 maja 1986r. dotycz±ca
ochrony pracowników przed zagro¿eniami zwi±zanymi z nara¿eniem na ha³as
przy pracy,
-
Dyrektywa Rady nr 88/364/EWG z dnia 9 czerwca 1988r.
dotycz±ca ochrony pracowników w pracy przy wprowadzeniu nowych rozwi±zañ
technologicznych i organizacyjnych,
-
Dyrektywa Rady nr 91/322/EWG z dnia 29 maja 1991r. dotycz±ca
ustalenia warto¶ci dopuszczalnych.
Jak widaæ, omawiana Dyrektywa w swych skutkach oddzia³ywuje
na szerokie spektrum zabezpieczeñ przed ró¿nymi czynnikami niebezpiecznymi. |
|
Wiosenne przegl±dy
Kazimierz Pasternak
Jednym z obowi±zków zak³adowych komisji bezpieczeñstwa
i higieny pracy jest dokonywanie co najmniej raz w roku szczegó³owego przegl±du
warunków pracy. Po nowelizacji prawa pracy komisje te s± powo³ywane w zak³adach
pracy licz±cych powy¿ej 250 pracowników. Nie oznacza to jednak, ¿e w mniejszych
zak³adach pracy nie maj± prawa bytu. Wszystko zale¿y od kierownika zak³adu
i zak³adowych organizacji zwi±zkowych. Przegl±d warunków pracy dokonuj±
tak¿e komisje specjalnie w tym celu powo³ane przez pracodawcê. Szczególnie
jest to wa¿ne i konieczne w zak³adach gdzie wystêpuj± zagro¿enia, b±d¼
praca wykonywana jest w warunkach szczególnych.
W sk³ad komisji przegl±dowej najczê¶ciej wchodz±:
zak³adowy inspektor BHP, zak³adowy spo³eczny inspektor pracy, przedstawiciele
zak³adowych organizacji zwi±zkowych i lekarz sprawuj±cy profilaktyczna
opiekê w zakresie medycyny pracy. Powo³any zespó³ wykonuje swoje kontrolne
czynno¶ci w gadzinach pracy. Aby praca zespo³u nie zakoñczy³a siê ogólnikowym,
nic nie znacz±cym protoko³em, potrzebne jest przyjêcie okre¶lonego harmonogramu
pracy, zdefiniowanie zadañ i wreszcie fachowa, szczegó³owa ocena warunków,
w których zatrudnieni s± pracownicy.
Katalog problemów nawet w ma³ej firmie jest poka¼ny.
Zagro¿enia wystêpuj± niemal wszêdzie. Przy kontroli warunków pracy na stanowiskach
biurowych zasadne jest zwrócenie uwagi na stan budynku, rodzaj materia³ów
stosowanych przy jego budowie (azbest, ksylamit, inne), o¶wietlenie, warunki
pracy przy komputerach, ha³as itp. Bezwzglêdnie nale¿a³oby zebraæ opinie
i uwagi pracowników w przedmiocie warunków pracy. To oni zawsze najlepiej
wiedz± co wymaga zmian i udoskonaleñ. Przy sporz±dzaniu protoko³u nie mog±
byæ pomijane tzw. dra¿liwe dla pracodawcy problemy wymagaj±ce nak³adów
inwestycyjnych, przeznaczonych dla przyk³adu na wyeliminowanie ociepleñ
azbestowych ze ¶cian czy ksylamitach - bardzo szkodliwych ulepszaczach
pod³ogowych.
Zdecydowanie wiêcej uwagi komisja powinna po¶wiêciæ
na analizê warunków pracy pracowników produkcyjnych, bowiem tam zawsze
skala zagro¿eñ i potencjalnych niebezpieczeñstw jest nieporównywalnie wy¿sza.
Bezpieczna praca pracowników to miedzy innymi: dobry stan budynków i hal
produkcyjnych (dachy, o¶wietlenie, wentylacja, zapewnienie odpowiedniej
temperatury w porze letniej, prawid³owy zgodny z wymogami stan maszyn i
urz±dzeñ, spe³nienie wymogów w zakresie przepisów energetycznych, UDT i
Urzêdu Górniczego.
Komisja ma obowi±zek sprawdziæ, czy zalecenia pañstwowego
nadzoru nad warunkami pracy (PIP, Sanepid, UDT inne) zosta³y wykonane.
Wa¿ne jest sprawdzenie stanu pomieszczeñ socjalno - higienicznych. W przypadku
zatrudnienia pracowników w warunkach szczególnych konieczne jest sprawdzenie
na ile stosowany przez pracowników sprzêt ochronny jest skuteczny. Cenne
w tym zakresie s± uwagi pracowników. Komisja winna zainteresowaæ siê jako¶ci±
stosowanych przez pracowników ubrañ roboczych, ochronnych itp., oraz czy
ubrania te i obuwie w wymaganych terminach s± pracownikom wydawane. W przypadku
stwierdzenia ra¿±cych zaniedbañ zagra¿aj±cych ¿yciu pracowników winny byæ
zasugerowane natychmiastowe dzia³ania do wy³±czenia maszyn i ci±gów technologicznych
w³±cznie.
Na zakoñczenie komisja przegl±dowa ma obowi±zek
sporz±dziæ protokó³ z uwagami i wnioskami oraz sugestiami dora¼nych i planowych
rozwi±zañ s³u¿±cych poprawie warunków pracy. Zak³adowi spo³eczni inspektorzy
pracy i dzia³acze zwi±zkowi z obowi±zku monitoruj± realizacjê zadañ.
|
|
Porady prawne
Czy w razie przej¶cia zak³adu pracy na innego
pracodawcê dotychczasowe warunki pracy i p³acy nadal obowi±zuj±, czy siê
zmieniaj± i od czego jest taka zmiana uzale¿niona?
