TYGODNIK SOLIDARNO¦Æ ¦WIÊTOKRZYSKA
 Nr 449 
Archiwum  Nr 448  Nr 447  Nr 446 Nr 445 Nr 444
TYGODNIK SOLIDARNO¦Æ ¦WIÊTOKRZYSKA
Nr 449

 Europejska Agencja do spraw Bezpieczeñstwa i Zdrowia Pracy
Waldemar Bartosz
 Manifestacja Solidarno¶ci ¦wiêtokrzyskiej w Warszawie
 Porady prawne
 ¦wiadczenie przed emerytur±
Katarzyna Wronka
 Konkurs wiedzy o NSZZ Solidarno¶æ
Mieczys³aw Gójski
 Podziêkowanie
 ¦wiatowy Dzieñ Pamiêci Ofiar Wypadków przy Pracy
Kazimierz Pasternak
Europejskie prawo pracy (14)

Europejska Agencja do spraw Bezpieczeñstwa i Zdrowia Pracy
Waldemar Bartosz

Agencja ta zosta³a utworzona na podstawie Rozporz±dzenia Rady z dnia 18 lipca 1994 r., nr 2062/94 znowelizowanego nastêpnie w dn. 29 czerwca 1995r., nr 1643/95r.
Celem ustanowienia Agencji jest uzyskanie jak najwiêkszych korzy¶ci na poziomie Wspólnoty z informacji od organizacji istniej±cych w poszczególnych pañstwach cz³onkowskich, które umo¿liwiaj± wybór odpowiednich i najw³a¶ciwszych ¶rodków jakie nale¿y podj±æ w celu ochrony zdrowia i bezpieczeñstwa pracowników. Informacje te powinny zawieraæ dane techniczne, naukowe, i ekonomiczne do wykorzystania w dziedzinie zdrowia i bezpieczeñstwa pracy. W tym celu Agencja, zgodnie z rozporz±dzeniem:

  • zbiera i rozpowszechnia informacje techniczne, ekonomiczne i naukowe w¶ród pañstw cz³onkowskich w celu przekazywania ich do organów Wspólnoty pañstw cz³onkowskich i zainteresowanych osób, na podstawie tych danych mo¿na okre¶laæ krajowe priorytety i programy oraz zapewniaæ wsparcie do ich realizacji,
  • zbiera techniczne, ekonomiczne i naukowe informacje o prowadzonych badaniach w zakresie bezpieczeñstwa i zdrowia w pracy,
  • promuje i wspiera wspó³pracê oraz wymianê informacji i do¶wiadczeñ pomiêdzy pañstwami cz³onkowskimi,
  • organizuje konferencje i seminaria oraz wymianê ekspertów pomiêdzy pañstwami cz³onkowskimi w dziedzinie bezpieczeñstwa i zdrowia w pracy, tworzy i koordynuje dzia³alno¶æ sieci informatorów, uwzglêdniaj±c organy i organizacje krajowe, Wspólnoty i miêdzynarodowe,
  • zbiera i udostêpnia informacje o zagadnieniach zwi±zanych z bezpieczeñstwem i zdrowiem od i do krajów trzecich i organizacji miêdzynarodowych (WHO, MOP, PAMO, IMO),
  • dostarcza techniczne, ekonomiczne, i naukowe informacje o sposobach i ¶rodkach stosowanych do wprowadzenia dzia³añ prewencyjnych ze szczególnym uwzglêdnieniem ma³ych i ¶rednich przedsiêbiorstw,
  • bierze udzia³ w opracowaniu przysz³ych programów dzia³ania Wspólnoty zwi±zanych z ochron± bezpieczeñstwa i zdrowia w pracy.
Organem Agencji jest Rada Administracyjna, sk³adaj±ca siê z 48 cz³onków, z których 15 cz³onków reprezentuje rz±dy pañstwa cz³onkowskich, 15 cz³onków reprezentuje organizacje pracodawców, 15 cz³onków reprezentuje organizacje pracowników, 3 cz³onków reprezentuje Komisjê Europejsk±.
Z chwil± uzyskania cz³onkostwa w Unii Europejskiej strona polska powinna delegowaæ do prac w Radzie Administracyjnej Agencji przedstawicieli rz±du oraz przedstawicieli organizacji pracodawców i zwi±zków zawodowych.

Manifestacja "Solidarno¶ci" ¦wiêtokrzyskiej w Warszawie

W Polsce nie ludzi niepotrzebnych - pod tym has³em 25 kwietnia 2003r. na ulicach Warszawy i przed budynkiem Kancelarii Premiera odby³a siê ogólnopolska manifestacja "Solidarno¶ci". G³ówne postulaty manifestuj±cych to: przywrócenie ¶wiadczeñ przedemerytalnych, wyp³ata na czas wynagrodzeñ i zastopowanie zwolnieñ z pracy. Z naszego Regionu protestowa³o ponad 1000 osób, które przyby³y do stolicy w 20 autokarach. Najliczniejsz± grup± byli zwi±zkowcy z Delegatury Skar¿ysko-Kamienna.
 zdj 1  zdj 2    zdj 3   zdj 4   zdj 5    zdj 6   zdj 7
 



PORADY PRAWNE

Jak nale¿y udzieliæ urlopu wypoczynkowego w 2003 roku pracownikowi zatrudnionemu w ruchu ci±g³ym, który pracuje tak¿e w niedziele i ¶wiêta otrzymuj±c w zamian dni wolne od pracy?

Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy urlopu wypoczynkowego udziela siê w dni robocze, za które uwa¿a siê wszystkie dni, z wyj±tkiem niedziel i ¶wi±t okre¶lonych w odrêbnych przepisach. Dni wolnych od pracy wynikaj±cych z rozk³adu czasu pracy w piêciodniowym tygodniu pracy nie wlicza siê do urlopu. Je¿eli pracownik ¶wiadczy pracê w niedziele i ¶wiêta, urlopu wypoczynkowego udziela siê mu w dniach kalendarzowych, które zgodnie z obowi±zuj±cym rozk³adem czasu pracy s± dla niego dniami pracy. Pracownikowi nie mo¿na udzieliæ urlopu w dniach, które s± dla niego dniami wolnymi udzielonymi w zamian za pracê w niedziele i ¶wiêta. Po ostatniej nowelizacji przepisów prawa pracy w tym zakresie nie zmniejszono wymiaru urlopu, a jedynie doprecyzowano zasady jego udzielania.
 

Przez jaki okres czasu kara na³o¿ona na pracownika pozostaje w jego aktach osobowych?

Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy, po roku nienagannej pracy – a wiêc po roku pracy, w trakcie którego pracownik nie zosta³ ukarany ponownie kar± porz±dkow± – karê uwa¿a siê za nieby³±, a odpis zawiadomienia o ukaraniu pracownika nale¿y usun±æ z jego akt osobowych. Termin ten mo¿e byæ oczywi¶cie krótszy, wtedy dzia³ania podejmuje pracodawca z w³asnej inicjatywy albo na wniosek reprezentuj±cej ukaranego pracownika zak³adowej organizacji zwi±zkowej. Karê uwa¿a siê za nieby³a, a odpis zawiadomienia usuwa z akt pracownika, je¿eli pracodawca uwzglêdni sprzeciw wniesiony przez pracownika, albo te¿, gdy s±d pracy wyda orzeczenie o uchyleniu kary.

oprac.: Dzia³ Prawny
Zarz±du Regionu ¦wiêtokrzyskiego
NSZZ “Solidarno¶æ”

¦WIADCZENIE PRZED EMERYTUR¡
Katarzyna Wronka

Utrata pracy dla osób, którym brakuje niewiele do emerytury jest dla nich sytuacj± bardzo trudn±. Znalezienie zatrudnienia przez niem³ode ju¿ osoby jest wrêcz niemo¿liwe. W tej sytuacji osoby - którym do emerytury brakuje niewiele i spe³niaj± ponadto szereg jeszcze innych warunków - mog± ubiegaæ siê o przyznanie ¶wiadczenia przedemerytalnego. Dla wielu zwalnianych pracowników jest to jedyna mo¿liwo¶æ uzyskania jakiegokolwiek zabezpieczenia spo³ecznego.
¦wiadczenie emerytalne przys³uguje osobie, która:

  1. osi±gnê³a wiek co najmniej 58 lat (w przypadku kobiet) i 63 lata (w przypadku mê¿czyzn) i posiada okres uprawniaj±cy do emerytury, wynosz±cy co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mê¿czyzn lub
  2. do dnia rozwi±zania stosunku pracy lub stosunku s³u¿bowego z przyczyn dotycz±cych zak³adu pracy, w którym by³a zatrudniona przez okres nie krótszy ni¿ sze¶æ miesiêcy, ukoñczy³a co najmniej 50 lat kobieta) lub 55 lat (mê¿czyzna) oraz osi±gnê³a okres uprawniaj±cy do emerytury wynosz±cy dla kobiet co najmniej 30 lat, a dla mê¿czyzn co najmniej 35 lat lub
  3. do dnia rozwi±zania stosunku pracy, z przyczyn dotycz±cych zak³adu pracy, w którym by³a zatrudniona przez okres nie krótszy ni¿ sze¶æ miesiêcy, osi±gnê³a okres uprawniaj±cy do emerytury, wynosz±cy co najmniej 35 lat dla kobiet i 40 lat dla mê¿czyzn lub
  4. do dnia 31 grudnia roku poprzedzaj±cego rozwi±zanie stosunku pracy posiada okres uprawniaj±cy do emerytury wynosz±cy co najmniej 34 lata dla kobiet i 39 lat dla mê¿czyzn, a rozwi±zanie stosunku pracy nast±pi³o w zwi±zku z niewyp³acalno¶ci± pracodawcy w rozumieniu ustawy z dnia 29 grudnia 1993 roku o ochronie roszczeñ pracowniczych w razie niewyp³acalno¶ci pracodawcy (Dz.U. z 1994r. Nr 1, poz. 1 z pó¼n. zm.) lub
  5. zakoñczy³a okres zatrudnienia przy pracach interwencyjnych, do których na czas do 24 miesiêcy starosta mo¿e skierowaæ bezrobotne kobiety, które ukoñczy³y 53 lata, a mê¿czyzn po ukoñczeniu 58 lat, a z którymi rozwi±zanie stosunku pracy w ostatnim zak³adzie pracy nast±pi³o z przyczyn dotycz±cych zak³adu pracy i w wyniku zaliczenia tego zatrudnienia do okresu uprawniaj±cego do emerytury spe³nia warunki okre¶lone w punktach 3 lub 4.
Oprócz tych warunków wynikaj±cych z wieku oraz sta¿u pracy osoby ubiegaj±cej siê o ¶wiadczenie, nale¿y te¿ pamiêtaæ o innych warunkach, jakie trzeba spe³niaæ. Osoba, która chce otrzymaæ ¶wiadczenia przedemerytalne, musi posiadaæ tak¿e status bezrobotnego z prawem do zasi³ku. Warunki, jakie s± w tym wypadku po¿±dane okre¶la ustawa z dnia 14 grudnia 1994 roku o zatrudnieniu i przeciwdzia³aniu bezrobociu (Dz.U. z 1995 roku, nr 1 poz. 1 z pó¼n. zm.). Zgodnie z przepisami ustawy bezrobotnym jest osoba nie zatrudniona i nie wykonuj±ca innej pracy zarobkowej, zdolna i gotowa podj±æ zatrudnienie w pe³nym wymiarze czasu pracy obowi±zuj±cym w danym zawodzie lub s³u¿bie, zarejestrowana we w³a¶ciwym dla miejsca zameldowania (sta³ego lub czasowego) Powiatowym Urzêdzie Pracy.
O warunkach jakie musi spe³niaæ osoba, aby zosta³a uznana za bezrobotn± oraz w jakich sytuacjach przys³uguje zasi³ek dla bezrobotnych pisali¶my w poprzednich numerach Tygodnika Solidarno¶æ.

Konkurs wiedzy o NSZZ "Solidarno¶æ"
Mieczys³aw Gójski

26 kwietnia br. w VII Liceum Ogólnokszta³c±cym im. J. Pi³sudskiego w Kielcach odby³ siê fina³ wojewódzki Konkursu Wiedzy o NSZZ "Solidarno¶æ". Organizatorami konkursu byli: Zarz±d Regionu ¦wiêtokrzyskiego NSZZ "Solidarno¶æ" oraz ¦wiêtokrzyski Kurator O¶wiaty. .Jego adresatami by³a m³odzie¿ szkó³ ponadgimnazjalnych Województwa ¦wiêtokrzyskiego. M³odzie¿ ta za kilka lat wejdzie w doros³e ¿ycie zawodowe i spo³eczne, a co za tym idzie powinna byæ do tego jak najbardziej przygotowana. Podstawow± tematyk± konkursu by³a historia NSZZ "Solidarno¶æ" ale równie¿ ogólne zagadnienia zwi±zane z celami i funkcjami zwi±zków zawodowych jakie spe³niaj± one w pañstwie demokratycznym.
Z proponowanej przez organizatorów literatury oraz podczas lekcji prowadzonych przez nauczycieli uczniowie mogli dowiedzieæ siê co to jest np. Miêdzynarodowa Organizacja Pracy czy Pañstwowa i Spo³eczna Inspekcja Pracy. By³a równie¿ mo¿liwo¶æ aby dowiedzieæ siê czego¶ o najwiêkszych centralach zwi±zkowych na ¶wiecie. Wa¿nym elementem konkursu by³a równie¿ tematyka dotycz±ca okresu poprzedzaj±cego powstanie "Solidarno¶ci". Dotyczy to np. roku 1956, 1968, 1970, 1976.
Fina³ wojewódzki poprzedzony zosta³ eliminacjami szkolnymi w których udzia³ wziê³o blisko 300 uczniów z 16 szkó³. Eliminacje szkolne wy³oni³y 38 uczniów, którzy przyst±pili do fina³u wojewódzkiego.
Komisja konkursowa pod przewodnictwem Przewodnicz±cego Zarz±du Regionu ¦wiêtokrzyskiego Waldemara Bartosza przeprowadzi³a egzamin, który polega³ na rozwi±zaniu testu sk³adaj±cego siê z 56 pytañ. Laureatk± konkursu zosta³a Anna Stankiewicz uczennica Zespo³u Szkó³ Ponadgimnazjalnych we W³oszczowie. Ona te¿ otrzyma³a g³ówna nagrodê tj. wie¿ê stereofoniczn± ufundowan± przez Przewodnicz±cego Komisji Krajowej NSZZ "Solidarno¶æ" Janusza ¦niadka. Drugie miejsce zajê³a jej kole¿anka z tej samej szko³y - Joanna Gawron. Opiekunk± obu laureatek by³a Pani mgr Gra¿yna Jêczmyk. Trzecie miejsce zajê³a Marta Chaczyk z Liceum Ogólnokszta³c±cego w Jêdrzejowie, której opiekunk± by³a Janina Kabziñska - Pacanowska. Nagrody rzeczowe otrzymali równie¿ finali¶ci, którzy zajêli miejsca od 4 do10.
Wszyscy uczestnicy fina³u wojewódzkiego otrzymali okoliczno¶ciowe dyplomy oraz drobne upominki. Nagrody specjalne ufundowali równie¿: Prezydent Miasta Kielc Wojciech Lubawski oraz (obecny podczas ceremonii wrêczenia nagród) Burmistrz Piñczowa £ukasz £aganowski. Fundatorami nagród oprócz Komisji Krajowej i Zarz±du Regionu ¦wiêtokrzyskiego NSZZ “Solidarno¶æ” byli tak¿e: Komisja Zak³adowa NSZZ "Solidarno¶æ" Huty Ostrowiec, Komisja Zak³adowa NSZZ “Solidarno¶æ” Elektrowni Po³aniec i Komisja Zak³adowa NSZZ "Solidarno¶æ" Stolbud W³oszczowa. Specjaln± nagrodê - marmurowy stolik dla szko³y, której uczniowie uzyskali najlepsze miejsca w konkursie ufundowa³a Kopalnia Wapienia w Morawicy.
Nagrodê tê przyznano oczywi¶cie Zespo³owi Szkó³ Ponadgimnazjalnych Nr 3 z W³oszczowy.
Jak wspólnie zauwa¿yli cz³onkowie komisji konkursowej poziom konkursu sta³ na wyj±tkowo wysokim poziomie.
Wszyscy finali¶ci mogli imponowaæ prezentowan± przez siebie wiedz± co sk³oni³o organizatorów do przeprowadzania Konkursu Wiedzy o NSZZ "Solidarno¶æ" corocznie. Nastêpna edycja konkursu ju¿ za rok.
  zdj 1  zdj 2   zdj 3  zdj 4  zdj 5   zdj 6  zdj 7  zdj 8   zdj 9  zdj 10  zdj 11   zdj 12
 


Podziêkowanie

Zarz±d Regionu ¦wiêtokrzyskiego NSZZ "Solidarno¶æ" serdecznie dziêkuje Dyrekcji i uczniom VII Liceum Ogólnokszta³c±cego im. J. Pi³sudskiego w Kielcach za udostêpnienie i przygotowanie sal, w których odby³ siê Wojewódzki Fina³ Konkursu Wiedzy o NSZZ "Solidarno¶æ".
Serdecznie dziêkujemy Komisji Krajowej NSZZ "Solidarno¶æ", Prezydentowi Miasta Kielc Wojciechowi Lubawskiemu, Burmistrzowi Piñczowa £ukaszowi £aganowskiemu, Komisji Zak³adowej NSZZ "Solidarno¶æ" Huty Ostrowiec, Komisji Zak³adowej NSZZ “Solidarno¶æ” Elektrowni Po³aniec i Komisji Zak³adowej NSZZ "Solidarno¶æ" Stolbud W³oszczowa oraz Kopalni Wapienia Morawica za sponsorowanie i ufundowanie nagród dla laureatów konkursu.

