Osoby uprawnione do świadczenia przedemerytalnego

Katarzyna Wronka

 

Zasady przyznawania świadczeń przedemerytalnych regulują przepisy ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 roku o świadczeniach przedemerytalnych (Dz.U. z 2004r. nr 120, poz. 1252). Obecnie kwota świadczenia przedemerytalnego wynosi 670 zł miesięcznie. Przy ustalaniu okresu uprawniającego do emerytury – mającego również wpływ na przyznanie świadczenia przedemerytalnego – uwzględnia się okresy składkowe i nieskładkowe wymienione w ustawie emerytalnej, jeżeli ustalony w ten sposób wymiar jest niewystarczający dolicza się okres prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w tym gospodarstwie.

Zgodnie z przepisami ustawy świadczenie przedemerytalne przysługuje osobie, która

1) do dnia rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z powodu likwidacji pracodawcy lub niewypłacalności pracodawcy, u którego była zatrudniona lub pozostawała w stosunku służbowym przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, ukończyła co najmniej 56 lat - kobieta oraz 61 lat - mężczyzna i posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, lub

2) do dnia rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn dotyczących zakładu pracy (w rozumieniu przepisów ustawy o promocji zatrudnienia) w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, ukończyła co najmniej 55 lat - kobieta oraz 60 lat - mężczyzna oraz posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 30 lat dla kobiet i 35 lat dla mężczyzn, lub

3) do dnia rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy o promocji zatrudnienia, w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 35 lat dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn, lub

4) do dnia 31 grudnia roku poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego, z powodu likwidacji pracodawcy lub niewypłacalności pracodawcy, w rozumieniu przepisów o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, u którego była zatrudniona lub pozostawała w stosunku służbowym przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, posiadała okres uprawniający do emerytury wynoszący co najmniej 34 lata dla kobiet i 39 lat dla mężczyzn.

 

Prawo do świadczenia przedemerytalnego przysługuje również osobie, która do dnia ogłoszenia upadłości prowadziła nieprzerwanie i przez okres nie krótszy niż 24 miesiące pozarolniczą działalność i za ten okres opłaciła składki na ubezpieczenia społeczne oraz do dnia ogłoszenia upadłości ukończyła co najmniej 56 lat - kobieta i 61 lat - mężczyzna i posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. W tym przypadku wiek osoby oraz okres uprawniający do emerytury powinien zostać osiągnięty do dnia ogłoszenia przez sąd upadłości. Do tego dnia musi też zostać spełniony warunek nieprzerwanego prowadzenia pozarolniczej działalności przez okres nie krótszy niż 24 miesiące i opłacania przez ten okres składek na ubezpieczeni społeczne.

 

Świadczenie przedemerytalne przysługuje także osobie, która:

- pobierała zasiłek dla bezrobotnych przez okres 6 miesięcy oraz spełnia łącznie następujące warunki

- nadal jest zarejestrowana jako bezrobotna;

- w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych;

- złożyła wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 6-miesięczny okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych lub

- złożyła wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w ciągu 14 dniu od ustania zatrudnienia, w tym w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych albo innej pracy zarobkowej, jeżeli w okresie pobierania zasiłku wykonywała inną pracę zarobkową lub zatrudnienie, albo była zatrudniona w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych, wykonywanie jednej z tych prac ustało po upływie 6-miesięcznego okresu pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

 