W razie przej¶cia zak³adu pracy na innego pracodawcê
staje siê on z mocy prawa stron± w dotychczasowych stosunkach pracy. Przy
przej¶ciu czê¶ci zak³adu pracy na nowego pracodawcê, dotychczasowy i nowy
pracodawca odpowiadaj± solidarnie za zobowi±zania wynikaj±ce ze stosunku
pracy. Jest to zmiana po stronie pracodawcy, natomiast sytuacja po stronie
pracowników pozostaje taka sama, nadal istniej± nawi±zane wcze¶niej stosunki
pracy. Tym samym nowego pracodawcê wi±¿± warunki pracy wynikaj±ce z dotychczasowych
umów niezale¿nie od tego, czy ¼ród³em istniej±cych w zak³adzie pracy uprawnieñ
by³y przepisy prawa, czy porozumienia stron.
W razie przej¶cia zak³adu pracy na nowego pracodawcê
nie nastêpuje powszechna, ogólna zmiana warunków pracy i p³acy. Zmiana
dotychczasowych warunków indywidualnych stosunków pracy na niekorzy¶æ pracownika
jest mo¿liwa, ale tylko w trybie i na zasadach przewidzianych w przepisach
prawa pracy, czyli w drodze porozumienia stron lub wypowiedzenia pracownikowi
dotychczasowych warunków pracy i p³acy. Jak podkre¶la³ S±d Najwy¿szy, przejêcie
jednego zak³adu pracy w ca³o¶ci lub w czê¶ci przez inny zak³ad pracy nie
pozbawia stron mo¿liwo¶ci wprowadzania na mocy porozumienia stron zmian
³±cz±cego je stosunku pracy, a tak¿e do przekszta³cenia umowy zawartej
na czas nie okre¶lony - w umowê na czas okre¶lony.
Zosta³em ukarany kar± nagany. Uwa¿am, ¿e zosta³em
ukarany nies³usznie, a zarzucane przewinienia s± szykan± ze wzglêdu na
moj± przynale¿no¶æ zwi±zkow±. W jakim terminie i gdzie mog± siê od tej
kary odwo³aæ?
Przede wszystkim, przed podjêciem decyzji o na³o¿eniu
kary porz±dkowej (w tym wypadku kary nagany) pracodawca ma obowi±zek wys³uchaæ
pracownika. Pominiêcie wys³uchania pracownika mo¿e nast±piæ tylko z inicjatywy
pracownika. Je¿eli pracownik zrezygnuje ze sk³adania wyja¶nieñ lub odmówi
ich z³o¿enia, pracodawca mo¿e na³o¿yæ karê bez faktycznego wys³uchania
pracownika. Wys³uchanie pracownika ju¿ po na³o¿eniu na niego kary jest
sprzeczne z jego ochronnym charakterem i stanowi naruszenie przepisów prawa
pracy.
Je¿eli na³o¿enie kary porz±dkowej (kary upomnienia
lub nagany, albo te¿ kary pieniê¿nej) nast±pi³o z naruszeniem przepisów
prawa pracy, osoba ukarana mo¿e wnie¶æ sprzeciw do pracodawcy w terminie
7 dni od dnia zawiadomienia o ukaraniu. Pracodawca (w ci±gu 14 dni) decyduje
o uwzglêdnieniu lub odrzuceniu sprzeciwu, ale po rozpatrzeniu stanowiska
zak³adowej komisji zwi±zkowej, reprezentuj±cej pracownika. Dopiero po otrzymaniu
zawiadomienia o odrzuceniu sprzeciwu przez pracodawcê, pracownik mo¿e w
ci±gu 14 dni od zawiadomienia wyst±piæ do S±du pracy o uchylenie zastosowanej
kary, pod warunkiem wcze¶niejszego wyczerpania wewn±trzzak³adowej drogi
odwo³awczej. W razie uwzglêdnienia sprzeciwu wobec zastosowanej kary pieniê¿nej
lub uchylenia tej kary przez S±d pracy, pracodawca jest zobowi±zany zwróciæ
pracownikowi równowarto¶æ kwoty tej kary.
oprac.: Dzia³ Prawny
Zarz±du Regionu ¦wiêtokrzyskiego
NSZZ "Solidarno¶æ"
|
|
Wypowiedzenie
warunków pracy lub p³acy
Katarzyna Wronka
Wypowiedzenie zmieniaj±ce polega na zmianie pracownikowi
jego warunków pracy lub p³acy. Podstawê wypowiedzenia stanowi o¶wiadczenie
woli z³o¿one przez wypowiadaj±cego dotycz±ce zmiany jednego lub obu istotnych
warunków umowy bez naruszenia wiêzi ³±cz±cej pracodawcê z pracownikiem.
Zmiana dotyczy zatem tych istotnych warunków, ale nie przerywa ci±g³o¶ci
zatrudnienia pracownika. W praktyce, wypowiedzenie pracownikowi warunków
pracy i p³acy uwa¿a siê za dokonane wówczas, gdy dosz³o do niego w sposób
pozwalaj±cy zapoznaæ siê z tre¶ci± o¶wiadczenia woli pracodawcy.
Wypowiedzenia zmieniaj±cego mo¿na dokonaæ zarówno
w przypadku umów o pracê zawartych na czas nie okre¶lony lub na okres próbny,
a tak¿e na czas okre¶lony, zawarty na okres d³u¿szy ni¿ 6 miesiêcy, je¿eli
strony zastrzeg³y w takiej umowie mo¿liwo¶æ jej wypowiedzenia. Umowa zawarta
na czas nieokre¶lony stanowi pewn± gwarancjê zatrudnienia. W obecnej sytuacji,
aby jednak nie straciæ pracy, czêsto dochodzi do zmian umów o pracê, równie¿
ich najistotniejszych warunków.