Przewodniczacy
Zarz±du Regionu ¦wiêtokrzyskiego
NSZZ "Solidarno¶æ"
Waldemar Bartosz

¦wiatowy Dzieñ Pamiêci Ofiar Wypadków przy Pracy

Granice upodlenia polskiej pracy
Kazimierz Pasternak

Ponad 70 spo³ecznych inspektorów pracy i dzia³aczy zak³adowych organizacji NSZZ “Solidarno¶æ” wziê³o udzia³ w zorganizowanym 24 kwietnia br. przez Zarz±d Regionu "Solidarno¶ci" ¦wiêtokrzyskiej seminarium dla upamiêtnienia ¦wiatowego Dnia Pamiêci Ofiar Wypadków przy Pracy. Po oficjalnym otworzeniu i powitaniu uczestników seminarium i zaproszonych go¶ci przez Waldemara Bartosza - Przewodnicz±cego Zarz±du Regionu "Solidarno¶ci" ¦wiêtokrzyskiej, g³os zabra³ ni¿ej podpisany, przypominaj±c historiê og³oszenia ¦wiatowego Dnia Pamiêci Ofiar Wypadków przy Pracy, oraz sygnalizuj±c najbardziej niebezpieczne problemy zagra¿aj±ce zdrowiu i ¿yciu ludzi pracy. Minut± ciszy uczczono pamiêæ tych, którzy zginêli na stanowiskach pracy w 2002r.
Anna Pawlino - Dyrektor Inspektoratu Ochrony ¦rodowiska ¦wiêtokrzyskiego Urzêdu Wojewódzkiego w swoim wyst±pieniu przedstawi³a sposób prowadzenia kontroli, stan zagro¿enia ¶rodowiska naturalnego, skutki ³amania prawa w zakresie ochrony ¶rodowiska i katastrofalny stan gospodarowania odpadami. Cywilizacyjnym zagro¿eniem dla zdrowia cz³owieka jest nadmierny ha³as. Z kolei Anna Zamojska - Kierownik Dzia³u Higieny Wojewódzkiej Stacji Sanitarno - Epidemiologicznej w Kielcach w swoim wyst±pieniu przypomnia³a definicjê choroby zawodowej, g³ówne zadania jakie ma do spe³nienia Stacja Sanitarno - Epidemiologiczna w zakresie profilaktyki zapobiegaj±cej chorobom zawodowym, oraz najczê¶ciej rejestrowane czynniki degraduj±ce w znacznym stopniu zdrowie pracowników. Bardzo niepokoj±cym zjawiskiem jest brak profilaktycznych dzia³añ ze strony zak³adów pracy w zakresie specyfiki zagro¿eñ stanowiskowych co uniemo¿liwia zdefiniowanie czynników oddzia³ywuj±cych ujemnie na zdrowie i stan psychofizyczny pracownika.
Wypadki przy pracy, ich przyczyny, postêpowanie powypadkowe i dane statystyczne w tym zakresie to temat wyk³adów poprowadzonych przez Jadwigê Pechtê - zastêpcê dyrektora Okrêgowej Inspekcji Pracy w Kielcach, oraz nadinspektora OIP Kielce - Kazimierza Kochañskiego. W stosunku do dwóch poprzednich lat, w roku 2002 nast±pi³ spadek ogólnej liczby wypadków przy pracy w województwie ¶wiêtokrzyskim, ale nast±pi³ znacz±cy wzrost liczby wypadków ¶miertelnych. Na wysokim poziomie utrzymuje siê stan wypadków ciê¿kich. Nie ma poprawy odno¶nie ilo¶ci zatrudnionych w warunkach zagro¿enia. Brak postêpu w kwestii odnotowywanych przypadków chorób zawodowych. Dramatyczna sytuacja pod wzglêdem bhp utrzymuje siê w rolnictwie. Szczególnie niepokoj±cy jest rosn±cy udzia³ dzieci dotkniêtych skutkami wypadków.
Po zakoñczeniu seminarium odby³a siê konferencja prasowa. Przedstawiciele prasy, radia i telewizji mieli okazjê zapoznania siê z aktualnymi problemami w sferze bezpieczeñstwa pracy, skal± zagro¿eñ i podejmowanymi dzia³aniami ograniczaj±cymi istniej±ce zagro¿enia.
1 maja w Ko¶ciele ¦w. Józefa Robotnika w Kielcach odprawiona zosta³a msza ¶wiêta w intencji pracowników, którzy ponie¶li ¶mieræ na stanowiskach pracy. We mszy wziêli udzia³ delegacje zak³adowych struktur NSZZ "Solidarno¶æ", przedstawiciele Zarz±du Regionu i mieszkañcy Kielc. Licznie zgromadzone by³y poczty sztandarowe NSZZ "Solidarno¶æ".
 




TYGODNIK SOLIDARNO¦Æ ¦WIÊTOKRZYSKA
Nr 448

 Komitet Wy¿szych Inspektorów Pracy
Waldemar Bartosz
 Igranie z nieszczê¶ciem
Kazimierz Pasternak
 Z³o dobrem zwyciê¿a³
Kazimierz Pasternak
 Porady prawne
 Zasi³ek wyrównawczy
Katarzyna Wronka
 Dokumentowanie zasi³ku macierzyñskiego
Katarzyna Wronka
 Jak d³ugo bezrobotny mo¿e pobieraæ zasi³ek
Gra¿yna Lis
 Wierni Chrystusowi
Kazimierz Pasternak
Europejskie prawo pracy (13)

Komitet Wy¿szych Inspektorów Pracy
Waldemar Bartosz

Komisja Europejska decyzj± z dnia 12 lipca 1995r. powo³a³a wymieniony Komitet. Sk³ada on siê z przedstawicieli inspekcji pracy pañstw cz³onkowskich. Ma on za zadanie rozwi±zywanie praktycznych problemów zwi±zanych z prawid³owym wdra¿aniem i stosowaniem ustawodawstwa wspólnotowego w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeñstwa miejsca pracy. W decyzji okre¶lone zosta³y cele Komitetu. S± to:

  • okre¶lenie wspólnych zasad inspekcji pracy w dziedzinie ochrony zdrowia i bezpieczeñstwa w miejscu pracy oraz wypracowanie metod oceny krajowych systemów inspekcji w odniesieniu do tych metod,
  • promowanie wiedzy w zakresie inspekcji pracy,
  • wymiana do¶wiadczenia miedzy krajowymi s³u¿bami inspekcji pracy w zakresie wdra¿ania ustawodawstwa wspólnotowego dotycz±cego ochrony bezpieczeñstwa ochrony zdrowia i bezpieczeñstwa pracy,
  • promowanie wymiany inspektorów pracy miêdzy krajowymi administracjami oraz opracowanie programów szkoleniowych dla inspektorów,
  • przygotowanie oraz publikacja dokumentów maj±cych na celu u³atwienie dzia³añ prowadzonych przez inspektorów pracy,
  • wypracowanie wiarygodnego i skutecznego systemu szybkiej wymiany informacji miêdzy inspektorami pracy w zakresie wszelkich problemów zwi±zanych z nadzorowaniem wdra¿ania wspólnotowego ustawodawstwa dotycz±cego ochrony zdrowia i bezpieczeñstwa w miejscu pracy,
  • analiza mo¿liwo¶ci wp³ywu ró¿nych decyzji Wspólnoty na dzia³ania inspekcji pracy.
W sk³ad Komitetu wchodzi po dwóch przedstawicieli z ka¿dego pañstwa cz³onkowskiego, mianowanych przez Komisje na wniosek tego pañstwa. Kadencja cz³onków trwa trzy lata i mo¿e byæ przed³u¿ona.
Z chwil± uzyskania cz³onkostwa strona polska powinna wyznaczyæ przedstawicieli Pañstwowej Inspekcji Pracy i Pañstwowej Inspekcji Sanitarnej do prac w Komitecie.

¦wiatowy Dzieñ Pamiêci Ofiar Wypadków przy Pracy
IGRANIE Z NIESZCZʦCIEM
Kazimierz Pasternak

Mimo wielkiego postêpu nauki i techniki, usprawnienia metod produkcji, zdalnych systemów sterownia, komputerowych wynalazków i kosmicznych osi±gniêæ ci±gle na stanowiskach pracy gin± ludzie. Tak jest i w Polsce. Ostatnie miesi±ce a¿ nadto dowiod³y jak niebezpiecznie sta³y siê nasze budowy i kopalnie. Jak trudno zapanowaæ nad bezpieczeñstwem pracy polskich rolników i ich dzieci. Co roku wzrasta ilo¶æ wypadków ciê¿kich. Czy tych tragedii w przysz³o¶ci da siê unikn±æ? Jakie dzia³ania trzeba podejmowaæ aby pracownicy znacznie wiêcej uwagi po¶wiêcali pracy bezpiecznej i zdawali sobie sprawê z istniej±cych zagro¿eñ. ¯niwo ¶mierci polskich górników dowodzi czym koñczy siê bagatelizowanie podstawowych przepisów bezpieczeñstwa pracy, pogoñ za zyskiem i ekonomiczny prymat nad cz³owiekiem, tak bardzo lansowany. Ka¿dy wypadek, ¶mieræ i kalectwo cz³owieka to dramat osobisty, rodzinny i spo³eczny. To zaprzeczenie godno¶ci cz³owieka. To wreszcie zaniedbania i lekcewa¿enie podstawowych norm bezpieczeñstwa pracy. Przed nami d³ugi proces szkoleñ, przekonywania, napomnieñ i instrukta¿owych wyja¶nieñ sprowadzaj±cych polsk± pracê w karby pracy bezpiecznej, gdzie pracownik bêdzie najwa¿niejszy, bêdzie podmiotem i warto¶ci± a nie przedmiotem i dodatkiem do maszyny jak to czêsto bywa. W procesie tym zaanga¿owanych jest wiele wyspecjalizowanych firm maj±cych d³ugoletni± tradycjê eliminowania zagro¿eñ. Mamy coraz doskonalsze przepisy, normy techniczne i opracowania. W polskim prawie pracy coraz wiêcej sprawdzonych uregulowañ europejskiego prawa odnosz±cego siê do bezpieczeñstwa i higieny pracy. ¦wiatowy Dzieñ Pamiêci Ofiar Wypadków przy Pracy og³oszony przez MKWZZ ma uzmys³owiæ rz±dom, pracodawcom, zwi±zkom zawodowym i pracownikom skalê nieszczê¶æ zwi±zanych z wykonywaniem pracy. Pal±ca siê ¶wieca symbolizuje w tym dniu dramat ¶mierci i kalectwa pracowników. NSZZ "Solidarno¶æ" na poziomie kraju oraz w poszczególnych regionach gromadzi siê tego dnia na mszach ¶wiêtych modl±c siê za ofiary wypadków przy pracy. Na organizowanych seminariach analizowane s± najczê¶ciej wystêpuj±ce przyczyny wypadków przy pracy oraz dokonuje siê próby wypracowania rozwi±zañ ograniczaj±cych dramat ludzkich nieszczê¶æ. Szczególna rola w tym dniu przypada mediom, które winny popularyzowaæ pracê bezpieczn±.
"Solidarno¶æ" ¦wiêtokrzyska, zak³adowi inspektorzy pracy mieli okazjê, podobnie jak to by³o w latach ubieg³ych, uczestniczyæ w seminarium po¶wiêconemu pracy bezpiecznej. Na ile wypracowane podczas seminarium wnioski poprawi± stan bezpieczeñstwa naszych zak³adów pracy, czas poka¿e.
 



Imieniny Ks. Jerzego Popie³uszki 

Z³o dobrem zwyciê¿a³
Kazimierz Pasternak

Mimo m³odego wieku, w±t³ego zdrowia, niewielkiego kap³añskiego do¶wiadczenia i podziwianej skromno¶ci sta³ siê duchowym mocarzem w walce ze z³em, tyrani± i bezprawiem. Jak to by³o mo¿liwe pytali nawet ci, którzy go dobrze znali? Sk±d u niego tyle si³y, determinacji i mi³o¶ci drugiego cz³owieka? Dla wszystkich znajdywa³ czas. Drzwi jego niewielkiego mieszkania na ¿oliborskiej plebani by³y otwarte dla wszystkich. Nie dzieli³ ludzi na z³ych i dobrych. Nawet szpiclom i prze¶ladowcom potrafi³ za ¿ycia przebaczyæ, widz±c w nich przede wszystkim cz³owieka. Stan wojenny by³ dla niego, podobnie jak dla milionów Polaków dramatyczn± prób± ratowania wolno¶ci, solidarno¶ci i godno¶ci Narodu. Nie oszczêdza³ siê. Od pierwszych chwil wojny w³adzy komunistycznej z "Solidarno¶ci±" i narodem w³±czy³ siê aktywnie w pomoc potrzebuj±cym. By³ przede wszystkim kap³anem i st±d tak g³êboko rozumia³ pogardzanych ludzi w godzinach wojennej batalii.
Nie ul±k³ siê pogró¿ek, prowokacji i zastraszenia. Po ludzku cierpia³ widz±c hordy uzbrojonych po zêby funkcjonariuszy wy³apuj±cych niewinnych ludzi zwi±zanych z "Solidarno¶ci±". Widzia³ zap³akanych, bitych, aresztowanych i internowanych pe³nych wolno¶ciowego entuzjazmu Polaków, których dopad³a niesprawiedliwa buta komunistycznych tyranów. By³ obecny podczas sfingowanych procesów, organizowa³ pomoc prawn±, medyczn± i materialn± dla wiêzionych, internowanych, pozbawionych pracy i ¶rodków do ¿ycia. By³ duchowym przewodnikiem ludzi pracy. Jego s³ynne na ca³y kraj kazania g³oszone w ¿oliborskim sanktuarium podczas comiesiêcznych mszy za Ojczyznê dodawa³y ducha rodakom, krzepi³y serca pokrzywdzonych, nakazywa³y z nadziej± d±¿yæ w przysz³o¶æ i budzi³y w¶ciek³o¶æ partyjnego aparatu terroru. Ksi±dz Jerzy Popie³uszko zorganizowa³ i po raz pierwszy prowadzi³ polski ¶wiat pracy do Sanktuarium Matki Bo¿ej Czêstochowskiej. Wdziêczni za to wszystko co uczyni³ mieszkañcy naszego kraju, ró¿norakich wspólnot i przedstawiciele innych narodowo¶ci czcz± Jego pamiêæ modl±c siê o rych³± beatyfikacjê. "Solidarno¶æ" ¦wiêtokrzyska funduj±c pomniki ku Jego czci przy Sanktuarium na warszawskim ¯oliborzu oraz w Kielcach przy Katedrze oddaje ho³d wielkiemu kap³anowi, patriocie, kapelanowi "Solidarno¶ci". Nie tylko w dniu imienin, ale ka¿dego dnia pod Jego pomnikiem mieszkañcy Kielc, ludzie "Solidarno¶ci" i przypadkowi przechodnie zapalaj± znicze, k³ad± kwiaty i modl± siê w Jego intencjach.
Tak jak to jest co roku 23 kwietnia AD.2003– dzieñ Imienin Ks. Jerzego by³ dniem modlitwy i skupienia za kap³ana.
 



PORADY PRAWNE

Jakim ograniczeniom podlega wysoko¶æ zasi³ku dla bezrobotnych? Czy jest to zale¿ne tak¿e od wysoko¶ci podstawy wymiaru zasi³ku?

Ustawa o ¶wiadczeniach pieniê¿nych z ubezpieczenia spo³ecznego w razie choroby lub macierzyñstwa nie przewiduje ¿adnych ograniczeñ kwoty stanowi±cej podstawê wymiaru zasi³ku chorobowego. Ograniczeniu podlega jednak podstawa wymiaru zasi³ku chorobowego przys³uguj±cego za okres po ustaniu tytu³u ubezpieczenia chorobowego. Podstawa wymiaru zasi³ku chorobowego nie mo¿e byæ wy¿sza ni¿ 200% przeciêtnego wynagrodzenia. Kwotê tê ustala siê miesiêcznie, poczynaj±c od 3 miesi±ca kwarta³u kalendarzowego na okres 3 miesiêcy, na podstawie przeciêtnego wynagrodzenia z poprzedniego kwarta³u, og³aszanego dla celów emerytalnych.
 

Jakie obowi±zki ma pracodawca wzglêdem pracowników, którzy s± zatrudnieni na podstawie innej ni¿ umowa o pracê? Czy stosuje siê do nich te same regulacje, które dotycz± pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracê?

Z dniem przejêcia zak³adu pracy lub jego czê¶ci przez nowego pracodawcê, w trybie art. 23 1 k.p., jest on obowi±zany zaproponowaæ nowe warunki pracy i p³acy pracownikom ¶wiadcz±cym dotychczas pracê na innej podstawie ni¿ umowa o pracê (a wiêc powo³anie, mianowanie, wybór, spó³dzielcza umowa o pracê). Powinien on tak¿e wskazaæ termin, nie krótszy ni¿ 7 dni, w czasie którego pracownicy mog± z³o¿yæ o¶wiadczenie o przyjêciu lub odmowie przyjêcia zaproponowanych im nowych warunków zatrudnienia. W razie nieuzgodnienia nowych warunków pracy i p³acy dotychczasowy stosunek pracy rozwi±zuje siê z up³ywem okresu równego okresowi wypowiedzenia, liczonego od dnia, w którym pracownik z³o¿y³ o¶wiadczenie o odmowie przyjêcia zaproponowanych warunków, lub od dnia, do którego mia³ takie o¶wiadczenie z³o¿yæ. Regulacje takie nie dotycz± natomiast tych, którzy wykonuj± pracê na podstawie umów cywilnoprawnych (zlecenia, umowy o dzia³o, czy umowy agencyjnej). W ¶wietle przepisów prawa pracy nie s± oni pracownikami.
 

Kto mo¿e pobieraæ alimenty z Funduszu Alimentacyjnego? Jakie trzeba spe³niaæ warunki, aby te alimenty otrzymaæ?

¦wiadczenie alimentacyjne mo¿na otrzymywaæ z Funduszu Alimentacyjnego po spe³nieniu kilku niezbêdnych warunków. Fundusz wyp³aca ¶wiadczenia w zastêpstwie tych, którzy s± zobowi±zani je op³acaæ. Osoba uprawniona do ¶wiadczenia alimentacyjnego mo¿e domagaæ siê go z Funduszu je¿eli zamieszkuje w Polsce i ma s±downie ustalone prawo do alimentów, a egzekucja tych alimentów jest ca³kowicie lub czê¶ciowo bezskuteczna.
Dodatkowym warunkiem otrzymania alimentów jest kryterium dochodowe. Obecnie, w okresie od 1 czerwca 2002r. do 31 maja 2003 roku, ¶wiadczenia z Funduszu przys³uguj±, je¿eli przeciêtny miesiêczny dochód na osobê w rodzinie uprawnionego (osi±gniêty w roku kalendarzowym poprzedzaj±cym ten okres) nie przekracza 612 z³. Pomimo przekroczenia tej granicy dochodu, ¶wiadczenie przys³uguje, je¶li kwota przekroczenia nie równowa¿y kwoty ¶wiadczenia, pod warunkiem, ¿e ¶wiadczenie przys³ugiwa³o choæby przez jeden miesi±c w poprzednim okresie tj. od 1 czerwca 2001r. do 31 maja 2002 roku. W przypadku utrzymywania siê z gospodarstwa rolnego przyjmuje siê, ¿e dochód z jednego hektara przeliczeniowego gospodarstwa wynosi 274 z³. 
Zagadnienia zwi±zane z otrzymywaniem ¶wiadczeñ alimentacyjnych reguluje ustawa z dnia 18 lipca 1974 r. o funduszu alimentacyjnym (Dz.U. z roku 1991, nr 45, poz. 200 z pó¼n. zm.).
 

Kolejny rok jestem zatrudniona na podstawie umowy o pracê na czas okre¶lony. Czy pracodawca mo¿e przenie¶æ mnie na sta³e do pracy w innym biurze, bez zmiany umowy o pracê? W jaki sposób mo¿na zmieniæ miejsce ¶wiadczenia pracy pracownika?