Prawo do świadczenia przedemerytalnego dla osób, które pracowały przy wyrobach zawierających azbest przysługuje, gdy posiadają okres uprawniający do emerytury wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, w tym co najmniej 10 lat były zatrudnione w pełnym wymiarze czasu pracy w zakładach: "Eternit" Polsko-Austriacka Spółka z o.o. w Szczucinie, w Przedsiębiorstwie Produkcyjno-Handlowo-Usługowym "Izopol" Spółka Akcyjna w Trzemesznie, w Zakładach Wyrobów Azbestowo-Cementowych w Wierzbicy k. Radomia oraz w Przedsiębiorstwie Materiałów Izolacji Budowlanej "Izolacja" w Ogrodzieńcu lub w "Fabryce Okładzin Ciernych" SA w Markach k. Warszawy, w Przedsiębiorstwie Państwowym "Gambit" w Lubawce, w Wytwórni Uszczelek "Morpak" Sp. z o.o. w Gdańsku, w Fabryce Odzieży i Tkanin Żaroodpornych "Izo-term" w Gryfowie Śląskim, w Zakładach Wyrobów Uszczelniających i Termoizolacyjnych "Polonit" Sp. z o.o. w Łodzi, Zakładach Uszczelnień i Wyrobów Azbestowych "Polonit" w likwidacji w Łodzi, Zakładach Wyrobów Azbestowo-Cementowych w Małkini, w Pruszkowskich Zakładach Materiałów Izolacyjnych w Pruszkowie, w Lubelskich Zakładach Eternitu w Lublinie, w Lubelskim Przedsiębiorstwie Produkcyjno-Usługowym Ceramiki Budowlanej w Niemcach z siedzibą w Lublinie, w Zakładzie Produkcji Płytek Azbestowo-Cementowych w Końskowoli, w Przedsiębiorstwie Materiałów Izolacji Budowlanej "Izolacja" w Jarocinie, w Zakładach Wyrobów Azbestowo-Cementowych "COBRPIB" w Katowicach, w Zakładzie Materiałów Hydroizolacyjnych "COBRPIB" w Pruszkowie, w Fabryce Płyt Filtracyjnych "Filtr" w Pilchowicach lub w Zakładach Wyrobów Azbestowo-Cementowych w Szczucinie. Do okresu zatrudnienia zalicza się w tym przypadku okresy zatrudnienia w tych zakładach oraz w przedsiębiorstwach powstałych w wyniku przekształcenia, podziału lub połączenia tych zakładów lub w przedsiębiorstwach korzystających z ich majątku do czasu zaprzestania produkcji wyrobów zawierających azbest i oczyszczenia tych zakładów z azbestu, nie później jednak niż do 31 grudnia 1999r. oraz okresy zatrudnienia w innych przedsiębiorstwach, jeżeli pracownik był oddelegowany i wykonywał stale pracę na terenie wspomnianych wcześniej zakładów.

 

Prawo do świadczenia przedemerytalnego przysługuje osobie, która zarejestrowała się we właściwym powiatowym urzędzie pracy w ciągu 30 dni od dnia ustania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, pobieranej nieprzerwanie przez okres co najmniej 5 lat, i do dnia, w którym ustało prawo do renty, ukończyła co najmniej 55 lat - kobieta oraz 60 lat - mężczyzna i osiągnęła okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Warunek osiągnięcia określonego wieku i posiadania odpowiedniego okresu uprawniającego do emerytury będą niewystarczające, jeżeli zostanie przeoczony termin 30 dni na zarejestrowanie się w urzędzie pracy. Warunek nieprzerwanego pobierania renty przez okres co najmniej 5 lat jest spełniony także, gdy wnioskodawca był nieprzerwanie uprawniony do renty przez okres dłuższy niż 5 lat i miał przerwy w pobieraniu świadczenia (np. na skutek zawieszenia prawa do renty), jednak w okresie posiadania nieprzerwanych uprawnień do renty, pobierał świadczenie przez co najmniej 5 lat.

 

Prawo do świadczenia przedemerytalnego ustala się od następnego dnia po złożeniu wniosku wraz z wymaganymi dokumentami. Świadczenie przedemerytalne przysługuje w wysokości 670 zł miesięcznie. Jeżeli jednak świadczenie jest przyznawane osobie, która utraciła prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, to świadczenie nie może być wyższe niż 670 zł i nie wyższe niż wysokość ostatnio otrzymywanej renty. Kwota świadczenia przedemerytalnego podlega waloryzacji na takich samych zasadach jak emerytury i renty.

Świadczenie przedemerytalne jest wypłacane za miesiące kalendarzowe. Jeżeli jednak ustalenie prawa do świadczenia nastąpiło w trakcie miesiąca, wówczas wysokość świadczenia za ten niepełny miesiąc ustala się dzieląc kwotę świadczenia przez liczbę dni w miesiącu kalendarzowym, a otrzymaną kwotę należy pomnożyć przez liczbę dni, za które przysługuje świadczenie.