Obowi±zuje w tym zakresie zasada, ¿e zmiany warunków
pracy i p³acy dokonuje siê za zgod± pracownika, po uprzednim wypowiedzeniu
dotychczasowych warunków i zaproponowaniu nowych. Nale¿y te¿ pamiêtaæ,
¿e zmiany te powinny byæ uzasadnione. Wypowiedzenie powinno te¿ opieraæ
siê na zasadzie równo¶ci stron, co uchroni pracownika od jednostronnych
decyzji prze³o¿onych. Aby zatem zmiana warunków pracy i p³acy by³a skuteczna,
pracownik musi nowe, zaproponowane warunki przyj±æ.
Wypowiedzenie warunków umowy o pracê obejmuje tylko
okre¶lone elementy, jakimi s± warunki pracy lub p³acy, a nie ca³± umowê.
Zaoferowanie nowych warunków jest koniecznym sk³adnikiem wypowiedzenia
zmieniaj±cego i bez tego elementu wypowiedzenie jest nieskuteczne. Wypowiedzenie
uwa¿a siê za dokonane wówczas, gdy pracownikowi zaproponowano nowe warunki.
Od tego momentu zaczyna biec okres wypowiedzenia, równy okresowi wypowiedzenia
umowy o pracê (wypowiedzenia definitywnego). Pracownik mo¿e zaproponowane
mu nowe warunki przyj±æ lub odrzuciæ przed up³ywem po³owy okresu wypowiedzenia.
Je¶li nie zrobi tego w tym terminie, uwa¿a siê, ¿e zaproponowane warunki
przyj±³. To pracodawca ma obowi±zek pouczyæ pracownika o terminie, w którym
powinien z³o¿yæ stosowne o¶wiadczenie. W razie braku takiego pouczenia
pracownik mo¿e do koñca okresu wypowiedzenia nowe warunki odrzuciæ.
Kodeks pracy wyra¼nie mówi, ¿e przedmiotem wypowiedzenia
zmieniaj±cego s± warunki pracy lub p³acy, a wiêc wypowiedzenie zmieniaj±ce
nie bêdzie mia³o zastosowania do innych elementów umowy (np. rodzaju wi±¿±cej
strony umowy). Za warunki pracy uznaje siê te ustalenia umowy o pracê,
które okre¶laj±, co pracownik bêdzie robi³, gdzie bêdzie ¶wiadczy³ pracê
i w jakim czasie. Mówi±c zatem o warunkach pracy mamy na my¶li rodzaj pracy,
miejsce pracy, miejsce oraz wymiar i rozk³ad czasu jej ¶wiadczenia. Miejsce
pracy mo¿e byæ sta³e lub ruchome (zmienne), ale powinno byæ ustalone przez
strony przy zawieraniu umowy o pracê i nie mo¿e byæ dowolnie, jednostronnie
zmieniane przez pracodawcê. Wymiar czasu pracy to dzienna i tygodniowa
liczba godzin, kiedy pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy (w zak³adzie
pracy lub innym miejscu, wyznaczonym do ¶wiadczenia pracy). Warunkami pracy
mog± byæ tak¿e inne elementy, które zosta³y odrêbnie uregulowane przez
strony.
Za warunki p³acy nale¿y uznaæ system obliczania
wynagrodzenia (akordowy, czasowy, prowizyjny, czy mieszany) oraz inne sk³adniki
wynagrodzenia: wynagrodzenie zasadnicze, premie regulaminowe, dodatki do
p³ac. Przedmiotem wypowiedzenia zmieniaj±cego mog± byæ szczególne sk³adniki
wynagrodzenia za pracê, je¿eli ulegaj± zmianie przes³anki warunkuj±ce nabycie
uprawnieñ p³acowych, albo ich wysoko¶æ lub gdy uprawnienia te zamierza
siê cofn±æ. Nale¿y pamiêtaæ, ¿e warunkiem p³acy jest wynagrodzenie w ca³o¶ci,
a nie tylko poszczególne jego czê¶ci. Je¿eli wiêc ulega obni¿eniu jedna
czê¶æ wynagrodzenia, a inna wzrasta i rekompensuje tê stratê, wówczas nie
dochodzi do zmiany warunków p³acy.
Wypowiedzenie zmieniaj±ce tre¶æ umowy o pracê zawartej
na czas nie okre¶lony musi byæ dokonane na pi¶mie, uzasadnione i przedstawione
zak³adowej organizacji zwi±zkowej do zaopiniowania. Niezachowanie formy
pisemnej wypowiedzenia zmieniaj±cego powoduje niewa¿no¶æ z³o¿onego o¶wiadczenia
woli.
Od wypowiedzenia zmieniaj±cego nale¿y odró¿niæ czasowe
powierzenie pracownikowi innej pracy ni¿ okre¶lona w umowie o pracê. Mo¿na
przez to rozumieæ zmianê rodzaju pracy, jej miejsca, czasu i rozk³adu,
a tak¿e innych warunków okre¶laj±cych umówion± pracê. Pracodawca ma takie
prawo, ale przeniesienie nie mo¿e trwaæ d³u¿ej ni¿ 3 miesi±ce w roku kalendarzowym.
Jednak¿e zmiana taka nie mo¿e powodowaæ obni¿enia wynagrodzenie pracownika.
|
|
Gdzie
i w jaki sposób dokonywana jest rejestracja bezrobotnych
Gra¿yna Lis
Zarejestrowanie siê we w³a¶ciwym urzêdzie pracy jest
przede wszystkim warunkiem uzyskania statusu bezrobotnego. W konsekwencji
od dokonania tego aktu zale¿y mo¿liwo¶æ korzystania ze wszystkich uprawnieñ
przewidzianych dla bezrobotnych. Przys³uguj± one dopiero od daty rejestracji
lub w jaki¶ czas po niej, nie mo¿na zatem ¿±daæ okre¶lonych ¶wiadczeñ
za okresy przypadaj±ce przed zarejestrowaniem siê.