Umowa o pracê okre¶la miêdzy innymi miejsce ¶wiadczenia pracy i jest to jeden z podstawowych warunków umowy. Zmiana miejsca ¶wiadczenia pracy mo¿e byæ dokonana przez porozumienie stron, albo za pomoc± wypowiedzenia zmieniaj±cego, gdy strony przewidzia³y mo¿liwo¶æ jej wcze¶niejszego rozwi±zania (art. 33 Kodeksu pracy). Umowa o pracê na czas okre¶lony jest umow± terminow±, która co do zasady ulega rozwi±zaniu z up³ywem czasu, na jaki zosta³a zawarta. Je¿eli jednak umowa zosta³a zawarta na okres d³u¿szy, ni¿ 6 miesiêcy, strony mog± przewidzieæ mo¿liwo¶æ jej wcze¶niejszego rozwi±zania z a dwutygodniowym wypowiedzeniem. Umowê zawart± na czas okre¶lony mo¿na rozwi±zaæ, a wiêc tak¿e zmieniæ na mocy porozumienia stron. Wówczas zmiana obowi±zuje od momentu wskazanego w porozumieniu. Je¿eli porozumienie stron przewiduje, ¿e od konkretnego dnia miejscem pracy pracownika jest siedziba pracodawcy, znajduj±ca siê w innej miejscowo¶ci, to taka umowa jest wa¿na i nowe miejsce pracy jest od tej chwili wi±¿±ce dla pracownika i dla pracodawcy.
Je¶li strony nie osi±gn± porozumienia, wówczas pracodawca mo¿e zmieniæ miejsce pracy poprzez wypowiedzenie zmieniaj±ce. Wypowiedzenie zmieniaj±ce miejsce ¶wiadczenia pracy powinno byæ dokonane na pi¶mie. Je¶li pracownik przyjmie zaproponowane warunki pracy, nowe warunki zaczynaj± obowi±zywaæ. Je¶li jednak ich nie przyjmie, umowa rozwi±zuje siê z up³ywem okresu dokonanego wypowiedzenia (czyli dwa tygodnie).
 


ZASI£EK WYRÓWNAWCZY
Katarzyna Wronka

Zasi³ek wyrównawczy przys³uguje ubezpieczonemu bêd±cemu pracownikiem ze zmniejszon± sprawno¶ci± do pracy, który wykonuje pracê

  • w zak³adowym lub miêdzyzak³adowym o¶rodku rehabilitacji zawodowej, lub
  • u pracodawcy na wyodrêbnionym stanowisku pracy, dostosowanym do potrzeb adaptacji lub przyuczenia do okre¶lonej pracy.
Zasi³ek w takich sytuacjach przys³uguje, je¿eli miesiêczne wynagrodzenie pracownika ze zmniejszon± sprawno¶ci± do pracy osi±gane podczas rehabilitacji jest ni¿sze od przeciêtnego miesiêcznego wynagrodzenia bêd±cego podstaw± wymiaru zasi³ku chorobowego. Zatem zasi³ek wyrównawczy jest ró¿nic± pomiêdzy wynagrodzeniem osi±ganym podczas rehabilitacji zawodowej a poprzednio otrzymywanym wynagrodzeniem.
Prawo do zasi³ku wyrównawczego ustaje z dniem zakoñczenia rehabilitacji zawodowej i przeniesienia pracownika do innej pracy - nie pó¼niej jednak ni¿ po 24 miesi±cach od dnia, w którym ubezpieczony podj±³ rehabilitacjê. Prawo do tego zasi³ku ustaje tak¿e gdy lekarz orzecznik ZUS - z uwagi na stan zdrowia ubezpieczonego - orzeka, ¿e dalsza rehabilitacja zawodowa jest niecelowa. Zasi³ek nie przys³uguje tak¿e ubezpieczonemu, który jest uprawniony do emerytury lub renty z tytu³u niezdolno¶ci do pracy.

DOKUMENTOWANIE ZASI£KU MACIERZYÑSKIEGO
Katarzyna Wronka

W celu uzyskania i wyp³aty zasi³ku macierzyñskiego nale¿y przed³o¿yæ nastêpuj±ce dokumenty:

    • za¶wiadczenie lekarskie o przewidywanej dacie porodu lub skrócony odpis aktu urodzenia,
    • za¶wiadczenie pracodawcy o okresie udzielonego urlopu macierzyñskiego, je¿eli zasi³ek macierzyñski bêdzie wyp³acany przez ZUS.
Je¿eli nast±pi³ zgon ubezpieczonej lub porzuci³a ona dziecko, dowodem do przyznania zasi³ku macierzyñskiego ubezpieczonemu - uprawnionemu do zasi³ku - ojcu dziecka lub innemu ubezpieczonemu, jest:
    • skrócony odpis aktu urodzenia dziecka,
    • za¶wiadczenie pracodawcy o okresie udzielonego urlopu macierzyñskiego - w razie wyp³aty zasi³ku przez ZUS,
    • za¶wiadczenie p³atnika zasi³ku o okresie wyp³aty zasi³ku macierzyñskiego ubezpieczonej - matce dziecka,
    • o¶wiadczenie o porzuceniu dziecka (w przypadku porzucenia dziecka przez ubezpieczon± - jego matkê).
Przyznanie i wyp³ata zasi³ku macierzyñskiego po ustaniu ubezpieczenia chorobowego, je¿eli ubezpieczenie to usta³o w okresie ci±¿y z powodu og³oszenia upad³o¶ci lub likwidacji pracodawcy, nastêpuje na podstawie:
    • za¶wiadczenia lekarskiego stwierdzaj±cego stan ci±¿y w okresie zatrudnienia,
    • ¶wiadectwa pracy lub innego dokumentu potwierdzaj±cego rozwi±zanie stosunku pracy z powodu og³oszenia upad³o¶ci lub likwidacji pracodawcy,
    • skróconego odpisu aktu urodzenia dziecka.
Dowodami do przyznania i wyp³aty zasi³ku macierzyñskiego po ustaniu ubezpieczenia chorobowego, je¿eli ubezpieczenie to usta³o na skutek rozwi±zania stosunku pracy z naruszeniem przepisów prawa s±:
    • za¶wiadczenie lekarskie stwierdzaj±ce stan ci±¿y w okresie zatrudnienia,
    • prawomocne orzeczenie s±du o rozwi±zaniu stosunku pracy z naruszeniem przepisów prawa,
    • skrócony odpis aktu urodzenia dziecka.
Je¿eli przed³u¿ono umowê do dnia porodu, wówczas do przyznania i wyp³aty zasi³ku macierzyñskiego po ustaniu ubezpieczenia chorobowego wymagane jest:
    • za¶wiadczenie lekarskie stwierdzaj±ce przewidywan± datê porodu lub skrócony odpis aktu urodzenia dziecka,
    • ¶wiadectwo pracy lub inny dokument stwierdzaj±cy rodzaj zawartej umowy o pracê i datê rozwi±zania stosunku pracy.
Dowodami przyznania i wyp³aty zasi³ku chorobowego z tytu³u przyjêcia dziecka na wychowanie s± za¶wiadczenia s±du opiekuñczego o wyst±pieniu do s±du z wnioskiem o przysposobienie dziecka lub przyjêcie dziecka na wychowanie w ramach rodziny zastêpczej zwieraj±ce informacjê o dacie urodzenia dziecka. Je¿eli zasi³ek macierzyñski bêdzie wyp³aca³ ZUS, nale¿y przedstawiæ dodatkowo za¶wiadczenie pracodawcy o okresie udzielonego urlopu na warunkach urlopu macierzyñskiego.
W przypadku skrócenia przez matkê dziecka okresu pobierania zasi³ku macierzyñskiego, przyznanie i wyp³ata zasi³ku macierzyñskiego ojcu dziecka nastêpuje na podstawie:
    • skróconego odpisu aktu urodzenia dziecka,
    • za¶wiadczenia o okresie pobierania zasi³ku macierzyñskiego przez matkê dziecka oraz o okresie przys³uguj±cego jej zasi³ku macierzyñskiego, wystawionego przez p³atnika zasi³ku, a tak¿e w przypadku:
  • ubezpieczonego bêd±cego pracownikiem – za¶wiadczenie pracodawcy o okresie udzielonego urlopu macierzyñskiego,
  • ubezpieczonego prowadz±cego dzia³alno¶æ pozarolnicz±,
  • o¶wiadczenie ojca dziecka o przerwaniu prowadzenia tej dzia³alno¶ci,
  • pozosta³ych ubezpieczonych - za¶wiadczenie o przerwaniu dzia³alno¶ci zarobkowej.
Przyznanie i wyp³ata zasi³ku macierzyñskiego w wysoko¶ci zasi³ku macierzyñskiego przys³uguj±cego w razie rozwi±zania z pracownic± umowy o pracê w okresie ci±¿y z powodu og³oszenia upad³o¶ci lub likwidacji pracodawcy i niemo¿no¶ci zapewnienia innego zatrudnienia nastêpuje na podstawie:
  • za¶wiadczenia lekarskiego stwierdzaj±cego stan ci±¿y w okresie zatrudnienia,
  • ¶wiadectwa pracy lub innego dokumentu potwierdzaj±cego rozwi±zanie stosunku pracy z powodu og³oszenia upad³o¶ci lub likwidacji,
  • za¶wiadczenia powiatowego urzêdu pracy o braku propozycji innego zatrudnienia.

Jak d³ugo bezrobotny mo¿e pobieraæ zasi³ek
Gra¿yna Lis

D³ugo¶æ pobierania zasi³ku przez bezrobotnego zosta³a zró¿nicowana w zale¿no¶ci od sytuacji na lokalnym rynku pracy i wynosi:
a) 6 miesiêcy - dla bezrobotnych zamieszka³ych w okresie pobierania zasi³ku na obszarze dzia³ania powiatowego urzêdu pracy, je¿eli stopa bezrobocia na tym obszarze do 30 czerwca roku poprzedzaj±cego dzieñ nabycia prawa do zasi³ku nie przekroczy³a przeciêtnej stopy bezrobocia w kraju,
b) 12 miesiêcy - dla bezrobotnych zamieszka³ych w okresie pobierania zasi³ku na obszarze dzia³ania powiatowego urzêdu pracy, na którym stopa bezrobocia 30 czerwca roku poprzedzaj±cego dzieñ nabycia prawa do zasi³ku by³a wy¿sza od przeciêtnej stopy bezrobocia w kraju,
c) 18 miesiêcy - dla bezrobotnych:
- zamieszka³ych w dniu nabycia prawa do zasi³ku i w okresie jego pobierania na obszarze dzia³ania powiatowego urzêdu pracy, na którym stopa bezrobocia 30 czerwca roku poprzedzaj±cego dzieñ nabycia prawa do zasi³ku przekracza³a dwukrotnie przeciêtn± stopê bezrobocia w kraju, a jednocze¶nie bezrobotny ma na utrzymaniu co najmniej jedno dziecko w wieku 15 lat, a ma³¿onek bezrobotnego jest tak¿e bezrobotnym i tak¿e utraci prawo do zasi³ku z powodu up³ywu okresu jego pobierania.
 


Wierni Chrystusowi
Kazimierz Pasternak

Kilka tysiêcy osób uczestniczy³o w Drodze Krzy¿owej ulicami Kielc. By³o to znacznie wiêcej ni¿ w roku ubieg³ym. Przewa¿a³a m³odzie¿ szkó³ ¶rednich. Przewodniczyli uroczystej modlitwie Ks. Biskup Ordynariusz Kielecki Kazimierz Ryczan i Biskup Marian Florczyk.
Swój pocz±tek, podobnie jak to by³o w latach ubieg³ych Droga Krzy¿owa wziê³a u stóp Ko¶cio³a pod wezwaniem ¦w. Wojciecha. Nastêpnie jej uczestnicy przeszli ulic± Bodzentyñsk±, na Rynek, obok Ratusza, dalej ulic± Le¶n±, Kapituln± do Bazyliki Katedralnej. Rozwa¿ania poszczególnych Stacji Drogi Krzy¿owej prowadzi³a m³odzie¿ poszczególnych szkó³ i wspólnot religijnych, harcerze i klerycy. Przedstawiciele "Solidarno¶ci" przygotowali i poprowadzili modlitwê przy XII Stacji Drogi Krzy¿owej, usytuowanej w bezpo¶redniej blisko¶ci Pomnika S³ugi Bo¿ego Ks. Jerzego Popie³uszki. Jak¿e aktualne, g³êbokie i dramatyczne by³y s³owa modlitwy odnosz±ce siê wprost do bólu i dramatu bestialsko mêczonego Ks. Jerzego Popie³uszki. Przy Pomniku zapalono znicze. Krzy¿ do nastêpnej XIII Stacji przenie¶li reprezentanci "Solidarno¶ci". Na zakoñczenie Drogi Krzy¿owej Biskup Ordynariusz Kazimierz Ryczan pob³ogos³awi³ uczestników modlitewnego zgromadzenia w piêknym wnêtrzu Kieleckiej Bazyliki Katedralnej dziêkuj±c za obecno¶æ w tym roku. Wszyscy obecni i ca³e Kielce ju¿ zosta³y zaproszone do udzia³u w modlitwie Drogi Krzy¿owej w przysz³ym roku.
 




TYGODNIK SOLIDARNO¦Æ ¦WIÊTOKRZYSKA
Nr 447

 Europejska Agencja do Spraw Bezpieczeñstwa i Zdrowia Pracy
Waldemar Bartosz
 Trud siê op³aci³
Kazimierz Pasternak
 Z Delegatury W³oszczowa
Mieczys³aw Gójski
 Drwa r±bi±, wióry lec±
Kazimierz Pasternak
 Porady prawne
 Urlop za pierwszy dzieñ choroby nie jest mo¿liwy
Katarzyna Wronka
 Kto ma prawo do zasi³ku
Gra¿yna Lis
Europejskie prawo pracy (12)

Europejska Agencja do spraw Bezpieczeñstwa i Zdrowia Pracy
Waldemar Bartosz

Agencja ta zosta³a powo³ana Rozporz±dzeniem Rady Europy z dnia 18 lipca 1994r.(nr 2062/94), znowelizowanym w dn. 29 czerwca 1995r. (nr 1643/95). Celem ustanowienia tej instytucji jest uzyskanie jak najwiêkszych korzy¶ci na poziomie Wspólnoty z informacji uzyskanych od organizacji istniej±cych w poszczególnych pañstwach cz³onkowskich, które umo¿liwiaj± wybór odpowiednich i najw³a¶ciwszych ¶rodków, jakie nale¿y podj±æ w celu ochrony zdrowia i bezpieczeñstwa pracowników. Informacje te powinny zawieraæ dane techniczne, naukowe i ekonomiczne do wykorzystania w dziedzinie zdrowia i bezpieczeñstwa pracy. W tym celu Agencja, zgodnie z Rozporz±dzeniem: 

    • zbiera i rozpowszechnia informacje techniczne, ekonomiczne i naukowe w¶ród pañstw cz³onkowskich i zainteresowanych osób; na podstawie tych danych mo¿na okre¶liæ krajowe priorytety i programy oraz zapewniæ wsparcie w ich realizacji,
    • promuje i wspiera wspó³pracê oraz wymianê informacji i do¶wiadczeñ pomiêdzy pañstwami cz³onkowski, ³±cznie z informacjami o programach szkoleniowych ,
    • gromadzi i udostêpnia informacje o zagadnieniach zwi±zanych z bezpieczeñstwem i zdrowiem od i do krajów trzecich i organizacji miêdzynarodowych,
    • udostêpnia konieczne informacje o sposobach i ¶rodkach stosowanych do wprowadzenia dzia³añ prewencyjnych ze szczególnym uwzglêdnieniem ma³ych i ¶rednich przedsiêbiorstw,
    • bierze udzia³ w opracowaniu przysz³ych programów dzia³ania Wspólnoty zwi±zanych z ochron± bezpieczeñstwa i zdrowia w pracy.
Organem Agencji jest Rada Administracyjna, sk³adaj±ca siê z 48 cz³onków, z których 15 reprezentuje rz±dy pañstw cz³onkowskich, tyle samo reprezentuje pracodawców oraz przedsiêbiorców (zwi±zki zawodowe), ponadto 3 cz³onków reprezentuje Komisjê Europejsk±. Na czele wspomnianej Rady stoi Dyrektor odpowiedzialny za:
    • w³a¶ciwe przygotowanie i wykonanie decyzji i programów przyjêtych przez Radê Administracyjn±,
    • przygotowanie i publikacjê raportu zawieraj±cego roczne sprawozdanie z dzia³añ Agencji.
Z chwil± uzyskania cz³onkostwa w Unii Europejskiej strona polska powinna delegowaæ do Rady Administracyjnej Agencji przedstawicieli rz±du oraz przedstawicieli organizacji pracodawców i pracowników (zwi±zków zawodowych)

Trud siê op³aci³
Kazimierz Pasternak

Po wielu miesi±cach ró¿norakich starañ, organizacyjnych decyzji, architektonicznej wizji i budowlanego trudu zosta³ otwarty i po¶wiêcony nowy budynek ¦wiêtokrzyskiej "Solidarno¶ci" przy ul. Planty 16 w Kielcach. Dzieñ 9 kwietnia AD 2003 na sta³e zadomowi³ siê w kronikarskiej dokumentacji ¦wiêtokrzyskiej "Solidarno¶ci". Mimo ch³odu i zimowej scenerii da³o siê zauwa¿aæ tego dnia wzruszenie, ciekawo¶æ i oczekiwanie przedstawicieli zak³adowych struktur NSZZ "Solidarno¶æ" z terenu regionu, oraz zaproszonych go¶ci, sympatyków naszego Zwi±zku i zwyk³ych ludzi. Obecny na uroczysto¶ci otwarcia i po¶wiêcenia nowej siedziby "Solidarno¶ci" ¦wiêtokrzyskiej przewodnicz±cy Komisji Krajowej Janusz ¦niadek spotka³ siê wcze¶niej z przedstawicielami zak³adowych organizacji NSZZ "Solidarno¶æ". Dla wielu by³a to pierwsza okazja do poznania wybranego na XV KZD przewodnicz±cego w³adz krajowych "Solidarno¶ci". W swoim krótkim wyst±pieniu przewodnicz±cy Janusz ¦niadek przedstawi³ najwa¿niejsze zadania dla Zwi±zku w najbli¿szych tygodniach, którymi miêdzy innymi s±; przygotowanie ogólnopolskiej akcji protestacyjnej w obronie godno¶ci pracowników i zakoñczenia zbiórki podpisów prowadzonej od stycznia przez "Solidarno¶æ" pod obywatelska inicjatyw± ustawodawcz± maj±c± na celu ochronê tych, którzy uzyskali niezbêdny do emerytury sta¿ pracy, ale nie osi±gnêli jeszcze wieku emerytalnego. Z uwagi na ograniczony czas zaledwie kilka pytañ skierowanych zosta³o do przewodnicz±cego. Nie ma "Solidarno¶ci" Janusz ¦niadka i Mariana Krzaklewskiego – jest jedna "Solidarno¶æ", to odpowied¼ na jedno z pytañ.
Punktualnie o godzinie 17.00 uroczystego otwarcia nowej siedziby "Solidarno¶ci" dokonali specjalnie przyozdobionym kluczem zaproszeni na uroczysto¶æ: J.E. Ks. Biskup Kazimierz Ryczan – Ordynariusz Kielecki oraz Janusz ¦niadek – Przewodnicz±cy Komisji Krajowej NSZZ "Solidarno¶æ". Symboliczny klucz otrzyma³ nastêpnie z r±k Janusz ¦niadka, Przewodnicz±cy "Solidarno¶ci" ¦wiêtokrzyskiej Waldemar Bartosz. Po otwarciu licznie zgromadzeni uczestnicy uroczysto¶ci z m.in. Prezydentem Kielc Wojciechem Lubawskim, Burmistrzem Piñczowa £ukaszem £aganowskim, Ksiêdzem Rektorem WSD w Kielcach Kazimierzem Gurd±, Duszpasterzem "Solidarno¶ci" ¦wiêtokrzyskiej Ks. Stanis³awem Kowalskim, i przyjacielem "Solidarno¶ci" Ks. Pra³atem Józefem Wójcikiem i proboszczem parafii N.M.P. w Kielcach Ks. Edwardem Skotnickim przeszli na pi±te piêtro do sali spotkañ, gdzie odby³a siê pod przewodnictwem Biskupa Ordynariusza uroczysto¶æ b³ogos³awieñstwa wszystkich pracuj±cych w nowo otwartym budynku i wszystkich przybywaj±cych w jego mury. Nastêpnie po¶wiêcone zosta³y krzy¿e i pomieszczenia. Przewodnicz±cy Janusz ¦niadek pogratulowa³ "Solidarno¶ci" ¦wiêtokrzyskiej nowo otwartej siedziby, ¿ycz±c skuteczno¶ci w rozwi±zywaniu pracowniczych problemów. ¯yczenia przekaza³ równie¿ Wojciech Lubawski – Prezydent Kielc. Przy stole szwedzkim by³a okazja do rozmów z zaproszonymi go¶æmi. Szczególny go¶æ siê Janusz ¦niadek, po konferencji prasowej d³ugo rozmawia³ z przedstawicielami zak³adowych struktur NSZZ "Solidarno¶æ".
(patrz zdjêcia w Archiwum)
 


Z Delegatury W³oszczowa
Mieczys³aw Gójski

Zgodnie z ustaleniami przyjêtymi na jednym z pierwszych – w tej kadencji –posiedzeñ Zarz±du Regionu, 10 kwietnia br. cz³onkowie prezydium odbyli bezpo¶rednie spotkania z zak³adowymi organizacjami zwi±zkowymi z Delegatury W³oszczowa. Na terenie tej Delegatury funkcjonuje 11 organizacji zwi±zkowych. Zrzeszaj± one w sumie blisko 900 cz³onków. Delegaturze przewodniczy cz³onek Zarz±du Regionu ¦wiêtokrzyskiego – Jacek Sienkiewicz. Bezpo¶rednie spotkania cz³onków prezydium z Komisjami Zak³adowymi maj± za zadanie przede wszystkim poznanie najbardziej nurtuj±cych pracowników problemów, zdiagnozowanie ich przyczyn i ewentualne wypracowanie metod ich rozwi±zania. Spotkania takie to tak¿e mo¿liwo¶æ bezpo¶redniego zaprezentowania wszystkich ofert, którymi dysponuje zwi±zek wobec swoich cz³onków oraz okazja aby poznaæ ich potrzeby, których oczekuj± od centrali regionalnej i krajowej. By³a wiêc to kolejna okazja aby dowiedzieæ siê czego oczekuj± nasi zwi±zkowcy w dziedzinie szkoleñ, informacji czy struktury zwi±zku. Jednoczesna – kompleksowa – obecno¶æ w organizacjach zak³adowych na terenie ca³ej Delegatury daje równie¿ obraz funkcjonowania zwi±zku na terenie ca³ego powiatu. Obraz ten pokazuje oczywi¶cie sytuacjê tylko w tych firmach i instytucjach, w których funkcjonuje NSZZ “Solidarno¶æ”. 
Sytuacja firm w powiecie w³oszczowskim i dzia³aj±cych w nich organizacji zwi±zkowych na tle ca³ego województwa jest zadawalaj±ca. Nie oznacza to oczywi¶cie, ¿e wszystko jest dobrze i nie ma problemów. Oczywi¶cie problemy s±. Ale ich skala jest zdecydowanie mniejsza ni¿ w takich powiatach jak np. ostrowiecki czy starachowicki. Zdecydowanie najlepsza sytuacja spo¶ród tamtejszych firm wystêpuje w Zak³adach Wapienniczych Lhoist “Bukowa”. Zarówno wysoko¶æ wynagrodzeñ jak i sfera ¶wiadczeñ socjalnych na tle dzisiejszej rzeczywisto¶ci s± imponuj±ce. Poprawne s± tam równie¿ relacje na p³aszczy¼nie zwi±zek zawodowy – pracodawca. Za dobr± nale¿y uznaæ równie¿ sytuacjê w najwiêkszym zak³adzie tj. w³oszczowskim Stolbudzie. W firmie tej funkcjonuje najwiêksza w powiecie, licz±ca blisko 500 cz³onków, zak³adowa organizacja zwi±zkowa. Wiêkszych zastrze¿eñ do swych pracodawców nie mieli równie¿ zwi±zkowcy z Domu Pomocy Spo³ecznej czy PSS–u. Gorsz± opiniê od swych zwi±zkowców otrzymali pracodawcy z Nadle¶nictwa W³oszczowa i Wytwórni Sylikatów w Ludyni. Wydaje siê jednak, ¿e najtrudniejsza sytuacja wystêpuje w ZOZ–ie. Tragiczna wrêcz sytuacja ekonomiczna tamtejszego szpitala wymusza spory i konflikty zwi±zku z pracodawc±. 
W trakcie pobytu na terenie Delegatury cz³onkowie prezydium mieli równie¿ przyjemno¶æ uczestniczyæ w Zespole Szkó³ Ponadgimnazjalnych nr 2 w eliminacjach szkolnych organizowanego przez ZR Konkursie Wiedzy o NSZZ “Solidarno¶æ”.
Zwieñczeniem dnia by³o zebranie przedstawicieli Komisji Zak³adowych podsumowuj±ce ca³odniowe spotkania w zak³adach pracy. Zebranie to odby³o siê w Starostwie Powiatowym gdzie mie¶ci siê biuro Delegatury Zarz±du Regionu ¦wiêtokrzyskiego NSZZ “Solidarno¶æ”.
 


Drwa r±bi± , wióry lec±
Kazimierz Pasternak

Le¶na restrukturyzacja nabiera tempa. Planowana jest likwidacja Nadle¶nictwa Barycz, Daleszyce, Dobieszyn, Chmielnik i Zagnañsk. Trwaj± zwolnienia pracowników zarówno w trybie indywidualnym jak równie¿ poprzez tzw. zwolnienia grupowe. Kilkunastu pracowników zatrudnionych w sk³adnicach lasów pañstwowych znalaz³o siê na li¶cie na d³ugo przed uzgodnieniem kryteriów zwolnieñ. W¶ród nich przewa¿ali pracownicy nale¿±cy do NSZZ "Solidarno¶æ" w tym pe³ni±cy funkcjê zwi±zkowe. Na pytania Komisji Zak³adowej NSZZ "Solidarno¶æ" w Sk³adnicy Lasów Pañstwowych Radom zabrak³o rzeczowych odpowiedzi dyrekcji w ustawowym terminie. Dialog ze zwi±zkami zawodowymi w obecnej dobie zamordyzmu przestaje byæ sztandarowym modelem dogadywania najistotniejszych problemów pracowniczych, spo³ecznych, gospodarczych. Modna sta³a siê taktyka zaskakiwania. Zak³adowa "Solidarno¶æ" w Zespole Sk³adnic Lasów Pañstwowych w Radomiu zosta³a poproszona na rozmowy w sprawie porozumienia w sk³adzie zaszeregowanym przez kierownictwo. Wyja¶nienie podstawowych przyczyn zamierzonego zwolnienia grupowego, przedstawienie na pi¶mie podstawowych wska¼ników kosztowych, perspektyw, zmian organizacyjnych i innych danych sprowadzone zosta³o do ogólników i spó¼nionej odpowiedzi. Najwa¿niejsze to zwolniæ czêsto biednych, d³ugoletnich i przypadkowo wybranych pracowników, szczególnie tych nale¿±cych do NSZZ "Solidarno¶æ". Najczê¶ciej brak w tego rodzaju sytuacjach odpowiedzi na ile tego rodzaju zwolnienia rozwi±¿± ekonomiczny problem. Rzadko postrzegany jest dramatyczny los zwolnionego pracownika i jego rodziny. Szczegó³owych planów restrukturyzowania lasów brak albo zosta³y przed zwi±zkami zawodowymi utajnione. Na dyrekcji spoczywa obowi±zek konsultacji planów restrukturyzacyjnych realizowanych w poszczególnych latach na poziomie nadle¶nictw z zak³adowymi organizacjami zwi±zkowymi. Zaledwie w niektórych nadle¶nictwach wchodz±cych w sk³ad Okrêgowej Dyrekcji Lasów Pañstwowych w Radomiu zak³adowe organizacje zwi±zkowe NSZZ "Solidarno¶æ" zosta³y o tego rodzaju planach poinformowane. Zabrak³o jednak i tam szczegó³owych analiz z wypracowaniem ostatecznych wniosków pozwalaj±cych na uzyskanie maksymalnie korzystnych efektów ekonomicznych i ograniczenie liczby zwolnionych pracowników. Brak wymaganych konsultacji nie przeszkodzi³ w uruchomieniu trybu zwolnieñ pracowniczych. Faktem jest, ¿e niektórzy ze zwalnianych otrzymuj± propozycje wykonywania tej samej pracy ale po uprzednim zarejestrowaniu dzia³alno¶ci gospodarczej tzw. “ZUL” – Zak³ad Us³ug Le¶nych. Wówczas ZUL-e przejmuj± na siebie obowi±zek wykonywania okre¶lonych w umowie prac le¶nych za ustalone pieni±dze w okre¶lonym czasie i wysokiej jako¶ci. Przys³owiowy Kowalski do niedawna pracownik lasów przekszta³cony w “ZUL” musi na w³asne ryzyko wyrobiæ normy, ponie¶æ koszty, zapomnieæ o wypoczynku, "socjalu" i bhp. Musi te¿ op³acaæ sk³adki ZUS. Sam tego nie zrobi wiêc zatrudnia rodzinê i przypadkowe osoby. St±d wypadki, zagro¿enia i praca codziennie niemal bez przerw po to tylko aby nie wypa¶æ z gry i mieæ szansê na zawarcie kolejnej umowy. Dla lasów jest to op³acalne. St±d w najbli¿szej przysz³o¶ci wszyscy zatrudnieni w lasach pañstwowych na stanowiskach fizycznych przekszta³ceni zostan± w ZUL-e, chyba ¿e tego nie zechc±. Restrukturyzacja ma dopa¶æ tak¿e umys³owych. Podobnie delikatnie rozwa¿ana jest mo¿liwo¶æ zmniejszenia ilo¶ci jednostek dyrekcyjnych w kraju. Brany jest tu pod uwagê najprawdopodobniej model zaobserwowany w Finlandii. Fachowcy z bran¿y twierdz±, ¿e u nas jedynie has³a licz± siê i partykularne interesy, co nie ma nic wspólnego z finlandzkim ustrojem gospodarowania lasami.
Wspomniana likwidacja piêciu nadle¶nictw ma powiêkszyæ obszarowo inne, pozosta³e nadle¶nictwa, mog±ce skuteczniej uporaæ siê z ochron± zasobów le¶nych i ich zagospodarowaniu. Czy tak bêdzie? Obeznani w problemie le¶nictwa uwa¿aj±, ¿e tego typu molochy, przy braku wyspecjalizowanych, kooperuj±cych z lasami firm s± zaprzeczeniem usprawnienia organizacji pracy w lasach i wygospodarowaniu zysków. Jednym z problemów nie do zrealizowania przy tej globalizacyjnej idei budowania molochowych nadle¶nictw bêdzie kradzie¿ drzewa. Ju¿ obecnie ten z³odziejski proceder przybra³ rozmiary patologii, któremu le¶nicy nie s± w stanie zaradziæ.
Oby nie od¿y³o w lasach has³o, co prywatne to lepsze bo wtedy ze zwierzyn± krucho nie mówi±c ju¿ o zbieraczach grzybów.
 



Porady prawne

Czy okres pobierania zasi³ku dla bezrobotnych zalicza siê do pracowniczego sta¿u pracy?

Zgodnie z art. 30 ustawy o zatrudnieniu i przeciwdzia³aniu bezrobociu okresy pobierania zasi³ku dla bezrobotnych wlicza siê do okresu pracy wymaganego do nabycia lub zachowania uprawnieñ pracowniczych oraz okresów sk³adkowych w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS.
Nale¿y jednak pamiêtaæ, ¿e okres pobierania zasi³ku dla bezrobotnych nie wlicza siê do:

  • okresów wymaganych do nabycia prawa i d³ugo¶ci okresu pobierania zasi³ku dla bezrobotnych,
  • okresu zatrudnienia, od którego zale¿y nabycie prawa do urlopu wypoczynkowego,
  • sta¿u pracy okre¶lonego w odrêbnych przepisach, wymaganego do wykonywania niektórych zawodów.
Zasady te (z wyj±tkiem przepisu mówi±cego, ¿e czasu pobierania zasi³ków nie wlicza siê do okresów wymaganych do nabycia prawa i d³ugo¶ci okresu pobierania zasi³ku dla bezrobotnych) nale¿y stosowaæ równie¿ do okresu pobierania ¶wiadczeñ socjalnych przys³uguj±cych na urlopie górniczym lub górniczych zasi³ków socjalnych. S± to ¶wiadczenia przewidziane w uk³adzie zbiorowym pracy dla pracowników zak³adów górniczych, ustawie o dostosowywaniu górnictwa wêgla kamiennego do funkcjonowania w warunkach gospodarki rynkowej oraz o szczególnych zadaniach gmin górniczych lub w odrêbnych przepisach.
 

W jakich przepisach zawarta jest regulacja dotycz±ca zawieszenia praw pracowniczych? Czy jest to zale¿ne tylko od pracodawcy, czy te¿ powinien on uzgodniæ nowe warunki z pracownikiem?

Zawieszanie praw pracowniczych jest czêstym zjawiskiem, jakie towarzyszy firmom znajduj±cym siê w trudnej sytuacji ekonomicznej. Czêsto szuka siê oszczêdno¶ci pozbawiaj±c pracowników nale¿nych im ¶wiadczeñ, zapisanych w umowach o pracê, regulaminach wynagradzania czy uk³adach zbiorowych pracy.
Zgodnie ze znowelizowanym brzmieniem przepisu art. 23 1a Kodeksu pracy, które wesz³y w ¿ycie 1 stycznia br. w razie zaistnienia trudnej sytuacji finansowej pracodawcy, mo¿e on zawrzeæ ze zwi±zkami zawodowymi lub przedstawicielami pracowników porozumienie dotycz±ce stosowania mniej korzystnych warunków zatrudnienia, ni¿ wynikaj±ce z umowy o pracê. Porozumienie to mo¿e byæ zawarte najwy¿ej na okres 3 lat. Porozumienie mo¿e byæ zawarte w zak³adach pracy nieobjêtych uk³adem zbiorowym pracy lub zatrudniaj±cych poni¿ej 20 pracowników. 
Nale¿y jednak pamiêtaæ, ¿e pogorszenie zasad zatrudnienia nie mo¿e zej¶æ poni¿ej standardów zawartych w ustawach i wydanych do nich aktach wykonawczych. Je¿eli pracownicy mieli 35-godzinny tydzieñ pracy, to nie mo¿na od nich ¿±daæ, aby przez 3 lata pracowali po 50 godzin tygodniowo. Nawet gdyby porozumienie zawiera³o postanowienia niezgodne z obowi±zuj±cymi ustawami, s± one z mocy prawa niewa¿ne, a w ich miejsce stosuje siê w³a¶ciwe przepisy Kodeksu pracy.

oprac.: Dzia³ Prawny 
Zarz±du Regionu ¦wiêtokrzyskiego
NSZZ "Solidarno¶æ"

Urlop za pierwszy dzieñ choroby nie jest mo¿liwy
Katarzyna Wronka

Od 1 stycznia 2003 roku pierwszy dzieñ choroby trwaj±cej do 6 dni jest nieodp³atny. Jest to oczywi¶cie dalece niekorzystne. St±d te¿ wielu pracowników id±cych na krótkie zwolnienie, którzy chc± tak¿e za ten pierwszy dzieñ choroby otrzymaæ wynagrodzenie, wystêpuj± na ten dzieñ o urlop, korzystaj±c z przys³uguj±cego im tzw. “urlopu na ¿±danie”. Jednak pracodawca mo¿e siê nie zgodziæ na udzielenie takiego urlopu i ma do tego prawo.
Ostatnia nowelizacja Kodeksu pracy wprowadzi³a tzw. “urlop na ¿±danie”, który jest udzielany pracownikowi na krótkie niedyspozycje, w razie zaistnienia jakich¶ nieprzewidzianych sytuacji. Zgodnie z nowym brzmieniem przepisu artyku³u 167 2 k.p. pracodawca ma obowi±zek udzieliæ na ¿±danie pracownika i w terminie przez niego wskazanym, nie wiêcej ni¿ 4 dni urlopu w ci±gu ka¿dego roku kalendarzowego. Dni tych nie uwzglêdnia siê w planie urlopów. To pracownik decyduje w jaki sposób wykorzysta te dni i na co je przeznaczy, czy bêdzie to wypoczynek, czy te¿ za³atwienie spraw osobistych. Jest tylko jeden wyj±tek, urlop (wypoczynkowy, a wiêc tak¿e urlop na ¿±danie) nie mo¿e byæ wykorzystywany przez pracownika w trakcie zwolnienia lekarskiego. Oznacza to, ¿e pracodawca nie mo¿e udzieliæ pracownikowi zwolnienia na pierwszy dzieñ choroby, nawet je¶li pracownik zwróci³by siê o to do pracodawcy. Takie rozwi±zanie jest niezgodne z przepisami prawa pracy. Kodeks pracy w artykule 165 wyra¼nie stanowi: “je¿eli pracownik nie mo¿e rozpocz±æ urlopu w ustalonym terminie z przyczyn usprawiedliwiaj±cych nieobecno¶æ w pracy, a w szczególno¶ci z powodu: 1)czasowej niezdolno¶ci do pracy wskutek choroby, 2) odosobnienia w zwi±zku z chorob± zaka¼n±, (...) pracodawca jest zobowi±zany przesun±æ urlop na termin pó¼niejszy.” Zatem przepisy prawa pracy jasno stwierdzaj±, ¿e czas urlopu nie mo¿e pokrywaæ siê z czasem choroby pracownika. Wykorzystywanie urlopu wypoczynkowego na chorobê mo¿e byæ traktowane jako naruszenie konstytucyjne zasady prawa pracownika do wypoczynku. Zatem wniosek pracownika w tej sprawie jest sprzeczny z prawem i dla pracodawcy nie jest on wi±¿±cy.
 