Z rejestracj± nie powinno siê zatem zwlekaæ. Wa¿ne
jest w zwi±zku z tym posiadanie niezbêdnych informacji, gdzie mo¿na tego
dokonaæ i jakie wymagania formalne nale¿y spe³niaæ.
W przepisach ustawy o zatrudnieniu i bezrobociu
wskazuje siê, i¿ akt rejestracji powinien byæ dokonany we w³a¶ciwym dla
miejsca zamieszkania powiatowym urzêdzie pracy. Mówi±c o miejscu zamieszkania,
nale¿y mieæ na uwadze sta³e lub czasowe zameldowanie, a je¶li bezrobotny
nie jest zameldowany na terenie kraju - równie¿ aktualne miejsce (teren)
pobytu.
W tym ostatnim przypadku, a tak¿e wówczas gdy bezrobotny
posiada sta³e zameldowanie w innej miejscowo¶ci ni¿ miejsce czasowego zameldowania,
konieczne jest z³o¿enie o¶wiadczenia o niezarejestrowaniu siê w innym urzêdzie
pracy i o niepobieraniu ¶wiadczeñ przys³uguj±cych bezrobotnym.
Ju¿ po dokonaniu rejestracji bezrobotny powinien
zawiadomiæ urz±d pracy, w którym jest zarejestrowany, o ka¿dej zmianie
miejsca zameldowania lub pobytu. Na wniosek bezrobotnego jest te¿ mo¿liwa
zmiana miejsca zarejestrowania. W takim przypadku nastêpuje przekazanie
karty rejestracyjnej i innych dokumentów do urzêdu pracy w³a¶ciwego ze
wzglêdu na nowe miejsce zameldowania lub pobytu. Bezrobotny powinien zg³osiæ
siê w tym urzêdzie w ci±gu 7 dni od dnia wyrejestrowania w poprzednim urzêdzie.
W celu dokonania rejestracji bezrobotny powinien
przed³o¿yæ wskazane w przepisach prawa dokumenty a mianowicie:
- dowód osobisty (tymczasowy dowód osobisty), legitymacjê
szkoln±,
- orygina³ ¶wiadectw szkolnych lub innych dokumentów
pozwalaj±cych na ustalenie kwalifikacji zawodowych,
- ¶wiadectwo pracy z ostatniego zak³adu pracy (za¶wiadczenie
o wysoko¶ci dochodu, stanowi±cego podstawê obliczenia sk³adki ubezpieczeniowej,
za¶wiadczenia o wysoko¶ci wynagrodzenia lub dochodu w razie wykonywania
pracy w ograniczonym zakresie),
- dokument o przeciwskazaniach do wykonywania okre¶lonej
pracy i inne dokumenty niezbêdne do ustalenia uprawnieñ lub okresów wyp³aty
¶wiadczeñ,
- za¶wiadczenie o dochodzie ma³¿onka, z którym pozostaje
we wspólnym gospodarstwie domowym,
- orzeczenie komisji do spraw inwalidztwa i zatrudnienia
(dotyczy bezrobotnych bêd±cych osobami niepe³nosprawnymi).
Powiatowy urz±d pracy nie mo¿e odmówiæ zarejestrowania
zg³aszaj±cego siê bezrobotnego.
W pewnych przypadkach nie dokonuje siê rejestracji,
a mianowicie wówczas, gdy nie zosta³y z³o¿one niektóre z wymagaj±cych dokumentów.
|
|
TYGODNIK SOLIDARNO¦Æ
¦WIÊTOKRZYSKA
Nr 444
|
Dzia³ania Wspólnot Europejskich
w dziedzinie bezpieczeñstwa i higieny pracy
Waldemar Bartosz
Ryzykuj± i pracuj±
Kazimierz
Pasternak
Po wizycie. Ostrowiec ¦wiêtokrzyski
Waldemar Bartosz
Porady prawne
¦wiadczenie rehabilitacyjne
Katarzyna
Wronka
Powstanie Styczniowe
po 140 latach |
|
Europejskie
prawo pracy (9)
Dzia³ania Wspólnot Europejskich w dziedzinie
bezpieczeñstwa i higieny pracy
Waldemar Bartosz
Dzia³ania Wspólnot Europejskich w sygnalizowanych
w tytule problemach reguluje Uchwa³a Rady z dn. 29 czerwca 1978r.
Jest to dokument uchwalony jeszcze przed przyjêciem
w 1986r. Jednolitego Aktu Europejskiego wprowadzaj±cego do Traktatu Rzymskiego
artyku³u 118 A stanowi±cego podstawê ustanowienia dyrektyw dotycz±cych
bezpieczeñstwa i higieny pracy. Omawiana Uchwa³a posiada nadal moc wi±¿±c±.
Dokument ten zobowi±zuje Komisjê Europejsk± do przedk³adania corocznych
sprawozdañ z realizacji dzia³añ zwi±zanych z:
-
etiologi± wypadków i chorób zwi±zanych z prac±,
-
ochron± przed substancjami niebezpiecznymi,
-
zapobieganiem niebezpieczeñstwom zwi±zanym z maszynami
oraz szkodliwym skutkiem ich dzia³añ,
-
monitorowaniem i inspekcj±.
Celem tych dzia³añ ma byæ poprawa stanu bezpieczeñstwa
i higieny pracy przez organizacjê pracy z uwzglêdnieniem postêpu technicznego.
W programie zwrócono uwagê na konieczno¶æ dokonania przegl±du i przedefiniowania
strategii zapobiegania wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym.
Ponadto w za³o¿eniu program ma rozwijaæ wiedzê w
celu identyfikacji i oceny ryzyka oraz opracowania doskona³ych metod prewencji.
Równie¿ skutkiem podejmowania dzia³añ winno byæ
kszta³towanie postaw ludzkich w celu promowania i rozwoju ¶wiadomo¶ci bhp
przez stworzenie odpowiedniego systemu kszta³towania i edukacji zdrowotnej.