Kto ma prawo do zasi³ku
Gra¿yna Lis

Prawo do zasi³ku przys³uguje bezrobotnemu za ka¿dy dzieñ kalendarzowy, po up³ywie 7 dni od zarejestrowania siê w powiatowym urzêdzie pracy, je¿eli: 
1. - nie ma dla niego propozycji odpowiedniego zatrudnienia, 
- skierowania do prac interwencyjnych,
- robót publicznych, lub na utworzone dodatkowe miejsca pracy,

2. - w okresie 18 miesiêcy poprzedzaj±cych dzieñ zarejestrowania, ³±cznie przez okres co najmniej 365 dni:
- by³ zatrudniony i osi±gn±³ wynagrodzenie w kwocie co najmniej najni¿szego wynagrodzenia. W okresie tym nie uwzglêdnia siê okresów urlopów bezp³atnych trwaj±cych ³±cznie d³u¿ej ni¿ 30 dni.
- wykonywa³ pracê na podstawie umowy o pracê nak³adcz±, je¿eli osi±gn±³ z tego tytu³u dochód w wysoko¶ci co najmniej najni¿szego wynagrodzenia,
- wykonywa³ pracê na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo wspó³pracowa³ przy wykonywaniu tych umów, je¿eli wysoko¶æ wynagrodzenia, od którego by³a odprowadzana sk³adka ubezpieczeniowa by³a nie ni¿sza ni¿ najni¿sze wynagrodzenie,
- podlega³ ubezpieczeniu spo³ecznemu lub zaopatrzeniu z tytu³u prowadzenia pozarolniczej dzia³alno¶ci lub wspó³pracy, je¿eli wysoko¶æ wynagrodzenia, od którego by³a odprowadzana sk³adka ubezpieczeniowa by³a nie ni¿sza ni¿ najni¿sze wynagrodzenie, 
- wykonywa³ pracê w okresie tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolno¶ci, je¿eli wysoko¶æ wynagrodzenia, od którego by³a odprowadzana sk³adka ubezpieczeniowa by³a nie ni¿sza ni¿ najni¿sze wynagrodzenie,
- wykonywa³ pracê w rolniczej spó³dzielni produkcyjnej lub w spó³dzielni kó³ek rolniczych, bêd±c cz³onkiem tej spó³dzielni, je¿eli wysoko¶æ wynagrodzenia od którego by³a odprowadzana sk³adka ubezpieczeniowa by³a nie ni¿sza ni¿ najni¿sze wynagrodzenie,
- op³aca³ sk³adkê na Fundusz Pracy w zwi±zku z zatrudnieniem za granic± u pracodawcy zagranicznego. 

3. Do wymaganego okresu 365 dni zalicza siê równie¿ okresy:

- zasadniczej s³u¿by wojskowej nadterminowej, zasadniczej s³u¿by wojskowej, przeszkolenia wojskowego absolwentów szkó³ wy¿szych, s³u¿by wojskowej pe³nionej w charakterze kandydata na ¿o³nierza zawodowego, æwiczeñ wojskowych, okresowej s³u¿by wojskowej oraz zasadniczej s³u¿by zastêpczej, 
- urlopu wypoczynkowego, 
- pobierania renty z tytu³u niezdolno¶ci do pracy, renty szkoleniowej, ¶wiadczenia rehabilitacyjnego oraz przypadaj±ce bezpo¶rednio po ustaniu zatrudnienia, wykonywania albo zaprzestania prowadzenia pozarolniczej dzia³alno¶ci,
- pobierania zasi³ku chorobowego, macierzyñskiego lub opiekuñczego, je¿eli podstawê wymiaru tych zasi³ków stanowi³a kwota w wysoko¶ci co najmniej najni¿szego wynagrodzenia, 
- tak¿e okresy nie wymienione wy¿ej, za które op³acana by³a sk³adka ubezpieczeniowa, je¿eli podstawê wymiaru sk³adki stanowi³a kwota wynosz±ca co najmniej najni¿sze wynagrodzenie oraz 
- okres, za który przyznano odszkodowanie z tytu³u niezgodnego z przepisami rozwi±zywania przez pracodawcê stosunku pracy.

4. Prawo do zasi³ku przys³uguje tak¿e bezrobotnym zwolnionym z zak³adów karnych i aresztów ¶ledczych, zarejestrowanych w okresie 30 dni od dnia zwolnienia, je¿eli suma okresów zatrudnienia, podlegaj±cych ubezpieczeniu w okresie 18 miesiêcy przed ostatnim pozbawieniem wolno¶ci oraz wykonywania pracy w okresie pozbawienia wolno¶ci, wynosi³a co najmniej 365 dni. W przypadku pozbawienia wolno¶ci w okresie pobierania zasi³ku, po zwolnieniu z zak³adu karnego lub aresztu ¶ledczego przys³uguje prawo do zasi³ku na okres skrócony o okres pobierania zasi³ku przed pozbawieniem wolno¶ci i w trakcie przerw w odbywaniu kary.
 




TYGODNIK SOLIDARNO¦Æ ¦WIÊTOKRZYSKA
Nr 446

 Swobodny przep³yw osób w Unii Europejskiej
Waldemar Bartosz
 Uk³ady czy regulaminy
Kazimierz Pasternak
 Obradowa³a Wojewódzka Komisja Dialogu Spo³ecznego
Mieczys³aw Gójski
 Koszula komendanta Pi³sudskiego
Anatol Sulik
Europejskie prawo pracy (11)

Swobodny przep³yw osób w Unii Europejskiej
Waldemar Bartosz

Swobodny przep³yw osób w UE jest fundamentalnym prawem unijnym i dotyczy tak¿e przep³ywu pracowników.
Dotyczy on nastêpuj±cych kategorii osób:

  • pracownicy, 
  • osoby prowadz±ce dzia³alno¶æ gospodarcza, w tym osoby samo zatrudnione,
  • osoby ¶wiadcz±ce us³ugi i us³ugobiorcy,
  • cz³onkowie rodzin pracowników, osób prowadz±cych dzia³alno¶æ gospodarcz± i ¶wiadcz±cych us³ugi,
  • studenci,
  • emeryci i renci¶ci,
  • inne osoby.
Dla ka¿dej z wymienionych grup zasady korzystania ze swobody przep³ywu s± kszta³towane odrêbnie.
Podstawy prawne swobodnej migracji pracowników uregulowane s± Traktacie ustanawiaj±cym Europejsk± Wspólnotê Gospodarcz± z 1957r. w brzmieniu nadanym przez Traktat o Unii Europejskiej z 1992r. Zgodnie z zapisami traktatowymi swoboda przep³ywu pracowników oznacza zakaz dyskryminowanych miedzy obywatelami pañstwa cz³onkowskich w dziedzinie zatrudnienia, wynagrodzenia i innych warunków pracy oraz praw do:
  • korzystania z aktualnych ofert pracy,
  • swobodnego przemieszczenia siê na terytorium pañstw cz³onkowskich w celu poszukiwania pracy,
  • pobytu na terytorium pañstwa cz³onkowskiego w celu wykonywania pracy,
  • pozostania na terytorium kraju cz³onkowskiego po ustaniu zatrudnienia .
Powy¿sze postanowienia nie maj± zastosowania do zatrudnienia w administracji pañstwowej.
Pracownik cudzoziemca ma te¿ prawo kszta³ciæ siê w szko³ach zawodowych i instytucjach szkoleniowych na takich samych warunkach jak obywatele danego kraju.
Traktat ponadto przewiduje sankcje niewa¿no¶ci wszelkich postanowieñ zawarty w porozumieniach zbiorowych, indywidualnych umowach o pracê lub przepisach dotycz±cych dostêpu do zatrudnienia, wynagradzania lub innych warunków pracy oraz rozwi±zywania stosunku pracy, je¿eli przewiduj± one dyskryminacjê pracowników bêd±cych obywatelami innych pañstw cz³onkowskich.

Uk³ady czy regulaminy?
Kazimierz Pasternak

Nic nie wskazuje aby pracodawcy w trosce o w³asnych pracowników i wizerunek w³asnej firmy w kontaktach handlowych odst±pili od masowego, skutecznego wypowiadania obowi±zuj±cych zak³adowych uk³adów zbiorowych pracy.
Nie by³o i nie ma ¿adnych przeszkód aby w obowi±zuj±cych uk³adach poprzez uzgodnienie z zak³adowymi organizacjami zwi±zkowymi dokonaæ okre¶lonych zmian, zawieszenia na okre¶lony okres niektórych zapisów z uwagi na przej¶ciowe trudno¶ci. Taka praktyka obowi±zuje w zaledwie niektórych zak³adach gdzie dialog jest w przewadze nad dyktatem. Niestety w przewadze s± ci pracodawcy, którzy uwa¿aj±, ¿e je¶li mo¿na skutecznie wypowiedzieæ uk³ad zbiorowy to trzeba to zrobiæ. Wielu liczy na to, ¿e nowy uk³ad, czy nowy regulamin to szansa na poprawê wska¼ników ekonomicznych firmy poprzez miêdzy innymi ogo³ocenie pracowników z dodatków sta¿owych, nagród jubileuszowych, dodatków uci±¿liwych czy zmniejszenie stawek wynagradzania. Nowy uk³ad to szansa na zmniejszenie standardów behapowskich. Przewa¿a pogl±d, ¿e w obecnej trudnej sytuacji gospodarczej kraju wystarczy minimum, czyli kodeks pracy, który staje siê dla niektórych ma³o znacz±cym zestawem przepisów, które bezkarnie mo¿na ³amaæ, chocia¿by w sferze czasu pracy czy niewyp³acanych przez wiele miesiêcy wynagrodzeñ. Wypowiedzenie uk³adu nie oznacza zwolnienia pracodawcy od obowi±zku co najmniej uzgodnienia ze zwi±zkami regulaminu wynagradzania.
Brak uzgodnionego regulaminu jest wykroczeniem przeciwko prawom pracowniczym. Zak³adowe reprezentatywne organizacje zwi±zkowe dzia³aj±c w porozumieniu mog± stanowiæ trudn± do przej¶cia dla pracodawcy zaporê przed zakusami wprowadzenia niekorzystnych dla pracowników uregulowañ p³acowych. Warunek - aby nie pozwoli³y siê sk³óciæ. Tak wiêc, nawet skuteczne wypowiedzenie uk³adu zbiorowego pracy nie uchroni pracodawcy przed negocjacjami co najmniej regulaminu.
Warto przypomnieæ, ¿e ró¿nica miêdzy regulaminem wynagradzania a zak³adowym uk³adem zbiorowym pracy sprowadza siê miêdzy innymi do sposobu ich rejestracji oraz zró¿nicowania problematyki bêd±cej przedmiotem poszczególnych regulacji. Zak³adowy uk³ad zbiorowy pracy jak równie¿ jego zmiany podlegaj± obowi±zkowej rejestracji przez Okrêgow± Inspekcjê Pracy. Taki wymóg nie dotyczy regulaminów. Ponadto w zak³adowym uk³adzie pracy w kompleksowy i korzystniejszy sposób mo¿na uzgodniæ najistotniejsze dla pracowników warunki w zakresie p³acy, pracy, ochrony zdrowia, wypoczynku, czasu pracy, bhp, warunków socjalnych itp. Informacja o wypowiedzeniu uk³adu zbiorowego to dla zak³adowych organizacji zwi±zkowych reprezentatywnych wyzwanie, konieczno¶æ dokonania oceny w³asnych mo¿liwo¶ci i wspólne podjêcie decyzji w aspekcie odpowiedzi na pytanie: czy wystêpujemy o negocjacje nowego uk³adu, czy stawiamy na regulamin.
Je¶li decydujemy siê na uk³ad to konieczne jest opracowanie projektu uk³adowych za³o¿eñ, zaproponowanie pracodawcy negocjacji i koñcowego terminu zamkniêcia rozmów. Dobrze by³oby aby nowy uk³ad zbiorowy pracy uda³o siê uzgodniæ do czasu zakoñczenia okresu wypowiedzenia uk³adu obowi±zuj±cego. Jest to mo¿liwe pod warunkiem dobrej woli stron i prowadzenia negocjacji w dobrej wierze z zachowaniem zasad wspó³¿ycia spo³ecznego. Je¶li decydujemy siê na negocjowanie regulaminu p³acowego i rezygnujemy z uk³adu to musimy pamiêtaæ, ¿e pracodawca zobowi±zany jest do jego uzgodnienia z zak³adowymi organizacjami zwi±zkowymi. Wa¿ne jest aby reprezentatywne zak³adowe organizacje zwi±zkowe, mówi±c po sportowemu, stanowi³y mobiln±, zdyscyplinowan± dru¿ynê nie pozwalaj±c± siê podzieliæ. Wszelkie podzia³y i konflikty dadz± mo¿liwo¶æ pracodawcy na niemal samodzielne niekorzystne wprowadzenie regulaminu.
 


Obradowa³a Wojewódzka Komisja Dialogu Spo³ecznego
Mieczys³aw Gójski

26 marca br. obradowa³a Wojewódzka Komisja Dialogu Spo³ecznego. Obrady rozpoczê³y siê od dyskusji nad projektem opinii w sprawie oceny sytuacji w s³u¿bie zdrowia z uwzglêdnieniem problemów ¶rodowisk pielêgniarek i po³o¿nych. Projekt opinii przygotowany zosta³ przez specjalnie do tego powo³an± na poprzednim posiedzeniu komisjê, w której uczestniczyli przedstawiciele wszystkich stron WKDS oraz eksperci. W trakcie dyskusji nad projektem opinii, zastrze¿enia zg³osi³a reprezentantka Forum Zwi±zków Zawodowych. Wobec braku konsensusu, ustalono, ¿e tre¶æ projektu opinii zostanie ponownie opracowana przez komisjê z uwzglêdnieniem zastrze¿eñ zg³oszonych przez Forum i przedstawiona na nastêpnym posiedzeniu.
Zasadniczym tematem marcowego posiedzenia WKDS by³y zagadnienia zwi±zane z ³amaniem praw pracowniczych poprzez nie wyp³acanie wynagrodzeñ. Sprawozdanie w tym temacie z³o¿y³ Dyrektor Okrêgowej Inspekcji Pracy w Kielcach W. Zaj±czkowski. Wynika z niego, ¿e PIP w 2002 roku przeprowadzi³a kompleksowe kontrole u 31 pracodawców. Dokonano równie¿ blisko 300 kontroli interwencyjnych. Jest to liczba niewielka bior±c pod uwagê, ¿e w województwie ¶wiêtokrzyskim funkcjonuje ok. sto tysiêcy pracodawców. Ze statystyk PIP wynika, ¿e sytuacja w dziedzinie wyp³acania wynagrodzeñ uleg³a w 2002r.poprawie. Ale dane te dotyczy³y tylko firm skontrolowanych. PIP nie posiada wiedzy jak ten problem wygl±da w¶ród pozosta³ych pracodawców naszego województwa.
Podstawowe przyczyny nie wyp³acania przez pracodawców wynagrodzeñ wed³ug PIP to: niewyp³acalno¶æ d³u¿ników, zbyt du¿e koszty produkcji, utrata rynków zbytu oraz zw³oka w regulacji p³atno¶ci przez odbiorców produkowanych towarów.
Problem nie wyp³acania wynagrodzeñ omawiany by³ równie¿ w sprawozdaniu przedstawionym przez H. Wróblewsk± - dyrektora Wydzia³u Nadzoru W³a¶cicielskiego ¦wiêtokrzyskiego Urzêdu Wojewódzkiego. Wydzia³ ten sprawuje nadzór nad o¶mioma przedsiêbiorstwami pañstwowymi, dla których organem za³o¿ycielskim jest w imieniu skarbu pañstwa wojewoda.
Z przed³o¿onego sprawozdania wynika, ¿e dwa spo¶ród o¶miu przedsiêbiorstw nie wywi±zuj± siê z terminowych wyp³at nale¿nych pracownikom wynagrodzeñ. W trakcie dyskusji przedstawiciele NSZZ "Solidarno¶æ" zg³osili zastrze¿enie, i¿ przedstawione sprawozdania nie ukazuj± pe³nego obrazu sytuacji. Nie wyp³acanie wynagrodzeñ przez pracodawców jest zjawiskiem du¿o wiêkszym ni¿ przedstawione w sprawozdaniach. ¦wiadcz± o tym informacje jakie posiada sam Zwi±zek oraz dane z prowadzonych badañ statystycznych np. przez OBOP czy CBOS. Przedstawiciele "Solidarno¶ci" zwrócili uwagê, ¿e dla pe³niejszej wiedzy, nale¿y równie¿ zapoznaæ siê z informacjami posiadanymi przez Delegaturê Ministerstwa Skarbu Pañstwa. Organ ten sprawuje kontrolê nad spó³kami, których g³ównym (lub jedynym) w³a¶cicielem jest Minister Skarbu Pañstwa. Postanowiono, ¿e sprawozdanie Delegatury Skarbu Pañstwa zostanie przedstawione na nastêpnym posiedzeniu WKDS.
Przedstawiciele "Solidarno¶ci" zwrócili siê równie¿ z pytaniem - które niestety pozosta³o bez odpowiedzi - jakie konsekwencje wyci±gnê³y organy nadzorcze i prowadz±ce w stosunku do nieuczciwych pracodawców i rad nadzorczych, podmiotów gospodarczych i instytucji, nad którymi sprawuj± nadzór w³a¶cicielski. Chodzi tu o przedsiêbiorstwa podleg³e skarbowi pañstwa, wojewodzie i samorz±dom. Pytano równie¿ dlaczego WKDS zajmuje siê tym problemem nie przed a po posiedzeniu Komisji Trójstronnej do Spraw Spo³eczno Gospodarczych, która zajmowa³a siê tym zagadnieniem w lutym i przyjê³a stosowne stanowisko. Zdaniem przedstawicieli "Solidarno¶ci", najpierw nale¿a³o ten temat omówiæ na posiedzeniu Wojewódzkiej Komisji i stosowne informacje przes³aæ do Komisji Trójstronnej celem ich dalszej analizy.
Waldemar Bartosz - przewodnicz±cy Zarz±du Regionu ¦wiêtokrzyskiego NSZZ "Solidarno¶æ" zaproponowa³ aby wnioski zawarte w stanowisku Komisji Trójstronnej zaaplikowaæ na p³aszczyznê regionaln±.
W ewentualnym stanowisku nale¿y równie¿ uwzglêdniæ zwiêkszony nadzór w³a¶cicielski wobec podleg³ych firm i instytucji przez samorz±dy i administracjê rz±dow± (wojewoda i skarb pañstwa).
Cz³onkowie WKDS postanowili, ¿e do przysz³ego posiedzenia - które zaplanowano na maj br. - strony prze¶l± do biura Komisji swoje wnioski i uwagi, na podstawie których zostanie przygotowana wstêpna wersja projektu opinii.
Wojewódzka Komisja Dialogu Spo³ecznego mia³a w swym programie obrad przyjêcie opinii na podstawie art. 91 Kodeksu pracy w sprawie zawieszenia stosowania w ca³o¶ci lub czê¶ci przepisów prawa pracy okre¶laj±ce prawa i obowi±zki stron stosunku pracy. Opinia ta mia³a dotyczyæ jednego z przedsiêbiorstw naszego województwa. Ale po opinii wyra¿onej przez Dyrektora Okrêgowej Inspekcji Pracy zdecydowano, ¿e problem ten jest wewnêtrzn± spraw± firmy i powinien siê znale¼æ w jej regulaminie pracy. Komisja nie przyjê³a wiêc w tej sprawie opinii. Dalsz± czê¶æ dyskusji dotycz±ca ³amania praw pracowniczych poprzez nie wyp³acanie wynagrodzeñ odbêdzie siê na nastêpnym majowym posiedzeniu WKDS.
 


KOSZULA KOMENDANTA PI£SUDSKIEGO

Czy ta historia naprawdê mia³a miejsce? Obecnie mo¿na tylko siê domy¶laæ tego, jak to by³o naprawdê. Minê³o tak wiele lat! A jednak a¿ do naszych dni, w¶ród mieszkañców wo³yñskiego Polesia, uparcie kr±¿y opowie¶æ o tym zadziwiaj±cym i nieco anegdotycznym wypadku.
Tê opowie¶æ us³ysza³em pierwszy raz, w dalekich latach dzieciñstwa, jeszcze nie bardzo wiedz±c, kim by³ w rzeczywisto¶ci komendant Józef Pi³sudski. Opowiadano j± w zwyk³ej, poleskiej cha³upie mojego wujka. Rodzina ucztowa³a przy zastawionym stole, od czasu do czasu przepijaj±c do siebie siwuch±. Zapad³ ciemny, jesienny wieczór. Na dworze szala³a wichura i w ma³e okienka izby raz po raz uderza³y strugi deszczu ze ¶niegiem. W piecu pali³ siê ogieñ, a blask jego p³omieni odbija³ siê na czerwonych twarzach biesiadników, nadaj±c im tajemniczych, a nawet z³owieszczych wyrazów.
Mê¿czy¼ni, w wiêkszo¶ci ch³opi starej daty, niespiesznie prowadzili rozmowê o "polskich czasach" - tak potocznie na Wo³yniu nazywaj± okres dwudziestolecia miêdzywojennego. Rozprawiali tak¿e o wojnie - jak to by³o w zwyczaju w tym gronie. Ja, ma³y skrzat - krêci³em siê na ³awce ze strachu - tul±c siê na przemian to do matki, to do babci, ci±gle maj±c przed oczyma straszliw± wizjê wybuchów granatów i huk wystrza³ów karabinowych.
- Hej, jak to na wojence ³adnie - zaci±gn±³ chrapliwym g³osem który¶ z biesiadników. - Kiedy u³an z konia spadnie! - do³±czy³a siê reszta z biesiadników. Ochoczo ¶piewali tê star±, legionow± piosenkê, któr± dobrze znali. Niejeden s³u¿y³ przed wojn± w Wojsku Polskim, a wujek to zaliczy³ nawet kampaniê wrze¶niow± i by³ w³a¶nie u³anem. Czêsto opowiada³ o wojsku, o æwiczeniach, wspomina³ dowódców, wymienia³ nazwiska. Chwali³ to wojsko, bo uwa¿a³, ¿e by³o dobre. O Józefie Pi³sudskim wyra¿a³ siê z wielkim szacunkiem i gdy mówi³ - zawsze powtarza³: - O, to by³ dopiero cz³owiek!
W ten pamiêtny wieczór, rozochocony okowit±, te¿ zacz±³ opowiadaæ o "Pi³suckim" - tak, nieco z ruska, wymawia³ to nazwisko. Rodzina wujka w czasach I wojny ¶wiatowej nie wyjecha³a do Rosji, a nadal mieszka³a na le¶nym chutorze gdzie¶ pod Maniewiczami.
- Otó¿ by³o to tak - zacz±³ wujek swoim zwyczajem. - Siedzieli¶my wtedy na tym chutorze we trzy rodziny. Wszystko dooko³a popalone, bieda - a¿ strach. Ja jeszcze by³em za ma³y i s³abo to pamiêtam, lecz matka czêsto o tym opowiada³a. Nasta³o lato i ludzie siê cieszyli, ¿e s± ju¿ jagody i grzybów te¿ mo¿na nazbieraæ. Co¶ trzeba by³o je¶æ, a na chutorze tylko jedna krowa zosta³a. Wszêdzie po lasach sta³o wojsko ale nas nikt nie zaczepia³. Owszem, czasem przychodzili porozmawiaæ, czasem u³ani przyje¿d¿ali poiæ konie. Opowiadali, ¿e Moskale stoj± blisko i lada dzieñ mo¿na spodziewaæ siê ofensywy. No i w koñcu tak siê sta³o.
Pamiêtam jak przez mg³ê - te ³uny nad lasem, strzelano z armat a¿ ziemia dr¿a³a. Wydawa³o mi siê, ¿e to jakie¶ straszliwe pioruny bij± raz po raz. Kilka dni trwa³a ta walka, a my siedzieli¶my przestraszeni na swoim chutorze i nie wiedzieli¶my co robiæ, bo i dok±d by³o uciekaæ? W koñcu ta kanonada ucich³a i tylko pukanie karabinów s³ychaæ by³o po lesie. Wpad³a na nasz chutor grupa legionistów i krzycz± nam w biegu, by¶my siê chowali, bo Moskali sunie mrowie. Matka opowiada³a, ¿e dziadek w to nie uwierzy³ i ku¶tykaj±c wyszed³ pod bagienko, zobaczyæ co i jak. A na drugim skraju bagna ju¿ pe³no Moskali i jeszcze krzycz±: - £awi Pi³sudskowo! Dziadek patrzy, a przez bagno biegnie taki ¿o³nierz w maciejówce i z w±sami, ostrzeliwuj±c siê z pistoletu. Dziadek w nogi, a ten legionista te¿ za nim i wpadli na podwórze. Ze wszystkich ju¿ stron strzelanina, a kule gwi¿d¿±. Ten ¿o³nierz wskoczy³ do chlewu, a tam s±siadka krowê doi³a. No to wziê³a go, w mig przebra³a w swoj± koszulê i spódnicê, a na g³owê jeszcze chustkê narzuci³a. Posadzi³a pod krowê, a sama do cha³upy uciek³a. A Moskale ju¿ wszêdzie. Jeden z nich zagl±da do chlewu i wo³a: - Babuszka gdzie Pi³sudski, kuda pobie¿a³?! A ten ¿o³nierz ci±gnie krowê za cycki i odpowiada, pokazuj±c jedn± rêk±: - Tudy, synoczku, na tuju dorohu! Moskal dalej biegiem, we wskazanym kierunku i tak ten legionista siê uratowa³.
Jak nadesz³a noc, podziêkowa³ i gdzie¶ poszed³, doganiaæ swoich. Pewnie jako¶ siê wydosta³, bo jak nasta³a Polska - to jaka¶ z Warszawy przyje¿d¿a³a wa¿na osoba i szukali tej kobiety. Podobno znale¼li w Maniewiczach, by³a ju¿ stara i dali jej wysok± rentê. Ot sobie trochê po¿y³a w dostatku. Nasi ludzie ci±gle mówili, ¿e to ona pewnie samego komendanta uratowa³a. Mo¿e i tak - skoñczy³ wujek swoje opowiadanie i zamy¶lony zacz±³ krêciæ papierosa.
To opowiadanie na zawsze utkwi³o w mojej pamiêci, zreszt± s³ysza³em go jeszcze kilka razy, w ró¿nych okoliczno¶ciach i od ró¿nych ludzi. Czasem w g³owie opowiadaj±cego da³o siê s³yszeæ nutki sarkazmu, lecz czê¶ciej, miejscowi Poleszucy opowiadali tê historiê z u¶miechem i nieukrywan± satysfakcj±: ot jak to nasza baba potrafi³a "wyprowadziæ w pole" Moskala!
A wiêc jak to mog³o byæ naprawdê? Kim móg³ byæ ten w±saty legionista, uratowany przez star± kobietê? Czy to tylko taki zbiorowy obraz dzielnego ¿o³nierza, ukszta³towany w wyobra¼ni miejscowej ludno¶ci? Na razie te pytania pozostaj± bez odpowiedzi.
Przeczytawszy wiêkszo¶æ dostêpnych mi ksi±¿ek o Józefie Pi³sudskim, szczególnie pamiêtniki by³ych oficerów Legionów - teoretycznie mogê za³o¿yæ, ¿e w podobnej sytuacji móg³ znale¼æ siê niejeden ¿o³nierz, a nawet i dowódca. Przewaga Rosjan na tym odcinku frontu by³a wiêcej ni¿ trzykrotna, a odwrót Austriaków tak chaotyczny i pospieszny, ¿e legionistom polskim przysz³o walczyæ w ciê¿kich, a czasem i beznadziejnych warunkach. W kilkudniowych walkach miêdzy Styrem a Stochodem poleg³o i odnios³o rany ponad dwa i pó³ tysi±ca legionistów. Wielu te¿ trafi³o do niewoli b±d¼ zginê³o bez wie¶ci.
Wiele czasu up³ynê³o od tamtych dalekich dni, pozarasta³y lasem dawne pobojowiska, niejedno pokolenie Poleszuków odesz³o z tego ziemskiego pado³u. A ludzie wci±¿ opowiadaj± tê star± historiê.
Pewnego dnia, gdy koñczyli¶my pracê przy renowacji nagrobków na cmentarzu legionowym przy ko¶ciele w Maniszewiczach - podesz³a do nas babcia ¯enia, mieszkaj±ca w s±siedztwie. Znam tê drobn± staruszkê ju¿ od kilku lat, mówi trochê po polsku, lubi opowiadaæ o dawnych czasach. Zawsze zjawia siê, gdy przyje¿d¿a grupa zwiedzaj±cych z Polski.
Tym razem podesz³a z jakim¶ zawini±tkiem w rêku, przywita³a siê powiedziawszy: "dzieñ dobry!" i zwróci³a siê do mnie z takimi s³owami: - Wiem, ¿e pan to interesuje siê Pi³sudskim, a ja mam co¶ dla pana!
I s³owo w s³owo, opowiedzia³a nam tê znan± historiê o uratowanym "Pi³sudskim"! Dodaj±c, ¿e t± kobiet± - by³a jej babcia!
W tym momencie dos³ownie os³upia³em! A jeszcze bardziej siê zdziwi³em, gdy babcia ¯enia rozwinê³a przyniesiony przedmiot i okaza³o siê, ¿e to jest stara, ¿eñska koszula z przepiêknym, wo³yñskim haftem.
- Ta koszula zosta³a mi od babci - powiedzia³a pani Eugenia - przechowywa³a j± moja matka, a potem ju¿ ja. Nie wiem czy to akurat ta koszula, w któr± by³ przebrany Pi³sudski, lecz pochodzi jeszcze z tamtych czasów! To moja babcia j± wyszywa³a. A teraz postanowi³am przekazaæ j± dla pana, bêdzie dla was piêkn± pami±tk± ode mnie!
Zwinê³a koszulê i z uk³onem w³o¿y³a j± w moje trzês±ce siê rêce. Nadal sta³em skamienia³y i nie mog³em wydobyæ z siebie ¿adnego sensownego wyrazu, co¶ mamrota³em o zap³acie, lecz staruszka stanowczo zaprzeczy³a: - To jest podarek dla was i ju¿, a za podarek siê nie p³aci!
Podziêkowa³em wiêc jak mog³em i uca³owa³em staruszkê w rêkê. Do domu wróci³em z piêknym prezentem - by³em bardzo zadowolony. Zawiesi³em podarek na ¶cianie i od czasu do czasu patrz±c na star± koszulê - przypominam sobie tê równie¿ star± historiê, która nadal nie ma koñca, bo wci±¿ i wci±¿ zadajê sobie pytanie: "kim jednak by³ ten legionista?"

Anatol F.Sulik
Kowel



TYGODNIK SOLIDARNO¦Æ ¦WIÊTOKRZYSKA
Nr 445

 Ochrona pracowników przed ryzykiem zwi±zanym z nara¿eniem na dzia³ania czynników chemicznych, fizycznych i biologicznych
Waldemar Bartosz
 Wiosenne przegl±dy
Kazimierz Pasternak
 Porady prawne
 Wypowiedzenie warunków pracy lub p³acy
Katarzyna Wronka
 Gdzie dokonuje siê rejestracji bezrobotnych
Gra¿yna Lis
Europejskie prawo pracy (10)
Ochrona pracowników przed ryzykiem zwi±zanym z nara¿eniem na dzia³ania czynników chemicznych, fizycznych i biologicznych
Waldemar Bartosz

Problem zawarty w tytule reguluje Dyrektywa Rady nr 80/1107/EWG z dnia 27 listopada 1980r. .
Dyrektywa ta zosta³a wydana przed przyjêciem Jednolitego Aktu Europejskiego, a wiêc na podstawie istniej±cego wówczas art. 100 Traktatu Rzymskiego. Zawiera ona normy minimalne zobowi±zuj±ce pracodawcê do:

    • ograniczenia czynnika szkodliwego w miejscu pracy,
    • ograniczenia liczby pracowników nara¿onych lub potencjalnie nara¿onych,
    • zapobiegania przez wprowadzenie ¶rodków ochrony zbiorowej,
    • dokonywania oceny ryzyka,
    • ustalania dopuszczalnych warto¶ci, sposobu pobierania próbek i wykonywania pomiarów,
    • podjêcia dzia³alno¶ci w celu poprawy sytuacji wynikaj±cej z zagro¿eñ,
    • przyjêcia odpowiedniego postêpowania i odpowiednich metod pracy,
    • stosowania indywidualnych ¶rodków ochrony, w przypadku gdy zagro¿enie nie mo¿e byæ zlikwidowane w sposób generalny,
    • dzia³añ w zakresie higieny,
    • pe³nej informacji pracowników o ryzyku zwi±zanym z nara¿eniem na czynniki niebezpieczne,
    • stosowanie znaków ostrzegawczych i znaków bezpieczeñstwa,
    • kontroli stanu zdrowia pracowników,
    • prowadzenia dokumentacji o poziomie nara¿enia oraz list nara¿onych pracowników,
    • dzia³añ w nag³ych wypadkach,
    • ca³kowitej lub czê¶ciowej rezygnacji z czynnika wówczas, gdy inne dostêpne sposoby nie zapewniaj± dostatecznej ochrony.
W Dyrektywie pañstwa cz³onkowskie zosta³y zobowi±zane do zapewnienia, aby ka¿dy pracownik, który z powodu wskazañ lekarskich zosta³ czasowo odsuniêty od pracy, otrzyma³ inn± pracê.
Na podstawie generalnych zapisów Dyrektywy, zosta³y wydane cztery nastêpne, szczegó³owe tj.:
    • Dyrektywa Rady nr 82/605/EWG z dnia 28 lipca 1982r. o ochronie pracowników przed ryzykiem zwi±zanym z nara¿eniem na dzia³ania o³owiu i jego zwi±zków,
    • Dyrektywa Rady nr 83/447/EWG z dnia 19 wrze¶nia z 1983r. dotycz±ca ochrony pracowników przed zagro¿eniem zwi±zanym z nara¿eniem na dzia³anie azbestu w pracy,
    • Dyrektywa Rady nr 86/188/EWG z dnia 12 maja 1986r. dotycz±ca ochrony pracowników przed zagro¿eniami zwi±zanymi z nara¿eniem na ha³as przy pracy,
    • Dyrektywa Rady nr 88/364/EWG z dnia 9 czerwca 1988r. dotycz±ca ochrony pracowników w pracy przy wprowadzeniu nowych rozwi±zañ technologicznych i organizacyjnych,
    • Dyrektywa Rady nr 91/322/EWG z dnia 29 maja 1991r. dotycz±ca ustalenia warto¶ci dopuszczalnych.
Jak widaæ, omawiana Dyrektywa w swych skutkach oddzia³ywuje na szerokie spektrum zabezpieczeñ przed ró¿nymi czynnikami niebezpiecznymi.

Wiosenne przegl±dy
Kazimierz Pasternak

Jednym z obowi±zków zak³adowych komisji bezpieczeñstwa i higieny pracy jest dokonywanie co najmniej raz w roku szczegó³owego przegl±du warunków pracy. Po nowelizacji prawa pracy komisje te s± powo³ywane w zak³adach pracy licz±cych powy¿ej 250 pracowników. Nie oznacza to jednak, ¿e w mniejszych zak³adach pracy nie maj± prawa bytu. Wszystko zale¿y od kierownika zak³adu i zak³adowych organizacji zwi±zkowych. Przegl±d warunków pracy dokonuj± tak¿e komisje specjalnie w tym celu powo³ane przez pracodawcê. Szczególnie jest to wa¿ne i konieczne w zak³adach gdzie wystêpuj± zagro¿enia, b±d¼ praca wykonywana jest w warunkach szczególnych.
W sk³ad komisji przegl±dowej najczê¶ciej wchodz±: zak³adowy inspektor BHP, zak³adowy spo³eczny inspektor pracy, przedstawiciele zak³adowych organizacji zwi±zkowych i lekarz sprawuj±cy profilaktyczna opiekê w zakresie medycyny pracy. Powo³any zespó³ wykonuje swoje kontrolne czynno¶ci w gadzinach pracy. Aby praca zespo³u nie zakoñczy³a siê ogólnikowym, nic nie znacz±cym protoko³em, potrzebne jest przyjêcie okre¶lonego harmonogramu pracy, zdefiniowanie zadañ i wreszcie fachowa, szczegó³owa ocena warunków, w których zatrudnieni s± pracownicy.
Katalog problemów nawet w ma³ej firmie jest poka¼ny. Zagro¿enia wystêpuj± niemal wszêdzie. Przy kontroli warunków pracy na stanowiskach biurowych zasadne jest zwrócenie uwagi na stan budynku, rodzaj materia³ów stosowanych przy jego budowie (azbest, ksylamit, inne), o¶wietlenie, warunki pracy przy komputerach, ha³as itp. Bezwzglêdnie nale¿a³oby zebraæ opinie i uwagi pracowników w przedmiocie warunków pracy. To oni zawsze najlepiej wiedz± co wymaga zmian i udoskonaleñ. Przy sporz±dzaniu protoko³u nie mog± byæ pomijane tzw. dra¿liwe dla pracodawcy problemy wymagaj±ce nak³adów inwestycyjnych, przeznaczonych dla przyk³adu na wyeliminowanie ociepleñ azbestowych ze ¶cian czy ksylamitach - bardzo szkodliwych ulepszaczach pod³ogowych.
Zdecydowanie wiêcej uwagi komisja powinna po¶wiêciæ na analizê warunków pracy pracowników produkcyjnych, bowiem tam zawsze skala zagro¿eñ i potencjalnych niebezpieczeñstw jest nieporównywalnie wy¿sza. Bezpieczna praca pracowników to miedzy innymi: dobry stan budynków i hal produkcyjnych (dachy, o¶wietlenie, wentylacja, zapewnienie odpowiedniej temperatury w porze letniej, prawid³owy zgodny z wymogami stan maszyn i urz±dzeñ, spe³nienie wymogów w zakresie przepisów energetycznych, UDT i Urzêdu Górniczego.
Komisja ma obowi±zek sprawdziæ, czy zalecenia pañstwowego nadzoru nad warunkami pracy (PIP, Sanepid, UDT inne) zosta³y wykonane. Wa¿ne jest sprawdzenie stanu pomieszczeñ socjalno - higienicznych. W przypadku zatrudnienia pracowników w warunkach szczególnych konieczne jest sprawdzenie na ile stosowany przez pracowników sprzêt ochronny jest skuteczny. Cenne w tym zakresie s± uwagi pracowników. Komisja winna zainteresowaæ siê jako¶ci± stosowanych przez pracowników ubrañ roboczych, ochronnych itp., oraz czy ubrania te i obuwie w wymaganych terminach s± pracownikom wydawane. W przypadku stwierdzenia ra¿±cych zaniedbañ zagra¿aj±cych ¿yciu pracowników winny byæ zasugerowane natychmiastowe dzia³ania do wy³±czenia maszyn i ci±gów technologicznych w³±cznie.
Na zakoñczenie komisja przegl±dowa ma obowi±zek sporz±dziæ protokó³ z uwagami i wnioskami oraz sugestiami dora¼nych i planowych rozwi±zañ s³u¿±cych poprawie warunków pracy. Zak³adowi spo³eczni inspektorzy pracy i dzia³acze zwi±zkowi z obowi±zku monitoruj± realizacjê zadañ.
 



Porady prawne
Czy w razie przej¶cia zak³adu pracy na innego pracodawcê dotychczasowe warunki pracy i p³acy nadal obowi±zuj±, czy siê zmieniaj± i od czego jest taka zmiana uzale¿niona?