W programie wskazano sze¶æ inicjatyw, jakie nale¿y
podj±æ dla realizacji powy¿szych celów. S± to:
-
uwzglêdnienie aspektów bhp w ró¿nych fazach projektowania,
produkcji i dzia³ania,
-
okre¶lenie dopuszczalnych dla pracowników stê¿eñ w odniesieniu
do substancji szkodliwych i zanieczyszczeñ wystêpuj±cych lub mog±cych wystêpowaæ
w zak³adzie pracy,
-
szersze monitorowanie bezpieczeñstwa i higieny pracy,
-
etiologia wypadków przy pracy i chorób zawodowych oraz
ocena ryzyka zwi±zanego z prac±,
-
koordynacja i promocja badañ nad bezpieczeñstwem i higien±
pracy,
-
rozwój ¶wiadomo¶ci bhp przez szkolenie i edukacjê.
Wszystkie wymienione instrumenty zosta³y opatrzone szczegó³owymi
instrukcjami definiuj±cymi rodzaj czynno¶ci, które nale¿y podj±æ aby zrealizowaæ
wymienione inicjatywy.
Komisja Europejska dokonuje corocznie ocenê realizacji
przez pañstwa cz³onkowskie postanowieñ omawianej uchwa³y. |
|
Ryzykuj±
i pracuj±
Kazimierz Pasternak
Powszechny brak pracy i zagro¿enie zwolnieniami powoduje
u tych, którzy maj± pracê, przekonanie, ¿e bez wzglêdu na ryzyko trzeba
wykonaæ ka¿d± pracê zlecon± przez pracodawcê, nawet tak± która ewidentnie
zagra¿a utracie zdrowia i ¿ycia. Seria dramatycznych wypadków w polskich
kopalniach pokazuje jak pogoñ za zyskiem przys³ania troskê o bezpieczeñstwo
pracowników, którzy ów pozytywny efekt ekonomiczny ostatecznie tworz±,
kosztem wyd³u¿onych norm czasu pracy, w³asnego wypoczynku i zdrowia. Dwadzie¶cia
jeden gdañskich postulatów sprzed 23 lat nic nie straci³o na aktualno¶ci
na p³aszczy¼nie poprawy warunków pracy i wycofania skompromitowanych, nieludzkich
systemów organizacji pracy nastawionych wy³±cznie na wydajno¶æ kosztem
cz³owieka pracy. Przecie¿ to nie kto inny a gdañscy stoczniowcy zdecydowanie
upominali siê o wolne soboty, odst±pienie od systemu pracy akordowej wykonywanej
w warunkach szkodliwych, odrzucili bzdurne normowania wydajno¶ci pracy
i za¿±dali gwarancji respektowania swoich praw w zakresie godno¶ci i obywatelskiej
wolno¶ci. Kluczowym postulatem by³o wyeliminowanie bezpo¶rednich zagro¿eñ,
wtedy bardzo powszechnych, wystêpuj±cych na wiêkszo¶ci stanowisk pracy.
Wo³anie o normalno¶æ w pracy z tamtego okresu nic nie straci³o na swoim
dramatyzmie i aktualno¶ci. Setki zak³adów, bez wzglêdu na zagro¿enia, wróci³o
do skompromitowanych akordowych systemów pracy nie zwracaj±c uwagi na uci±¿liwo¶ci
wystêpuj±ce na stanowiskach pracy. Powróci³y drakoñskie normy, których
nie wykonanie automatycznie skazuje pracowników na finansowe straty i gro¼bê
utraty pracy. Ma³o kto zastanawia siê, czy nie trzeba by³oby pomy¶leæ o
innej, bardziej cywilizowanej formule pracy, gdzie pracownik mia³by wiêksz±
mo¿liwo¶æ wykazania siê swoim talentem, pracowito¶ci± i przywi±zaniem do
firmy. Znane koncerny samochodowe np. VOLVO oraz inne europejskie giganty
przemys³owe stawiaj± na organizacjê pracy, gdzie pracownicy sami ustalaj±
taktykê wykonywania zadañ na jako¶ciowo bardzo wysokim poziomie bez zbêdnych
ingerencji z zewn±trz. Dlaczego u nas wracamy do starych skompromitowanych
metod niszczenia ludzi pracy i skazywania ich na bicie wydajno¶ciowych
rekordów kosztem ¿ycia, zdrowia i wypoczynku. Przecie¿ normy unijne w zakresie
bezpieczeñstwa pracy nie pozwalaj± na brutalny wyzysk pracowników i zatrudnianie
ich wbrew elementarnym standardom bhp. (Patrz artyku³y W. Bartosza w
Tygodniku Solidarno¶æ ¦wiêtokrzyska). Olbrzymia liczba pracodawców
zdaje siê tego w naszych krajowych realiach tego nie zauwa¿aæ. St±d lawina
pracowniczych skarg, pytañ i postulatów o zapewnienie bezpiecznych warunków
pracy, wydanie w terminie odzie¿y i obuwia roboczego i ochronnego, wyposa¿enie
pracowników w rêkawice, ograniczenie czynników szkodliwych dla zdrowia
itp. Lista tych i podobnych ¿±dañ jest znacz±ca. Zysk i pogoñ za popraw±
wska¼ników ekonomicznych przys³ania czêsto pracodawcom troskê o bezpieczeñstwo
pracowników. Zdarza siê, ¿e nawet inspektorzy bhp odpowiadaj±cy w imieniu
pracodawcy za zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy potrafi±
w rozmowach ze zwi±zkami zawodowymi marginalizowaæ behapowskie niedoci±gniêcia
na rzecz poprawy wska¼ników ekonomicznych. Tego rodzaju postêpowanie jest
wielce naganne i sprzeczne z prawem. Praca w Polsce, której dla wielu tak
bardzo brakuje musi staæ siê bezpieczna bez wzglêdu na opcje polityczne
i koniunktury gospodarcze. S± przepisy i instytucje stoj±ce na stra¿y pracy
bezpiecznej. Trzeba tylko respektowaæ kodeksowe zasady i w sposób odpowiedzialny
traktowaæ pracowników. Zwi±zki zawodowe maj± podstawowy obowi±zek na bie¿±co
reagowaæ na wszelkie nadu¿ycia i bezprawie w tym zakresie. Praca, której
tak bardzo w Polsce brakuje musi mimo trudno¶ci staæ siê bezpieczna.
|
|
Po wizycie
Ostrowiec ¦wiêtokrzyski
Waldemar Bartosz
Decyzj± Prezydium Zarz±du Regionu ¦wiêtokrzyskiego
NSZZ “Solidarno¶æ” rozpoczê³y siê wizyty we wszystkich Komisjach Zak³adowych
na terenie Regionu. Celem tych wizyt jest poznanie problemów jakimi ¿yj±
zak³adowe struktury "Solidarno¶ci", aby nastêpnie wypracowaæ harmonogram
wspólnych dzia³añ mog±cych rozwi±zaæ zg³oszone trudno¶ci.
Jako pierwsza wizyty te rozpoczê³a w Delegatura
Ostrowiec ¦wiêtokrzyski. Powód jest jasny. Na terenie tej Delegatury nagromadzi³o
siê szereg powa¿nych problemów: upadek Huty Ostrowiec, widmo upad³o¶ci
kolejnych przedsiêbiorstw, niekontrolowana prywatyzacja s³u¿by zdrowia,
itp. Na wspomnianym terenie funkcjonuje 26 Komisji Zak³adowych zrzeszaj±cych
985 cz³onków. Oprócz Krzysztofa Grabowca- szefa Delegatury, cz³onkami Zarz±du
Regionu z tego obszaru s±: Ewa Ciok, Marek Czajkowski, Zbigniew Gruszka.
Wizyta objê³a zdecydowan± wiêkszo¶æ zak³adowych
organizacji zwi±zkowych NSZZ "Solidarno¶æ", w tym miedzy innymi: Hutê Ostrowiec,
Cukrowniê Czêstocice, Miejskie Przedsiêbiorstwo Komunikacyjne, ZPDz "Wólczanaka",
Obszar Przemys³owy Zak³ady Ostrowieckie, Centrozap, Alexander, Miejski
O¶rodek Pomocy Spo³ecznej, Miejski O¶rodek Medycyny Pracy.
Do¶wiadczenia wyniesione z tych spotkañ wskazuj±
jednocze¶nie na wystêpowanie szeregu problemów z jakimi spotykaj± siê dzia³acze
zwi±zkowi.
Podstawowym dylematem s± niskie wynagrodzenia, na
poziomie p³acy minimalnej, w kilku zak³adach wyp³acane ratami (Obszar Przemys³owy
Zak³ady Ostrowieckie) oraz wy¶rubowane normy pracy w systemie akordowym
(ZPDz "Wólczanaka").
W jednym przypadku (Alexander) istnieje gro¼ba utraty
miejsc pracy. Na tê sytuacjê nak³ada siê atmosfera generalnego zagro¿enia,
zwi±zana z wysokim poziomem bezrobocia (28%).
W wiêkszo¶ci przypadków ³amane s± przepisy BHP,
w paru miejscach nie funkcjonuj± Komisje BHP ani zak³adowi spo³eczni inspektorzy
pracy.
Skomplikowana sytuacja panuje w placówkach opieki
zdrowotnej. Okazuje siê bowiem, ¿e podstawowa opieka zdrowotna zosta³a
ju¿ sprywatyzowana, niestety bez zabezpieczenia uprawnieñ pracowniczych.
Podobne plany organ prowadz±cy, czyli starostwo powiatowe, przygotowuje
dla Miejskiego O¶rodka Medycyny Pracy. W zwi±zku z tym Zarz±d Regionu ¦wiêtokrzyskiego
NSZZ "Solidarno¶æ" wyst±pi³ do starostwa o negocjacje i podpisanie pakietu
gwarancji pracowniczych przed prywatyzacj±.
Rezultatem wizyty by³o posiedzenie niemal wszystkich
przedstawicieli Delegatury ZR poszerzone o radnych miejskich i powiatowych
reprezentuj±cych prawicê ostrowieck± odbyte w dniu 11 marca b.r.
Ustalenia, które tam zapad³y dotycz± zwiêkszenia
systematycznej pracy z miejscowymi komisjami zak³adowymi, szczególnie w
sprawach prawnych i socjalnych oraz podjêcia szeregu interwencji w instytucjach
samorz±dowych.
Wnioski te zosta³y równie¿ przedstawione dziennikarzom
na specjalnie zwo³anej konferencji prasowej.
|
|
Porady prawne
Czy pracownicy pozostaj±cy ca³y czas w zatrudnieniu
u danego pracodawcy, ale zmieniaj±cy stanowiska pracy podlegaj± obowi±zkowi
przeprowadzania wstêpnych badañ lekarskich przy ka¿dej zmianie stanowiska
pracy?
Po ostatniej nowelizacji przepisów prawa pracy, od
29 listopada ub. roku pracodawcy nie maj± ju¿ obowi±zku kierowaæ na badania
wstêpne pracowników, których zatrudniaj± ponownie na to samo stanowisko
lub na stanowisko o takich samych warunkach pracy, na podstawie kolejnej
umowy o pracê zawartej bezpo¶rednio po rozwi±zaniu lub wyga¶niêciu poprzedniej
umowy o pracê z tym pracownikiem.