W razie przej¶cia zak³adu pracy na innego pracodawcê staje siê on z mocy prawa stron± w dotychczasowych stosunkach pracy. Przy przej¶ciu czê¶ci zak³adu pracy na nowego pracodawcê, dotychczasowy i nowy pracodawca odpowiadaj± solidarnie za zobowi±zania wynikaj±ce ze stosunku pracy. Jest to zmiana po stronie pracodawcy, natomiast sytuacja po stronie pracowników pozostaje taka sama, nadal istniej± nawi±zane wcze¶niej stosunki pracy. Tym samym nowego pracodawcê wi±¿± warunki pracy wynikaj±ce z dotychczasowych umów niezale¿nie od tego, czy ¼ród³em istniej±cych w zak³adzie pracy uprawnieñ by³y przepisy prawa, czy porozumienia stron.
W razie przej¶cia zak³adu pracy na nowego pracodawcê nie nastêpuje powszechna, ogólna zmiana warunków pracy i p³acy. Zmiana dotychczasowych warunków indywidualnych stosunków pracy na niekorzy¶æ pracownika jest mo¿liwa, ale tylko w trybie i na zasadach przewidzianych w przepisach prawa pracy, czyli w drodze porozumienia stron lub wypowiedzenia pracownikowi dotychczasowych warunków pracy i p³acy. Jak podkre¶la³ S±d Najwy¿szy, przejêcie jednego zak³adu pracy w ca³o¶ci lub w czê¶ci przez inny zak³ad pracy nie pozbawia stron mo¿liwo¶ci wprowadzania na mocy porozumienia stron zmian ³±cz±cego je stosunku pracy, a tak¿e do przekszta³cenia umowy zawartej na czas nie okre¶lony - w umowê na czas okre¶lony.
 

Zosta³em ukarany kar± nagany. Uwa¿am, ¿e zosta³em ukarany nies³usznie, a zarzucane przewinienia s± szykan± ze wzglêdu na moj± przynale¿no¶æ zwi±zkow±. W jakim terminie i gdzie mog± siê od tej kary odwo³aæ?

Przede wszystkim, przed podjêciem decyzji o na³o¿eniu kary porz±dkowej (w tym wypadku kary nagany) pracodawca ma obowi±zek wys³uchaæ pracownika. Pominiêcie wys³uchania pracownika mo¿e nast±piæ tylko z inicjatywy pracownika. Je¿eli pracownik zrezygnuje ze sk³adania wyja¶nieñ lub odmówi ich z³o¿enia, pracodawca mo¿e na³o¿yæ karê bez faktycznego wys³uchania pracownika. Wys³uchanie pracownika ju¿ po na³o¿eniu na niego kary jest sprzeczne z jego ochronnym charakterem i stanowi naruszenie przepisów prawa pracy.
Je¿eli na³o¿enie kary porz±dkowej (kary upomnienia lub nagany, albo te¿ kary pieniê¿nej) nast±pi³o z naruszeniem przepisów prawa pracy, osoba ukarana mo¿e wnie¶æ sprzeciw do pracodawcy w terminie 7 dni od dnia zawiadomienia o ukaraniu. Pracodawca (w ci±gu 14 dni) decyduje o uwzglêdnieniu lub odrzuceniu sprzeciwu, ale po rozpatrzeniu stanowiska zak³adowej komisji zwi±zkowej, reprezentuj±cej pracownika. Dopiero po otrzymaniu zawiadomienia o odrzuceniu sprzeciwu przez pracodawcê, pracownik mo¿e w ci±gu 14 dni od zawiadomienia wyst±piæ do S±du pracy o uchylenie zastosowanej kary, pod warunkiem wcze¶niejszego wyczerpania wewn±trzzak³adowej drogi odwo³awczej. W razie uwzglêdnienia sprzeciwu wobec zastosowanej kary pieniê¿nej lub uchylenia tej kary przez S±d pracy, pracodawca jest zobowi±zany zwróciæ pracownikowi równowarto¶æ kwoty tej kary.

oprac.: Dzia³ Prawny
Zarz±du Regionu ¦wiêtokrzyskiego
NSZZ "Solidarno¶æ"

Wypowiedzenie warunków pracy lub p³acy
Katarzyna Wronka

Wypowiedzenie zmieniaj±ce polega na zmianie pracownikowi jego warunków pracy lub p³acy. Podstawê wypowiedzenia stanowi o¶wiadczenie woli z³o¿one przez wypowiadaj±cego dotycz±ce zmiany jednego lub obu istotnych warunków umowy bez naruszenia wiêzi ³±cz±cej pracodawcê z pracownikiem. Zmiana dotyczy zatem tych istotnych warunków, ale nie przerywa ci±g³o¶ci zatrudnienia pracownika. W praktyce, wypowiedzenie pracownikowi warunków pracy i p³acy uwa¿a siê za dokonane wówczas, gdy dosz³o do niego w sposób pozwalaj±cy zapoznaæ siê z tre¶ci± o¶wiadczenia woli pracodawcy.
Wypowiedzenia zmieniaj±cego mo¿na dokonaæ zarówno w przypadku umów o pracê zawartych na czas nie okre¶lony lub na okres próbny, a tak¿e na czas okre¶lony, zawarty na okres d³u¿szy ni¿ 6 miesiêcy, je¿eli strony zastrzeg³y w takiej umowie mo¿liwo¶æ jej wypowiedzenia. Umowa zawarta na czas nieokre¶lony stanowi pewn± gwarancjê zatrudnienia. W obecnej sytuacji, aby jednak nie straciæ pracy, czêsto dochodzi do zmian umów o pracê, równie¿ ich najistotniejszych warunków.
Obowi±zuje w tym zakresie zasada, ¿e zmiany warunków pracy i p³acy dokonuje siê za zgod± pracownika, po uprzednim wypowiedzeniu dotychczasowych warunków i zaproponowaniu nowych. Nale¿y te¿ pamiêtaæ, ¿e zmiany te powinny byæ uzasadnione. Wypowiedzenie powinno te¿ opieraæ siê na zasadzie równo¶ci stron, co uchroni pracownika od jednostronnych decyzji prze³o¿onych. Aby zatem zmiana warunków pracy i p³acy by³a skuteczna, pracownik musi nowe, zaproponowane warunki przyj±æ.
Wypowiedzenie warunków umowy o pracê obejmuje tylko okre¶lone elementy, jakimi s± warunki pracy lub p³acy, a nie ca³± umowê. Zaoferowanie nowych warunków jest koniecznym sk³adnikiem wypowiedzenia zmieniaj±cego i bez tego elementu wypowiedzenie jest nieskuteczne. Wypowiedzenie uwa¿a siê za dokonane wówczas, gdy pracownikowi zaproponowano nowe warunki. Od tego momentu zaczyna biec okres wypowiedzenia, równy okresowi wypowiedzenia umowy o pracê (wypowiedzenia definitywnego). Pracownik mo¿e zaproponowane mu nowe warunki przyj±æ lub odrzuciæ przed up³ywem po³owy okresu wypowiedzenia. Je¶li nie zrobi tego w tym terminie, uwa¿a siê, ¿e zaproponowane warunki przyj±³. To pracodawca ma obowi±zek pouczyæ pracownika o terminie, w którym powinien z³o¿yæ stosowne o¶wiadczenie. W razie braku takiego pouczenia pracownik mo¿e do koñca okresu wypowiedzenia nowe warunki odrzuciæ.
Kodeks pracy wyra¼nie mówi, ¿e przedmiotem wypowiedzenia zmieniaj±cego s± warunki pracy lub p³acy, a wiêc wypowiedzenie zmieniaj±ce nie bêdzie mia³o zastosowania do innych elementów umowy (np. rodzaju wi±¿±cej strony umowy). Za warunki pracy uznaje siê te ustalenia umowy o pracê, które okre¶laj±, co pracownik bêdzie robi³, gdzie bêdzie ¶wiadczy³ pracê i w jakim czasie. Mówi±c zatem o warunkach pracy mamy na my¶li rodzaj pracy, miejsce pracy, miejsce oraz wymiar i rozk³ad czasu jej ¶wiadczenia. Miejsce pracy mo¿e byæ sta³e lub ruchome (zmienne), ale powinno byæ ustalone przez strony przy zawieraniu umowy o pracê i nie mo¿e byæ dowolnie, jednostronnie zmieniane przez pracodawcê. Wymiar czasu pracy to dzienna i tygodniowa liczba godzin, kiedy pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy (w zak³adzie pracy lub innym miejscu, wyznaczonym do ¶wiadczenia pracy). Warunkami pracy mog± byæ tak¿e inne elementy, które zosta³y odrêbnie uregulowane przez strony.
Za warunki p³acy nale¿y uznaæ system obliczania wynagrodzenia (akordowy, czasowy, prowizyjny, czy mieszany) oraz inne sk³adniki wynagrodzenia: wynagrodzenie zasadnicze, premie regulaminowe, dodatki do p³ac. Przedmiotem wypowiedzenia zmieniaj±cego mog± byæ szczególne sk³adniki wynagrodzenia za pracê, je¿eli ulegaj± zmianie przes³anki warunkuj±ce nabycie uprawnieñ p³acowych, albo ich wysoko¶æ lub gdy uprawnienia te zamierza siê cofn±æ. Nale¿y pamiêtaæ, ¿e warunkiem p³acy jest wynagrodzenie w ca³o¶ci, a nie tylko poszczególne jego czê¶ci. Je¿eli wiêc ulega obni¿eniu jedna czê¶æ wynagrodzenia, a inna wzrasta i rekompensuje tê stratê, wówczas nie dochodzi do zmiany warunków p³acy.
Wypowiedzenie zmieniaj±ce tre¶æ umowy o pracê zawartej na czas nie okre¶lony musi byæ dokonane na pi¶mie, uzasadnione i przedstawione zak³adowej organizacji zwi±zkowej do zaopiniowania. Niezachowanie formy pisemnej wypowiedzenia zmieniaj±cego powoduje niewa¿no¶æ z³o¿onego o¶wiadczenia woli.
Od wypowiedzenia zmieniaj±cego nale¿y odró¿niæ czasowe powierzenie pracownikowi innej pracy ni¿ okre¶lona w umowie o pracê. Mo¿na przez to rozumieæ zmianê rodzaju pracy, jej miejsca, czasu i rozk³adu, a tak¿e innych warunków okre¶laj±cych umówion± pracê. Pracodawca ma takie prawo, ale przeniesienie nie mo¿e trwaæ d³u¿ej ni¿ 3 miesi±ce w roku kalendarzowym. Jednak¿e zmiana taka nie mo¿e powodowaæ obni¿enia wynagrodzenie pracownika.
 


Gdzie i w jaki sposób dokonywana jest rejestracja bezrobotnych
Gra¿yna Lis

Zarejestrowanie siê we w³a¶ciwym urzêdzie pracy jest przede wszystkim warunkiem uzyskania statusu bezrobotnego. W konsekwencji od dokonania tego aktu zale¿y mo¿liwo¶æ korzystania ze wszystkich uprawnieñ przewidzianych dla bezrobotnych. Przys³uguj± one dopiero od daty rejestracji lub w jaki¶ czas po niej, nie mo¿na zatem ¿±daæ okre¶lonych ¶wiadczeñ za okresy przypadaj±ce przed zarejestrowaniem siê.
Z rejestracj± nie powinno siê zatem zwlekaæ. Wa¿ne jest w zwi±zku z tym posiadanie niezbêdnych informacji, gdzie mo¿na tego dokonaæ i jakie wymagania formalne nale¿y spe³niaæ.
W przepisach ustawy o zatrudnieniu i bezrobociu wskazuje siê, i¿ akt rejestracji powinien byæ dokonany we w³a¶ciwym dla miejsca zamieszkania powiatowym urzêdzie pracy. Mówi±c o miejscu zamieszkania, nale¿y mieæ na uwadze sta³e lub czasowe zameldowanie, a je¶li bezrobotny nie jest zameldowany na terenie kraju - równie¿ aktualne miejsce (teren) pobytu.
W tym ostatnim przypadku, a tak¿e wówczas gdy bezrobotny posiada sta³e zameldowanie w innej miejscowo¶ci ni¿ miejsce czasowego zameldowania, konieczne jest z³o¿enie o¶wiadczenia o niezarejestrowaniu siê w innym urzêdzie pracy i o niepobieraniu ¶wiadczeñ przys³uguj±cych bezrobotnym.
Ju¿ po dokonaniu rejestracji bezrobotny powinien zawiadomiæ urz±d pracy, w którym jest zarejestrowany, o ka¿dej zmianie miejsca zameldowania lub pobytu. Na wniosek bezrobotnego jest te¿ mo¿liwa zmiana miejsca zarejestrowania. W takim przypadku nastêpuje przekazanie karty rejestracyjnej i innych dokumentów do urzêdu pracy w³a¶ciwego ze wzglêdu na nowe miejsce zameldowania lub pobytu. Bezrobotny powinien zg³osiæ siê w tym urzêdzie w ci±gu 7 dni od dnia wyrejestrowania w poprzednim urzêdzie.
W celu dokonania rejestracji bezrobotny powinien przed³o¿yæ wskazane w przepisach prawa dokumenty a mianowicie:
- dowód osobisty (tymczasowy dowód osobisty), legitymacjê szkoln±,
- orygina³ ¶wiadectw szkolnych lub innych dokumentów pozwalaj±cych na ustalenie kwalifikacji zawodowych,
- ¶wiadectwo pracy z ostatniego zak³adu pracy (za¶wiadczenie o wysoko¶ci dochodu, stanowi±cego podstawê obliczenia sk³adki ubezpieczeniowej, za¶wiadczenia o wysoko¶ci wynagrodzenia lub dochodu w razie wykonywania pracy w ograniczonym zakresie),
- dokument o przeciwskazaniach do wykonywania okre¶lonej pracy i inne dokumenty niezbêdne do ustalenia uprawnieñ lub okresów wyp³aty ¶wiadczeñ,
- za¶wiadczenie o dochodzie ma³¿onka, z którym pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym,
- orzeczenie komisji do spraw inwalidztwa i zatrudnienia (dotyczy bezrobotnych bêd±cych osobami niepe³nosprawnymi).
Powiatowy urz±d pracy nie mo¿e odmówiæ zarejestrowania zg³aszaj±cego siê bezrobotnego.
W pewnych przypadkach nie dokonuje siê rejestracji, a mianowicie wówczas, gdy nie zosta³y z³o¿one niektóre z wymagaj±cych dokumentów.
 




TYGODNIK SOLIDARNO¦Æ ¦WIÊTOKRZYSKA
Nr 444

  Dzia³ania Wspólnot Europejskich w dziedzinie bezpieczeñstwa i higieny pracy
Waldemar Bartosz
   Ryzykuj± i pracuj±
Kazimierz Pasternak
 Po wizycie. Ostrowiec ¦wiêtokrzyski
Waldemar Bartosz
 Porady prawne
 ¦wiadczenie rehabilitacyjne
Katarzyna Wronka
 Powstanie Styczniowe po 140 latach
Europejskie prawo pracy (9)
Dzia³ania Wspólnot Europejskich w dziedzinie bezpieczeñstwa i higieny pracy
Waldemar Bartosz

Dzia³ania Wspólnot Europejskich w sygnalizowanych w tytule problemach reguluje Uchwa³a Rady z dn. 29 czerwca 1978r.
Jest to dokument uchwalony jeszcze przed przyjêciem w 1986r. Jednolitego Aktu Europejskiego wprowadzaj±cego do Traktatu Rzymskiego artyku³u 118 A stanowi±cego podstawê ustanowienia dyrektyw dotycz±cych bezpieczeñstwa i higieny pracy. Omawiana Uchwa³a posiada nadal moc wi±¿±c±. Dokument ten zobowi±zuje Komisjê Europejsk± do przedk³adania corocznych sprawozdañ z realizacji dzia³añ zwi±zanych z:

    • etiologi± wypadków i chorób zwi±zanych z prac±,
    • ochron± przed substancjami niebezpiecznymi,
    • zapobieganiem niebezpieczeñstwom zwi±zanym z maszynami oraz szkodliwym skutkiem ich dzia³añ,
    • monitorowaniem i inspekcj±.
Celem tych dzia³añ ma byæ poprawa stanu bezpieczeñstwa i higieny pracy przez organizacjê pracy z uwzglêdnieniem postêpu technicznego. W programie zwrócono uwagê na konieczno¶æ dokonania przegl±du i przedefiniowania strategii zapobiegania wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym.
Ponadto w za³o¿eniu program ma rozwijaæ wiedzê w celu identyfikacji i oceny ryzyka oraz opracowania doskona³ych metod prewencji.
Równie¿ skutkiem podejmowania dzia³añ winno byæ kszta³towanie postaw ludzkich w celu promowania i rozwoju ¶wiadomo¶ci bhp przez stworzenie odpowiedniego systemu kszta³towania i edukacji zdrowotnej.
W programie wskazano sze¶æ inicjatyw, jakie nale¿y podj±æ dla realizacji powy¿szych celów. S± to:
    • uwzglêdnienie aspektów bhp w ró¿nych fazach projektowania, produkcji i dzia³ania,
    • okre¶lenie dopuszczalnych dla pracowników stê¿eñ w odniesieniu do substancji szkodliwych i zanieczyszczeñ wystêpuj±cych lub mog±cych wystêpowaæ w zak³adzie pracy,
    • szersze monitorowanie bezpieczeñstwa i higieny pracy,
    • etiologia wypadków przy pracy i chorób zawodowych oraz ocena ryzyka zwi±zanego z prac±,
    • koordynacja i promocja badañ nad bezpieczeñstwem i higien± pracy,
    • rozwój ¶wiadomo¶ci bhp przez szkolenie i edukacjê.
Wszystkie wymienione instrumenty zosta³y opatrzone szczegó³owymi instrukcjami definiuj±cymi rodzaj czynno¶ci, które nale¿y podj±æ aby zrealizowaæ wymienione inicjatywy.
Komisja Europejska dokonuje corocznie ocenê realizacji przez pañstwa cz³onkowskie postanowieñ omawianej uchwa³y.