Przed zmian± przepisów prawa pracy, obowi±zek badañ
lekarskich istnia³ przy ka¿dorazowej zmianie stanowiska pracy, równie¿
przy ponownym zatrudnianiu tego samego pracownika. Powodowa³o to wiele
zamieszania i nara¿a³o pracodawców na dodatkowe koszty.
Obecnie nadal istnieje konieczno¶æ kierowania na
wstêpne badania lekarskie pracownika, który w danym zak³adzie pracy ju¿
jest zatrudniony. Dotyczy to pracowników m³odocianych przenoszonych na
inne stanowiska pracy oraz wszystkich innych pracowników przenoszonych
na stanowiska, na których wystêpuj± czynniki szkodliwe dla zdrowia lub
warunki uci±¿liwe.
Chcê ubiegaæ siê o przyznanie renty z tytu³u niezdolno¶ci
do pracy. Nie wiem jednak co dok³adnie oznacza pojêcie "okresy wymagane
do otrzymania renty". Gdzie sprecyzowane s± przepisy na ten temat i ile
te okresy wynosz±? Czy okresy sk³adkowe i niesk³adkowe maj± takie samo
znaczenie dla uzyskania renty?
Osoba staraj±ca siê o rentê z tytu³u niezdolno¶ci
do pracy musi posiadaæ wymagane okresy sk³adkowe i niesk³adkowe. Do otrzymania
renty s± one niezbêdne. Szczegó³owe uregulowania na temat okresów sk³adkowych
i niesk³adkowych, które s± wymagane do otrzymania renty, zawarte s± w ustawie
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeñ Spo³ecznych.
Okresy te wynosz±:
-
1 rok, gdy niezdolno¶æ do pracy powsta³a przed ukoñczeniem
20 roku ¿ycia,
-
2 lata, je¿eli niezdolno¶æ do pracy powsta³a w wieku
powy¿ej 20 do 22 lat,
-
3 lata, je¿eli niezdolno¶æ do pracy powsta³a w wieku
powy¿ej 22 do 25 lat,
-
4 lata, je¿eli niezdolno¶æ do pracy powsta³a w wieku
powy¿ej 25 do 30 lat,
-
5 lat, je¿eli niezdolno¶æ do pracy powsta³a w wieku
powy¿ej 30 lat.
Je¿eli niezdolno¶æ do pracy powsta³a w wieku powy¿ej
30 lat, okres 5 lat powinien przypadaæ w ci±gu ostatniego dziesiêciolecia
przed zg³oszeniem wniosku o rentê lub przed dniem powstania niezdolno¶ci
do pracy. Do okresu tego nie wlicza siê okresów pobierania renty z tytu³u
niezdolno¶ci do pracy, renty szkoleniowej lub renty rodzinnej.
Je¿eli ubezpieczony, który ubiega siê o rentê z
tytu³u niezdolno¶ci do pracy, nie ma wymaganego okresu sk³adkowego i niesk³adkowego,
warunek posiadania wymaganego okresu uwa¿a siê za spe³niony, gdy zosta³
on zg³oszony do ubezpieczenia przed ukoñczeniem 18 roku ¿ycia, albo w ci±gu
6 miesiêcy po ukoñczeniu nauki w szkole ponadpodstawowej lub w szkole wy¿szej
oraz do dnia powstania niezdolno¶ci do pracy ubezpieczony posiada³, bez
przerwy lub z przerwami nie przekraczaj±cymi 6 miesiêcy, okresy sk³adkowe
i niesk³adkowe.
Przy obliczaniu prawa do renty z tytu³u niezdolno¶ci
do pracy i obliczaniu jej wysoko¶ci okresy niesk³adkowe uwzglêdnia siê
w wymiarze nie przekraczaj±cym jednej trzeciej udowodnionych okresów sk³adkowych.
oprac.: Dzia³ Prawny
Zarz±du Regionu ¦wiêtokrzyskiego
NSZZ "Solidarno¶æ"
|
|
¦wiadczenie
rehabilitacyjne
Katarzyna Wronka
Celem przyznania ¶wiadczenia rehabilitacyjnego jest
umo¿liwienie ubezpieczonemu dalszego leczenia. ¦wiadczenie to przyznaje
siê w przypadku szczególnie powa¿nych i d³ugotrwa³ych chorób, kiedy okres
pobierania zasi³ku chorobowego okazuje siê krótszy ni¿ okres choroby i
mo¿e up³yn±æ przed odzyskaniem przez ubezpieczonego zdolno¶ci do pracy.
Osob± uprawnion± do ¶wiadczenia jest ubezpieczony,
który po wyczerpaniu zasi³ku chorobowego nadal jest niezdolny do pracy,
a dalsze leczenie lub rehabilitacja rokuj± odzyskanie zdolno¶ci do pracy.
¦wiadczenie rehabilitacyjne przyznawane jest na okres niezbêdny do przywrócenia
zdolno¶ci do pracy, nie d³u¿ej jednak, ni¿ przez 12 miesiêcy. Wa¿ne w tym
wypadku jest orzeczenie lekarza orzecznika ZUS o stanie zdrowia ubezpieczonego,
uzasadniaj±ce przyznanie prawa do ¶wiadczenia. Orzeczenie tego lekarza
stanowi podstawê wydania decyzji w sprawie ¶wiadczenia rehabilitacyjnego.
¦wiadczenie rehabilitacyjne nie przys³uguje osobie
uprawnionej do emerytury lub renty z tytu³u niezdolno¶ci do pracy, osobie
uprawnionej do zasi³ku dla bezrobotnych, albo ¶wiadczenia przedemerytalnego.