Ryzykuj± i pracuj±
Kazimierz Pasternak

Powszechny brak pracy i zagro¿enie zwolnieniami powoduje u tych, którzy maj± pracê, przekonanie, ¿e bez wzglêdu na ryzyko trzeba wykonaæ ka¿d± pracê zlecon± przez pracodawcê, nawet tak± która ewidentnie zagra¿a utracie zdrowia i ¿ycia. Seria dramatycznych wypadków w polskich kopalniach pokazuje jak pogoñ za zyskiem przys³ania troskê o bezpieczeñstwo pracowników, którzy ów pozytywny efekt ekonomiczny ostatecznie tworz±, kosztem wyd³u¿onych norm czasu pracy, w³asnego wypoczynku i zdrowia. Dwadzie¶cia jeden gdañskich postulatów sprzed 23 lat nic nie straci³o na aktualno¶ci na p³aszczy¼nie poprawy warunków pracy i wycofania skompromitowanych, nieludzkich systemów organizacji pracy nastawionych wy³±cznie na wydajno¶æ kosztem cz³owieka pracy. Przecie¿ to nie kto inny a gdañscy stoczniowcy zdecydowanie upominali siê o wolne soboty, odst±pienie od systemu pracy akordowej wykonywanej w warunkach szkodliwych, odrzucili bzdurne normowania wydajno¶ci pracy i za¿±dali gwarancji respektowania swoich praw w zakresie godno¶ci i obywatelskiej wolno¶ci. Kluczowym postulatem by³o wyeliminowanie bezpo¶rednich zagro¿eñ, wtedy bardzo powszechnych, wystêpuj±cych na wiêkszo¶ci stanowisk pracy. Wo³anie o normalno¶æ w pracy z tamtego okresu nic nie straci³o na swoim dramatyzmie i aktualno¶ci. Setki zak³adów, bez wzglêdu na zagro¿enia, wróci³o do skompromitowanych akordowych systemów pracy nie zwracaj±c uwagi na uci±¿liwo¶ci wystêpuj±ce na stanowiskach pracy. Powróci³y drakoñskie normy, których nie wykonanie automatycznie skazuje pracowników na finansowe straty i gro¼bê utraty pracy. Ma³o kto zastanawia siê, czy nie trzeba by³oby pomy¶leæ o innej, bardziej cywilizowanej formule pracy, gdzie pracownik mia³by wiêksz± mo¿liwo¶æ wykazania siê swoim talentem, pracowito¶ci± i przywi±zaniem do firmy. Znane koncerny samochodowe np. VOLVO oraz inne europejskie giganty przemys³owe stawiaj± na organizacjê pracy, gdzie pracownicy sami ustalaj± taktykê wykonywania zadañ na jako¶ciowo bardzo wysokim poziomie bez zbêdnych ingerencji z zewn±trz. Dlaczego u nas wracamy do starych skompromitowanych metod niszczenia ludzi pracy i skazywania ich na bicie wydajno¶ciowych rekordów kosztem ¿ycia, zdrowia i wypoczynku. Przecie¿ normy unijne w zakresie bezpieczeñstwa pracy nie pozwalaj± na brutalny wyzysk pracowników i zatrudnianie ich wbrew elementarnym standardom bhp. (Patrz artyku³y W. Bartosza w Tygodniku Solidarno¶æ ¦wiêtokrzyska). Olbrzymia liczba pracodawców zdaje siê tego w naszych krajowych realiach tego nie zauwa¿aæ. St±d lawina pracowniczych skarg, pytañ i postulatów o zapewnienie bezpiecznych warunków pracy, wydanie w terminie odzie¿y i obuwia roboczego i ochronnego, wyposa¿enie pracowników w rêkawice, ograniczenie czynników szkodliwych dla zdrowia itp. Lista tych i podobnych ¿±dañ jest znacz±ca. Zysk i pogoñ za popraw± wska¼ników ekonomicznych przys³ania czêsto pracodawcom troskê o bezpieczeñstwo pracowników. Zdarza siê, ¿e nawet inspektorzy bhp odpowiadaj±cy w imieniu pracodawcy za zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy potrafi± w rozmowach ze zwi±zkami zawodowymi marginalizowaæ behapowskie niedoci±gniêcia na rzecz poprawy wska¼ników ekonomicznych. Tego rodzaju postêpowanie jest wielce naganne i sprzeczne z prawem. Praca w Polsce, której dla wielu tak bardzo brakuje musi staæ siê bezpieczna bez wzglêdu na opcje polityczne i koniunktury gospodarcze. S± przepisy i instytucje stoj±ce na stra¿y pracy bezpiecznej. Trzeba tylko respektowaæ kodeksowe zasady i w sposób odpowiedzialny traktowaæ pracowników. Zwi±zki zawodowe maj± podstawowy obowi±zek na bie¿±co reagowaæ na wszelkie nadu¿ycia i bezprawie w tym zakresie. Praca, której tak bardzo w Polsce brakuje musi mimo trudno¶ci staæ siê bezpieczna.
 


Po wizycie
Ostrowiec ¦wiêtokrzyski
Waldemar Bartosz

Decyzj± Prezydium Zarz±du Regionu ¦wiêtokrzyskiego NSZZ “Solidarno¶æ” rozpoczê³y siê wizyty we wszystkich Komisjach Zak³adowych na terenie Regionu. Celem tych wizyt jest poznanie problemów jakimi ¿yj± zak³adowe struktury "Solidarno¶ci", aby nastêpnie wypracowaæ harmonogram wspólnych dzia³añ mog±cych rozwi±zaæ zg³oszone trudno¶ci.
Jako pierwsza wizyty te rozpoczê³a w Delegatura Ostrowiec ¦wiêtokrzyski. Powód jest jasny. Na terenie tej Delegatury nagromadzi³o siê szereg powa¿nych problemów: upadek Huty Ostrowiec, widmo upad³o¶ci kolejnych przedsiêbiorstw, niekontrolowana prywatyzacja s³u¿by zdrowia, itp. Na wspomnianym terenie funkcjonuje 26 Komisji Zak³adowych zrzeszaj±cych 985 cz³onków. Oprócz Krzysztofa Grabowca- szefa Delegatury, cz³onkami Zarz±du Regionu z tego obszaru s±: Ewa Ciok, Marek Czajkowski, Zbigniew Gruszka.
Wizyta objê³a zdecydowan± wiêkszo¶æ zak³adowych organizacji zwi±zkowych NSZZ "Solidarno¶æ", w tym miedzy innymi: Hutê Ostrowiec, Cukrowniê Czêstocice, Miejskie Przedsiêbiorstwo Komunikacyjne, ZPDz "Wólczanaka", Obszar Przemys³owy Zak³ady Ostrowieckie, Centrozap, Alexander, Miejski O¶rodek Pomocy Spo³ecznej, Miejski O¶rodek Medycyny Pracy.
Do¶wiadczenia wyniesione z tych spotkañ wskazuj± jednocze¶nie na wystêpowanie szeregu problemów z jakimi spotykaj± siê dzia³acze zwi±zkowi.
Podstawowym dylematem s± niskie wynagrodzenia, na poziomie p³acy minimalnej, w kilku zak³adach wyp³acane ratami (Obszar Przemys³owy Zak³ady Ostrowieckie) oraz wy¶rubowane normy pracy w systemie akordowym (ZPDz "Wólczanaka").
W jednym przypadku (Alexander) istnieje gro¼ba utraty miejsc pracy. Na tê sytuacjê nak³ada siê atmosfera generalnego zagro¿enia, zwi±zana z wysokim poziomem bezrobocia (28%).
W wiêkszo¶ci przypadków ³amane s± przepisy BHP, w paru miejscach nie funkcjonuj± Komisje BHP ani zak³adowi spo³eczni inspektorzy pracy.
Skomplikowana sytuacja panuje w placówkach opieki zdrowotnej. Okazuje siê bowiem, ¿e podstawowa opieka zdrowotna zosta³a ju¿ sprywatyzowana, niestety bez zabezpieczenia uprawnieñ pracowniczych. Podobne plany organ prowadz±cy, czyli starostwo powiatowe, przygotowuje dla Miejskiego O¶rodka Medycyny Pracy. W zwi±zku z tym Zarz±d Regionu ¦wiêtokrzyskiego NSZZ "Solidarno¶æ" wyst±pi³ do starostwa o negocjacje i podpisanie pakietu gwarancji pracowniczych przed prywatyzacj±.
Rezultatem wizyty by³o posiedzenie niemal wszystkich przedstawicieli Delegatury ZR poszerzone o radnych miejskich i powiatowych reprezentuj±cych prawicê ostrowieck± odbyte w dniu 11 marca b.r.
Ustalenia, które tam zapad³y dotycz± zwiêkszenia systematycznej pracy z miejscowymi komisjami zak³adowymi, szczególnie w sprawach prawnych i socjalnych oraz podjêcia szeregu interwencji w instytucjach samorz±dowych.
Wnioski te zosta³y równie¿ przedstawione dziennikarzom na specjalnie zwo³anej konferencji prasowej.
 



Porady prawne

Czy pracownicy pozostaj±cy ca³y czas w zatrudnieniu u danego pracodawcy, ale zmieniaj±cy stanowiska pracy podlegaj± obowi±zkowi przeprowadzania wstêpnych badañ lekarskich przy ka¿dej zmianie stanowiska pracy?

Po ostatniej nowelizacji przepisów prawa pracy, od 29 listopada ub. roku pracodawcy nie maj± ju¿ obowi±zku kierowaæ na badania wstêpne pracowników, których zatrudniaj± ponownie na to samo stanowisko lub na stanowisko o takich samych warunkach pracy, na podstawie kolejnej umowy o pracê zawartej bezpo¶rednio po rozwi±zaniu lub wyga¶niêciu poprzedniej umowy o pracê z tym pracownikiem.
Przed zmian± przepisów prawa pracy, obowi±zek badañ lekarskich istnia³ przy ka¿dorazowej zmianie stanowiska pracy, równie¿ przy ponownym zatrudnianiu tego samego pracownika. Powodowa³o to wiele zamieszania i nara¿a³o pracodawców na dodatkowe koszty.
Obecnie nadal istnieje konieczno¶æ kierowania na wstêpne badania lekarskie pracownika, który w danym zak³adzie pracy ju¿ jest zatrudniony. Dotyczy to pracowników m³odocianych przenoszonych na inne stanowiska pracy oraz wszystkich innych pracowników przenoszonych na stanowiska, na których wystêpuj± czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uci±¿liwe.
 

Chcê ubiegaæ siê o przyznanie renty z tytu³u niezdolno¶ci do pracy. Nie wiem jednak co dok³adnie oznacza pojêcie "okresy wymagane do otrzymania renty". Gdzie sprecyzowane s± przepisy na ten temat i ile te okresy wynosz±? Czy okresy sk³adkowe i niesk³adkowe maj± takie samo znaczenie dla uzyskania renty?

Osoba staraj±ca siê o rentê z tytu³u niezdolno¶ci do pracy musi posiadaæ wymagane okresy sk³adkowe i niesk³adkowe. Do otrzymania renty s± one niezbêdne. Szczegó³owe uregulowania na temat okresów sk³adkowych i niesk³adkowych, które s± wymagane do otrzymania renty, zawarte s± w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeñ Spo³ecznych.
Okresy te wynosz±:

    • 1 rok, gdy niezdolno¶æ do pracy powsta³a przed ukoñczeniem 20 roku ¿ycia,
    • 2 lata, je¿eli niezdolno¶æ do pracy powsta³a w wieku powy¿ej 20 do 22 lat,
    • 3 lata, je¿eli niezdolno¶æ do pracy powsta³a w wieku powy¿ej 22 do 25 lat,
    • 4 lata, je¿eli niezdolno¶æ do pracy powsta³a w wieku powy¿ej 25 do 30 lat,
    • 5 lat, je¿eli niezdolno¶æ do pracy powsta³a w wieku powy¿ej 30 lat.
Je¿eli niezdolno¶æ do pracy powsta³a w wieku powy¿ej 30 lat, okres 5 lat powinien przypadaæ w ci±gu ostatniego dziesiêciolecia przed zg³oszeniem wniosku o rentê lub przed dniem powstania niezdolno¶ci do pracy. Do okresu tego nie wlicza siê okresów pobierania renty z tytu³u niezdolno¶ci do pracy, renty szkoleniowej lub renty rodzinnej.
Je¿eli ubezpieczony, który ubiega siê o rentê z tytu³u niezdolno¶ci do pracy, nie ma wymaganego okresu sk³adkowego i niesk³adkowego, warunek posiadania wymaganego okresu uwa¿a siê za spe³niony, gdy zosta³ on zg³oszony do ubezpieczenia przed ukoñczeniem 18 roku ¿ycia, albo w ci±gu 6 miesiêcy po ukoñczeniu nauki w szkole ponadpodstawowej lub w szkole wy¿szej oraz do dnia powstania niezdolno¶ci do pracy ubezpieczony posiada³, bez przerwy lub z przerwami nie przekraczaj±cymi 6 miesiêcy, okresy sk³adkowe i niesk³adkowe.
Przy obliczaniu prawa do renty z tytu³u niezdolno¶ci do pracy i obliczaniu jej wysoko¶ci okresy niesk³adkowe uwzglêdnia siê w wymiarze nie przekraczaj±cym jednej trzeciej udowodnionych okresów sk³adkowych.
oprac.: Dzia³ Prawny
Zarz±du Regionu ¦wiêtokrzyskiego
NSZZ "Solidarno¶æ"

¦wiadczenie rehabilitacyjne
Katarzyna Wronka

Celem przyznania ¶wiadczenia rehabilitacyjnego jest umo¿liwienie ubezpieczonemu dalszego leczenia. ¦wiadczenie to przyznaje siê w przypadku szczególnie powa¿nych i d³ugotrwa³ych chorób, kiedy okres pobierania zasi³ku chorobowego okazuje siê krótszy ni¿ okres choroby i mo¿e up³yn±æ przed odzyskaniem przez ubezpieczonego zdolno¶ci do pracy.
Osob± uprawnion± do ¶wiadczenia jest ubezpieczony, który po wyczerpaniu zasi³ku chorobowego nadal jest niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja rokuj± odzyskanie zdolno¶ci do pracy. ¦wiadczenie rehabilitacyjne przyznawane jest na okres niezbêdny do przywrócenia zdolno¶ci do pracy, nie d³u¿ej jednak, ni¿ przez 12 miesiêcy. Wa¿ne w tym wypadku jest orzeczenie lekarza orzecznika ZUS o stanie zdrowia ubezpieczonego, uzasadniaj±ce przyznanie prawa do ¶wiadczenia. Orzeczenie tego lekarza stanowi podstawê wydania decyzji w sprawie ¶wiadczenia rehabilitacyjnego.
¦wiadczenie rehabilitacyjne nie przys³uguje osobie uprawnionej do emerytury lub renty z tytu³u niezdolno¶ci do pracy, osobie uprawnionej do zasi³ku dla bezrobotnych, albo ¶wiadczenia przedemerytalnego. Ponadto ¶wiadczenie rehabilitacyjne nie przys³uguje za okresy niezdolno¶ci do pracy przypadaj±ce w czasie urlopu bezp³atnego, urlopu wychowawczego, albo tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolno¶ci (z wyj±tkiem przypadków, w których prawo do ¶wiadczenia wynika z ubezpieczenia chorobowego osób wykonuj±cych odp³atnie pracê na podstawie skierowania do pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolno¶ci albo tymczasowego aresztowania). ¦wiadczenie rehabilitacyjne nie przys³uguje tak¿e po ustaniu tytu³u ubezpieczenia chorobowego, je¿eli osoba niezdolna do pracy ma ustalone prawo do emerytury lub renty z tytu³u niezdolno¶ci do pracy, je¿eli kontynuuje dzia³alno¶æ zarobkow± lub podjê³a dzia³alno¶æ zarobkow±, je¿eli nie naby³a prawa do ¶wiadczenia rehabilitacyjnego w okresie ubezpieczenia chorobowego, oraz je¿eli jest uprawniona do zasi³ku dla bezrobotnych, zasi³ku przedemerytalnego lub ¶wiadczenia przedemerytalnego.
Przed wyst±pieniem z wnioskiem o ¶wiadczenie rehabilitacyjne nale¿y zwróciæ siê do lekarza prowadz±cego o wydanie za¶wiadczenia o stanie zdrowia. Nie pó¼niej ni¿ na 60 dni przed zakoñczeniem okresu zasi³kowego lekarz prowadz±cy leczenie, przeprowadza badanie i ocenia czy stan zdrowia uzasadnia wyst±pienie z wnioskiem o przed³u¿enie okresu wyp³aty zasi³ku chorobowego na okres nie d³u¿szy ni¿ 3 miesi±ce, albo zg³oszenie wniosku o ustalenie prawa do ¶wiadczenia rehabilitacyjnego, lub te¿ zg³oszenie wniosku o ustalenie prawa do renty z tytu³u niezdolno¶ci do pracy. Nastêpnie stosownie do wyników oceny, lekarz prowadz±cy leczenie wystêpuje z wnioskiem o przed³u¿enie okresu zasi³kowego albo wystawia za¶wiadczenie o stanie zdrowia dla celów ¶wiadczeñ z ubezpieczenia spo³ecznego. Lekarz prowadz±cy leczenie powinien poinformowaæ ubezpieczonego o potrzebie niezw³ocznego zg³oszenia wniosku o ustalenie prawa do ¶wiadczenia rehabilitacyjnego lub prawa do renty z tytu³u niezdolno¶ci do pracy.
Orzeczenie o stanie zdrowia uprawniaj±ce do przyznania prawa do ¶wiadczenia rehabilitacyjnego mo¿e wydaæ lekarz orzecznik ZUS, gdy ubezpieczony nie rokuje odzyskania zdolno¶ci do pracy w okresie 3 miesiêcy (przed³u¿enie okresu zasi³kowego), a mo¿na s±dziæ, ¿e odzyska zdolno¶æ do pracy w okresie do 12 miesiêcy.
¦wiadczenie rehabilitacyjne mo¿e byæ tak¿e przyznane ubezpieczonemu, który po wykorzystaniu zasi³ku chorobowego zosta³ skierowany przez lekarza lecz±cego na badanie przez lekarza orzecznika ZUS w celu przyznania renty z tytu³u niezdolno¶ci do pracy i lekarz orzecznik ZUS orzek³, ¿e stan zdrowia ubezpieczonego nie uzasadnia wydania orzeczenia o prawie do renty z tytu³u niezdolno¶ci do pracy w okresie nie d³u¿szym ni¿ 12 miesiêcy od wykorzystania pe³nego okresu zasi³kowego.
Wniosek o przyznanie prawa do ¶wiadczenia rehabilitacyjnego sk³ada siê na druku ZUS Np-7. Wniosek wraz z dokumentacj± nale¿y z³o¿yæ w ZUS co najmniej na 4 tygodnie przed zakoñczeniem okresu zasi³kowego. Do wniosku ZUS Np-7 nale¿y do³±czyæ za¶wiadczenie o stanie zdrowia wype³nione przez lekarza lecz±cego oraz wywiad zawodowy z miejsca pracy (ZUS N-10), gdy wniosek sk³ada ubezpieczony w czasie trwania tytu³u ubezpieczenia chorobowego. Z³o¿enie wniosku na 4 tygodnie przed up³ywem pe³nego okresu zasi³kowego spowoduje, ¿e wniosek bêdzie rozpatrzony w okresie pobierania zasi³ku chorobowego i nie nast±pi przerwa w wyp³acaniu ¶wiadczeñ przys³uguj±cych wnioskodawcy.
 


Powstanie Styczniowe po 140 latach

Po stu czterdziestu latach od bitwy oddzia³ów Langiewicza stoczonej z Rosjanami pod Grochowiskami k/Piñczowa, na historycznych polach rozegra³a siê powtórna batalia. Toczy³y j± dwa hufce: staszowski i jêdrzejowski. Odby³a siê ona 15 marca br. w ramach obchodów rocznicy Powstania Styczniowego organizowanych przez Burmistrza Piñczowa - £ukasza £aganowskiego.
Do symbolu urasta równie¿ obecno¶æ dwóch konsulów: rosyjskiego i francuskiego uczestnicz±cych w tych obchodach.
NSZZ "Solidarno¶æ" reprezentowali: Waldemar Bartosz - przewodnicz±cy Zarz±du Regionu, Henryk Dziadek - pe³ni±cy obowi±zki szefa Delegatury ZR oraz grupa dzieci i m³odzie¿y z flagami "Solidarno¶ci". Modlitwy duchownych katolickich i prawos³awnych podkre¶la³y pojednaniowy charakter uroczysto¶ci.
Wydarzenie to wpisuje siê znakomicie w dzia³ania wielu ¶rodowisk patriotycznych wspieraj±cych podtrzymywanie i rozwój polskiej ¶wiadomo¶ci narodowej.
 





oprac. strony Andrzej Pawlik