Ponadto ¶wiadczenie rehabilitacyjne nie przys³uguje za okresy niezdolno¶ci
do pracy przypadaj±ce w czasie urlopu bezp³atnego, urlopu wychowawczego,
albo tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolno¶ci
(z wyj±tkiem przypadków, w których prawo do ¶wiadczenia wynika z ubezpieczenia
chorobowego osób wykonuj±cych odp³atnie pracê na podstawie skierowania
do pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolno¶ci albo tymczasowego
aresztowania). ¦wiadczenie rehabilitacyjne nie przys³uguje tak¿e po ustaniu
tytu³u ubezpieczenia chorobowego, je¿eli osoba niezdolna do pracy ma ustalone
prawo do emerytury lub renty z tytu³u niezdolno¶ci do pracy, je¿eli kontynuuje
dzia³alno¶æ zarobkow± lub podjê³a dzia³alno¶æ zarobkow±, je¿eli nie naby³a
prawa do ¶wiadczenia rehabilitacyjnego w okresie ubezpieczenia chorobowego,
oraz je¿eli jest uprawniona do zasi³ku dla bezrobotnych, zasi³ku przedemerytalnego
lub ¶wiadczenia przedemerytalnego.
Przed wyst±pieniem z wnioskiem o ¶wiadczenie rehabilitacyjne
nale¿y zwróciæ siê do lekarza prowadz±cego o wydanie za¶wiadczenia o stanie
zdrowia. Nie pó¼niej ni¿ na 60 dni przed zakoñczeniem okresu zasi³kowego
lekarz prowadz±cy leczenie, przeprowadza badanie i ocenia czy stan zdrowia
uzasadnia wyst±pienie z wnioskiem o przed³u¿enie okresu wyp³aty zasi³ku
chorobowego na okres nie d³u¿szy ni¿ 3 miesi±ce, albo zg³oszenie wniosku
o ustalenie prawa do ¶wiadczenia rehabilitacyjnego, lub te¿ zg³oszenie
wniosku o ustalenie prawa do renty z tytu³u niezdolno¶ci do pracy. Nastêpnie
stosownie do wyników oceny, lekarz prowadz±cy leczenie wystêpuje z wnioskiem
o przed³u¿enie okresu zasi³kowego albo wystawia za¶wiadczenie o stanie
zdrowia dla celów ¶wiadczeñ z ubezpieczenia spo³ecznego. Lekarz prowadz±cy
leczenie powinien poinformowaæ ubezpieczonego o potrzebie niezw³ocznego
zg³oszenia wniosku o ustalenie prawa do ¶wiadczenia rehabilitacyjnego lub
prawa do renty z tytu³u niezdolno¶ci do pracy.
Orzeczenie o stanie zdrowia uprawniaj±ce do przyznania
prawa do ¶wiadczenia rehabilitacyjnego mo¿e wydaæ lekarz orzecznik ZUS,
gdy ubezpieczony nie rokuje odzyskania zdolno¶ci do pracy w okresie 3 miesiêcy
(przed³u¿enie okresu zasi³kowego), a mo¿na s±dziæ, ¿e odzyska zdolno¶æ
do pracy w okresie do 12 miesiêcy.
¦wiadczenie rehabilitacyjne mo¿e byæ tak¿e przyznane
ubezpieczonemu, który po wykorzystaniu zasi³ku chorobowego zosta³ skierowany
przez lekarza lecz±cego na badanie przez lekarza orzecznika ZUS w celu
przyznania renty z tytu³u niezdolno¶ci do pracy i lekarz orzecznik ZUS
orzek³, ¿e stan zdrowia ubezpieczonego nie uzasadnia wydania orzeczenia
o prawie do renty z tytu³u niezdolno¶ci do pracy w okresie nie d³u¿szym
ni¿ 12 miesiêcy od wykorzystania pe³nego okresu zasi³kowego.
Wniosek o przyznanie prawa do ¶wiadczenia rehabilitacyjnego
sk³ada siê na druku ZUS Np-7. Wniosek wraz z dokumentacj± nale¿y z³o¿yæ
w ZUS co najmniej na 4 tygodnie przed zakoñczeniem okresu zasi³kowego.
Do wniosku ZUS Np-7 nale¿y do³±czyæ za¶wiadczenie o stanie zdrowia wype³nione
przez lekarza lecz±cego oraz wywiad zawodowy z miejsca pracy (ZUS N-10),
gdy wniosek sk³ada ubezpieczony w czasie trwania tytu³u ubezpieczenia chorobowego.
Z³o¿enie wniosku na 4 tygodnie przed up³ywem pe³nego okresu zasi³kowego
spowoduje, ¿e wniosek bêdzie rozpatrzony w okresie pobierania zasi³ku chorobowego
i nie nast±pi przerwa w wyp³acaniu ¶wiadczeñ przys³uguj±cych wnioskodawcy.
|
|
Powstanie
Styczniowe po 140 latach
Po stu czterdziestu latach od bitwy oddzia³ów Langiewicza
stoczonej z Rosjanami pod Grochowiskami k/Piñczowa, na historycznych polach
rozegra³a siê powtórna batalia. Toczy³y j± dwa hufce: staszowski i jêdrzejowski.
Odby³a siê ona 15 marca br. w ramach obchodów rocznicy Powstania Styczniowego
organizowanych przez Burmistrza Piñczowa - £ukasza £aganowskiego.
Do symbolu urasta równie¿ obecno¶æ dwóch konsulów:
rosyjskiego i francuskiego uczestnicz±cych w tych obchodach.
NSZZ "Solidarno¶æ" reprezentowali: Waldemar Bartosz
- przewodnicz±cy Zarz±du Regionu, Henryk Dziadek - pe³ni±cy obowi±zki szefa
Delegatury ZR oraz grupa dzieci i m³odzie¿y z flagami "Solidarno¶ci". Modlitwy
duchownych katolickich i prawos³awnych podkre¶la³y pojednaniowy charakter
uroczysto¶ci.
Wydarzenie to wpisuje siê znakomicie w dzia³ania
wielu ¶rodowisk patriotycznych wspieraj±cych podtrzymywanie i rozwój polskiej
¶wiadomo¶ci narodowej.
|
oprac. strony Andrzej Pawlik
|